U Šavniku najduža izborna bitka u istoriji Crne Gore

Po četvrti put za manje od mjesec dana u nedjelju 13. novembra biće održani lokalni izbori u Šavniku, varošici na sjeveru Crne Gore, sa manje od 2.000 birača.

Lokalni izbori u 14 crnogorskih gradova održani su 23. oktobra. Završeni su u svim osim u Šavniku, gdje je tri puta u prethodne tri nedjelje prekinuto glasanje zbog brojnih neregularnosti i incidenta.

Policija je podnijela krivične prijave protiv pet osoba zbog povrede prava glasanja, nanošenja lakih tjelesnih povreda, napada na službeno lice, uništavanja dokumenata o glasanju.

Glavni politički protivnici, dosadašnja gradska vlast predvođena Demokratskom partijom socijalista predsjednika Mila Đukanovića s jedne strane, i proruski Demokratski front i Demokrate, s druge, međusobno se optužuju za opstrukciju izbornog procesa.

Uoči četvrtog pokušaja da se izabere šavnička vlast predsjednik države i DPS Milo Đukanović pozvao je institucije da omoguće građanima da slobodno glasaju:

“Četvrti pokušaj da se sprovedu izbori u Šavniku, najmanje je pitanje lokalne politike, i odnosa broja odbornika. To je svojevrsni ispit za državu koji će pokazati da li postoji imalo snage i volje unutar institucija da garantuju zaštitu osnovnih ljudskih prava i sloboda“, napisao je Đukanović na Tviter nalogu.

Zbog čega su toliko važni izbori u Šavniku

Glavna tačka sporenja je podatak da se u Šavnik uoči lokalnih izbora, uglavnom iz susjednog Nikšića, doselilo preko 300 birača, iako podaci sa tri poslednja popisa svjedoče da se iz tog grada stanovništvo uglavnom odseljava.

Zbog sumnji na "izborni inžinjering" u Šavniku dokumentacija policije proslijeđena je tužilaštvu.

Većina od 1.968 građana je već glasala, a na predstojećim ponovljenim, na dva biračka upisan je nešto više od pet stotina građana.

Za Jugoslava Jakića predsjednika Opštine Šavnik i nosioca liste DPS , dva su razloga zbog kojih njihovi politički oponenti "destrukcijama" da dođu na vlast:

"Prvi je povezivanje, kako oni to kažu, Stare Hercegovine od Pljevalja do Herceg Novog da navodno oslobode teritorije a Šavnik im tu stoji na putu kao mjesto gdje ne mogu izborima, doći na vlast".

Jakić za Radio Slobodna Evropa (RSE) objašnjava da na toj liniji oni ne žele DPS vlasti;

"U toj nekoj njihovoj zamišljenoj liniji jedino bi Šavnik ostao na toj procrnogorskoj strani jer oni nas tako doživljavaju".

Drugi razlog je kaže Jakić ekonomske prirode jer "Šavnik obiluje velikim privrednim potencijalima", a postoji zainteresovanost investitora za ulaganja u energetski sektor.

Ko koga opstruira da glasa

Nosilac liste DF Gavrilo Cerović optužuje DPS, i dosadašnju lokalnu vlast za izborni inženjering:

"Pa to je još jedina enklava ove vlasti kojoj je narod rekao 'ne' po čitavoj Crnoj Gori, u kojoj se grčevito bore da promijene izbornu volju građana Šavnika. Zbog toga su u i naselili u Šavnik preko 25 odsto punljetnih građana.

On za RSE kaže da je osvajanje vlasti za čelnike iz DPS pitanje egzistencije:

"Oni većinom žive u Nikšiću, i ne interesuje ih Šavnik. Oni nijesu lokal patriote, oni su samo budžetske patriote".

Sa druge strane, Jakić optužuje snage DF da su svojim novoupisanim glasačima, koje procjenjuje na oko 200 omogućili da glasaju:

"Naši politički oponenti imaju neke svoje spiskove gdje prepoznaju naše glasače i njima ne dozvoljavaju da glasaju navodno zbog skorijeg upisa u birački spisak".

Šta je obilježilo tri kruga glasanja u Šavniku

Prethodnih nedjelja 23. i 30. oktobra i 6. novembra glasnje u Šavniku je prekinuto jer neki članovi biračkih odbora iz koalicije DF nijesu dozvolili građanima upisanim u birački spisak da glasaju, saopštila je Opštinska izborna komisija.

Zbog sprečavanja četiri lica da glasaju u mjestu Kruševice 6. novembra fizički je napadnut član biračkog odbora ispred DF Radule Lazović.

Iako Lazović tvrdi da ne poznaje lica koja su ga napali, iz DF su u saopštenju optužili političke oponente iz DPS da stoje iza tog napada.

Novinar Javnog servisa Darko Bulatović prijavio je policiji osobu koja ga je ometala u radu i pokušala da mu oduzme mobilni telefon.

No i pored incidenata, snimak sa jednog glasačkog mjesta na kome su članovi biračkog odbora pjevali preplavio je društvene mreže.

Prema preliminarnim rezultatima nakon trećeg kruga lokalnih izbora u Šavniku vodi lista proruskog Demokratskog fronta sa 670 glasova, dok je DPS podržalo 549 građana tako da će se u četvrtom krugu voditi borba za glasove preostalih 541 upisanog birača.

Šavnik je jedna od najsiromašnijih crnogorskih opština.

Prosječna zarada je u 2020. u Šavniku bila za 50 eura niža od državnog prosjeka i iznosila 476 eura.