Πώς η Σαουδική Αραβία «αγοράζει» τον κόσμο
Η ζωή γράφει τα πιο τρομακτικά σενάρια και καθώς ο καπιταλισμός χωρίς δημοκρατία της Σαουδικής Αραβίας τρέχει με ταχύτητα ανάλογη του φωτός, μήπως αντί για την Κίνα πρώτη υπερδύναμη, γίνει το βασίλειο στην αραβική χερσόνησο ο νέος παγκόσμιας ηγεμόνας;
Στην ταινία Black Panther του 2018, η Γουακάντα είναι ένας υπερμοντέρνος πολιτισμός στην αφρικανική ήπειρο που έχει κρατηθεί μακριά από τον υπόλοιπο κόσμο, λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας της έδρας του και εξαιτίας των καινοτόμων τεχνολογικών ανακαλύψεων της.
Η δύναμη και η ασφάλεια της Γουακάντα βασίζονται στο σκληρότερο και ελαφρύτερο μέταλλο, που διαθέτει σε αφθονία, το βιμπράνιο. Το βασικό ερώτημα στον πυρήνα του φιλμ είναι, αν οι άνθρωποι της Γουακάντα πρέπει να κρατήσουν αυτά που ξέρουν για τους εαυτούς τους ή να τα μοιραστούν με τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο οραματιστής Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν
Αφήνοντας την απάντηση ως το μυστικό όσων είδαν την ταινία, η προβολή της στη Σαουδική Αραβία ήταν έργο του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, τότε 30 ετών, ο οποίος ανακηρύχθηκε διάδοχος το 2017.
Πηγή: Twitter
Η φήμη του, ωστόσο, ξεπέρασε τα όρια της χώρας του, όταν παρουσίασε το όραμα του, Vision 2030, με στόχο την ανάπτυξη των δημόσιων υπηρεσιών της χώρας και την απομάκρυνση της οικονομίας της από το πετρέλαιο.
Διόλου τυχαίο ότι η κίνηση του τον πρώτο χρόνο στην ηγεσία της χώρας του, να «φυλακίσει» στο Ritz – Carlton του Ριάντ μια ομάδα προνομιούχων πολιτών της, ανάμεσα τους σημαντικά μέλη της βασιλικής οικογένειας, συγκρίθηκε με το σιδερένιο χέρι, που διαφέντευε το λαό του στην προαναφερόμενη ταινία ο βασιλιάς της Γουακάντα, Τ’Τσάκα.
Οι σαουδαραβικές προθέσεις όμως ξεπερνούν την κινηματογραφική φαντασία, γράφει σχετικό άρθρο του New Statesman, παραθέτοντας το σχέδιο για τη δημιουργία του «Mukaab» (Κύβου), ενός τετράγωνου οικοδομήματος με ύψος, πλάτος και μήκος 400 μέτρων, το οποίο θα αποτελέσει το μεγαλύτερο κτίριο στο κέντρο πόλης στον κόσμο.
Τι περιλαμβάνει η πόλη Neom
Ακόμη όμως κι αυτό το τεράστιο σχέδιο ωχριά μπροστά στο Neom, την αξίας μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων πόλη, έκτασης 26.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη Σαουδική Αραβία, που φιλοδοξεί το βασίλειο των Σαούντ να έχει έτοιμη μέχρι το 2030 ο διάδοχος του θρόνου.
Πόσο κοντά βρίσκεται στην πραγμάτωση της, δεν μπορεί επί της ουσίας να πει κανένας, αφού ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν πληρώνει αδρά κόσμο για να συμμετάσχουν σε αυτό το σχέδιο του, ωστόσο όλοι τους -από τα στελέχη των αρχιτεκτονικών εταιρειών μέχρι τους μάνατζερ για την καλή υγεία των ψαριών και τους δασκάλους της μουσικής- έχουν λάβει τη σύσταση ότι όποιος λίγα ρωτά, περνά και καλά.
Εξάλλου, υπάρχει λόγος που παρότι οι αγγελίες για θέσεις εργασίας για τη Neom είναι καθημερινά πολλές, ούτε μια από αυτές δεν αφορά το επάγγελμα του δημοσιογράφου, το οποίο στο βασίλειο της Αραβικής χερσονήσου ενέχει κινδύνους.
