Новости за 02.11.2022

نن په کابل کې د کاج په ښوونیز مرکز کې د وژل شویو زده کوونکو په یاد د انځورګرۍ درې ورځنی نندارتون پرانیستل شو. د دې نندارتون ګډونوال شازیه وايي، د وژل شویو کسانو جرم یوازې او یوازې زده کړه وه او دوی باید د هغوی لاره تعقیب کړي. د دې نندارتون په پرانیسته کې د زده کوونکو، محصلانو او استادانو ترڅنګ د کاج ښوونیز مرکز د قربانیانو د کورنیو غړو هم برخه اخیستې وه. په کاج کې د وژل شوې مرضیې ماما او د هاجر د عمه د زوی ظاهر مدقق چې خپله یې هم په دې نندارتون کې ګډون کړی و ازادي راډيو ته وویل چې دا نندارتون... Читать дальше...

د جرمني د بهرنیو چارو وزیرې طالبان د افغانانو د حقونو په نقضولو تورن کړي او ویلي دي چې دا هېواد د افغانانو پر وړاندې د طالبانو له کړنو راضی نه دی. زینب وايي، د پلار او ورور له وژل کېدو وروسته اوس دا په یوازې ځان د خپلې څلور کسيزې کورنۍ نفقه برابرونکې ده. هغې وویل، پر افغانستان د طالبانو د بياځلي واکمنۍ له پيل وړاندې په ښه ډول توانېده چې د خپلې کورنۍ او د ناروغې مور د درملنې لپاره پیسې پیدا کړي. زینب مخکې د پوهنې وزارت په تلوېزیون کې دنده درلوده او دغه شان د ماشوم روزنې په یو مرکز کې روزنکې وه، خو اوس بې دندې ده. Читать дальше...

د کابل نیوز مسوول عبدالباسط له مشال راډيو سره په خبرو کې د ستونزو یادونه و نه کړه. خو د کابل نیوز یوشمېر نورو کارکوونکو د نوم نه ښوولو په شرط مشال راډیو ته وویل چې د اقتصادي ستونزو ترڅنګ په وروستیو کې د طالبانو حکومت له لوري ورباندې سخت فشارونه د خپرونو درولو لامل شول.

د خبریالانو د خوندیتوب نړیوالې کمېټې ویلي، افغانستان د هغو هېوادونو په کتار کې څلورم ځای لري چې په تېرو ۱۰ کلونو کې د خبریالانو د وژنې په قضیو کې ښکېل کسان په کې نه دي نیول شوي. د خبریالانو په وړاندې د شویو جنایتونو د معافیت ختمولو نړیوالې ورځې په مناسبت د خبریالانو د خوندیتوب نړیوالې کمېټې په تازه موندنو کې ویلي، افغانستان له سومالیا، سوریې او جنوبي سوډان وروسته څلورم هېواد دی چې د خبریالانو د وژنې ډېرې قضیې په کې نه دي څېړل شوي او د دې پېښو عاملان لا هم ازاد ګرځي. یادې کمېټې چې د ۲۰۱۲ کال د... Читать дальше...

د تحریک انصاف مشر بې له ثبوت ورکولو دعوه وکړه چې په پاکستان کې چې اوسمهال څه روان دي هغه د پوځ د واکمنۍ پر وخت هم نه کېدل. "دا څه کارونه چې کېږي، دا د مارشل لا دي. د [پخواني پوځي واکمن پروېز] مشرف په مارشل لا کې هم داسې حال نه وو."

په شمالي وزیرستان کې پر احتجاجونو او پرلتونو سربېره هم د هدفي وژنو لړۍ دوام لري او د دې ترڅنګ په وروستيو کې د خيبر پښتونخوا په بېلابېلو سيمو کې له شتمنو خلکو څخه د باج یا قلنګ اخیستو راپورونه هم زیات شوي دي. د مشال تر رڼا لاندې بحث مو همدې موضوع ته ځانګړی کړی دی.

د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالنافع ټکور بیا نه مني چې د کوکنارو کښت دې د تېر پرتله زیات شوی وي. طالبانو په اپرېل کې د کوکنارو پر کښت بندیز لګولی وو.

