Андрэй Саннікаў: Лукашэнка стварыў вельмі небяспечную сітуацыю для сябе і для краіны
У эфіры „Беларускага Радыё Рацыя” – Андрэй Саннікаў – беларускі палітык, дыпламат, кандыдат у прэзідэнты на выбарах у 2010 годзе, затым – палітвязень, вязень сумлення.
РР: Ці варта зараз чакаць супраціву грамадства, ці беларускае грамадства знішчанае, запалоханае?
Андрэй Саннікаў: Грамадства можа быць запалоханае, гэтага нельга адмаўляць. Але пратэст існуе. Існуе галоўнае – існуе непрыяцце гэтай улады, гэтай дыктатуры ўсім насельніцтвам. Таму пратэст пакуль не такі відавочны, але ён існуе, ён нікуды не дзеўся. Таму што нічога не змянілася, а наадварот, сітуацыя толькі пагоршылася ў краіне.
РР: Вашая пазіцыя – байкатаваць рэферэндум ці псаваць бюлетэні?
Андрэй Саннікаў: Я ўжо выказваўся, што па-першае, гэты рэферэндум нават для Лукашэнкі такі фарс, што нават ганебна. А па-другое, які можа быць рэферэндум у прысутнасці замежных войскаў? Мы ведаем, што працягнулі прысутнасць расейскіх войскаў у Беларусі. І міжнародная супольнасць павінна даць ацэнку, што гэта проста немагчыма нават разглядаць як нейкае мерапрыемства, а не тое, што чакаць нейкіх вынікаў.
РР: На кожным выбарчым участку будуць сілавікі. Выбарчыя камісіі засакрэчаныя.
Андрэй Саннікаў: Гэты рэферэндум – вынік нашай рэвалюцыі. Лукашэнка ўжо настолькі напалоханы, што не можа нават уявіць сабе, што ён сам можа ствараць магчымасць, каб людзі збіраліся дзе-небудзь. І таму будуць рабіць, каб пры гэтай уладзе ніякіх ні выбараў, ні рэферэндумаў не адбывалася.
РР: Адным з сімвалаў беларускай рэвалюцыі з’яўляецца Святлана Ціханоўская. За мяжой, у дэмакратычным свеце яна ўспрымаецца як лідарка беларускага народа. У беларускім свеце – па-рознаму. Ці можа беларуская дэмакратычная апазіцыя аб’яднацца вакол Ціханоўскай?
Андрэй Саннікаў: Па-першае, сімвалам беларускай рэвалюцыі з’яўляецца бел-чырвона-белы сцяг. Сімвалам беларускай рэвалюцыі з’яўляецца беларуская незалежнасць. Вось гэта ёсць сімвалы. Чалавек не можа быць сімвалам, палітык, прынамсі. І што значыць аб’яднацца? Мы ўсе аб’яднаныя супраць гэтага рэжыму. Проста трэба дзейнічаць, каб гэтага рэжыму не было, а не дапамагаць, каб ён дагэтуль здзекаваўся над людзьмі ў Беларусі.
РР: Маем праблему на расейска-украінскай і на беларуска-украінскай мяжы. Гэтую праблему можа вырашыць толькі мілітарная сіла ці ўсё ж такі застаецца месца на дыпламатыю? Як Вы ацэньваеце дыпламатычныя захады ЕЗ і ЗША?
Андрэй Саннікаў: Я б казаў перш за ўсё пра ЗША. Таму што тое, што пакуль што няма вайны, гэта поўная заслуга Злучаных Штатаў і прэзідэнта Байдэна. Таму што такая рашучая падтрымка Украіны і тое, што яны публікуюць усе гэтыя расейскія ваенныя планы, гэта і спыніла Расею. Таму што вайна ўжо ідзе. Буйной вайны, поўнамаштабнай не адбылося, таму што Захад пачаў дзейнічаць у абарону інтарэсаў і Украіны, і сваіх. І перш за ўсё ЗША. Але ж сітуацыя дагэтуль напружаная. Я лічу, што казаць, што ўсё ўжо скончылася, немагчыма. Дыпламатычныя захады трэба працягваць, але ж Расея не зацікаўленая ў тым, каб знайсці нейкае выйсце і ўрэгуляваць сітуацыю. Гэта не патрэбна Расеі. Як сказаў сам Пуцін, Расея зацікаўленая ў стварэнні напружанасці, а не ў вырашэнні канфліктаў.
РР: Пры чым у гэтым канфлікце Лукашэнка, адкуль у яго такая вострая ваенная рыторыка?
Андрэй Саннікаў: Лукашэнка – адзіны чалавек, на якога абапіраюцца гэтыя імперскія планы. І менавіта Лукашэнка – гэта найбольшая небяспека побач з Крамлём для нашай незалежнасці. І гэта заўсёды было. Лукашэнка зараз стварыў сітуацыю вельмі небяспечную для сябе, але ж небяспечную і для нас, для краіны. І таму ён падпарадкоўваецца Пуціну, таму што гэта адзінае, што трымае яго пры ўладзе.
РР: Сёння ў нашым эфіры эксперт па Усходняй Еўропе Войцех Сегень сказаў, што Беларусь ужо страціла незалежнасць.
Андрэй Саннікаў: Я б не спяшаўся гэта казаць. Таму што існуе такая дзяржава – Беларусь, зараз яна знаходзіцца ў вельмі складаным становішчы, пры дыктатуры Лукашэнкі, але ж яна не страціла незалежнасць. І словы, што Беларусь страціла незалежнасць, абражае ўсіх нас – беларусаў. І людзі, якія сёння ў турмах сядзяць, яны выступаюць за незалежнасць. А тое, што Лукашэнка выконвае загады Крамля, то ён іх заўсёды выконваў. Але ж мы будзем гаспадарамі сваёй краіны. Я ў гэтым упэўнены.
РР: Крышку аптымізму ў Вас ўсё ж такі застаецца?
Андрэй Саннікаў: Не, не крышку! Тое, што зараз пратэсты пайшлі не толькі ў Беларусі, а ў Казахстане, у краінах, дзе дыктатарскія ці аўтарытарныя рэжымы пануюць, гэта відавочна. І гэта абавязкова скончыцца перамогай дэмакратыі.
Цалкам гутарка ў далучаным файле:
Гутарыў Міхал Андрасюк, Беларускае Радыё Рацыя