Οι τρεις σκόπελοι για την κυβέρνηση στον δρόμο προς τις εκλογές

Έξι με εφτά μήνες έχουν απομείνει μέχρι να γίνουν οι εκλογές, που τοποθετούνται Απρίλιο ή Μάιο, με βάση τις υπάρχουσες πληφορορίες, και ουσιαστικά ο πολιτικός χρόνος έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα για τα κομματικά επιτελεία, τα οποία μελετούν κάθε τους κίνηση προκειμένου να κεφαλαιοποιήσουν το πολιτικό κόστος που μπορεί να υφίσταται ο αντίπαλός τους από τις εξελίξεις.

Η διαχείριση κρίσεων

Σ’ αυτό το δρόμο προς τις κάλπες τρεις είναι οι βασικοί σκόπελοι από τους οποίους έχει να περάσει η κυβέρνηση. Η οικονομία με αιχμή την ακρίβεια που ροκανίζει μισθούς και εισοδήματα και είναι αδιαμφισβήτητα το νούμερο ένα πρόβλημα για τα λαϊκά νοικοκυριά. Οι άλλοι δύο σκόπελοι είναι τα ελληνοτουρκικά και οι υποκλοπές.

Μέχρι σήμερα η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προέτασσαν και προτάσσουν -βοηθούμενοι από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που έδειχναν σταθερό και παγιωμένο κυβερνητικό προβάδισμα- αφενός το δίλημμα «ποια κυβέρνηση είναι ικανή να διαχειριστεί αλλεπάλληλες κρίσεις;» και αφετέρου πως η ΝΔ παρά τις διαρκείς κρίσεις με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπη εφαρμόζει κανονικά το προεκλογικό της πρόγραμμα, μετατρέποντας τις κρίσεις σε «ευκαιρίες».

Από την άλλη μεριά ωστόσο η αντιπολίτευση, επιτίθεται στη ΝΔ πως διαχειρίζεται τις κρίσεις ενισχύοντας την αιχροκέρδεια, αυξάνοντας τις κοινωνικές ανισότητας και υπονομεύοντας τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.

Η πραγματικότητα, το αφήγημα και το καλάθι του νοικοκυριού

Η πραγματικότητα τελικά θα κρίνει και το αφήγημα που θα επικρατήσει. Το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση έχει υποστεί σοβαρά τραύματα σε διαφορετικά μέτωπα, χωρίς μέχρι στιγμής να κεφαλοποιούνται σε κάποιο ικανό χτύπημα στη στρατηγική της και να καταγράφεται κάποια ανατροπή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων. Αλλά αυτό μένει να αποδειχτεί το επόμενο εξάμηνο όπου οι προεκλογικοί ρυθμοί θα ενταθούν και σίγουρα ο κάθε πολίτης μέσα σε συνθήκες αβεβαιότητας θα κληθεί να κάνει το δικό του πολιτικό ταμείο.

Προς ώρας η κυβέρνηση εστιάζει κυρίως αν όχι αποκλειστικά στο ζήτημα της ενεργειακής ακρίβειας ανανεώνοντας κάθε τρίμηνο το πρόγραμμα επιδοτήσεων των λογαριασμών (power pass) το οποίο απορροφά ένα σημαντικό μέρος των μεγάλων ανατιμήσεων, που καθιστά το ρεύμα πολύ ακριβό σπορ για φτωχά και μεσαία νοικοκυριά. Από την άλλη μεριά, για την ακρίβεια στα ράφια του σούπερ μάρκετ η κυβέρνηση επιχειρεί ένα πείραμα με το καλάθι του νοικοκυριού για τη συγκράτηση -όπως ισχυρίζεται- των ανατιμήσεων. Βεβαίως αυτό το μέτρο έχει επικριθεί ως πυροτέχνημα και μένει να φανεί στην πράξη αν και τι θα αποδώσει που να έχει πρακτικό και πραγματικό αντίκρυσμα στις τσέπες των πολιτών.

Η σωστή πλευρά της ιστορίας και τα ελληνοτουρκικά

Στα ελληνοτουρκικά η κυβέρνηση θεωρητικά έχει το πλεονέκτημα λόγω θέσης σε συνθήκες εντάσεων να συσπειρώνει το λαό γύρω από την πολιτική της. Μέχρι ώρας από τη μια η κατάσταση δεν είναι καθόλου ήσυχη αλλά χωρίς ταυτόχρονα να έχει προκληθεί κάποιο ορατό και ανεπανόρθωτο συμβάν.

