Новости за 13.03.2019

Шелан кхелехь чекхдевлла нохчийн бакъоларъярхочух долу ладегIарш, сацам кхайкхор бу кестта Къамелаш доккхачу декъанна адвокаташа дира. Ткъа прокурорна Байтаевана-м тоьира 15 минот а. Шен миноташкахь цо хьахийра Оьрсийчохь наркомани шуьйра яьржина хилар а, нароканех атта "террорхой" балуш хилар а. Кхеле валийначух лаьцна, бух боцуш ду Титиевс дов доцчу бахьанех кхоьллина бахар, цунна дуьхьалаьттинчу тешаша гайтира иза бехке вуйла, элира прокуроро. Адвокатийн дош Прокурора Ахматовс девнах лаьцна хIумма а ца элира... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан Федерацин кхеташоно къобулйина Пачхьалкхан Думо тIеэцна "харц хаам" барна а, интернетехь Iедал сийсаздарна таIзарш дарх лаьцначу низамийн проекташ. "Харц хаамех" лаьцначу низамца а догIуш, прокуратуран бакъо ю Роскомнадзоре латкъам бан, нагахь интернетан зорбанан гIирсаша нийса йоцу информаци яржийна меттиг хаалахь. Прокуратуро цкъа дуьххьара доьхур ду и хаам дIабаккха аьлла. Иза ца дахь провайдерехула блок хIоттор ю хаам баржийначу сайтана. Низам дохийча гIуданаш тухур ду 100-200 эзар сом барамехь. Читать дальше...

Нохчийчоьнан парламентан куьйгалхочо Даудов Мохьмада чIир ца кхайкхийна блогерна Абдурахманов Тумсона. Цунах лаьцна дIахьедар дина "Интерфакс" агенталле Нохчийчоьнан куьйгалхочун зорбанан секретаро Каримов Iаьлвис. Цо чIагIдарехь, Даудовс аьллера "ша жоьпе озор ву Кадыров Ахьмад-Хьаьжех" эладитан хабарш дийцарна". Кхузахь гочдархочо хуъушехь харцхьа даьхна Даудов Мохьмада нохчийн маттахь аьлла дешнаш, боху Каримовс. Цо билгалдаккхарехь, нохчийн ламасташца а догIуш, чIир кхайкхош Iедал дац стаг вийча а бен.

Гуьржийчоьнан президент хиллачу Саакашвили Михаила дIахьедар дина, Охан-беттан 1-чу дийнахь Полшин коьртачу гIалара Варшавера Киеве доьдучу кеманна билет эцна ша аьлла. Паспорт дIа а даьккхина, пачхьалкхара араваьккхина Украинерчу "Керлачу ницкъийн боламан" хьлаханча цига юхаверза дагахь ву президентан харжамаш хилла шолгIачу дийнахь. Журналистана Гордон Дмитрийна еллачу интервьюхь Саакашвилис билгалдаьккхина, шегара махкалла дIадаьккхина карарчу хенахь волу Украинин президент Порошенко Петро шолгIачу муьре вера вац аьлла. Читать дальше...

Хенан йохалла мел дукха хир бу бусалбанаш Оьрсийчохь? Кеп-кепара ю экспертийн прогноз, делахь а цхьаъ ду билгалдолуш – алсамдер ду бусалба нехан терахь.

Оьрсийчоьнан тIеман кемано кхоьссина эккхаза бомба карийна Веданан кIоштахь. Кхераме герз ду Гумс хийистехь Дышни Веданна 3 километр гергахь. Иза цигахь Iуьллу ду лаххара а 20 шо.   Говзанчаша бинчу хаамца, бомба юьйлина ю, муьхха а хенахь эккха мегаш. Иза ларамаза карийна меттигерчу бахархошна. Бомба дIаяккха Нохчийчу баьхкина Ростохара орцаллан министраллан лерринчу саперийн тобан говзанчаш.

