Новости за 16.11.2022

Тажикстанда Кыргызстан менен чек арада жарадар болгон 22 жаштагы аскер Окилжон Одиназода көз жумганын “Озоди” радиосу жазды. Маркум 15-ноябрда туулуп-өскөн айылына коюлду. Одиназода былтыр жазында армияга чакырылып, Исфарадагы чек ара бөлүктөрүнүн биринде кызмат өтөп келген. Сентябрда чек арадагы куралдуу кагылышуу маалында оор жараат алгандан кийин эки ай ооруканада жаткан. 14-17-сентябрдагы жаңжал ондогон адамдын өмүрүн алды. Чек арадагы кан төгүлгөн окуя үчүн эки тарап бири-бирин "агрессияга" айыптаган. Читать дальше...

15-ноябрда Жогорку Кеңештин тармактык комитети Кыргызстан менен Өзбекстандын чек арасын тактоо, Кемпир-Абад суу сактагычындагы сууну биргелешип башкаруу жөнүндө мыйзам долбоорлорун карап жактырды. Айрым депутаттар чечим кабыл алууда Жогорку Кеңештин регламенти жөнүндө мыйзам сакталбай, процесуалдык эрежелерди бузуу болгонун айтып чыгышты. Бирок келишимдерге добуш берген депутаттар мындай ойго кошулбайт. 16-ноябрдагы жалпы жыйында Жогорку Кеңештин депутаты Адахан Мадумаров төрага Нурлан Шакиевге кайрылып... Читать дальше...

Бишкек шаардык соту парламенттин экс-депутаты Орозайым Нарматованы эки айга камакта калтырды. Активист «массалык башаламандык» беренеси менен кармалган. Сотто Нарматова тагылган айыпты “абсурд” деп сыпаттады. Милиция социалдык тармактарда чагымчыл маалымат жарыялоого тыюу салынганын эскертти.

Жалал-Абад шаарында “Бирге көтөргөн жүк жеңил болот” аттуу республикалык масштабдагы фестиваль өткөрүлдү. 15-ноябрда өткөн иш-чарага облус аймагынан жалпысынан ден соолугунан мүмкүнчүлүгү чектелген 200дөн ашуун адам катышып, ыр-бий, спорттун жети түрү боюнча күч сынашуу менен коштолду. Фестивалды “ДМЧ-ЛОВЗ” коомдук фонду демилгелеп, уюштуруу жагын өзүнө облустук бийлик алган. Жеңүүчүлөргө демөөрчүлөр акчалай сыйлык, диплом жана медаль тапшырышты. Саамалык алкагында майыптыгы бар адамдардын кол эмгеги коюлган жарманке да өттү. Читать дальше...

Бишкекте публицист, акын-котормочу Алым Токтомушев менен акын Шербет Келдибекованы эскерүү кечеси өттү. Адабияттын кош жылдызы аталган калемгер жубайларды эскерүүгө замандаштары, жакындары жана шакирттери чогулду. Маркум акындардын жеке китепканасынан Касымалы Баялинов атындагы Республикалык балдар жана жаштар китепканасына жакындары бир нече баалуу китептер өткөрүп берилди.

Орусия 2022-жылы Борбор Азия өлкөлөрү менен товар жүгүртүүсүн кескин көбөйттү. Москва Батыштын санкцияларынан буйтап, товарды жакынкы өнөктөштөрүнөн ташып жатат. Көбүнчө техникалык, электроникалык жабдуулар жана аскердик тармакка керектүү заттар ушул чөлкөмдөн ташылууда. Казакстан, Кыргызстан, Өзбекстан, Тажикстан жана Түркмөнстан башка өлкөдөн импорттогон товарды кайра Орусияга сатууда.

