Եթե ամեն անգամ ալիքաձև մետաղական արգելապատնեշը մտնում է մեքենայի մեջ, ստացվում է, որ մարդասպան պաշտպանիչներ ենք տեղադրել. փորձագետ
«Հյուսիս-հարավ» ավտոճանապարհի վրա կա մի հատված, որտեղ ամեն անգամ վթար է լինում, ու ալիքաձև մետաղյա արգելապատնեշը կոտրվում է, մտնում մեքենայի մեջ: Վերջին մի քանի օրերին Tert.am-ը նման երրորդ դեպքի մասին է գրում:
Հայաստանի տաքսի ծառայությունների գործատուների ճյուղային միության նախագահ Վահագն Սահակյանը, Tert.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այդ երևույթին, նշեց, որ միջազգային ստանդարտներով՝ նման բան չպետք է տեղի ունենար:
«Չեմ ուզում ասել, որ այդ կոնստրուկցիային ծանոթ եմ, ինչպիսին պիտի լինի, ես տեսել եմ՝ ինչպիսին է, բայց իրականում ինչպիսին պետք է լինի, չգիտեմ... Կրկնում եմ՝ միջազգային ստանդարտներին ամեն ինչ համապատասխան լինելու դեպքում նման բան պետք է որ չլիներ: Ես որքան հասկանում եմ՝ այդ կտորներն անջատվել և մտել են մեքենաների մեջ միացման տեղից: Եթե դա մեկ կտորից լինի, հնարավոր չէ՝ կոտրվի, առաջացնի սուր եզր, որ մտնի մեքենայի մեջ»,- ասաց Վահագն Սահակյանը և նշեց, որ կտորները պետք է այնպիսի միացման հանգույցներ ունենան, որ մեքենայի հարվածից չանջատվեն:
Այնպես որ, նա կարող է ենթադրել, որ կոնստրուկցիաներում ինչ-որ մի բան սխալ է:
Հիշեցնենք, որ այդ ալիքաձև պաշտպանիչներն ունեն որոշակի ամորտիզացիոն էֆեկտ և դրված են նրա համար, որ հարվածից մեքենան չգլորվի, հետ վերադառնա ճանապարհի վրա:
Ոլորտի փորձագետը նշեց, որ անգամ սովետական տարիներին նման դեպքերի հանդիպել է Երևան-Սևան ճանապարհի վրա՝ «Արծվի արձանի» մոտ, երբ երկաթյա սյունը մեքենայի դիմացից մտել էր միկրոավտուբուսի մեջ և հետևից դուրս եկել:
Տարիներ առաջ փորձագետը Հայաստանում առկա ոչ մետաղական հանքանյութերի թեմայով միջազգային կոնֆերանսի ժամանակ Կապի և տրանսպորտի նախարարությանն առաջարկել է ճանապարհներին տեղադրված պաշտպանիչ պատնեշները փոխարինել Հայաստանում առկա բազալտոպլաստով:
«Որը կարող էր տեղադրվել հենց այդ Հյուսիս-հարավի վրա՝ այլ ալիքավոր պաշտպանիչների փոխարեն: Դրանք նախ իրենց առաձգականությամբ շատ ավելի էֆեկտիվ են, քան մետաղը, նրանք չեն կարող մեքենան ծակել, մտնել մեջը։ Դրանք, ի տարբերություն մետաղի, երկարության առումով սահմանափակումներ չունեն»,-ասաց Վահագն Սահակյանը:
Նրա կարծիքով՝ սա շատ նպաստավոր կլիներ նախ մեր երկրի տնտեսության համար և երկրորդ՝ ավելի ապահով կլիներ:
Սակայն նախարարությունից նրան պատասխանել են, որ «Հյուսիս-հարավ» ճանապարհի համար արդեն բոլոր նախագծերը ու դրանց ֆինանսավորման ուղիները մշակված ու հաստատված են, ուստիև որևէ փոփոխություն անհնար է:
«Բացի այդ, ասել են, որ այդ նյութի համար դեռևս չկան միջազգային սերտիֆիկատներ: Այսինքն՝ նշանակում է, որ մեզ համար այդ միջազգային ստանդարտը, այդ թուղթը շատ ավելի կարևոր է, քան մարդկանց կյանքը: Ձեր ասածից, փաստորեն, ստացվում է, որ ճանապարհ ենք սարքել, որտեղ մարդասպան պաշտպանիչներ ենք տեղադրել»,-ասում է փորձագետը:
Նրա խոսքով, ցավոք, այս պաշտպանիչները միակը չեն. Հայաստանի ճանապարհների վրա բազում կոնստրուկցիաներ կան, որոնք վտանգավոր են երթևեկության կազմակերպման համար:
Մասնավորապես, Սևան-Երևան մայրուղու վրա կազմակերպություններից մեկի գովազդային հսկա շրջանակները, տեղադրված լինելով ճանապարհի մեջտեղի կանաչ գոտում, տասնյակ վթարների պատճառ են դարձել:
«Միայն ես 2 անգամ աչքով եմ տեսել, որ մեքենան դուրս է եկել ճանապարհային գոտուց՝ հարվածել է այդ հաստ սյունին և մարդկանց ապրելու որևէ շանս չէր մնացել։ Մեքենան բռնկվել էր հարվածի ուժից, մարդիկ ողջ-ողջ այրվում էին, ոչ ոք չէր կարողանում օգնել, իսկ մեկ այլ տեղ տեսա միայն ծաղկեպսակը այդ Ձեր ասած պաշտպանիչ պատնեշի մոտ՝ էլի կոտրած ու մոտը ծաղկեպսակ»,-ըստ Վահագն Սահակյանի՝ որևէ մեկի մտքով անգամ չի անցնում հանել այդ գովազդային սյուները:
«Նախ, այդ գովազդային վահանակներն ուշադրություն շեղող են, և երկրորդ՝ եթե մեքենան դուրս է գալիս ճանապարհից, եթե դրան չհարվածի, որոշակի շանս ունեն մարդիկ ապրելու, եթե հարվածում է՝ ոչ մի»,-ասաց նա։
Առհասարակ, որևէ ճանապարհ Հայաստանում, ըստ փորձագետի՝ չի համապատասխանում միջազգային ստանդարտներին ո՛չ լայնությամբ, ո՛չ ճամփեզրի գծանշումների, ո՛չ երթևեկության կարգավորման առումով:
«Ինքս ծնունդով սևանցի եմ, կապս շատ է Սևանի հետ, այդ ճամփան անգիր գիտեմ: Ասեմ, որ այդ ճանապարհի վրա գիշերները, բացի այն օրերից, որ թարմ արված են, մնացած օրերին այդ գծանշումները չեն երևում: Դու գնում ես դեպի անհայտություն, դու չգիտես՝ ուր է տանում քեզ այդ ճանապարհը: Եթե ես այդ ճանապարհը փոքրուց չիմանայի, ես էլ մի օր կվթարվեի: Ես չեմ հասկանում՝ ուր են տանում այս երկիրը: Ես Ձեր հետ զրույցում իսկ մի անգամ ասել եմ՝ մենք ամեն տարի վթարներից 1-2 գյուղ ժողովուրդ ենք կորցնում, ու չգիտես ինչու՝ ոչ ոք դրան ուշադրություն չի դարձնում»,-ասաց փորձագետը:
Վահագն Սահակյանը հավելեց, որ Գերմանիայում արգելված են Mersedes G դասի մեքենաների («յաշիկ» կոչվող մեքենաներ) դիմացի ճաղավանդակները, որովհետև վթարների վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ դրանց առկայությունը վթարի ժամանակ զրոյացնում է մարդու՝ ապրելու շանսերը:
«Բայց մարդիկ արգելեցին Գերմանիայում, իրենց արտադրած մեքենայի վրա: Այսինքն՝ այնտեղ ստանդարտները շատ խիստ են: Ուզում եմ ասել՝ եթե այդ պաշտպանիչներն արվել են միջազգային ստանդարտներով, ուրեմն հաստատ կոնստրուկտիվ սխալ է արված»,-ասաց նա:
Քանի որ Տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարությունը լրատվամիջոցներին պատասխանում է գրավոր՝ 5-օրյա կամ 30-օրյա ժամկետում, նրանց պատասխանը, թե որ ընկերությունն է տեղադրել այդ ալիքաձև պաշտպանիչ պատնեշները, պահպանվե՞լ են արդյոք միջազգային չափորոշիչները և այլն, առկա չէ: