Εκλογές στην Τουρκία: Ποια η στάση των δύο υποψηφίων απέναντι στην Ελλάδα
Οι εκλογές στην Τουρκία πλησιάζουν και οι δημοσκοπήσεις δεν ευνοούν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος προσπαθεί διακαώς να αλλάξει την ισχύουσα εικόνα. Από την άλλη, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έχει παρουσιάσει το πρόγραμμα του, το οποίο βασίζεται στην διαγραφή των διατάξεων Ερντογάν και στην αλλαγή του πολιτεύματος.
Με ενδιαφέρον παρακολουθεί και η Αθήνα τις εξελίξεις, γνωρίζοντας πως όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα η πολιτική των προκλήσεων θα συνεχίσει από την γείτονα χώρα. Πέρα από τον Ερντογάν, τον οποίο έχουν αντιμετωπίσει όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, ο Κιλιτσντάρογλου φαίνεται να είναι περισσότερο προκλητικός με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Ποια η στάση των δύο υποψηφίων κόντρα στην Ελλάδα
Από την μία πλευρά, ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αποδείξει πως κλιμακώνει και αποκλιμακώνει την ένταση με την Ελλάδα, ανάλογα την πολιτική συγκυρία. Για παράδειγμα λίγο καιρό πριν τους φονικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, ο Τούρκος πρόεδρος είχε εντείνει τις προκλήσεις προς την Ελλάδα, θέλοντας να συσπειρώσει τους Τούρκους πολίτες κάνοντας χρήση των εθνικών τους αντιλήψεων. Όμως, μετά τους σεισμούς και το δυστύχημα στα Τέμπη, ο Ερντογάν έχει αλλάξει στάση και δεν προκαλεί πλέον την Αθήνα.
Από την άλλη πλευρά, ο Κιλιτσντάρογλου έχει δώσει διαφορετικά δείγματα γραφής. Τον Ιούλιο του 2022, ο υποψήφιος πρόεδρος της αντιπολίτευσης, ζητούσε από τον Ερντογάν, ούτε λίγο ούτε πολύ, να εισβάλλει στην Ελλάδα, ευθυγραμμιζόμενος με το αφήγημα περί στρατιωτικοποίησης νησιών. Κατηγόρησε μάλιστα τον Ερντογαν, ότι είναι μόνο λόγια σε αντίθεση με τον Μπουλέντ Ετσεβίτ που είχε εισβάλει στην Κύπρο. Νωρίτερα, ο Κιλιτσντάρογλου, σε άλλο ένα παραλήρημά του, είχε κατηγορήσει τον Ερντογάν για ελαστικότητα απέναντι στην Ελλάδα αποκαλώντας τον νταή και πως δεν κάνει τίποτα για τα νησιά «υπό κατοχή».
Σε κάθε περίπτωση, είτε ο Ερντογάν επανεκλεγεί, είτε ο Κιλιτσντάρογλου, αυτό που συνάγεται ως συμπέρασμα είναι πως τα πράγματα για την Ελλάδα, σε ότι αφορά τις σχέσεις με την γείτονα χώρα, δεν αλλάζουν.
Την πλάτη του Κιλιτσντάρογλου βλέπει ο Ερντογάν
Μετρώντας μόλις δύο μήνες πριν τις εκλογές της 14ης Μαΐου, ο Ερντογάν βρίσκεται 10 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τον αντίπαλό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε μια εκλογική αναμέτρηση που θεωρείται από πολλούς η πιο κρίσιμη στην ιστορία της Τουρκίας.
Δημοσκόπηση που διεξήχθη στις 6-7 Μαρτίου από την Alf Research έδειξε ότι ο Κιλιτσντάρογλου βρίσκεται στο 55,1% και ο Ερντογάν στο 44,9%. Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του Κιλιτσντάρογλου ήταν το δημοφιλέστερο με 31,8%, ενώ το κόμμα ΑΚ υστερούσε με 31%. Το μπλοκ της αξιωματικής αντιπολίτευσης κέρδισε το 43,5% των ψήφων, ενώ η συμμαχία της κυβέρνησης (ΑΚΡ και MHP) μαζί είχαν 37,5% υποστήριξη.
Σε άλλη έρευνα της Piar, ο Κιλιτσντάρογλου κέρδισε με 57,1%, με τον Ερντογάν να υστερεί με 42,9%. Το CHP πήρε 32,3%, το AKP 30,8% και το HDP 11,6%. Το μπλοκ της αξιωματικής αντιπολίτευσης συγκέντρωσε 46,4%, ενώ το AKP και το MHP έλαβαν 37,8%, όπως έδειξε η δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στις 10 Μαρτίου.
Άλλη δημοσκόπηση του ORC που διενεργήθηκε στις 4-6 Μαρτίου -πριν ο Κιλιτσντάρογλου ανακοινωθεί επίσημα ως υποψήφιος της αντιπολίτευσης-έδειξε ότι ο Κιλιτσντάρογλου προηγείτο με 56,8% και ο Ερντογάν περιορίστηκε στο 43,2%.