Το ερώτημα είναι πως θα κριθεί και αποτιμηθεί από τους πολίτες το ότι η ένταση με την Τουρκία παρά την επιθετικότητα της τελευταίας παραμένει σε ελεγχόμενα επίπεδα. Ουσιαστικά εδώ, το ζήτημα για την κυβέρνηση είναι αν οι πολίτες θεωρούν ότι η στάση της κυβέρνησης λειτουργεί αποτρεπτικά για να προχωρήσει σε περισσότερο ακραίες κινήσεις ο Ερντογάν ή αν θα θεωρήσουν ότι η Αθήνα κάνει τις υποχωρήσεις που αξιώνει ο Τούρκος πρόεδρος οπότε ο τελευταίος δεν έχει λόγο προχωρήσει πέρα από τη διατύπωση των απειλών του και την όποια δημιουργία τετελεσμένων σε διπλωματικό επίπεδο.

Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να ακολουθήσει μια στρατηγική με βάση την οποία υποτάσσει τα ελληνοτουρκικά στη μεγάλη γεωπολιτική εικόνα με άξονα τον πόλεμο στην Ουκρανία ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία επί της ουσίας με την εμβληματική για την κυβέρνηση φράση περί «σωστής πλευράς της ιστορίας».

Πόλεμος και ακρίβεια

Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα από τη Λιθουανία όπου βρέθηκε εξαπέλυσε πυρά κατά της Άγκυρας ότι τηρεί στάση ουδετερότητας και αποφεύγει να καταγγείλει τη Μόσχα, στηρίζοντας ανεπιφύλακτα και χωρίς αστερίσκους το Κίεβο όπως κάνει η Αθήνα. Στο πλαίσιο αυτό η ελληνική κυβέρνηση ταυτίζει Πούτιν και Ερντογάν υπό τη σκέπη του αναθεωρητισμού.

Παρεμπιπτόντως, είναι ένα ανοιχτό επίσης ζήτημα αν στην εξίσωση «πόλεμος και ακρίβεια» οι πολίτες πείθονται από την κυβερνητική επιχειρηματολογία που δείχνει ως υπεύθυνο τον Πούτιν ή αν υιοθετούν άλλες απόψεις που βλέπουν την ακρίβεια να προϋπάρχει του πολέμου και να επιδεινώνεται ως πρόβλημα μετά την πολιτική κυρώσεων που ακολουθεί η ΕΕ και η Δύση.

Το τι αποδίδει αυτή η γραμμή είναι ένα ανοιχτό ζήτημα που θα το απαντήσουν οι ίδιες οι εξελίξεις. Η Τουρκία συνεχίζει χωρίς να υφίστανται κόστος για τις επιλογές όπως πχ το νέο μνημόνιο με τη Λιβύη για ενεργειακή εκμετάλλευση της ΑΟΖ, φαίνεται δε, πως κάνει σοβαρές προσπάθειες αναθέρμανσης των σχέσεών της με το Ισραήλ, ενώ και με τα F-16 φαίνεται πως τελικά οι ΗΠΑ θα ικανοποιήσουν την απαίτηση της Τουρκίας.

Ταυτόχρονα η αντιπολίτευση βάλλει κατά της κυβέρνησης ότι δια της διολίσθησης ικανοποιεί αξιώσεις της Τουρκίας όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Αφορμή για το τελευταίο, στάθηκε η ανταλλαγή των γερμανικών Marder για να σταλούν στην Ουκρανία τα BMP-1 από τα νησιά. Το γεγονός δε ότι τα Marder θα πάνε σε μονάδες του Έβρου πυροδότησε εκ νέου αντιδράσεις πως δεν τηρήθηκαν τα όσα επισήμως είχαν ανακοινωθεί το Μάιο, ότι δηλαδή θα γίνει ταυτόχρονη ανταλλαγή και αντικατάστασή τους.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου ρωτήθηκε σήμερα σχετικά και υποστήριξε ότι το γεγονός πως τα Marder πάνε στον Έβρο δεν σημαίνει ότι δεν αντικαταστάθηκαν τα BMP-1 στα νησιά, χωρίς πάντως να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες και διευκρινίσεις.