Η υπόθεση Κασόγκι
Ο Τζαμάλ Κασόγκι, που έκανε επίσης τη σύνδεση ανάμεσα στη Γουακάντα και τη Σαουδική Αραβία, γράφοντας χαρακτηριστικά στη στήλη του στην Washington Post,ότι το πραγματικό βιμπράνιο είναι «η σταθερότητα, η οικονομική δύναμη και οι δυνατές εξωτερικές σχέσεις», υπονοώντας ότι το βασίλειο προωθεί τον πλουραλισμό στην περιοχή, δολοφονήθηκε έξι μήνες αργότερα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.
#SaudiArabia How Saudi Arabia is buying the world: https://t.co/T70GQNwsCy
— Patrick Bergeron (@Patrick50936132) August 4, 2023
«Θα χρησιμοποιήσει ο πρίγκιπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, που πιθανότατα θα γίνει σύντομα ο βασιλιάς της χώρας, τη δύναμη του για να φέρει την ειρήνη στον κόσμο γύρω του;», ήταν το ερώτημα, που είχε θέσει λίγο πριν το θάνατο του ο άτυχος Σαουδάραβας δημοσιογράφος.
Οι πληροφορίες για δολοφονίες και καταδίκες σε φυλάκιση ατόμων που αντέδρασαν με κάποιο τρόπο στη Neom, αλλά και γενικότερα οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν σταμάτησαν την επέλαση της Σαουδικής Αραβίας στον κόσμο των σπορ, αυτό το τσουνάμι ήπιας ισχύος, όπως χαρακτηρίστηκε, με κορυφαίο παράδειγμα τη συγχώνευση, αξίας πολλών δισεκατομμυριούχων δολαρίων, των δύο κορυφαίων διοργανώσεων γκολφ, PGA Tour και LIV Golf.
Το ποδόσφαιρο είναι επίσης ένας χώρος επέκτασης της Σαουδικής Αραβίας, που εξαγόρασε τη Newcastle United το 2021 και σήμερα η σαουδαραβική επαγγελματική λίγκα ανταγωνίζεται την Κίνα και τις ΗΠΑ ως η τοποθεσία που οδεύουν οι μεγάλοι ποδοσφαιριστές για να περάσουν τα τελευταία χρόνια της καριέρας τους. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο και Καρίμ Μπενζεμά είναι δύο από τα μεγάλα ονόματα που βρίσκονται ήδη στον Κόλπο.
Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Σαουδικής Αραβίας
Τα σχέδια της Σαουδικής Αραβίας μπορεί να φαίνεται ότι την ξεπερνούν, αλλά το βασίλειο έχει ένα ιδιαίτερο στάτους, αφού αποτελεί πηγή χρημάτων, ακόμα και όταν τα υψηλά επιτόκια έχουν αδειάσει τις δεξαμενές κεφαλαίου.
Όπως χαρακτηριστικά έχει δηλώσει ένας ειδικός στην Τεχνητή Νοημοσύνη που επικαλείται το βρετανικό περιοδικό, «οι Σαουδάραβες έχουν το πλεονέκτημα ότι έχουν χρήματα».
Σε καιρούς προκλήσεων, σαν τους σημερινούς, η Σαουδική Αραβία αποτελεί πηγή επενδύσεων και έμπνευσης τόσο για τους δεξιούς πολιτικούς όσο και για τον ευρύτερο εταιρικό κόσμο. Μπορεί τα σχέδια της Σαουδικής Αραβίας να μην αρέσουν στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά η αλήθεια είναι ότι παρότι πρόκειται για μια χώρα που οφείλει τον πλούτο της στο πετρέλαιο, είναι επίσης μια από τις λίγες που έχει τα μέσα και το κίνητρο –σήμερα που οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι αυταπόδεικτες- να σχεδιάσει το μέλλον μετά το τέλος της χρήσης του άνθρακα.
Εάν τελικά η Σαουδική Αραβία, που διατηρεί καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά παίζει τελευταίως μπάλα και με την Κίνα και τη Ρωσία και την ευρύτερη ομάδα Brics, γίνει το πετυχημένο παράδειγμα καπιταλισμού χωρίς δημοκρατία, η προοπτική ενός αιώνα με τη σφραγίδα του βασιλείου θα έχει συνέπειες για όλους μας, υπογραμμίζει το βρετανικό περιοδικό.