سعودي عربستان اندېښنه لري چې ایران په نژدې وخت کې د دوی پر هېواد برید ته "احتمالا" چمتوالی نیسي. امریکا داسې مهال پر سعودي عربستان د ایران احتمالي برید ته اندېښنه لري چې له وړاندې په ایران کې د مظاهره چیانو د ځپلو او روسي پوځ ته د بې پیلوټه الوتکو د ورکړې په خاطر د تهران او واشنګټن اړیکې خړې پړې دي. اسوشیتید پریس خبري اژانس لیکلي، پر سعودي د ایران د احتمالي برید استخباراتي معلومات سعودي چارواکو امریکا ته ورکړي او سپینې ماڼۍ یې پرون "د نومبر په لومړۍ نېټه" په اړه خبرې کړي دي. رویټرز اژانس بیا د امریکا د ملي امنیت شورا په حواله ویلي... Читать дальше...

د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزارت وايي د افغانانو د سوله‌يیز راتلونکي لپاره خبرې اترې تر ټولو غوره فرصت دی خو د دې وزارت په خبره د خبرو څرنګوالی باید خپله افغانان وټاکي. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت یو ویاند ازادي راډیو ته برېښنالیک کې د یوې پوښتنې په ځواب کې لیکلي: "ډیالوګ یا خبرې اترې تر ټولو ښه فرصت دی چې له لارې یې افغانان یو سوله‌يیز راتلونکی ولري، د دې خبرو څرنګوالی به د افغانانو له لوري ټاکل کېږي خو د امریکا متحده ایالات ټول افغانان چې په افغانستان کې دننه یا بهر دي، هڅوي چې د خپل هېواد... Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی دفتر یا یوناما وايي په افغانستان کې رسنۍ له خطر سره مخاخ دي. نن د نوامبر دوهمه له ژورنالېستانو سره د تشدد پر وړاندې د معافیت د ختمولو ورځ ده. یوناما په یوه بیان کې چې نن یې پر خپله فېسبوک‌پاڼه خپور کړ ویلي چې، افغان خبریالان له خپلسرو نیونو، ناوړه چلند او ګواښونو سره مخامخ دي. بیان زیاتوي، یوناما د ۲۰۲۱ کال له اګست میاشتې راهیسې په افغانستان کې تر دوه سوو له زیاتو خبریالانو سره له بشري حقونو د سرغړونو موارد ثبت کړي دي. د خبریالانو د خوندیتوب د کمېټې... Читать дальше...

چين په ۲۰۱۵ز کال کې په پاکستان کې د ۴۶ اربه ډالرو ارزښت لرونکې پروژې عملاً پیل کړې چې اوس پکې د سیپیک منتظمې ادارې د ووبپاڼې له مخې، پانګونه ۶۴ اربه ډالرو ته رسېدلې ده.

د طالبانو امنیتي چارواکي وايي نن په کابل ښار کې د یوه ماین په چاودنه کې اته تنه ټپیان شوي. د کابل د امنیه قوماندانۍ ویاند خالدځدراڼ ازادي راډیو ته په یوه استولي بیان کې ویلي دي چې، چاودنه د کابل ښار د پنځمې ناحیې په کارته مامورین سیمه کې د کلیو د پراختیا د وزارت د کارکوونکو پر یوه کاسټر ډوله موټر شوې. ښاغلی ځدراڼ وايي ټپیان روغتون ته رسول شوي دي.

د افغانستان په هرات ولايت کې ۳۶ کلنه غونچه ګل د مچيو فارم لري. خو نوموړې د شاتو خرڅولو په وخت د نارينوو جامې اغوندې. هغه د دې کار وجه د ښځو په وړاندې توپيري چلند یادوي. غونچه ګل پر موټر سايکل ګرځي او پر دکانونو شات خرڅوي. د شاتو مچيوو درلودو له امله، هغه په هرات کې د "مچيوو مور" په نوم مشهوره ده. نور تفصيل یې په دې ويډيو کې وګورئ.

کییف وايي، د اوکراین له دریو بندرونو څخه د غلو - دانو صادرات چې د ترکیې او ملګرو ملتونو په منځګړتوب پیل شوي وو له اړوندې موافقې د روسیې د وتلو له کبله له نن څخه بندېږي. که څه هم ترکیې هڅه وکړه چې د یوې حل لارې په موندلو سره روسیه له دې اقدام څخه راوګرځوي خو ونه توانېده. مسکو تېره اوونۍ اعلان وکړ چې له دې موافقې وځي او پر اوکراین یې تور ولګاوه چې د بشري مرستو له دهلېز څخه د ناوړه استفادې په کولو سره یې د کریمیا په ټاپووزمه کې د روسیې پر کشتیو برید کړی. د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین پرون له خپل... Читать дальше...

په اسرائیل کې د پرونیو انتخاباتو اړوند نظر پوښتنې ښيي چې د بنیامین نتنیاهو په مشرۍ ښي‌پالي په‌کې مخکې دي. که دا نظرپوښتنه له اصلي نتایجو سره سمون ولري نو نتنیاهو به چې شپاړس میاشتې مخکې د صدارت له مقامه لیرې شو او په اپوزیسیون کې و، یو ځل بیا صدراعظم شي. د هغې نظر پوښتنې له‌مخې چې نتایج یې پرون ماښام خپاره شول، د اوسني صدراعظم یاییر لاپید ګوند به په دې انتخاباتو کې ماتې وخوري. د کان په نوم د اسرائیلو یوه ټلوېزیون د رایو د اویا صندوقونو د نتیجو په اساس اعلان وکړ چې د ښي‌پالو ائتلاف د پارلمان... Читать дальше...

لاس انجلس ټایمز ورځپاڼه: امریکایۍ لاس انجلس ټایمز ورځپاڼې د روسیې له‌خوا د اوکراین جګړې ته د پخوانیو افغان کومانډویانو د ګمارلو موضوع ته پام اړولی اوپه وروستي ګڼه کې یې په دې اړه د اسوشیتید پرس راپور خپورکړی دی. په راپور کې درې پخوانیو افغان جنرالانو ویلي، د افغانستان د ځانګړو ځواکونو سرتېري چې د امریکایي ځواکونو په خوا کې یې په جګړو کې برخه اخیستې او تېر کال له دې هېواده په ګډ وډۍ کې د لوېدیځ له وتلو وروسته ایران ته تښتېدلي، اوس د روسیې د پوځ له‌خوا د اوکراین جګړې ته ګومارل کېږي. دغو جنرالانو... Читать дальше...

د ازادې اروپا / ازادي راډیو د قرغزستان څانګې په بشکیک کې له یوه بانک نه چې د ازادې اروپا / ازادۍ راډیو بانکي حساب یې کنګل کړی، د وضاحت غوښتنه وکړه. د قرغزستان دیمیربانک (Demirbank) تېره دوشنبه د ازادي راډیو قزۍ څانګې ته اطلاع ورکړه، چې د ملي امنیت دولتي کمېټې ورته د دې راډیو د بانکي حساب د کنګل کولو امر کړی. دا اقدام وروسته تر دې کېږي، چې د قرغزستان چارواکو د ازادي راډیو د قرغزۍ څانګې وېبساټ د دوو میاشتو لپاره په دغه هېواد کې بند یا بلاک کړ. دا ګام وروسته له هغه واخيستل شو، چې د ویبسایت یوه... Читать дальше...

دغه کسان د ترکیې د شمال په یوه کان کې د چاودنې په تړاو نیول شوي چې تېره میاشت یې په نتیجه کې ۴۱ کسان ووژل شول. انادولو اژانس پرون سې شنبه راپور ورکړ، چې په بارتین ښار کې په نیول شویو کې د کان د مدیر، جهاد اوزدیمیر تر څنګ د هغه مرستیالان او د کان انجنیران شامل دي. اژانس وايي، ۱۶ نور کسان له توقیف خوشې شول. حکومت تېره اوونۍ د څېړنو په لړ کې ۲۴ کسان نیولي وو. په لومړنیو څېړنو کې معلومه شوه، چې د ګازو د لیک کېدو او د ساه اخیستلو په برخه کې د مسایلو په وړاندې د بې‌غورۍ تر څنګ مسؤلانو ناغېړي کړې وه، ځکه نو د اکتوبر پر ۱۴مه د چاودنې سبب شوه. Читать дальше...

