Να γιατί πνίγηκε η Θεσσαλία - Οι πέντε πληγές

Αποκαλυπτικό είναι το πρώτο πόρισμα της εταιρείας HVA International μετά την καταστροφή στη Θεσσαλία από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias.

Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων καταγράφει τις διαχρονικές παθογένειες που έπνιξαν τον θεσσαλικό κάμπο, ενώ προτείνονται και οκτώ άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

«Αν είχαν ολοκληρωθεί αυτά τα έργα, μπορεί να είχαν συντελέσει στη μείωση των πλημμυρικών φαινομένων»

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι στο πόρισμα αυτά που υπογραμμίζονται είναι οι διαχρονικές αστοχίες και παθογένειες σε σχεδιασμό και υποδομές και όχι το μέγεθος της κακοκαιρίας που αντιμετώπισε η χώρα, αν και κανείς δεν το παραβλέπει.

Ωστόσο, η αντιμετώπιση τύπου «είναι εντυπωσιακά άτυχος ο Βόλος» ρίχνει τις ευθύνες στη… μοίρα και όχι στον σχεδιασμό που οφείλει να διαθέτει και να υλοποιεί η Πολιτεία.

Η Θεσσαλία χτυπήθηκε τόσο από τον «Daniel» όσο και από τον «Elias».

Οι πέντε «πληγές»

Σε ανάρτηση που έκανε την Κυριακή ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε ότι έχει ανατεθεί, με δωρεά ιδιωτών, στην ολλανδική εταιρεία HVA – που ειδικεύεται στην ανάπτυξη μεγάλων γεωργικών έργων και στη διαχείριση των υδάτων – να καταρτίσει σχέδιο αποκατάστασης για την πλημμυρισμένη λεκάνη απορροής της Θεσσαλίας.

«Ολλανδοί επιστήμονες έχουν ήδη εγκατασταθεί στην περιοχή και ξεκίνησαν, σε συνεργασία με κρατικές υπηρεσίες και συναρμόδιους φορείς, τη συλλογή δεδομένων με στόχο την εκπόνηση ενός βιώσιμου Master Plan που θα βοηθήσει στην επίσπευση των διαδικασιών για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας», ανέφερε, ανάμεσα σε άλλα, ο πρωθυπουργός.

Ο Έλληνας διευθύνων σύμβουλος της HVA, Μιλτιάδης Γκουζούρης μίλησε στην εφημερίδα Realnews για την εισήγηση των ειδικών που έχει ήδη φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου.

Οι πέντε «πληγές» στις οποίες αναφέρεται το πόρισμα είναι οι εξής:

• Επικάλυψη αρμοδιοτήτων
• Φραγμένα αρδευτικά κανάλια
• Κακοτεχνίες σε κρίσιμα έργα
• Μισοτελειωμένες υποδομές
• Απραξία δασαρχείων

Ακαθάριστα αρδευτικά κανάλια

Ο ίδιος δήλωσε στην εφημερίδα ότι: «Η αυτοψία στην περιοχή έχει ως στόχο να εντοπίσει όλες αυτές τις αδυναμίες που υπήρξαν, οι οποίες μπορεί να συνετέλεσαν στη δημιουργία των πλημμυρικών φαινομένων. Κοιτάμε τις κατασκευαστικές ζημιές που έγιναν, τα φράγματα που έσπασαν, τα αναχώματα, τις κοίτες των ποταμών, αλλά και τα αρδευτικά κανάλια, τα οποία σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν είχαν καθαριστεί. Πρόκειται είτε για τα κεντρικά αρδευτικά κανάλια είτε για τα δευτερεύοντα, τα οποία είναι στην ευθύνη του ιδιοκτήτη-αγρότη.

Σύμφωνα με την εταιρεία, οι ομάδες των Ολλανδών ειδικών έχουν ολοκληρώσει την επισκόπηση στο ανατολικό κομμάτι της πεδιάδας, από βορρά έως νότο και πλέον εργάζονται στο δυτικό κομμάτι, εστιάζοντας στους ποταμούς Μέγα και Πηνειό.

