Αρχιεπίσκοπος Νικήτας: «Ο Σούνακ δεν μου απάντησε καν για τα Γλυπτά»
Επιστολή στην οποία ευχαριστεί την ελληνορθόδοξη κοινότητα του Ηνωμένου Βασιλείου έστειλε ο βασιλιάς Κάρολος, όπως αποκάλυψε, στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ», ο αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Νικήτας. Ο βρετανός μονάρχης, ο οποίος έχει διαγνωστεί με καρκίνο, ευχαρίστησε προσωπικά τον 68χρονο ιεράρχη για τις προσευχές του υπέρ της αποκατάστασης της υγείας του. «Ο Κάρολος έχει μια σχέση με την Ορθοδοξία και την Ελλάδα» υπογράμμισε ο αρχιεπίσκοπος. Αναφέρθηκε, ακόμη, στις «ευθύνες» του πατριάρχη Μόσχας για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ επέκρινε τον βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ για την «απαράδεκτη» στάση του να αγνοήσει την επιστολή που του έστειλε για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Σεβασμιότατε, συμπληρώνετε φέτος πέντε χρόνια στον θρόνο της Αρχιεπισκοπής. Τι έχετε καταφέρει έως σήμερα και ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Είμαστε μια Αρχιεπισκοπή που, δόξα τω Θεώ, μεγαλώνει. Αυτό γίνεται για τρεις λόγους. Ο πρώτος είναι η χρήση της Αγγλικής στις λειτουργίες: πλέον, έρχονται άνθρωποι που δεν μιλούν Ελληνικά οι οποίοι παλαιότερα είχαν φύγει από την Εκκλησία. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι έρχονται ορθόδοξοι από άλλα κράτη: Ουκρανία, Ρωσία, Ρουμανία κ.ά. Ο τρίτος λόγος είναι ότι αρκετοί Αγγλοι και Σκωτσέζοι γίνονται ορθόδοξοι χριστιανοί. Το Σάββατο του Λαζάρου, για παράδειγμα, βαπτίστηκαν 43 ενήλικοι στην ενορία των Αγίων Αποστόλων. Παράλληλα, μπαίνει τάξη στα οικονομικά. Υπάρχει διαφάνεια στα πάντα. Εργο της Εκκλησίας είναι να βοηθά όσους υποφέρουν. Η Αρχιεπισκοπή έχει τρεις μεγάλες τράπεζες τροφίμων. Η μεγαλύτερη, με βάση τον Αγιο Νεκτάριο, παρέχει τροφή σε 5.000 ανθρώπους τον μήνα. Βεβαίως, υπάρχει και το πολιτικό στοιχείο: μέλημά μας είναι να προστατευθούν τα δικαιώματα της Κύπρου και της Ελλάδας στο Αιγαίο, τα δικαιώματα της ομογένειας και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Βρεθήκατε πρόσφατα στην Ουκρανία, στο πλαίσιο αποστολής του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών του οποίου είστε πρόεδρος. Τι είδατε εκεί, σε αυτή τη χώρα όπου εξακολουθεί να μαίνεται ο πόλεμος δύο και πλέον χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή;
Ξεκινήσαμε από τα δυτικά, προχωρήσαμε στο Λβιβ και καταλήξαμε στο Κίεβο. Πήγαμε σε όλους, καθολικούς, προτεστάντες και ορθοδόξους, για να τους πούμε ότι δεν τους έχουμε ξεχάσει και για να τους παράσχουμε βοήθεια. Το ίδιο κάνουμε στη Γάζα, στην Παλαιστίνη. Είμαστε από τις λίγες αρχιεπισκοπές και μητροπόλεις που έστειλαν αμέσως οικονομική ενίσχυση στους χριστιανούς εκεί.
Εχει ευθύνη το Πατριαρχείο Μόσχας για την εισβολή στην Ουκρανία;
Αφού ο πατριάρχης Μόσχας λέει ότι είναι «ιερός πόλεμος», δεν έχει μια ευθύνη; Δεν χρειάζεται να πω κάτι άλλο.