Υποκλοπές

Ο τρίτος σκόπελος για την κυβέρνηση είναι οι υποκλοπές. Το θέμα αν και δεν αγγίζει τους πολίτες με τον τρόπο που αγγίζει η ακρίβεια είναι σίγουρο ότι προκαλεί σοβαρά πολιτικά προβλήματα στην κυβέρνηση. Βεβαίως μετά την εμπειρία των lockdown και γενικά των περιορισμών και των μέτρων ελέγχου στην καθημερινότητα (sms, βεβαιώσεις μετακίνησης, ευρεία χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή κλπ) χρειάζεται να είναι κανείς επιφυλακτικός σε τέτοιες σχηματικές προσεγγίσεις για το πως αξιολογούν και ιεραρχούν οι πολίτες τα προβλήματα της καθημερινότητας ή αν τους φαίνεται κάτι μακρινό και μικρότερης σημασίας ένα θέμα όπως οι υποκλοπές, το οποίο η αντιπολίτευση θεωρεί μεγάλο σκάνδαλο.

Το θέμα των υποκλοπών επανήλθε στο προσκήνιο μετά τα δημοσιεύματα των εφημερίδων «ΤΑ ΝΕΑ» και «Το Βήμα» και η κυβέρνηση χωρίς επί της ουσίας διαψεύδει τα όσα καταγράφονται περιορίζεται να δηλώσει όπως επανέλαβε και σήμερα ο Γιάννης Οικονόμου ότι δεν έχει προμηθευτεί το κακόβουλο λογισμικό Pretador.

Πώς θα πάμε σε εκλογές;

Πάντως ο Αλέξης Τσίπρας φέρνει το θέμα στη Βουλή με νέα επίκαιρη ερώτηση προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη θέτοντας το πολύ εύγλωττο ερώτημα: «Θα πάμε σε εκλογές με ενεργό το κέντρο παρακολουθήσεων πολιτικών αντιπάλων;».

«Πως θα οδηγηθεί η χώρα σε μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση ενόσω όχι μόνο δεν υπάρχει διαλεύκανση της υπόθεσης των παράνομων παρακολουθήσεων, όχι μόνο επιχειρείται από εσάς η συγκάλυψή της, όχι μόνο συνεχίζει να αιωρείται η κατηγορία προς τον αρχηγό του τρίτου κοινοβουλευτικού κόμματος που ενδέχεται να διαχειριστεί διερευνητική εντολή ότι είναι «εθνικά επικίνδυνος», αλλά υπάρχουν και βάσιμες ενδείξεις ότι οι παρακολουθήσεις από το εν λόγω παράνομο λογισμικό συνεχίζονται απρόσκοπτα» τονίζει χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας.

Την ίδια ώρα, υποθέσεις που «σκάνε» ή που φαίνεται να «σκάνε» στην επικαιρότητα παρεπιπτόντως – όπως η υπόθεση του βουλευτή Ανδρά Πάτση που ενώ ήταν βουλευτής της ΝΔ ταυτόχρονα επιχειρηματικά δραστηριοποιούνταν ως «κοράκι» των πλειστηριασμών αγοράζοντας κόκκινα δάνεια – ή επίσης η υπόθεση με τις καταγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ για απευθείας αναθέσεις και γενικώς δοσοληψίες πολλών εκατομμυρίων ευρώ με το δημόσιο για την κα Ρεβέκκα Πιτσίκα, συνεργάτιδα του κ. Μητσοτάκη στο Μητρώο Στελεχών της ΝΔ – φαίνεται να δημιουργούν πολύ περισσότερες παρενέργειες από αυτές που αρχικά νομίζεται.

Εκρηκτικό μείγμα

Για παράδειγμα με την υπόθεση Πάτση δόθηκε η ευκαιρία στην αντιπολίτευση να αφήσει αιχμές κατά της κυβέρνησης συνδέοντας τις υποκλοπές με τη διενέργεια παράνομων και ανήθικων οικονομικών deal, πέραν των όποιων άλλων συνειρμών γύρω από το ότι κυβερνητικός βουλευτής διαγράφεται επειδή αισχοκερδεί την ώρα που ο κόσμος στενάζει από την ακρίβεια και φέρνει βόλτα το μήνα με πολύ μεγάλες δυσκολίες.

Σε κάθε περίπτωση ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει πως θα εξελιχθούν οι διαθέσεις του κόσμου ωστόσο το τρίπτυχο ακρίβεια, εθνικά θέματα (με αιχμή τα ελληνοτουρκικά) και υποκλοπές – παρακολουθήσεις είναι σίγουρα ένα μείγμα που ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει πόσο εκρηκτικό μπορεί να γίνει.