Гуьржийчуьрчу ярташлахь нохчий беха уггар а башха меттиг ю ПIаьнказа. I990-чу шерашкахь Нохчийчуьра мухIажирш чу а оьхуш, хала мур лаьттинехь а, тахана маьрша, паргIат беха кхузара нах.

"Бесланан къарданза аьзнаш" цIе йолу кино гайтира дахначу мукъаденошкахь Прагехь. Филман презентаци ян баьхкинера "Бесланан аз" организацин векалш Кесаева Элла а, Цирихова Земфира а. "Кавказ.Реалии" портална еллачу интервьюхь цу шиммо дийцира, шайн кино Оьрсийчохь гойтур цахиларан бахьанех а, ишта тIедожийра, 15 шо хьалха 334 стаг а вуьйш, 810 -нна чевнаш а еш, Бесланехь хиллачу трагедина бехкеболчарна таIзар дар. - Европан кхелехь шу тоьллачул а тIаьхьа, лоьмар 1 йолчу Бесланан школехь хилларг талларехь кхи керла хIуммаъ дуй? Читать дальше...

Нохчийчуьра кхо стаг тIелетта Москох "шиномонтаж" станцин белхалошна, хаам бо "Интерфаксо". Дов даьлла хилла Красные Зори урамехь. Болчу хаамца, латарехь герзаш кхиссина. Эххаре а техстанцехь болх беш волу ши стаг, урс тоьхна а, герз кхетта а чевнаш а йолуш, дIакхачийна дарбанан хIусаме. ЦПП телевизионан сервисо бинчу хаамца, уьш Азербайджанера мигранташ бу. Дийцарехь, дукха хан ялале машенахь вогIуш лаьцна тIелатар диначерах цхьаъ. Полицино талла долийна хилларг бахьана долуш долийна бехктакхаман гIуллкх.

Блогеро Абдурахманов Тумсос дуьйцу шена "Лордо" чIир кхайкхорах а, ша Кадыровс сийсазварх а лаьцна.

Къилбаседа Кавказан тIеман гонехь Оьрсийчоьнан къоман гвардин керла буьйранча хIоттийна инарла-лейтенант Гетманов Игорь. Иза вовзуьйтуш церемони хилла Пятигорскехь, хаам бо ТАСС агенталло. Хьалха инарла вара Юккъерчу тIеман гонан Росгвардин буьйранчан когамета. Къилбаседа Кавказан тIеман гонера Росгварди кхерамазалла латтош ю 9,5 миллион стаг вехачу федерацин 7 субъектехь.

Францерчу Страсбургехь болх бечу Европан адамийн бакъонашкахула кхело 870 эзар евро дала декхарелахь йина Оьрсийчоь Нохчийчохь лачкъийна лар йоцуш вайначу 11 стеган гергарчарна. И нах байна 2002-2006-чу шерашкахь республикехь тIом боьдучу хенахь. Цунах лаьцна яздо "Медиазона" портало, "Правовая инициатива" проектан адвокаташна тIе а тевжаш. Нохчийчуьрчу 10 доьзална дала дезар ду Оьрсийчоьнан хIоранна 80 эзар евро. Герзаца хиллачу наха дIавигинчул тIаьхьа лар йоцуш вайначу кхин а цхьана стеган гергарчу нахана лур ду 70 эзар евро. Читать дальше...

Нохчийчоьнан куьйгалхо Кадыров Рамзан хилла Шелахь гIалин коьрта маьждиг деш бIаьргтоха вахана. Цунах Нохчийчу богIучу туристаша вуно шайн тидаме оьцу объект хир ю бохучух тешна ву ша аьлла, яздина цо "ВКонтакте" социалан машанехь. "Нохчийчоь тахана" агенталло хаам барехь, карарчу хенахь маьждиг деш белхаш дIабоьрзучу тIегIантIе бевлла. ГIишлонан чуьра а, гонахара а белхаш беш цигахь къахьоьгуш ву 300 говзанча. Шелара маьждиг схьаделла мегаш ду ши бутт баьлча, Стигалкъекъа-баттахь.