Ανατροπή στα ακίνητα: Έρχεται ο ΜΑΤΑ – Τι πρέπει να ξέρει κάθε ιδιοκτήτης

Μέσα στο νέο έτος τίθεται σε πλήρη λειτουργία ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (ΜΑΤΑ), ένα νέο εργαλείο που φέρνει σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση και τις συναλλαγές των ακινήτων. Ο αριθμός αυτός θα είναι μόνιμος και θα συνοδεύει κάθε ακίνητο σε όλες τις διαδικασίες, λειτουργώντας ουσιαστικά όπως ο ΑΜΚΑ για τα φυσικά πρόσωπα.

Στόχος του ΜΑΤΑ είναι η δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού φακέλου για κάθε ιδιοκτησία, ο οποίος θα παρακολουθεί μεταβιβάσεις, επιδοτήσεις, παράνομες κατασκευές και κάθε σχετική μεταβολή. Όπως εξηγεί η τοπογράφος – πολεοδόμος Γραμματή Μπακλατσή, μέσα από 10 ερωτήσεις και απαντήσεις παρουσιάζονται όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για το νέο σύστημα.

Τι είναι ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου

Ο ΜΑΤΑ στοχεύει στην ενοποίηση των διάσπαρτων δεδομένων που σήμερα τηρούνται σε διαφορετικά μητρώα. Μέσω αυτού θα διασυνδέονται πληροφορίες από το Κτηματολόγιο, την ΑΑΔΕ, τον ΔΕΔΔΗΕ, την ΕΥΔΑΠ ή τις ΔΕΥΑ, τους δήμους, τις πολεοδομίες, την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και τις ασφαλιστικές εταιρείες, δημιουργώντας μια κοινή βάση δεδομένων για όλα τα ακίνητα της χώρας.

Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες

Οι ιδιοκτήτες καλούνται να ελέγξουν τα στοιχεία των ακινήτων τους και να διορθώσουν τυχόν λάθη ή παραλείψεις. Ειδικότερα, θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο και δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), να διορθώσουν το Ε9 όπου υπάρχουν αλλαγές ή τακτοποιήσεις αυθαιρέτων και να διαγράψουν ακίνητα που δεν εντοπίζονται στο Κτηματολόγιο ή είναι δασικές εκτάσεις. Παράλληλα, πρέπει να προχωρήσουν σε τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών.

Με την εφαρμογή του ΜΑΤΑ, οι συναλλαγές απλοποιούνται: θα απαιτείται μόνο ένας αριθμός για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, αγοραπωλησίες και επιδοτήσεις, καταργώντας την ανάγκη για πλήθος πιστοποιητικών. Παράλληλα, θα ενισχυθεί ο έλεγχος για αυθαίρετα και αδήλωτα τετραγωνικά, ενώ θα μειωθούν τα λάθη στις δηλώσεις και θα υπάρχει σαφέστερη εικόνα της ιδιοκτησίας κάθε ακινήτου.

Η νέα ψηφιακή πλατφόρμα

Ο ΜΑΤΑ θα λειτουργεί μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας E-Registries, η οποία θα ενημερώνει αυτόματα όλους τους αρμόδιους φορείς σε κάθε αλλαγή ιδιοκτησίας ή χρήσης. Με τον τρόπο αυτόν θα εξαλειφθούν καθυστερήσεις και διπλές καταγραφές μεταξύ Κτηματολογίου και Ε9, ενώ οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να υποβάλλουν εκ νέου στοιχεία που ήδη υπάρχουν.

Από πού θα αντλούνται τα στοιχεία

Η πλατφόρμα θα συγκεντρώνει δεδομένα από το Κτηματολόγιο, τα δικαστήρια, τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, καθώς και τους αποδέκτες αγροτικών επιδοτήσεων. Ο ψηφιακός χάρτης του συστήματος θα συνδέει τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων με τους δασικούς χάρτες και τα δεδομένα των αγροτικών ενισχύσεων, προσφέροντας πλήρη αποτύπωση της χρήσης κάθε γεωτεμαχίου.

Έλεγχος και διαφάνεια

Με αυτή την καταγραφή θα είναι δυνατός ο έλεγχος της πραγματικής καλλιέργειας μιας έκτασης, της νομιμότητας των χρήσεων γης και της επιλεξιμότητας για επιδοτήσεις. Δημιουργείται έτσι για πρώτη φορά ένας ενιαίος ψηφιακός φάκελος που συνοδεύει το ακίνητο σε όλη τη διάρκεια ζωής του.

Παρακολούθηση μεταβιβάσεων

Με την ενεργοποίηση του ΜΑΤΑ, κάθε μεταβίβαση θα καταγράφεται αυτόματα. Όταν ένα συμβόλαιο αναρτάται στην πλατφόρμα myPROPERTY, ενημερώνονται αυτόματα οι εταιρείες ηλεκτροδότησης, ύδρευσης και οι δήμοι, χωρίς να απαιτούνται πρόσθετες ενέργειες από τους εμπλεκόμενους.

Νέο «φακέλωμα» ακινήτων και αυθαίρετα

Το σύστημα αποτελεί πράγματι μια νέα, ολοκληρωμένη καταγραφή των ακινήτων, καθώς συγκεντρώνει στοιχεία για κτίρια, οικόπεδα και τις χρήσεις τους, όπως ενεργειακές υποδομές, ενοικιάσεις και φορολογικές υποχρεώσεις. Μέσω ψηφιακού χάρτη και τεχνολογιών GIS και Τεχνητής Νοημοσύνης, θα εντοπίζονται γρήγορα αυθαίρετες κατασκευές, με διασταύρωση των στοιχείων από τις πολεοδομίες και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.