Нефт, олтин, валюта, акциялар: саммит ортидан нима кутамиз?
Россия ва АҚШ етакчиларининг 15 август куни режалаштирилган учрашувлари нафақат сиёсий майдон учун, балки глобал молия тизими учун ҳам ўта муҳим. Учрашув натижалари нефт, олтин, валюталар курси ва акциялар нархларига ўз таъсирини кўрсатмай қолмайди. Экспертларнинг мана шу тўртта молия воситалари бўйича прогнозларига тўхталамиз.
Нефт. Сўнгги ҳафталарда Brent маркали нефт нархининг динамикаси Доналд Трамп баёнотлари ҳамда инвесторларнинг Россия нефтини харид қилувчи мамлакатларга (энг аввало Ҳиндистон ва Хитойга) қарши иккиламчи санкциялар ҳақидаги қарашларига боғлиқ бўлди. Июл охирида нархлар чўққига чиқиб, баррелига 73 доллардан ошган бўлса, икки президент саммити ҳақидаги маълумотлар ортиши билан ваҳима пасайиб, нархлар тушди. 12 август куни Лондон биржасида Brent'нинг баррели 66 долларгача пасайди. Россия нефтига босим камайиши эҳтимоли туфайли қисқа муддатда ралли кузатилиши мумкин, лекин ўрта муддатда пасайиш хавфи ҳам сақланади — таъминот кўпайиши эҳтимоли бор.
Олтин. 8 август куни олтин нархи тарихий рекордни янгилаб, унциясига 3534,1 долларга етди. Бунга сабаб АҚШнинг 1 кг оғирликдаги олтин қуйма импортига бож жорий этиши бўлди. 2025 йилда олтин нархи марказий банкларнинг барқарор талаби ва турли ноаниқликлар туфайли жозибадорлигини сақлаб қолиши, унциясига 3200–3300 доллар атрофида барқарорлашиши прогноз қилинмоқда. Инвесторлар учун “ҳимоявий актив” ролининг кучайиши, ETF оқимлари ва жисмоний талаб ўзгариши каби омиллар ҳам диққатда бўлади.
Валюталар. Россияга нисбатан санкциялар юмшатилиши истиқболида рублнинг мустаҳкамланиши эҳтимоли катта. Бироқ капитал чиқиб кетиши кучайиши мумкин — айниқса, ташқи ҳисоб-китоблар қайта йўлга қўйилса. Бу, ўз навбатида, қисқа муддатда рублга босим бериб, курсда тебранишлар диапазонини кенгайтиради. Маржа юқори бўлган пайтда риск бошқаруви, хедж ва ликвидлик захираси муҳим аҳамият касб этади.
Акциялар. Россияга қарши санкцияларни бекор қилиш осон бўлмайди, чунки кўп чекловлар Европа Иттифоқи томонидан жорий этилган. Шунга қарамай, энергетика ҳамда логистика тармоқларидаги халқаро компаниялар акциялари эҳтимолий йўналиш ўзгаришидан фойда кўриши мумкин. Талаб-таклиф занжирлари тикланиши, суғурта ва юк ташиш йўналишларида сармоя қайта кириши каби омиллар қийматларни қўллаб-қувватлаши эҳтимолдан холи эмас.
Нима қилиш мумкин? Саммит олдидан ва ундан сўнгги хабарларда эмоция юқори бўлади — қарорларни маълумотга суянган ҳолда қабул қилиш керак.
- Нефтда — таъминот сигналлари ва захиралар ҳисоботи;
- олтинда — марказий банклар харидлари ва бож сиёсати;
- валюталарда — санкция риторикаси ва капитaл ҳаракати;
- акцияларда — секторлар кесимидаги даромад прогнозлари ҳал қилувчи омил бўлади.
Энг муҳими, бир нечта сценарий тайёрлаб, рискни диверсификация қилиш. Учрашув қандай якунланишидан қатъи назар, бозорлар қисқа муддатли тебранишларга сезгир — стратегик ёндашув эса ҳар доим “узун масофа”да ғолиб.