Новости за 15.06.2021

په پکتيا کې د څه باندې ۱۴ ميلیونه افغانیو په ارزښت د اوبو لګولو شبکې د جوړولو چارې پیل شوې. د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت ویاند اکبر رستمي نن سې شنبه (د غبرګولي ۲۴مه) ازادي راډیو ته وویل چې دغه پروژه د کرنې او خوړو خونديتوب بېړنۍ پروژې 'EATS' له خوا د پکتیا مرکز ګردېز  کې پلي کېږي. د ښاغلي رستمي په خبره، د اوبو لګولو دغه شبکه به د یو کال په موده کې بشپړه شي چې په جوړېدو سره به ېې ۱۰۷۰ جریبه کرنیزه ځمکه خړوبه کړي. نوموړی وایي، د دغه ولایت ډېری خلک په کرنه بوخت دي او هڅه روانه ده چې د... Читать дальше...

د افغانستان د سوداګرۍ او صنعت وزیر د چک او سلواک له پانګه والو وغوښتل چې په افغانستان کې په بېلابېلو سکتورونو کې پانګونه وکړي. د دغه وزارت ویاند فواد احمدي نن سې شنبه (د غبرګولي ۲۵مه) ازادي راډیو ته وویل چې نثار احمد غوریاني دا څرګندونې د افغانستان ــــ چک او سلواکیا هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ او پانګونې  لومړنۍ ناسته کې وکړې. نوموړي وویل چې دا ناسته د چک جمهوریت د لومړي وزیر، په کوربه توب د افغانستان  د صنعت او سوداګرۍ وزیر ښاغلي نثار احمد غوریاني او ورسره پلاوي په ګډون یادو دوه اروپایي هېوادنو... Читать дальше...

د ننګرهار په حوزوي روغتون کې د کتلوي معافیت امر ډاکټر جان محمد صاحبزاده وایي، د پولیو پر ضد د واکسینو کمپاین د جون پر ۱۴مه پیل شوی و او سر له ننه تر نامعلوم وخته وځنډول شو.

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان وایي، هېواد به یې د کابل د هوایي ډګر د ساتلو په صورت کې د امریکا ملاتړ ته اړتیا ولري.  اروغان پرون دوشنبه(د غبرګولي ۲۴مه) د ناټو له سرمشریزې وروسته ویلي، که ناټو نه غواړي ترکي ځواکونه له افغانستانه ووځي، نو د دوی لپاره د امریکا سیاسي، لوژستیکي او مالي ملاتړ مهم دی.  د ناټو عمومي منشي ینس سټولټنبرګ هم ویلي، ترکیه د کابل هوایي ډګر په فعاله ساتلو کې ښه ونډه درلودلی شي: "ناټو او متحدان یې په اوس وخت کې پردې کار کوي چې په څه ډول د کابل د نړیوال هوایي ډګر د فعالیت دوام یقیني کولای شي. Читать дальше...

مسیر مسیر ورځپاڼې د ولسوالیو د سقوط په تړاو د جمهور رییس غني د لومړي مرستیال امرالله صالح وروستۍ څرګندونې را اخیستي چې ویلي یې دي"طالبانو د یوې باریکې لارې په جوړولو پرمختګ کړی  او په وینا یې دې ډلې ته به نیول شوې سیمې په هدیره بدلې شي." د ورځپاڼې له قوله، ښاغلي صالح دا څرګندونې داسې مهال کوي چې په تېره نږدې یوه نیمه میاشت کې طالبانو نږدې دېرش ولسوالۍ نیولي چې حکومت یې تاکتیکي شاتګ ګڼي، خو ورځپاڼه زیاتوي، دا ولسوالۍ په ټول افغانستان کې دي او ان د کابل دروازې ته نږدې مېدان وردګ دوې ولسوالۍ 'نرخ او جلرېز' هم طالبانو نیولي دي. Читать дальше...

د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وایي، تهران کې یې د افغانستان سفارت ته نژدې د یو شمېر افغانانو د نیول کېدو په اړه  ایراني چارواکو ته خپله اندېښنه ښودلې.  دې وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي، دا موضوع له ډيپلوماتیکو لارو تعقیبوي او په خبره یې ایراني چارواکو هم د هر اړخیزې ارزونې ډاډ ورکړی دی.  د راپورونو له مخې یوه ډله افغان کډوال وړمه ورځ په تهران کې د افغانستان د سفارت له مخې د ایران د امنیتي ځواکونو له خوا نیول شوي دي.  د افغانستان حکومت د ایراني ځواکونو له خوا د نیول شوېو افغانانو شمېر نه دی... Читать дальше...

