Το «ίσως έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» στη Συρία – Θα προχωρήσει η Άγκυρα σε μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση;
Η επίθεση που εξαπέλυσε η Τουρκία στη Συρία και στο Ιράκ προς το παρόν έλαβε τέλος. Ο στόχος της Άγκυρας ήταν σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους να πλήξουν τρομοκρατικούς στόχους, πράγμα που ισχυρίζονται ότι συνέβη κατά τη διάρκεια των αεροπορικών διαδρομών. Μετά τη βομβιστική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, για την οποία η Τουρκία κατηγορεί το PKK και τους Κούρδους της Συρίας, πολλοί αναλυτές έκαναν λόγο για ένα πιθανό επικείμενο χτύπημα, υπογραμμίζοντας όμως τις δυσκολίες μιας τέτοιας ενέργειας που σκοντάφτει στις επιδιώξεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας στην περιοχή.
Στο ερώτημα εάν θα δοθεί συνέχεια με μία χερσαία στρατιωτική επιχείρηση, πηγές στο CNN Τουρκίας αναφέρουν ότι «υπάρχει πάντα ανάγκη για χερσαίες επιχειρήσεις, όμως η τοποθεσία και η έκταση αυτών είναι αβέβαιη. Οι χερσαίες επιχειρήσεις μας στη Συρία είναι ήδη συχνές και οι συλληφθέντες τρομοκράτες ανακοινώνονται καθημερινά». Αλλά αυτή τη στιγμή, αναφέρει το τουρκικό μέσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη για μια μεγάλη χερσαία επιχείρηση.
Μία προαναγγελθείσα επίθεση
Οι αεροπορικές επιδρομές αποτέλεσαν κομμάτι μιας προαναγγελθείσας επίθεσης. Το θα «έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» του Ερντογάν, είναι μία φράση που έχει χρησιμοποιήσει αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια, ιδίως αφότου ξεκίνησε τρεις στρατιωτικές εκστρατείες στη βόρεια Συρία μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 και το μπαράζ τρομοκρατικών επιθέσεων στην Τουρκία.
Τον Ιούνιο, ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι σχεδιάζεται μια νέα τουρκική στρατιωτική επιχείρηση, η οποία θα είχε ως στόχο περιοχές των συροτουρκικών συνόρων, όπως το Κομπάνι (Ayn al-Arab), το Tal Rifaat και το Manbij, που ελέγχονται από τις υπό κουρδική ηγεσία Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), τις οποίες η Τουρκία θεωρεί παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος το
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η επιχείρηση φαινόταν τότε επικείμενη, δεν πραγματοποιήθηκε, με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Δύση να αντιδρούν στα σχέδια της Τουρκίας. Η πολύνεκρη επίθεση στην Κωνσταντινούπολη έδωσε το «πράσινο φως» στους σχεδιασμούς της Άγκυρας.
Εν μέσω αυξανόμενης εθνικιστικής και αντιπροσφυγικής πολιτικής πριν από τις εκλογές του Ιουνίου 2023 στην Τουρκία, ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού είχε δηλώσει μάλιστα ότι θα υπάρξει εκδίκηση για την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, προαναγγέλλοντας την προοπτική στρατιωτικής εισβολής στη Συρία.
Τα προβλήματα μίας μεγάλης στρατιωτικής επιχείρησης
Ωστόσο σύμφωνα με το Al Jazeera, η προοπτική μίας στρατιωτικής επιχείρησης πλήρους κλίμακας στη Συρία βρίσκει εμπόδια και στην Άγκυρα. Στρατιωτικές πηγές αναφέρουν ότι ίσως δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για μία τέτοιου είδους επιχείρηση. Επίσης στη Συρία οι «παίκτες» είναι πολλοί, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του Ιράν και της συριακής κυβέρνησης.
