Новости за 23.04.2018

Белгин дозан тIехь теракт кечдарна бехкевеш, лаьцна хилла Нохчийчуьра 34 шо долу мухIажир Байдуев Азамат Полшерчу депортацин набахтехь латтош ву. 2007-чу шарахь политикан тховкIело еллера цунна Полшехь. Цул тIаьхьа Белге дехьаваьллера иза. "Кавказ.Реалии" портале кIентан нанас Байдуева Маккас дийцарехь, ненан дехарца, Полшехь кхерамзалла кхачо йоллуш цахиларна дIаваханера цуьнан кIант. ХIетахь, нанас бахарехь, Оьрсийчоьнан ницкъаллийн структурийн векалш бу бохурш, нохчийн лоьмарш йолчу машенашкахь мухIажирийн лагерна гонах дIасахехкалора. Читать дальше...

Кхидерг а санна, шина декъе екъайелла нохчийн литература, историографи, философи, кинематограф, кхийолу а дахаран агIонаш. Мел хала ду махкал арахьа бехачу нохчийн яздархошна, публицисташна, историкашна шайн белхаш зорбане баха а, дешархошна тIекхачо а, плагиатех ларбала а? Цунах лаьцна дуьйцу дуккха а шерашкахь Европехь вехачу яздархочо Хачукаев Сайд-Мохьмада.

Нохчийчуьрчу Талламан комитето бехкзуламан гIуллакх долийна 25 шо долчу меттигерчу вахархочунна дуьхьал, шена евзаш хилла зуда ерна шеконашкахь латточу. Соьлжа-гIаларчу талламчийн информацица, пIераскан буса оцу зуламхочо машен схьаяккхархьама урс диттина, йийна зуда, машенан долахо. Чевнех хьалха ца яьлла кхаа беран нана. Шеконашца лаьцначуьнца шен "Лада-Калина" машенахь хьошалгIа еана хилла и зуда БуьритIера. Зуда йийначул тIаьхьа, зуламан лараш йойуш, Заводской кIоштахь Сунжа хи чу кхоьсина цо зудчун дакъа. Читать дальше...

Оьрсийчоьнан президентна Путин Владимирна хьалха республикерчу социалан а, индустрин а кхиамех дийцина ГIалгIайчоьнан куьйгалхочо Евкуров Юнус-Бека, хаамбо регионан пресс-гIуллакххоша. Дуьйцург ду белхазалла охьаялар, экономикан, гIишлошъяран кеп-кепара секторш кхиар а. Евкуровн хьесапашца, тIаьххьарчу 6 шерачохь ГIалгIайчохь 490 социалан объект дIахIоттийна. Школашкахь кхаа рожехь доьшуш хилла бераш шина роже даьхна. 50 проценте лахделла берашлахь баларш.

Сугуева Юлия   ГIалгIайчуьрчу кхелашна ца лаьа Хазбиев Мохьмадан аьрзнаш листа Магасерчу кIоштан кхело Хазбиев лаьцна латтор къобалдеш бина сацам тIечIагIбина еарийдийнахь ГIалгIайчоьнан Лакхарчу Кхело. Магийна Мангал-беттан 11-чу дийне кхаччалц иза изоляторехь кхаба. Йоьдучу кхеташонехь видеозIенехула дакъалаьцначу Хазбиевс бакъ ца дира ша цIахь герз латтийна бохург, шена иза бухакхоьссина, элира цо. Хазбиевн адвокаташа кхелахо хийцар дийхира, амма иза тIе ца ийцира Лакхарчу Кхело. ... Читать дальше...

Эрмалойчоьнан премьер - министро  Саргсян Сержа охьадилли шегара дарж. 11 дийнахь оппозицин агIоно дуьхьалонан акцеш дIаяьхьначул тIаьхьа дарж охьадиллина Саргсяна. "ХIоьттинчу хьоло масех къастам бан таро лора суна, амма ас цхьа а некъаш лелор дац. Соьца догIуш дац и. Пачхьалкхан куьйгаллера а, премьер - министран даржера а дIаволу со", - аьлла Сарсяна. Цо иштта тIетоьхна, протестийн лидер Пашинян Никол "бакълоь" аьлла. Карара бутт юккъе баьлчхьана Саргсяне даржера дIавалар тIодожош, Эрмалойчохь акцеш дIахьора. Читать дальше...

Черкес Лариса   Къилбаседа Кавказехь массарел маьрша бу Дагестанера журналисташ, ткъа цхьайолчу республикийн прессехь критика янне а яц "Медиастандарт" фондо а, талламаш бечу "Циркон" тобано а кхаа шарахь зийна Оьрсийчуьрчу 85 регионера пресса. Къилбаседа Кавказера хаамийн гIирсаш а бара церан декъахь. ЖамIех лаьцна дийцира "Кавказ.Реалиина" интервью луш "Медиастандартан" талламчас Капитонов Якова. Журналисташ Iедална муьтIахь хилар" олу индикатор кхаа шера чохь массанхьа а санна лахъелла. Читать дальше...

КIирандийнахь Соьлжа-ГIалахь вайна Нохчийчуьра вахархо Хадисов Юнус "Кавказ.Реалии" портало. "Беркат" базарахь делкъанна 12 сахьт даьллачу хенахь шен йишица цхьанакхета ваханера иза, бедарш а оьцуш, дийцина вайначун гергарчо. "Соьлжа-Г1алар мехкадаьттан университет чекх а яьккхина, оршотдийнахь Самаре кхи дIа деша ваха новкъавала везаш вара иза", - аьлла кIентан хьокъехь хаамбинчу гергарчу стага. ТIаьххьара гина иза кIирандийнан делкъал тIаьхьа кхо сахьт долучу хенахь "Беркат" базарахь. Цул тIахьа цхьа а кост хилла дац цуьнгара.

Нохчийчуьрчу Шуьйтан кIоштан кхело листа долор ду Таушев Арсланна а, Кошманбетов Расулна а дуьхьал даьккхина бехкзуламан гIуллакх. ТIеман эскархошна тIелатар дарна бехкево и шиъ. Оьрсийчоьнан Инарла прокуратурано хаамбарехь, Хаттабан куьйгалла дечу тобанехь хилла и бехкевен ший а. ШуьйтIан кIоштахь Улус-Керт эвлан лаьмнашкахь Хаттаб коьртехь волчу тIемалошца цхьаьна цара кIело а йина, тIелатар дина хилла, Псковера 80 сов эскархой-десантникаш хIаллак а беш.Нохчийчохь 2000-чу шарахь тIамехь беллачу... Читать дальше...

Эрмалойчоьнан президент лаьттина Саргсян Серж, премьер-министран даржера вохон гIерташ оршотдийнахь юха а дIайолийна дуьхьалонан акцеш. Азаттюн Радионо хаамбарца, Ереванехь студенташ арабевлла. Эрмалойчоьнан коьртачу урамашкахь машенийн дIасаелар сецна ду. Цул совнах, бIеннашкахь демонстранташа дIакъуьйлу некъаш, сецайо гIалин транспорт. Ванадзор олучу йоккхачу гIалахь дуьхьал гIевттина меттигерчу "Глория" бедарш тегаран фабрикан белхахой.

Къилбаседа ХIиричуьра таксхочун Уртаева Стеллин дакъа карийна Нохчийчохь. Йийначун доттагIаша бина и хаам "Кавказ.Реалии" портале. Чермен эвлара схьаяьлла 40 шо долу Уртаева ехаш хилла БуьритIехь, шен доларчу Lada Kalina машен тIехь пассажираш дIаса а лелош. ТIехь цIийнда а воцуш, иштта рицкъ а доккхуш, цо ша хене доккхуш хилла шен кхо бер. Даим дIасалелочу пассажирийн базехь хилла стаг Нохчийчу дIавига реза хилла иза. Зуда еран бахьанаш цкъачунна билгалдевлла дац, ша и зуда йийна хиларх а, цуьнан дакъа лачкъийна меттиг а гойтуш... Читать дальше...

Дешархошлахь пехийн лазар дуй таллархьама ян йолийначу Мантуна дуьхьал бу церан дай-наной. Царна привика яр хета и процедура. "ХIора шарахь туберкулез юй хьожуш организм талларо гучудоккху, нагахь и лазар делахь. Амма дуккха а хуьлу, Мантун проба ца йойтурш", - аьлла "Кавказан узел" агенталле могушаллан министраллан векало. "Берийн Манту анализ оьцург хиларх дахначу кIиранах дуьйнна хууш дара тхуна. Иммунизацех чекх ца девлла бераш школе ма дита аьлла, дина омра а дара тхоьга. Ас берийн дайшка-наношка дIа а хаийтинера"... Читать дальше...

Шайн белхан декхарш кхочушдечу заманчохь беллачу полисхойн доьзалш белхашка дIанисбина аьлла, хаамбо махкарчу Iедало. Кхаа баттахь ницкъаллийн структурийн белхахой лаьттинчийн 120 бер белхашка хIиттийна, регионерчу Iедалхойн хаамашца. Маршо Радионо хьалхо хааме даьккхира, кху шеран юьххьехь республикан куьйгалхочо Кадыров Рамзана омра дина хиларх, полисхойн берашна белхан меттигаш ло аьлла. "Мехкан куьйгалхочун пурба кхочушдеш, кхаа баттахь гергга оха балха нисдина 120 бер. Цхьацца бахьанашца 103 стага дуьхьало йира балха ваха. Читать дальше...

Ненан меттан денна лерина Нохчийчохь дуьххьара дIахьош ю оршотдийнахь этнографин диктант. Махкара дешаран 500 организацешкахь аьтто хир бу лаам болчу хIоран а ю диктан язъян. Дешаран, Iилман министралло шен сайтехь бина и хаам. "Этнографин диктанташ язъяр кест-кеста хилахь а, нохчийн маттахь кху кепара диктант язъяр дуьххьара ду. Дукхачу наха шайн лаам хилар схьахаийтина, оцу барамехь дакъалаца. Бу царлахь министраллийн куьйгалхой а, мехкан яздархой а. "Беза, бовза нена мотт" цIарца дIахьош ду диктант язъяр"... Читать дальше...

Нохчийчуьра белхазалла яйархьама кху шарахь 110 миллион сом ахча хьажо Iалашо ю Оьрсийчоьнан. ТАСС агенталле бина и хаам регионерчу къинхьегаман министрллан векало. Цо бахарехь, "Бахархошлахь белхазалла лахъярхьама кхи тIе а барамаш дIахьош" программа юкъаяьккхина. "Оцу программаца а догIуш, бахархойн корматалла караерзорхьама Iаморош хир ду, гIишлошъярехь, курортан а, туристийн комплексашкахь, иштта кхи йолу социалан-экономикан проекташ а юьхьарерзош", - аьлла, дийцина министраллан векало. Ишта долчу жамIашца... Читать дальше...