Президент Садыр Жапаров “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин регламенти жөнүндө” мыйзамдын макулдашылган редакциясына кол койду. Документти парламент быйыл 30-июнда кабыл алган. Бирок 19-августта президент аны каршы пикири менен артка кайтарган. Ушундан улам мыйзамдын макулдашылган вариантын иштеп чыгуу үчүн Жогорку Кеңештин депутаттарынан, Юстиция министрлигинин, президенттин администрациясынын жана Жогорку соттун өкүлдөрүнөн турган макулдашуу тобу түзүлгөн. Ал топ иштеп чыккан мыйзамдын... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин Жалпыга маалымдоо каражаттарын (ЖМК) аккредиттөө комиссиясы “Азаттык Медиа” мекемесинин кызматкерлерине берилген аккредитациялык ырастамаларды 17-ноябрдан тартып чакыртып алды. Бул тууралуу парламенттин басма сөз кызматы билдирип, мындай чектөө Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттыктын” сайтын эки айга бөгөттөгөнүнө байланыштуу кабыл алынганы менен түшүндүрдү. Жогорку Кеңештин ишмердигин чагылдыруу үчүн журналисттер парламенттин маалымат кызматынан аккредитациялык ырастамаларды алат. Читать дальше...

Баткен облусунун Кадамжай районунда 14 жаштагы кыздын өлүмүнө шек саналып кармалган төрт адамдын камактагы мөөнөтү узартылды. Алар 2023-жылдын 4-январына чейин камакта калтырылды. Бул тууралуу “Азаттыкка” Баткен облустук сотунун басма сөз катчысы Замирбек Ормонов билдирди. Анын маалыматы боюнча, иш азырынча сотко өткөрүлө элек. Быйыл 5-сентябрда Баткен облусунун милициясы Кадамжай районунда киши колдуу болгон 14 жаштагы кыздын сөөгү табылганын билдирген. Факт боюнча Кылмыш-жаза кодексинин “Адам өлтүрүү” беренеси менен кылмыш иши козголгон. Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров 17-ноябрда Жогорку Кеңештин жыйынына катышат. Бул тууралуу президенттин басма сөз катчысы Эрбол Султанбаев билдирди. Парламенттин жыйынында Министрлер кабинетинин бир катар мүчөлөрү ант берет, андан тышкары Кыргызстан менен Өзбекстандын чек арасын тактоо боюнча мыйзам долбоору да каралат деп күтүлүүдө. Ал Улуттук телерадио корпорациясынан (УТРК) жана облустук телеканалдардан түз эфирде көрсөтүлөт. 15-ноябрда Жогорку Кеңештин Эл аралык иштер, коргоо, коопсуздук жана миграция... Читать дальше...

Бишкек шаарында ушул тапта 541 чоң жарнама такталарына 167 келишим түзүлгөн. Бул тууралуу 16-ноябрда Бишкек мэриясы Жогорку Кеңеште “Жарнама жөнүндө” мыйзамга өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу” мыйзамдын долбоору каралган учурда билдирди. Маалымат боюнча, борбордогу жарнама такталарды ижарага берүүдөн мэрияга жыл сайын 37 миллион сомдун тегерегинде каражат түшөт. Бишкекте автожолдордун четиндеги такталардан тышкары ар кандай рекламалык баннерлер, курулуштар бар. Жерди пайдаланууну көзөмөлдөө... Читать дальше...

Сузактык үч айылды электр энергиясы менен камсыз кылуу үчүн чакан ГЭС курулуп жатат. Аны жергиликтүү ишкер куруп жатканын президенттин Жалал-Абад облусундагы өкүлчүлүгү билдирди.  Маалыматка караганда, Сузактын Ленин айыл аймагынын Айгыр-Жал участкасындагы чакан ГЭСтин курулушу өткөн жылы башталып, учурда дээрлик 90% жакыны аяктап калды. Анын кубаттуулугу саатына 2400 кВтка чейин жетет. Мындан тышкары Сузак, Базар-Коргон жана Токтогул райондорунда Чакан ГЭСтердин курулуш иштери жүрүп жатканын маалымдады. Читать дальше...