Σε δημοσκόπηση της Metropoll, τέλος, το 34,4% των πολιτών κατηγόρησε την κυβέρνηση για τις απώλειες κατά τη διάρκεια του σεισμού, ενώ το 26,9% κατηγόρησε τους εργολάβους. Οι δήμοι ήρθαν στην τρίτη θέση, με το 15,4% να τους αναφέρει ως υπεύθυνους, ενώ το 12,9% απάντησε ότι «φταίνει όλοι».
Τι λέει στο Mega Έλληνας καθηγητής
Μιλώντας στο Mega και στην εκπομπή Mega Σαββατοκύριακο, ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, έκανε την εξής εκτίμηση: «Νομίζω μετά τις εκλογές η Τουρκία θα μπει σε μία μεγάλη περίοδο αναταράξεων κι ίσως σε αυτό ποντάρει πια ο πρόεδρος της Τουρκίας».
Και επεξήγησε ο διεθνολόγος: «Θα τελειώσουν οι προεδρικές εκλογές. Η αντιπολίτευση έχει δεσμευθεί ότι θα αλλάξει το σύστημα και η Προεδρική Δημοκρατία θα γίνει Προεδρευόμενη. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε ως ισχυρό πόλο έναν πρωθυπουργό, αν κερδίσει τις εκλογές ο κ. Κιλιτσντάρογλου, που έτσι φαίνεται. Άρα, δημιουργείται μία ευκαιρία να επανέλθει ο κ. Ερντογάν ως υποψήφιος πρωθυπουργός πια».
Στην συνέχεια τόνισε ο κ. Δεσποτόπουλος: «Θα πρέπει να κρατήσουμε δύο πράγματα: η αντιπολίτευση πολύ δύσκολα συνεννοείται μεταξύ της. Το δεύτερο είναι όποια αλλαγή έρθει στην Τουρκία θα χρειάζεται την υποστήριξη από το κόμμα του κ. Ερντογάν, ο οποίος μπορεί στις περισσότερες δημοσκοπήσεις ο ίδιος ως υποψήφιος πρόεδρος να χάνει, το κόμμα του όμως στις βουλευτικές εκλογές φαίνεται να έρχεται πρώτο. Άρα, η Τουρκία μετά τις εκλογές φαίνεται να μπαίνει σε θολά νερά, μετά τις προεδρικές εκλογές».
Ερωτηθείς ο διεθνολόγος τι θα ήταν προτιμότερο για την Ελλάδα, εκλογή Ερντογάν ή Κιλιτσντάρογλου, απάντησε χαρακτηριστικά «είναι οι δύο όψεις του κοινού νομίσματος, δεν πρόκειται να αλλάξει η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας όποιος κι αν εκλεγεί».
Σχετικά με την είσοδο της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ κι αν μπορεί η Τουρκία να πάρει κάτι ως αντάλλαγμα από αυτό ο κ. Δεσποτόπουλος σημείωσε ότι δεν μπορεί να πάρει κάτι ως αντάλλαγμα γιατί αυτό είχε προεξοφληθεί, αλλά τόνισε «όλο το παιχνίδι είναι για την Σουηδία».
Τα όπλα του Ταγίπ Ερντογάν
Το πρώτο και μεγαλύτερο όπλο του Τούρκου προέδρου είναι ο έλεγχος του κρατικού μηχανισμού. Βέβαια, από εκεί πηγάζει και η μεγάλη του πτώση στις δημοσκοπήσεις. Τις πρώτες μέρες του σεισμού κατηγορήθηκε για ολιγωρία σε σχέση με την ανταπόκριση των σωστικών συνεργείων. Όμως αυτό κατάφερε να το αλλάξει, καλλιεργώντας μία εικόνα ανοικοδόμησης των πληγεισών περιοχών. Από την Αντιόχεια έχει υποσχεθεί την παράδοση 319.000 κατοικιών το επόμενο έτος, που αν πραγματοποιηθεί θα είναι πολύ μεγάλο επίτευγμα.
Ακόμη, το δίλημμα που θα θέσει ο Ερντογάν, κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, είναι κυβέρνηση συμμαχίας ή αυτοδύναμη κυβέρνηση. Εκείνος θα προωθήσει το πρότυπο μίας αυτοδύναμης σταθερής κυβέρνησης κόντρα στην κυβέρνηση που θα συγκροτήσει η συμμαχία των 6 αν καταφέρει ο Κιλιτσντάρογλου να εκλεγεί. Για να αποδείξει την θέση του θα θυμίσει τις κυβερνήσεις συνασπισμού της δεκαετίας του 50 και του 60 που ήταν πολύ αδύναμες.
Από την άλλη, ο Κιλιτσντάρογλου θα προωθήσει ότι αντιπροσωπεύει την αλλαγή, την ανατροπή. Μάλιστα πρόσφατα, ο υποψήφιος της εξακομματικής συμμαχίας για την προεδρία της χώρας έχει διαμηνύσει πως σε περίπτωση νίκης του δεν θα εγκατασταθεί στο υπερπολυτελές «Ak Saray», αλλά στο προεδρικό μέγαρο Τσάνκαγια, όπου ζούσαν όλοι οι πρόεδροι της χώρας μέχρι την κατασκευή του παλατιού στην Άγκυρα το 2014.