Εχετε συναντηθεί αρκετές φορές με τον βασιλιά και πέρυσι αναλάβατε ρόλο στην τελετή στέψης του. Η ανακοίνωση ότι ο Κάρολος πάσχει από καρκίνο προκάλεσε σοκ. Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις σας;
Θέλω, κατ’ αρχάς, να εκφράσω την ευγνωμοσύνη προς τον βασιλιά αλλά και προς τον (αγγλικανό) αρχιεπίσκοπο Καντουαρίας, διότι και εκείνος ζήτησε να λάβουν μέρος κι άλλοι χριστιανοί στη στέψη. Ο βασιλιάς Κάρολος έχει μια σχέση με την Ορθοδοξία, με το Αγιον Ορος και με τους πατέρες εκεί, ειδικά με τον γέροντα Εφραίμ τον Βατοπαιδινό. Εχει μια σχέση με τη δική μας παράδοση και με την Ελλάδα. Είναι ευγενέστατος. Οταν βρέθηκε στο Λονδίνο ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο βασιλιάς τον δέχθηκε σε ακρόαση. Εχουμε πολύ καλή σχέση με το Παλάτι. Πρόσφατα, έλαβα μια χειρόγραφη επιστολή από τον ίδιο τον Κάρολο, στην οποία μου έγραψε: «Σας ευχαριστώ εσάς και την Αρχιεπισκοπή και τον κόσμο που προσεύχεστε για εμένα». Του είχαμε στείλει μια εικόνα της Παναγίας με τον Χριστό και του είπαμε ότι σε κάθε λειτουργία προσευχόμαστε για εκείνον και για τη βασιλική οικογένεια.
Πρόσφατα συναντήσατε και τη βασίλισσα Καμίλα, στο μνημόσυνο για τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο. Τι εντύπωση σας έκανε;
Ολοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν μια αρχοντιά: στην ομιλία τους, στις συζητήσεις τους, στα πάντα.
Ενα θέμα για το οποίο επιδεικνύετε ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Εκφράζω τον πόνο μου, διότι έγραψα γι’ αυτό στον βρετανό πρωθυπουργό, τον Ρίσι Σούνακ. Δεν είχε την απλή ευγένεια να μου απαντήσει. Ούτε καν να πει ότι έλαβε την επιστολή. Απαράδεκτο. Εχει την υποχρέωση να απαντήσει, διότι είναι δημόσιος υπάλληλος. Εγώ πληρώνω φόρους εδώ. Τα Μάρμαρα δεν ανήκουν ούτε στην Αγγλία ούτε στα μουσεία της. Ανήκουν στην Ελλάδα, στο γένος, στο έθνος, στον Παρθενώνα. Διάβασα και τις θετικές επί του θέματος δηλώσεις του δημάρχου Λονδίνου Σαντίκ Καν.
Αλλά και ο Κιρ Στάρμερ, ο αρχηγός των Εργατικών και πιθανώς επόμενος πρωθυπουργός, φέρεται ότι είναι θετικός…
Είχε πει κάτι ο Στάρμερ, ναι. Μακάρι. Βρισκόμαστε σε μια στιγμή στην Ιστορία που τα μουσεία ανά τον κόσμο επιστρέφουν τα κλεμμένα. Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα είναι κλεμμένα και ήρθε η ώρα να πάνε στο σπίτι τους.
Ενα θέμα που συζητήθηκε πολύ στην Ελλάδα είναι ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών. Η Ιερά Σύνοδος τάχθηκε εναντίον του σχετικού νόμου. Ποια είναι η άποψή σας;
Αυτό είναι θέμα της Εκκλησίας της Ελλάδος και του ελληνικού κράτους. Δεν έχω ασχοληθεί. Εγώ ασχολούμαι περισσότερο με τα εκκλησιαστικά θέματα.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αποκάλεσε «σκάνδαλο» τον χωριστό εορτασμό του Πάσχα από τους χριστιανούς της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας. Ποια είναι η γνώμη σας;
Ναι, το είπε ο Πατριάρχης. Και τα Χριστούγεννα και τόσα άλλα δεν τα εορτάζουμε όλοι μαζί. Οταν ο Θεός οικονομήσει, θα μπούνε όλα τα πράγματα στη σειρά.