«Η Άγκυρα πάντα επιθυμούσε όλα τα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία (για μια στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία), αλλά κανείς δεν θα μας το δώσει αυτό, ειδικά οι ΗΠΑ», δήλωσε πηγή στο Al Jazeera.
Οι ΗΠΑ έχουν βρεθεί μπροστά σε μια δύσκολη ισορροπία, προσπαθώντας να συγκρατήσουν την Άγκυρα από το να επιτεθεί στις SDF, κατανοώντας παράλληλα τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια.
Ο συνταξιούχος συνταγματάρχης των ΗΠΑ Richard Outzen δήλωσε ότι θα ήταν πολύ δύσκολο για οποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να διαφωνήσει με το δικαίωμα της Τουρκίας στην αυτοάμυνα, αλλά ότι οι αντιδράσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ βασίζονται στα δικά τους εθνικά συμφέροντα.
ΗΠΑ και Ρωσία
«Καταλαβαίνω γιατί η Τουρκία δεν θέλει το YPG ή το PKK κοντά στα σύνορά της», δήλωσε ο Outzen. «Αλλά η θέση των ΗΠΑ είναι ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία επιχείρηση που θα διαταράξει τις προσπάθειες των ΗΠΑ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη σταθεροποίηση στη Συρία».
Η Ρωσία υποστηρίζει τον Άσαντ και τον έχει στηρίξει ώστε να διατηρήσει την εξουσία στην κυβέρνηση της Συρίας, πολεμώντας εναντίον της συριακής αντιπολίτευσης, που είναι σύμμαχος της Τουρκίας. Η Μόσχα έχει επίσης διατηρήσει μια ισχυρή σχέση με τις SDF.
Σύμφωνα με τον Halil Ibrahim Albayrak, Τούρκο εμπειρογνώμονα σε θέματα πληροφοριών και ασφάλειας, η Ρωσία και οι ΗΠΑ είναι ουσιαστικά οι de facto γείτονες της Τουρκίας στα νότια σύνορά της με τη Συρία.
«Αυτό αποτελεί πρόβλημα για την Άγκυρα, η οποία αισθάνεται ότι τόσο η Μόσχα όσο και η Ουάσιγκτον δεν έχουν τηρήσει τις υποσχέσεις ότι θα ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλεια.
Παιχνίδια ισορροπίας
Ο ορισμός της «απειλής» από την Τουρκία, ειδικά στη Συρία και το Ιράκ, ήταν πάντα σαφής και το έχει εξηγήσει αυτό πολλές φορές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Ρωσία», δήλωσε ο Albayrak στο Al Jazeera. «Καμία άλλη χώρα διεθνώς δεν ήταν τόσο ευάλωτη στην τρομοκρατία όσο η Τουρκία. Έχουμε επιτακτικούς λόγους να διεξάγουμε μια στρατιωτική επιχείρηση. Καμία χώρα της ΕΕ δεν έχει σύνορα μήκους 800 χιλιομέτρων που εκτρέφουν την τρομοκρατία». Ο τούρκος εμπειρογνώμονας ωστόσο δεν εκτιμά ότι αυτή τη στιγμή είναι απαραίτητη μία μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση.
Σύμφωνα με το τουρκικό CNN η Άγκυρα δεν είχε ενημερώσει για την επικείμενη επίθεση τις ΗΠΑ. Η προειδοποίηση των ΗΠΑ τις προηγούμενες ημέρες οφείλεται αποκλειστικά στη δική τους υπηρεσία πληροφοριών.
Νέες επιθέσεις στη Συρία είναι μονίμως στο τραπέζι στην Άγκυρα, καθώς περιλαμβάνονται σε ένα σχέδιο που έχει καταστρώσει εδώ και μήνες. Ωστόσο το παιχνίδι ισορροπίας είναι δύσκολο ιδίως σε μία περίοδο που οι ανταγωνισμοί είναι οξυμένοι και όλο και περισσότεροι παίκτες ζητούν τον δικό τους ρόλο στην παγκόσμια γεωστρατηγική σκακιέρα.