АКШнын Космос агенттиги – НАСА дүйнөдөгү эң кубаттуу ракетаны учурду. Space Launch System (SLS) “Артемида” долбоорунун алкагында "Орион" космос кемесин орбитага чыгарды. Жабдык Айды айланып Жерге кайтып келмекчи. Ага эки манекен жайгаштырылып, эксперименттерде пайдалануу үчүн ачыткы, козу карын, суу өсүмдүктөрү жана уруктар жөнөтүлдү. Азыркы миссия ийгиликтүү аяктаса, "Орион" менен астронавттар учурулмакчы. Андан кийинки баскычта астронавттар 50 жылдан кийин биринчи жолу Айга конот деп күтүлүүдө. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин төрагасы Нурланбек Шакиев ушул аптадан тарта жумушка негизсиз келбеген депутаттардын маянасы кыскартыла турганын билдирди. Бул тууралуу спикер парламенттин 16-ноябрдагы жыйынында айтып, эл өкүлдөрү Эмгек кодексине ылайык, сегиз саатты толук иштеши керектигин эскертти. “Эч кандай жүйөсү жок, ар кандай шылтоолор менен жыйынга катышпаган депутаттардын маянасынан кадимкидей кыркабыз. Ушул тууралуу айтып коёюн”, - деди төрага. Кыргызстандын Конституциясында Жогорку Кеңештин депутатынын... Читать дальше...

Шейшембинин кечинде Алматы соту жарандык активист, расмий катталбаган "Алга, Казакстан!" оппозициялык партиясынын уюштуруу комитетинин мүчөсү Асет Абишевди 15 күнгө камакка алуу чечимин чыгарды. "Азаттыктын" казак кызматынын маалыматына караганда, активистти ошол эле күнү үйүнүн жанынан кармап кетишкен. Соттун чечиминде 16-августта Абишев Фейсбукка "уруксат берилбеген митингге чыгууга чакырык таштаган" видео жарыялаганы айтылат. Онлайн өткөн сот отурумунда активист дооматтарды четке какты. Социалдык... Читать дальше...

Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттыктын” сайтынын бөгөттөлүшүнө байланыштуу маселе 17-ноябрда саат 11:00дө караларын “Азаттык Медиага” жолдогон катында билдирди. Катта “Азаттык Медианын” административдик даттануусу каралып бүтмөйүнчө сайтты бөгөттөө жөнүндөгү чечимди токтото туруу өтүнүчү канааттандырылбай турганы, андайга “Административдик ишмердүүлүктүн жана административдик процедуралардын негиздери жөнүндө” мыйзам жол бербей турганы жазылган. Буга чейин "Азаттык Медиа" министрликке кат жөнөтүп... Читать дальше...

Баткен облусунда үч айыл аймактын жана 10 айылдын аталышы өзгөртүлдү. Тиешелүү мыйзамга президент Садыр Жапаров кол койгонун өлкө башчынын басма сөз кызматы 16-ноябрда билдирди. Маалыматка караганда, Баткендеги 13 айылдын аталышын өзгөртүү тууралуу мыйзам долбоорун Жогорку Кеңеш быйыл 20-октябрда кабыл алган. Айыл аймактардын аталышын алмаштыруу боюнча чечимдер ошол айылдардын тургундарынын чогулуштарында кабыл алынып, жергиликтүү бийликтин чечимдери менен бекемделген, андан кийин Жогорку Кеңеш бекиткен. Читать дальше...

17-ноябрда түнкүсүн Чүй, Ош, Жалал-Абад, Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Талас, Баткен облустарынын айрым жерлеринде жаан, кар, тоолордо кар жаайт. Күндүз Ысык-Көл облусунун кээ бир  жерлеринде жаан, кар, тоолордо кар жаайт, калган аймактарда жаан-чачын жаабайт. Батыш тараптан келген шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн -1...-6, күндүз 2…7; Талас жергесинде түнкүсүн -2...-7, күндүз 3…8; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн -3…+2... Читать дальше...

Бишкек шаардык соту бүгүн 16-ноябрда Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, активист Орозайым Нарматованын бөгөт чарасын өзгөртүү тууралуу өтүнүчтү карап, канааттандырган жок. Ошентип, шаардык сот Биринчи Май райондук сотунун Нарматованы эки айга камоо тууралуу чечимин күчүндө калтырды. Судья соттук отурумду видеого жана сүрөткө тартууга да тыюу салды. Буга Нарматованын жактоочусу каршылыгын айтып, судьяларга ишенбөөчүлүк көрсөткөн, бирок сот адвокаттын мындай өтүнүчүн четке каккан чечимин жарыялады. Читать дальше...

