Очекувањата на Србите во Косово пред изборите: Заедница на општини, безбедност и перспектива
Формирање на Заедницата на општини со српско мнозинство, слобода, мир, безбедност и подобра перспектива за младите, се дел од очекувањата на членовите на српската заедница кои беа интервјуирани од екипата на Радио Слободна Европа пред вонредните парламентарни избори на 28 декември.
Некои изразуваат скептицизам и недоверба кон политичарите кои, како што велат, секогаш ветуваат многу за време на изборната кампања.
Изборите се одржуваат затоа што движењето Самоопределување на Албин Курти, кое освои најмногу гласови на февруарските избори, не успеа да ја обезбеди поддршката од другите парламентарни партии за формирање нова влада.
Исто така, по февруарските избори, Косово се соочи со длабока институционална и политичка криза што траеше неколку месеци поради неможноста за конституирање на Собранието на Косово поради несогласувањата на албанските партии.
Поради различните толкувања на законот или Деловникот на Собранието, партиите во неколку наврати се жалеа до Уставниот суд на Косово, меѓу другото, во врска со изборот на потпретседател на Собранието на Косово од редовите на српската заедница.
Уставниот суд веќе донесе одлука во корист на Српската листа, најголемата партија на Србите во Косово која има поддршка од Белград, оценувајќи дека Собранието не е конституирано без избор на потпретседател од редовите на српската заедница. Сепак, сè уште чекаме одговор дали изборот на Ненад Рашиќ од партијата За слобода, правда и опстанок бил легитимен.
На изборите во февруари, Српска листа освои девет од десет загарантирани места за српската заедница, додека едно му припадна на Ненад Рашиќ.
На претстојните избори во недела, меѓу српските политички субјекти во изборната трка се Српска листа, За слобода, правда и опстанок и Косовскиот сојуз - партија која беше формирана во јуни оваа година со поддршка на пратеникот во српскиот парламент, Жарко Ристиќ.
Политичките аналитичари претходно за РСЕ изјавија дека, без силна конкуренција, апсолутната победа на Српската листа е речиси сигурна.
Безбедноста како приоритет на север, економските прашања доминантни на југСлавица од Северна Митровица вели дека сака само да „остане безбедна на својата позиција“.
„Да имаме нешто свое, да знаеме дека сме тука, не знаеме каде сме вака“, вели таа и објаснува дека интересите и правата на српската заедница во Косово можат да бидат заштитени само ако се формира Заедницата на општини со српско мнозинство. Тоа е договорено како дел од дијалогот меѓу Косово и Србија, и треба да им обезбеди на членовите на српската заедница одредено ниво на самоуправување.
Јелена, од друга страна, не очекува ништо бидејќи, како што вели, се покажало дека „никому не му е грижа за луѓето“.
„Што да очекувам? Ништо. Нема надеж за нас“, вели оваа жителка на Северна Митровица и повторува дека ја изгубила довербата, бидејќи многу им било ветено пред изборите, но спротивното се случило на терен. Како пример, таа ги наведува затворањето на српските институции, укинувањето на српските регистарски таблички за градовите во Косово, укинувањето на српскиот динар.
Патем, Српска листа ги бојкотираше институциите и изборните процеси на Косово три години, откако го иницираше излегувањето на Србите од институциите токму поради инсистирањето на косовската влада за укинување на српските регистарски таблички. Кризите продолжија, а ситуацијата кулминираше со вооружен напад од страна на Србите во Бањска кај Звечан, кога беше убиен косовски полицаец.
Драгољуб, исто така од Северна Митровица, очекува дека по декемвриските избори ќе започне формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство.
„Очекувам да биде подобро за Србите, да можеме да ги оствариме нашите права“, вели тој.
Од друга страна, Снежана од Грачаница, општина со српско мнозинство во близина на Приштина, вели дека има слобода на движење и коегзистенција со мнозинската албанска заедница, но дека нема перспектива за младите луѓе.
„Мирно е, никој не те допира, но нема перспектива. Не ми се допаѓа кога мора да гласаш, ветуваат секакви работи, а потоа ништо“, вели таа.
За Радет од Грачаница, клучот за опстанок на српската заедница е вработувањето на младите луѓе.
„Јас сум пензионер, но очекувам, прво, младите луѓе да добијат работа. Второ, мир и стабилност. Се надевам дека ќе биде добро“, вели тој.
Што велат политичарите?На предизборниот митинг во Северна Митровица, Српската листа објави дека ќе се бори за сите десет пратенички места и дека во секое време ќе „ги брани интересите на српскиот народ и на секој поединец“.
Функционерот на Српската листа, Игор Симиќ, изјави дека по изборите, сите проблеми на српската заедница нема веднаш да исчезнат, туку дека десет пратеници ќе се борат за своите права.
Во меѓувреме, Комесаријатот за бегалци и миграција на Република Србија ги покани раселените лица од Косово да гласаат на изборите во Косово закажани за 28 декември, нагласувајќи дека секој глас е важен „за опстанок и опстанок на српскиот народ“.
Патем, државата Србија, која ја поддржува Српската листа, се обврза да го организира гласањето на раселените лица од Косово на парламентарните избори во февруари и локалните избори одржани во октомври.
Партијата за слобода, правда и опстанок на Ненад Рашиќ, која беше дел од Владата на Косово предводена од Албин Курти, најмногу ветува подобра иднина преку проекти и помош од косовските институции.
Оваа партија на крајот од минатата недела објави дека фокусот на кампањата ќе биде борбата за „основни човекови права, институционална заштита на српскиот народ, слобода на избор без уцени и притисоци“.
„Ние се залагаме за правда, достоинствен живот, економски развој и еднаквост на сите граѓани“, беше наведено.
Партијата за слобода, правда и опстанок, исто така, изрази надеж дека граѓаните ќе најдат сила да се спротивстават на уцените и измамите на Српската листа, како и верување дека постои силна потреба од промени.
Од друга страна, Српска листа го обвини Рашиќ и неговата партија за „злоупотреба на косовските институции и купување гласови“ бидејќи заедно со распределбата на субвенциите од Министерството за заедници и враќање, се дистрибуираат и изборни материјали.
Неколку српски политички партии претходно ја обвинија Српска листа за злоупотреба на српските државни ресурси за време на изборните кампањи.
Лидерот на Косовската алијанса, Горан Маринковиќ, на 22 декември изјави дека најважно во овој момент е да се обезбеди мир во Косово, а потоа да се стабилизира економијата за граѓаните да имаат безбеден живот.
Косовската федерација, исто така, објави дека најголемиот проблем на северот на Косово е безбедноста и дека голем број членови на српската заедница се иселени поради ова.
Оваа партија претходно изјави дека се обидела да разговара за поширока коалиција на српските опозициски партии со кои ќе се оди на парламентарните избори на 28 декември, но дека тие биле неуспешни.
Над два милиони граѓани на Косово ќе можат да го остварат своето право на глас на изборите во недела. На изборите учествуваат 24 политички субјекти со 1180 кандидати.