نشنل انټرسټ نشنل انټرسټ خپرونې په یوه مطلب کې د امریکا او ترکیې اړیکې او پر افغانستان‌یې د هغه اغېز څېړلی دی. خپرونې دا اړیکې د امریکا او ترکیې د ولسمشرانو له لیدو کتو مخکې ارزولې دي. د نشنل انټرسټ په لیکنه د ۲۰۰۱ کال د سپټمبر د ۱۱مې له حملې وروسته ترکیه لومړنی اسلامي هېواد و چې د ایساف په چوکاټ کې یې خپل ځواکونه افغانستان ته ولېږل. د لیکنې په دوام راغلي، د ترکیې مأموریت د ناټو په چوکاټ کې د کابل پر امنیت او د افغان ځواکونو پر روزنې راڅرخېده. نشنل انټرسټ د کابل د پخواني والي ذبیح‌الله مجددي... Читать дальше...

د ناټو مشرانو له افغانستانه د نړیوالو ځواکونو تر وتلو وروسته د کابل د هوایي ډګر د فعالیت د تمویلولو لپاره موافقه وکړه.  د ناټو سرمنشي ینس سټولټنبرګ پرون دوشنبه (د غبرګولي ۲۴مه) د دې تړون د ۳۰ غړیو هېوادونو د سرمشریزې په پای کې په یوه خبري کنفرانس کې وویل: " ناټو او متحدان یې په اوس وخت کې پردې کار کوي چې په څه ډول د کابل د نړیوال هوایي ډګر د فعالیت دوام یقیني کولای شي. د نن ورځې د سرمشریزې ترڅنګ لیدنې کتنې ترسره شوې، بې له شکه چې ترکیه په دغو هڅو کې اساسي ونډه لري. موږ دقیقاً د دې چارې د بشپړولو... Читать дальше...

د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړې استازي پرون دوشنبه(د غبرګولي ۲۴مه) د قزاقستان له ولسمشر سره په افغان سوله کې د دې هېواد د همکارۍ پر موضوع خبرې وکړې.  په دې کتنه کې چې پرون دوشنبه په پلازمېنه نور سلطان کې ترسره شوه، زلمي خلیلزاد او قاسم جومارت توقاییف په افغانستان کې د سولې او ثبات د تامین په برخو کې په تېره بیا له دې هېواده د نړیوالو ځواکونو له وتلو وروسته د امریکا د متحدو ایالاتونو او قزاقستان د ستراتیژیکي همکارۍ د پراختیا په اړه خبرې وکړې.  د قزاقستان د رسنیو د راپورونو له مخې خلیلزاد... Читать дальше...

د افغانستان د فوټبال ملي ټیم به د فوټبال نړیوال جام او د اسیایي هېوادونو جام ته د لارموندنې د سیالیو په ترڅ کې نن سې شنبه (د غبرګولي ۲۵مه) د هند له ملي ټیم سره لوبه وکړي. د افغانستان د فوټبال فدراسیون په خپله فیسبوک پاڼه کې د افغانستان د فوټبال د ملي ټیم روزونکی انوش دستګیر له قوله ویلي چې افغان لوبغاړو دغې لوبې ته ښه تیاری نیولی او دی هیله من دی چې د نننۍ لوبې نتیجه به د افغانستان په ګټه وي. د افغانستان د فوتبال ټیم وروستۍ لوبه دوه د یوه په مقابل کې عمان ته بایللې وه. افغانستان د دې سیالیو... Читать дальше...

ایران له کرونا وبا سره د مبارزې د هڅو په ترڅ کې په کوردننه تولید شوی واکسین تایید کړ.  د ایران د روغتیا وزیر سعید نمکي پرون دوشنبه (د غبرګولي ۲۴مه) په تهران کې په یوه خبري غونډه کې اعلان کړه چې په ایران کې تولید شوی د کووایران برکت 'COVIran Barekat' په نوم د کرونا ضد واکسین تایید شوی او یوه ورځ مخکې د یکشنبې له ورځې یې بېړني تطبیق ته اجازه ورکړل شوې ده.  د ایران د یوه دولتي شرکت له خوا تولید شوي د دغه واکسین د خوندیتوب او اغیزمنتیا په اړه لومړنۍ څېړنه د تېر۲۰۲۰ کال په ډسمبر کې پیل شوې وه.   ... Читать дальше...

