Συντάξεις: Οι τέσσερις μεγάλες αλλαγές που έρχονται το 2026

Το 2026 φέρνει τέσσερις μεγάλες αλλαγές στις συντάξεις. Κατ’ αρχάς θα εξεταστεί, με στόχο να εφαρμοστεί το νέο έτος, η αναμόρφωση της προσωπικής διαφοράς, η οποία αποτελεί «κόφτη» για τους παλιούς συνταξιούχους. Παράλληλα θα καταβληθεί αύξηση συντάξεων έως 2,7%, θα δοθεί το επίδομα των 250 ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ θα ισχύσει νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων και αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών. Το νέο τοπίο στις συντάξεις για το 2026 αναμένεται να διαμορφωθεί ως εξής:

1. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ: Αναμόρφωση της προσωπικής διαφοράς. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από το οικονομικό επιτελείο στα τέλη Αυγούστου με στόχο να γίνουν οι εξαγγελίες στη ΔΕΘ. Τονίζεται ότι οι 650.000 παλιοί συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά έχουν μείνει χωρίς αυξήσεις για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, μετρώντας για τα έτη 2023, 2024 και 2025 σωρευτική απώλεια ονομαστικής αύξησης του εισοδήματός τους κατά 13,15%. Αν μείνουν και το 2026 χωρίς αύξηση, οι απώλειες θα φτάσουν σχεδόν στο 15%.
2. ΝΕΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ – ΕΙΣΦΟΡΩΝ: Από την 1η Ιανουαρίου 2026 ο υπολογισμός των συντάξεων στην Ελλάδα σχεδιάζεται να αλλάξει, καθώς εισάγεται ένας νέος δείκτης μισθών που θα αυξάνει τις συντάξιμες αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζεται η ανταποδοτική σύνταξη.Ουσιαστικά, αυτό το νέο σύστημα αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών θεωρείται ευνοϊκό για τους ασφαλισμένους, καθώς οι μισθοί συνήθως αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από τον πληθωρισμό. Για παράδειγμα, αν ο «δείκτης μισθών» εμφανίσει αύξηση 4,5% το 2025, η ανταποδοτική σύνταξη θα είναι υψηλότερη από ό,τι αν εφαρμοζόταν μόνο η τιμαριθμική αναπροσαρμογή. Εξάλλου, με τον δείκτη μεταβολής μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα θα συνδεθεί και η αύξηση των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες από το 2026. Σημειώνεται ότι, για να αποφευχθεί μεγαλύτερη της αναμενόμενης επιβάρυνση των ασφαλίστρων, το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας είναι οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών να αυξάνονται με τον δείκτη μεταβολής μισθών στον ιδιωτικό τομέα και όχι με τον δείκτη μισθών στο σύνολο της οικονομίας, που θα είναι υψηλότερος λόγω των αυξήσεων στις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων και των ΔΕΚΟ.
3. ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ: Η σχεδιαζόμενη αύξηση των συντάξεων στο τέλος Δεκεμβρίου (συντάξεις Ιανουαρίου 2026), για το νέο έτος θα κινείται στο 2,5%-2,7%, που σημαίνει αυξήσεις από 14 έως 81 ευρώ.
4. ΕΠΙΔΟΜΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ: Ετήσια ενίσχυση 250 ευρώ θα λαμβάνουν από τον Νοέμβριο 2025 και κάθε χρόνο (Νοέμβριο) πάνω από 1,4 εκατ. συνταξιούχοι, άτομα με αναπηρία και ανασφάλιστοι υπερήλικοι, βάσει εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων.

Το ποσό θα χορηγείται σε συνταξιούχους άνω των 65 ετών, με ετήσιο εισόδημα έως 14.000 ευρώ και περιουσία έως 200.000 ευρώ, εφόσον είναι άγαμοι. Για έγγαμους ή σε σύμφωνο συμβίωσης, τα όρια ανέρχονται σε 26.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα και 300.000 ευρώ σε περιουσία.

Δικαιούχοι είναι και οι ανασφάλιστοι υπερήλικοι, άτομα ηλικίας 67 ετών και άνω που δεν συγκέντρωσαν τα απαραίτητα ένσημα. Οι συγκεκριμένοι λαμβάνουν επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ύψους 409,13 ευρώ μηνιαίως από 1/1/2025, και θα προστεθούν σε αυτούς τα 250 ευρώ κάθε Νοέμβριο. Πάντως επισημαίνεται ότι χιλιάδες συνταξιούχοι επίσης χάνουν το επίδομα των 250 ευρώ λόγω του εισοδηματικού «κόφτη» του τεκμαρτού εισοδήματος.

Η οικονομική ενίσχυση των 250 ευρώ αφορά επίσης όσους λαμβάνουν αναπηρικά επιδόματα από τον ΟΠΕΚΑ και τον e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι έχουν περάσει την απαιτούμενη αξιολόγηση. Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, οι συνολικοί δικαιούχοι υπολογίζονται σε 1.157.551 συνταξιούχους (62% των άνω των 65), 248.823 άτομα με αναπηρία και 34.357 ανασφάλιστους ηλικιωμένους.

Η καταβολή της ενίσχυσης θα πραγματοποιείται έως τις 30 Νοεμβρίου κάθε έτους, με το ετήσιο δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται στα 360 εκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα με τη διάταξη, το επίδομα δικαιούνται όσοι:

α) έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους στις 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους από το έτος αναφοράς,

β) το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημά τους, ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσης, φορολογούμενο και απαλλασσόμενο, πραγματικό και τεκμαρτό, δεν υπερβαίνει για το εκάστοτε προηγούμενο φορολογικό έτος το ποσό των 14.000 ευρώ για τον άγαμο και των 26.000 ευρώ για τον έγγαμο ή για το μέρος συμφώνου συμβίωσης,

γ) το σύνολο της αξίας της ακίνητης περιουσίας υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων δεν υπερβαίνει, με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ εκάστου έτους αναφοράς, το ποσό των 200.000 ευρώ για τον άγαμο και των 300.000 ευρώ για τον έγγαμο ή για το μέρος συμφώνου συμβίωσης.