Бишкекте гараж кооперативдеринин менчик укуктарын иретке келтирүү иши башталганын бүгүн 16-ноябрда мэриянын басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына караганда, 100-1500 машиналык орунга эсептелген жер тилкелерин ээлеп турган кооперативдердин ал жерге менчик укугу жок, алар муниципалдык жерди пайдаланып турганы үчүн ижара акысын төлөбөйт.   Кыргызстандын “Жер кодексине” ылайык жеке же мамлекеттик менчик катары расмий катталбаган жер тилкелеринин баары муниципалдык менчик болуп эсептелерин... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Тазабек Икрамов бийликти, күч органдарын Кыргызстандын Баш мыйзамын сыйлоого чакырды. Депутат бүгүн, 16-ноябрда парламенттин жалпы отурумунда президенттин жана өкмөттүн өкүлү Алмаз Абытовго кайрылып, жарандардын конституциялык укугу сакталбай жатканын айтты. "Кечээ укук коргоочу Азиза Абдирасулова кармалганы боюнча көп кайрылуулар болуп жатат. Биз негизи Конституцияга каршы иштеп жатабыз. Конституциянын 39-беренесинде "жарандар тынч нааразылык акциясына чыгууга жана өз ойлорун айтууга укуктуу" деп жазылып турат. Читать дальше...

Кыргыз-тажик чек арасындагы куралдуу жаңжалда жабыркаган Баткен, Лейлек райондорундагы элдин турак жайын калыбына келтирүү кечеңдеп жатканын Жогорку Кеңештин бир катар депутаттары айтып чыгышты. Бүгүн, 16-ноябрда парламенттин жалпы отурумунда депутат Жанарбек Акаев үйү кыйраган адамдар чатырда жашап жатканын билдирди "Көпчүлүк үйлөрдүн пайдубалы гана калыптыр. Ошо пайдубалдарды да курулуш компаниялары өз чөнтөгүнөн куруптур, "бир тыйын берген жок" дейт. Элдин баары же чатырда же боз үйдө жашап атышат. Читать дальше...

16-ноябрда Бишкек шаардык сотунда Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, активист Орозайым Нарматованын бөгөт чарасын өзгөртүү боюнча доо арыз каралууда. Судья соттук отурумдан видео жана сүрөт тартууга тыюу салды. Буга Нарматованын жактоочусу каршылыгын айтып, судьяларга ишенбөөчүлүк көрсөттү. Сот кеңешүүдөн кийин жактоочунун мындай өтүнүчүн четке каккан чечимин жарыялады. Нарматова Кемпир-Абад ишине байланыштуу "жапырт башаламандык уюштурууга даярданды" деген шек менен Москвада кармалып, 27-октябрда Бишкекке жеткирилген. Читать дальше...

15-ноябрда Кадамжай районундагы Чечме айылынын тургундары кыргыз-өзбек чек арасындагы Чечме булагынын жанына чогулушту. Алар Кыргызстан менен Өзбекстандын чек арасын тактоо жөнүндө эки тараптуу келишимде "Чечме булагы Өзбекстанга берилет" деген маалыматка нааразы болуп чыгышканын айтып, булакты берүүгө каршы пикирлерин айтышты. Акциянын катышуучусу, Чечме айылдык кеңешинин төрагасы Садык Саламовдун "Азаттыкка" билдиргени боюнча, Чечме булагы жайгашкан жер талаштуу тилкеде эмес: "Бул биздин жер. Читать дальше...

Ички иштер министрлиги (ИИМ) социалдык тармактарда чагымчыл маалыматтарды жарыялоого тыюу салынганын эскертүүдө. ИИМдин басма сөз кызматы бүгүн, 16-ноябрда тараткан маалыматта өлкөнү туруксуздаштыруу максатында чагымчыл жана башка материалдарды тараткандар мыйзам боюнча кылмыш жоопкерчилигине тартылары да айтылган. "Социалдык тармактарда расалык, этностук¸ улуттук, диний аймактар аралык кастыкты (араздашууга) козутууга үндөгөн чагымчыл материалдарды бөлүшпөөгө чакырат. Ички иштер министрлиги... Читать дальше...