Serbët në Kosovë ende nuk e dinë nëse do të votojnë në zgjedhjet e Serbisë
Ai planifikoi të votojë edhe më 21 qershor në zgjedhjet që do të mbahen në Serbi.
Në më pak se dy javë para zgjedhjeve parlamentare në Serbi, Komisioni Zgjedhor i Republikës ende nuk ka publikuar udhëzimin se si do të bëhet votimi për deputetët në territorin e Kosovës.
Ende nuk është siguruar asnjë informacion i saktë nga ana e misioneve të huaja, as nga Qeveria e Kosovës, as nga përfaqësuesit e autoriteteve lokale në zonat serbe, kështu që praktikisht nuk ka asnjë konfirmim zyrtar që votimi në Kosovë do të ndodhë fare.
I vetmi vendim zyrtar i shpallur deri më tani është që nga 8,386 vendvotime ku do të zhvillohet votimi, 90 prej tyre janë në Kosovë, njëjtë si në vitet e kaluara.
Edhe pas kërkimeve nga ana e Radios Evropa e Lirë, deri më tani nuk kemi marrë shumë informacion nga ana e Komisionit të Zgjedhur të Republikës në Serbi se si do të zhvillohet votimi, dhe kush do të kontrollojë e sigurojë materialet zgjedhore dhe vendvotimet, si dhe ku do të numërohen votat pas mbylljes.
Por, Miodrag Milosavleviq nga Mitrovica e Veriut është i sigurt se zgjedhjet do të mbahen, njëjt siç janë mbajtur edhe në vitet e kaluara, bazuar në Marrëveshjen e vitit 2012 në zgjedhjet për parlamentin dhe Presidentin e Serbisë, ku misioni i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) ka ndërmjetësuar në Kosovë.
Edhe Zoran Jevtoviç, qytetar nga Mitrovica e Veriut thotë se shpreson që votimet do të mbahen, përndryshe në rast se nuk do të mbaheshin atëherë sipas tij, kjo gjë do të ishte mosrespektim i demokracisë. Në ndërkohë, megjithëse zgjedhjet nuk janë konfirmuar ende, vendosja e posterave të partive që do të marrin pjesë në zgjedhje, veçse ka filluar në veri të Kosovës.
OSBE: Jemi në pritje të vendimit përfundimtar të qeverive të Serbisë dhe Kosovës
Zyra e OSBE-së për Institucione Demokratike dhe të Drejta të Njeriut (ODIHR), e cila u hap më 8 qershor zyrtarisht për vlerësimin e zgjedhjeve në Serbi, tha për Radion Evropa e Lirë se ata “nuk vëzhgojnë në Kosovë, por bëjnë përgatitjet administrative nga autoritetet serbe“ dhe që ODIHR nuk është i përfshirë në mbajtjen e zgjedhjeve në Kosovë, kështu që nuk kanë asnjë koment mbi procesin.
Senad Shaboviç, zëdhënësi i OSBE-së në Kosovë, tha për Radion Evropa e Lirë se janë “në komunikim me qeverinë e Serbisë dhe Kosovës dhe se ata janë në pritje të vendimit përfundimtar“.
Kreu i misionit të OSBE-së në Prishtinë, ambasadori Jan Braathu, u takua me kryeministrin e sapo zgjedhur të Kosovës, Avdullah Hotin të martën më 9 qershor.
Zyra e Kryeministrit ka njoftuar se situata e përgjithshme politike në Kosovë dhe “thellimi i bashkëpunimit në të ardhmen“ ishin temë e diskutimit në takim. Sidoqoftë, nuk u përmend nëse është folur për zgjedhjet parlamentare serbe në Kosovë.
Zyra e Kryeministrit të Kosovës, nuk u përgjigjën në pyetjen e Radios Evropa e Lirë se nëse do të mbahet votimi në Kosovë.
Partia më e madhe e komunitetit serb në Kosovë, Lista Serbe, nuk u përgjigjën në pyetjet tona në lidhje me organizmin e zgjedhjeve.
Kujtojmë se ish-kryeministri i Kosovës, Albin Kurti në fund të majit (më 28) deklaroi se Kosova nuk kishte marrë kërkesë nga Beogradi zyrtar për të mbajtur zgjedhjet serbe në Kosovë. Sidoqoftë, qëndrimi i tij është se zgjedhjet serbe në Kosovë “nuk u mbajtën kurrë në përputhje me kushtetutën dhe ligjet e Kosovës“.
“Ne do të zbatojmë dhe mbrojmë Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës,“ tha Kurti, në atë kohë.
Mënyra e tanishme e mbajtjes së zgjedhjeve është në kundërshtim me vendimin e Gjykatës Kushtetuese të Serbisë që nga qershori i vitit 2016, sipas të cilit mënyra e mëparshme e mbledhjes së votave në Kosovë -të cilat OSBE-ja i transporton në qytetet e afërta të Vranjës dhe Rashkës në Serbi, pas numërimit- nuk është në përputhje me Kushtetutën.
Përkundër kësaj, zgjedhjet për presidentin e Serbisë në prill të vitit 2017 u mbajtën në të njëjtën mënyrë. Pas mbylljes së qendrave të votimit, votat nga Kosova u dërguan në qytete të cilat janë dhjetëra kilometra larg. Ky model, i cili u harmonizua me OSBE-në, por që Gjykata Kushtetuese e Serbisë e vlerësoi si anti-kushtetuese, u kritikua nga opozita serbe sepse sipas tyre kjo gjë bëri që “të njihet shtetësia e Kosovës“.
Nëse do të zbatohet i njëjti parim i votimit dhe numërimit të votave më 21 qershor, duhet të shkruhet në udhëzimin që pritet të miratohet nga Komisioni Zgjedhor i Republikës, siç bëri të ditur për Radion Evropa e Lirë, Zyra për Kosovën në Qqeverinë e Serbisë, zyrë kjo e cila është e autorizuar për të mbajtur zgjedhjet e Serbisë në Kosovë.
Shtetasit serbë që jetojnë në vendet e tjera, mund të votojnë në ambasada.
Përgatiti: Donika Alihajdaraj