Πλημμυρισμένες εκτάσεις και κατεστραμμένη γέφυρα στον Πηνειό.

Ο κ. Γκουζούρης επισήμανε ότι: «Πρώτα, κάναμε την επισκόπηση από αέρος, με τη χρήση drones. Εντοπίσαμε τα σημεία που θέλουμε να εστιάσουμε καλύτερα και στη συνέχεια κάνουμε αυτοψίες. Έχουμε δει πολλές κακοτεχνίες, π.χ. μικρούς σε διατομή σωλήνες και αγωγούς που δεν μπορούν να διαχειριστούν τον όγκο του νερού και παράλληλα δεν είναι τοποθετημένοι στο σωστό ύψος για να απορροφήσουν τα νερά. Πολλές υφιστάμενες υποδομές, για διάφορους λόγους, παραμένουν ημιτελείς. Αν είχαν ολοκληρωθεί αυτά τα έργα, μπορεί να είχαν συντελέσει στη μείωση των πλημμυρικών φαινομένων. Εξετάζουμε τα φράγματα, τους ταμιευτήρες νερού, τα αναχώματα που θα έπρεπε να υπάρχουν και δεν υπάρχουν».

Στη συνέχεια ο Μιλτιάδης Γκουζούρης αναφέρθηκε στη διαχείριση των υδάτων στα βουνά, κάτι που είναι ευθύνη των δασαρχείων. Ο ίδιος εξήγησε ότι αν δεν γίνει καθαρισμός των ξερών δέντρων στα βουνά από τα δασαρχεία και τις αρμόδιες υπηρεσίες, τότε αυτά κατεβαίνουν και στοιβάζονται στο πρώτο εμπόδιο που θα βρουν.

Έτσι, «δημιουργούν ένα φράγμα από φερτά υλικά που το είδαμε – δυστυχώς – πολλές φορές αυτές τις ημέρες», τόνισε.

Αντικρουόμενες εντολές

Στη συνέχεια ο κ. Γκουζουρής μίλησε για την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και αντικρουόμενες εντολές που οδήγησαν σε καταστροφικά αποτελέσματα.

Όπως περιέγραψε χαρακτηριστικά: «Υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων και και σύγχυση πολλές φορές. Για παράδειγμα, στο σημείο όπου ο ποταμός Μέγας συνδέεται με τον Πηνειό υπήρχαν κάποια θυροφράγματα που έπρεπε να ανοιχτούν. Το μοτέρ δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν. Ήρθαν μηχανήματα του Στρατού να σηκώσουν τις ‘πόρτες’, αλλά δόθηκε εντολή από άλλη υπηρεσία να μην ανοίξουν. Αυτό συνετέλεσε να πλημμυρίσει το χωριό εκεί».

Μηχάνημα των Ενόπλων Δυνάμεων βοηθάει στον καθαρισμό δρόμου στη Θεσσαλία.

Τα οκτώ άμεσα μέτρα που προτείνονται

Η επιστημονική ομάδα του Μιλτιάδη Γκουζούρη, κατόπιν συσκέψεων που πραγματοποιήθηκαν με με τους αρμόδιους παράγοντες στο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων της Λάρισας, εισηγήθηκαν οκτώ μέτρα άμεσης εφαρμογής για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Αυτά είναι τα εξής:

• Καθαρισμός και μεταφορά των φερτών υλικών από τα σημεία όπου αυτά έχουν συσσωρευτεί
• Επιδιόρθωση των αναχωμάτων
• Καθαρισμός των κοιτών των ποταμών
• Μετακίνηση των ζώων εκτροφής σε υψηλότερα σημεία
• Μεταφορά των πολιτών σε ασφαλή σημεία, βάσει συγκεκριμένου σχεδίου εκκένωσης
• Κινητοποίηση των Αρχών, κυρίως της Τροχαίας, ώστε να αποφεύγεται το μποτιλιάρισμα και να συγκεντρώνονται τα οχήματα σε υψηλά σημεία
• Άμεση κινητοποίηση του στρατού με βαριά μηχανήματα
• Ταυτόχρονη, κυλιόμενη συνεργασία όλων των συνεργείων.