یوې برېتانیا مېشتې غیردولتي ادارې له شا و خوا ۵۰۰ هغو کورنیو سره د بېلابېلو توکیو مرسته وکړه، چې د وروستیو طبیعي پېښو له کبله لوګر ولایت ته بې‌ځایه شوې دي. کابل کې د هلپینګ اورفانز HELPING ORPHANS بنسټ سمبالوونکي سمیع الرحمن ازادي راډیو ته وویل، دوی پر دغو کورنیو د خوراکي توکو کڅوړې ووېشلې. نوموړي ويلي: "په دغو کڅوړو کې اوړه، وریجې، چای، لوبیا، بوره، غوړي او مکروني شامل وو. دغه کورنۍ د وروستیو زلزلو او نورو پېښو له کبله لوګر ته بې‌ځایه شوې وې." په وروستیو کې سختو اورښتونو د افغانستان په بېلابېلو... Читать дальше...

د افغان خبریالانو د خوندیتوب کمېټې د کابل نیوز ټلویزیون د خپرونو پر بندېدو خواشیني وښوده. دغې ادارې پرون سې شنبه په یوه اعلامیه کې ویلي، تر یوې لسیزې نشراتو وروسته د دغه ټلوېزیون د خپرونو بندېدل به په افغانستان کې د راپور ورکولو په ډګر کې یوه خلا رامنځته کړي. ویل شوي کابل نیوز ټلوېزیون له پرون سې شنبې د هغه څه له کبله چې «فشارونه» بلل شوي، د خپلو خبرونو د بندولو پرېکړه وکړه. د افغان خبریالانو د خوندیتوب کمېټه وايي، په وروستیو میاشتو کې ګڼې نورې رسنۍ هم په ځانګړي ډول ولایتي رسنۍ د زیاتو ننګونو... Читать дальше...

د نن ورځې لومړۍ مسابقه د هالنډ او زیمبابوې ترمنځ ده، چې د کابل پر وخت سهار اته نیمې بجې د اسټرالیا په اډالېډ (Adelaide) ښار کې پیلېږي. دویمه مسابقه بیا د کابل پر وخت د غرمې پر دولس نیمو بجو د بنګله‌دېش او هند ترمنځ ده، چې دا څلور واړه ټیمونه په دویم ګروپ کې شامل دي. د دویم ګروپ د جدول په سر کې جنوبي افریقا او بیا هندوستان راغلي، چې جنوبي افریقا تر اوسه ۵ او هندوستان ۴ نومرې یا امتیازونه لري. افغانستان چې پرونۍ لوبه ورڅخه سرېلانکا په شپږو ویکټو وګټله، د نیمه پایلوبې پړاو ته یې د لار موندنې چانس خورا کم شوی دی. Читать дальше...

د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو د مرستندوی صندوق یا یونېسف د بهرنیو ارتباطاتو مشره، ډامنیک ایزابیل هاید (Dominique Isabelle Hyde) چې تېره یکشنبه افغانستان ته تللې وايي، له ګڼو داسې نجونو سره یې کتلي چې تعلیم ته خورا زیاتې لېواله دي. هغې پرون ناوخته له ازادۍ راډیو سره په خبرو کې وویل، د ننګرهار ولایت په مرکز جلال اباد کې هم نجونو د خپلو هیلو خبرې ورته کړي. نوموړې وويل: "د جلال اباد په یوه ښوونځي کې مې فوق العاده افغان نجونې ولیدې. یوه هم نه شرمېده بلکې خبرې یې وکړې او د خپل راتلونکي په باب یې د خپلو هیلو کیسې راته وکړې. Читать дальше...

افغان ځانګړي ځواکونه چې په افغانستان کې د امریکايي ځواکونو تر څنګ جګړو کې برخه اخیستې وه او له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته، ایران ته تللي، د روسیې له‌خوا د اوکراین جګړې ته د استخدام په حال کې دي. اسوشېټیډ پریس خبري اژانس تېره دوشنبه (د اکتوبر ۳۱مه) د افغانستان د درېیو پخوانيو جنرالانو په حواله دا راپور ورکړ. د امریکا د متحدو ایالتونو د بهرنیو چارو وزارت ویاند نډ پرایس وايي، په دغو راپورونو خبر دی، خو تأییدولی یې نه‌شي. خو پرایس زیاته کړه، دا څه پټه خبره نه‌ده چې کرملین په پراخه... Читать дальше...