Μεταρρυθμίσεις και Ταμείο Ανάκαμψη
Το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για το Ταμείο Ανάκαμψης έχει σχεδόν μονοπωληθεί από το διόλου ευκαταφρόνητο ύψος χρηματοδότησης που προβλέπει για την Ελλάδα– 32 δισ.ευρώ – και από τα ακόμη μεγαλύτερα ποσά που αυτό αναμένεται να κινητοποιήσει. Μικρότερο ήταν το ενδιαφέρον για αυτά καθ’ εαυτά τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν, ενώ πολύ λιγότερη προσοχή δόθηκε στις μεταρρυθμίσεις που προβλέπει το εθνικό σχέδιο.
Όπως όμως αναφέρει σχετική μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, οι μεταρρυθμίσεις του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης θα αυξήσουν το ελληνικό ΑΕΠ κατά 2,6% και οι επενδύσεις κατά 4,3%. Πάνω δηλαδή από το ένα τρίτο της προβλεπόμενης στο σχέδιο ανάκαμψης αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ (6,9%) θα οφείλεται στις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες μάλιστα εν γένει δεν συνεπάγονται δημοσιονομικό κόστος, ενώ οι επενδύσεις θα απαιτήσουν 32 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στη μελέτη της ΤτΕ επισημαίνεται μάλιστα ότι «σε αντίθεση με την τελικά παροδική οικονομική επέκταση που χρηματοδοτείται από επιχορηγήσεις και δάνεια, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οδηγούν σε μόνιμη αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της οικονομίας». Παράγουν, δηλαδή, ανθεκτικότητα για την οικονομία. Μια ανθεκτικότητα που έλειψε, τόσο κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση όσο και κατά την πανδημία.
Η ένταξη μεταρρυθμίσεων στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας διασφαλίζει ότι η υλοποίησή τους δεν εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της κάθε κυβέρνησης αλλά είναι υποχρεωτική δεδομένου ότι η ροή των χρηματοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης συναρτάται άμεσα με αυτές. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή τους κανονικά δεν εξαρτάται από προεκλογικές περιόδους ούτε από «μεταρρυθμιστικές κοπώσεις». Βέβαια, η παρ’ ημίν απόσταση μεταξύ σχεδιασμού και υλοποίησης μεταρρυθμίσεων – και όχι μόνον - ήταν πάντα μεγάλη και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν καλυπτόταν. Η χώρα μας έχει τις προϋποθέσεις να διαψεύσει αυτή τη διαπίστωση στα χρόνια που έρχονται. Ας ελπίσουμε ότι οι εξελίξεις – πολιτικές και άλλες - θα της επιτρέψουν να έχει και τη βούληση.
- Πρώην στέλεχος ΕΕ, πρώην ΓΓ στα υπουργεία Ανάπτυξης και Εσωτερικών, Ειδικός Σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