Hz. Ali Divanı’nda AKIL VE İLİM

- Allah’ın insana verdiğinin en iyisi aklıdır.

İnsana verilebilecek başka hiçbir şeyle mukayese edilemez.

- Rahman-Allah kişinin aklını kemale erdirirse, ahlâkı ve değerleri de yükselerek artar.

- Kişi insanlar arasında aklıyla yaşar.

Bilim ve tecrübelerini aklıyla edindiği gibi.

- Kişi akıl noksanlığıyla insanlardan ayırt edildiğinde,

Ne mevkii, ne asaleti bu eksikliğin yerini doldurabilir.

- Kim ki akıl ve cesaretiyle başarılı olur.

O kişi, geçimini elde etmede de başarılı olur.

- Güzellik giyilenlerin süslülüğüyle oluşmaz.

Bilgi ve terbiyeyle güzel olunur.

- Yetim; annesi ve babası ölmüş kişi değildir.

Gerçekte yetim; akıl...güzelliğinden yoksun olandır.

- Övünmeye değer bulunacak şeyler güçlü akıl,

Utanma, nefsinden sakınma ve eğitimdir.

- Dünyanın zenginlik ve yoksulluk (iki) hâlini bilen, onu denerken;

Bu iki hâlin getirdiklerinden korkmayan akıllı insan değildir.

- Kolaylaştırıcı çâreler akıldadır.

Onunla çözüme giden yolun perdesini aralarım.

- Bilgi ile yaşamayan insan ölüdür.

Kıyametle dirilişe kadar, onu hayatta saymaya imkân yoktur.

- İlim insanın güzelliğidir, onu kazanmayı iste.

Onu edin ki, kahrıyla yaşayan bir insan olma.

- Davranışlarına ilim yön versin, Allah’a sığın ve O’nu sözünden eksik etme.

Halim selim ol ve hareketli akıllılığınla kendini koru.

- Güvenme kimseye ve tedbirli ol. Her ânında bilimle meşgulken ya da bir başka şeye dalmışken.

- İbadet eden, Allah’ı en güçlü bilen, dinine riayet eden,

İlmi bir ganîmet gibi vahşetle kapan yiğit ol.

- Kim ki eğitimle ahlâkını oluşturursa, onunla bulunduğu kavmin ileri gelenine yükselir

Ve onun gereklerinden ayrılmadıkça da orada kalır.

- Bil ki, ilmin güzelliğiyle donanmış kişi, en iyi derecelere yükselir ki,

Bilim isteyenine yüceliğinden akarak gelir.

- İlim bayrağımdır, nereye gitsem benimledir. Kalbim onun ilmiyle doludur,

Sanma ki boş bir sandıktır.

- Evde olduğumda ilmim benimledir. Çarşıda isem ilmim de çarşıdadır benimle.

- Akıllı ve bilge insan öngörülüdür.

Başına geleceği düşünüp hisseder ve ona göre de hazırlıklı olur.

- Bu nedenle, âni bir şeyle karşılaştığında telâşa kapılmaz.

Âni geleni daha önceden kestirdiğinden.

- Bilgiyi toplamış ama akıllı biri değilsen, bir nal olursun takılacak ayağı olmayan.

- Akıl sahibi olup bilgi toplamamışsan, nal takılmamış bir ayak gibi olursun.

- İnsan aklı için, bir kın ödevi görür. Kın toplayıcı (bilgiyi) değilse, onda hayır yoktur.

- Bilgi çaba harcamadan dilekle elde edilseydi, çölde cahil bir tek insan bile kalmazdı.

- Yakındır mal biter, ilimse bizimle sürer.

- Bilgin ve yorumcu; kendi durumunu açıklayabilen kişidir...

- Zamanı değilse çok konuşmayın, söze başvurma. Suskunlukla süsle aklını.

- Cehlin insanıysa; günlerin güvenliğiyle, iniş ve çıkışlarını düşünmez yaşamın.

(HAZRETİ ALİ DİVANI, Arapça Çeviri: Vedat Atila)