د ناټو د غړیو هېوادونو مشرانو موافقه وکړه چې د چین تهاجمي چلند نړیوالو قوانینو او د اروپايي ټولنې او اتلانتیک امنیت ته په سیسټماټیک ډول ستونزې راولاړې کړي.  په هغه ګډه اعلامیه کې چې پرون دوشنبه (د غبرګولي ۲۴مه)  په بروکسل کې د دې تړون د ۳۰ غړیو هېوادونو د سرمشریزې په پای کې خپره شوې، مشرانو د چین د فعالیتونو په اړه اندېښنه ښکاره کړې او ویلي یې دي چې د دې هېواد جبري سیاستونو، په زیاتیدونکي ډول د اټمي مهماتو زېرمه کولو، له روسیې سره پوځي همکاري او له ناسمو معلوماتو څخه تل استفادې د نړۍ امنیت ته ستر ګواښ متوجه کړی دی. Читать дальше...

کاناډایي څارنوالان وایي، هغه سړی به چې د یوې مسلمانې پاکستاني الاصله کاناډایي کورنۍ د څلورو غړیو په وژلو تورن دی، د ترورېزم له تورونو سره مخامخ شي. شل کلن نتانیل ویلتمن په لومړۍ درجه د قتل په څلورو مواردو او د قتل د یوې هڅې په یوه مورد تورن دی. دا پېښه د جون په شپږمه د کاناډا په لندن ښار کې هغه مهال رامنځته شوه چې تورن کس بار وړونکی موټر پر خلکو ور وست او څلور تنه یې ووژل. نوموړی پرون دوشنبه(د غبرګولي ۲۴مه) په انلاین بڼه محاکمه کې راڅرګند او پرې دغه تورونو ولګول شول.

د ناټو مشرانو موافقه وکړه چې د چین د ځواک د پیاړي کېدو، د روسیې د تهاجمي اقداماتو او د نورو دولتي او غیر دولتي لوبغاړو د هر ډول ګواښونو پر وړاندې به په ګډه مبارزه کوي.  په هغې ګډه اعلامیه کې چې پرون دوشنبه (د غبرګولي ۲۴مه) د دې سرمشریزې په پاې کې خپره شوې، ویل شوي چې دا تړون یو د بل څخه د دفاع په اړه خپلو ژمنو او وړتیاوو ته ژمن، متحد او ټینګه اراده لري.  په اعلامیه کې د روسیې په اړه ویل شوي، تر هغو پورې چې روسیه دا ونه ښیي چې نړیوالو قوانینو ته ژمنه ده، ډېره لېرې بریښي چې د لویدیځ او مسکو ترمنځ دې اړیکې بېرته عادي شي. Читать дальше...

په کابل کې د امریکا د سفارت سرپرست او شارژدافیر راس وېلسن وایي، که طالبان د سولې لارې ته رانه شي او جګړې ته دوام ورکړي نو به په افغانستان کې روانه جګړه لا وغځېږي او د زیاتې بربادۍ سبب به شي. وېلسن پرون دوشنبې (د غبرګولي ۲۴مه) له ازادي راډیو سره په ځانګړي مرکه کې وویل چې دوی او نورو لورو طالبانو ته دا بیخي واضح کړې چې د زور له لارې یې واک ته د رسېدو له هڅې سره کلک مخالف دي او هغه به د دې هېواد لپاره یو په شاتګ وي. ښاغلي وېلسن زیاته کړه: "که دوی د زور له لارې هڅه وکړي چې د هېواد کنټرول په لاس کې... Читать дальше...

پوهاند رسول باوري چې ۶۴ کاله عمر یې درلود یو له پېژندل شوېو افغان علمي او فرهنګي شخصیتونو څخه و چې په تېرو دوو لسیزو کې یې په لوړو دولتي پوستونو کار کړی و. هغه د پوهنتون استاد و او دوه لسیزې یې د پخوانيو اثارو او فرهنګي برنامو په برخه کې هم کار کړی. نور حال په دې ویډیويي راپور کې وګورئ: