Новости за 26.05.2023

د کډوالۍ نړيوال سازمان یا آی او ایم وايي، د افغانستان او پاکستان ترمنځ د تګ راتګ پر مهال ناقانونه کډوال له خطر او سرغړونو سره مخ دي. يو افغان کډوال چې د موضوع د حساسیت له امله نه غواړي نوم یې په راپور کې واخیستل شي ازادي راډيو ته یې وویل، دا چې د پاکستان ویزه اخیستل ډېر سخت شوي اړ شو، چې د سپین بولدک له لارې په قاچاقي ډول دې هېواد ته ولاړ شي. دی وايي، په لاره کې پر څو قاچاق کوونکو وپلورل شو او مالي زیانونه او ان وهل ټکول یې تجربه کړل. یاد افغان کډوال وایي: "ما له یوه قاچاقبر سره خبرې وکړې، پیسې یې رانه واخیستې. Читать дальше...

د کندهار ولایت یو شمېر کروندګرو سږ کال د کوکنارو پر ځای نور بوټي او سبزيجات کرلي دي. د دوی دغه کار د ملګرو ملتونو په مرسته ترسره شوی دی. ياد کروندګر وايي چې ښې پايلې يې ترلاسه کړي، خو لا هم زياتو مرستو ته اړتيا لري.

ایران د بلجیم یو مرستندویه کاروکونکی له خپل دپیلمات سره تبادله کړ. تهران او بروکسل د عمان په منځګړیتوب د دې تبادلي په اړه موافقي ته ورسېدل. د بلجیم مرستندویه کارکونکی اولیویر فانده کاستیل د تېر کال په فبرورۍ میاشت کې ایران ته د سفر پر مهال نیول شوی و. د رویټزر د راپور پر بنسټ، ایران دغه بلجیمي وګړی د جنوري په میاشت کې د جاسوسۍ په تور په ۴۰ کاله بند محکوم کړی و. اسدالله اسدي یو ایرانی ډیپلومات په بلجیم کې په ۲۰۲۱ کال کې په فرانسه کې د یوې چاودنې د پلان په تور په شل کاله بند محکوم شوی و.

د اوکراین په دنیپرو ښار کې وروسته له هغې یو کس ووژل شو او تر لسو زیات ټپیان شول چې په دغه ښار کې یو روغتیايي مرکز روسیې په یوه برید کې په نښه کړ. دا برید د روسیې د هوايي بریدونو د نوې څپې په ترڅ کې شوی او د اوکراین ولسمشر ولودومیر زیلنسکي په یوه ټویټ کې دا 'د بشریت پر وړاندې بل جنایت' بللی دی. د سیمې څخه په خپرو شویو ویډیوګانو کې ښکاري چې له څو ودانیو لوګی پورته کېږي او د دې احتمال شته چې ودانیو ته ډېر زیان رسېدلی وي. د دنیپرو پیتروفسک والي ویلي، دوه ماشومان چې یو يې درې کلن او بل يې شپږ کلن دی هم په ټپیانو کې شامل دي. Читать дальше...

د اروپايي ټولنې د احصایې اداره وايي چې د روان کال په فبرورۍ میاشت کې افغانان د دې ټولنې د پناه غوښتونکو له عمده ډلو څخه وو. یوه افغانه مېرمن چې له ناقانونه لارو یوه اروپايي هېواد ته رسېدلې، وايي چې په لاره کې د درې میاشتني ماشوم له مرګ یې څه نه‌و پاتې. هغې چې نه غوښتل نوم يې واخيستل شي او څه د پاسه يو کال مخکې په يوه اروپايي هېواد کې له خپل خاوند او درېيو ماشومانو سره کډواله شوې، د خپل سفر يوه ترخه خاطره يې له ازادي راډيو سره داسې شريکه کړه. نوموړې وایي: "په لاره کې مې لور غېږه کې واخیسته هېڅ... Читать дальше...

د بلوچستان هرنايي ضلعې خوست (کوسټ) تحصیل په زردالو سیمه کې ځمکلاندې بم په چاودنه کې دوه کسان وژل شوي او شپږ ژوبل دي. د پېښې ذمه واري چا نه ده منلې.

د بښنې نړیوال سازمان وايي، له افغان ښځو او نجونو سره د طالبانو سخت چلند او د دوی ځپل باید د جنسيتي ځورونې او بشر ضد جنایت په توګه وڅېړل شي. د بخښنې نړیوال سازمان او د حقوقپوهانو د نړیوال کمېسیون په دې تازه خپور شوي راپور کې ټینګار شوی چې له افغان نجونو او ښځو سره د طالبانو د حکومت چلند باید د نړیوالو قوانینو پر بنسټ د بشرضد جنایتونو او جنسیتي ځورونو په توګه وپلټل شي. دغه راپور چې نن وختي خپور شوی 'د ښځو په وړاندې د طالبانو جګړه افغانستان کې د بشریت ضد جنایت او جنسیتي ځورونه' نوم ورکول شوی دی. Читать дальше...

په حکومتي نوملړ کې د اسد عمر، فواد چودري، ملکه بخارۍ، اسد قیصر، قاسم سوري، مراد سعید، حماد اظهر، ډاکترې یاسمین راشد او میا اسلم اقبال نومونه هم شامل دي.

موچيتوب یا د څپلکو او بوټانو ګنډل په افغانستان کې له ډېرو زړو کسبونو بلل کېږي چې لا هم ګرم بازار لري. صدیق‌الله له ۹ کلونو راهیسې په کابل ښار کې د بوټانو د ګنډلو کاروبار کوي. دی وایي، د رخصتیو په ورځو کې یې کاروبار ښه وي او ډېرې پیسې ګټي. صدیق‌الله له سهاره تر ماښامه د کابل ښار په واټونو او کوڅو کې ګرځي او د بوټانو د ګنډلو او رنګولو ترڅنګ د بوټانو د رنګ پلورولو له لارې هم یوه اندازه پیسې ګټي. د ازادي راډیو خبریال ورسره خبرې کړې او په دې اړه یې راپور چمتو کړی چې د لاندې لېنک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ... Читать дальше...

په پاکستان کې هغه کسان چې په وروستیو تاوتریخجنو اعتراضونو کې په لاس لرلو تورن وو، پوځ ته سپارل شوي. د پاکستان د کورنیو چارو وزیر رانا ثناالله نن وویل، ۳۳ کسان پوځ ته سپارل شوي او ټاکل شوې چې په پوځي محکمو کې به محاکمه شي. دا کسان د مې په نهمه نېټه د مخکیني صدراعظم عمران خان د نیولو په غبرګون کې د اعتراضونو پرمهال پر پوځي تاسیساتو په برید تورن او نیول شوي وو. ثناالله وویل، تورن هغه کسان دي چې حساسو دفاعي تاسیساتو ته ننوتي وو، خو د هغه په وینا دا پوښتنه لاهم نه ده ځواب شوې چې دوی څنګه پوځي تاسیساتو ته په ننوتلو بریالي شوي وو.

د اوکراین پولو ته څېرمه د روسیې د درېیو سیمو چارواکي ادعا کوي چې اوکرایني ځواکونو یې پر سیمو د توغندیو حملې کړي. د بېلګورد سیمې والي ویاچیسلاو ګلَدکوف نن پر ټلېګرام ولیکل چې پر څلورو ولسوالیو تېره شپه د اوکرایني ځواکونو توغندي ولګېدل، خو د ده په وینا تلفات یې نه لرل. د رستوف والي واسیلي ګولوبیف هم ویلي چې پر موروزفسک سیمه د اوکراین یو ویشتل شوی توغندی شنډ شوی. بل خوا د جنوب ختیځ ښار کراسنادار ښاروال ایفګیني ناوموف ویلي چې یوه د استوګنې او یوه دفتري ودانۍ نن سهار وختي په یوه چاودنه کې زیانمن شوي دي. Читать дальше...

په تخار کې د طالبانو امنیتي چارواکي وايي، په دې ولایت کې یوې ښځې ځان وژنه کړې او یوه بله وژل شوې ده. د تخار د امنیه قوماندانۍ ویاند عبدالمبین ساپي نن رسنیو ته وویل، د ینګي قلعه ولسوالۍ په کفترعلي کلي کې یوې ۲۳ کلنې ښځې د کورنیو لانجو له کبله مرګ موش خوړلی او ځان وژنه یې کړې. ساپي همدا راز وویل، بېګا په مرکز تالقان کې په یوه بله پېښه کې یوه ښځه په خپل کور کې د ناپېژاندو کسانو له خوا وژل شوې ده. د ساپي په وینا، د دواړو پېښو په اړه څېړنې پیل شوې دي. په افغانستان کې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د مخابراتي خدماتو اداره د هېواد په شمال کې د مخابراتي شبکو د ۴۴ نویو انتنونو د جوړولو د پلان خبر ورکوي. باختر خبري اژانس راپور ورکوي چې دا انتنونه به د بلخ، جوزجان، فاریاب، سرپل او سمنګان ولایتونو په هغو سیمو کې نصب شي چې د مخابراتي شبکو خدمات نه وررسېږي. باختر د اترا ادارې د رییس حافظ محمد ثابت نعمان له قوله خبر ورکوي چې نوموړی وايي تراوسه، د جوزجان ولایت په قوش تېپې او درزاب ولسوالیو کې ۳ انتنونه فعال شوي او په راتلونکو دوو میاشتو کې به په ټولو پنځو ولایتونو کې د ۴۱ انتنونو د رغونې چارې بشپړې شي. Читать дальше...

د بشري حقونو دوو مخکښو مدافع ټولنو غوښتنه کړې چې پر افغان ښځو او نجونو د طالبانو محدودیتونه دې د بشریت پرضد د جرمونو په توګه وڅېړل شي. د بخښنې نړيوال سازمان یا ایمنسټي انټرنېشنل او د عدالت او بشري حقونو مدافعانو په یو ګډ راپور کې چې عنوان یې دی 'د ښځو پرضد د طالبانو جګړه' ویلي چې پر افغان مېرمنو د طالبانو کلک محدودیتونه او غیرقانوني ځپونکي اقدامات دې د بشریت پرضد د احتمالي جنایاتو په توګه وڅېړل شي. په دې راپور کې د بخښنې د نړیوال سازمان د مشرې ایګنیس کالامارد له قوله ویل شوي چې نوموړې وايي، افغان... Читать дальше...

د کورنیو چارو وزیر وویل، د مې نهمې او ۱۰مې تر پېښو وروسته پولیسو د ترهګرۍ مخنیوي له قانون سره سم له پنجابه ۲،۵۸۸ او له خیبر پښتونخوا څخه یې ۱،۱۰۰ کسان نیولي دي. رانا ثنا الله زیاته کړه چې په پاتې نورو مقدمو کې ۵،۵۳۶ کسان ګرفتار شوي دي چې ورڅخه یې ۸۰ فیصده په ضمانت خوشې شوي دي.

د روسیې د انترفاکس اژانس د رپورټ له مخې شویګو ویلي، افغانستان تر اوسه په سیمه کې د بې ثباتۍ یو بل مرکز دی او هغو غیر قانوني وسلوالو ډلو چې پر افغانستان د طالبانو تر بیا واکمنېدو وروسته یې په هغه هېواد کې ځانونونه ډېر پیاوړي کړي، یو ګواښ متوجه کړی دی.

د بلوچستان د کلا سیف الله اوسېدونکی خدایداد جوګیزی هره شپه د خپلو بچیو ساعت تېري لپاره ورته چیغکه غږوي. هغه له رود جوګیزي څخه د بچیو ښه تعلیم لپاره کلا سیف الله ته کډه شوی. دی وايي، تر چیغکې غږولو وروسته بچي سبق ته کښېنوي. تفصیل په ویډیو کې.

په اوکراین کې پوځي چارواکي وایي چې نن سهار وختي روسي ځواکونو پر پلازمېنه کییف د توغندیو برید کړی دی. په کییف کې پوځي ادارې نن په ټلېګرام کې لیکلي چې د توغندیو خطر زیات شوی، خو دافع هوايي سیستم په سیمه کې ښه کار ورکړی دی. تر اوسه د دې برید د اوښتو زیانونه په اړه معلومات نه دي خپاره شوي. روسیې د تېر کال له اکتوبر را وروسته په اوکراین کې د توغندیو بریدونه زیات کړي دي.

د امریکا د متحده ایالتونو ولسمشر جو بایډن پرون جنرال چارلس براون د امریکا د ټولو ځواکونو د لوی درستیز په توګه ونوماوه. ولسمشر بایډن دغه افریقایی-امریکایی جنرال وستایه چې څرنګه یې یو وخت د پیلوټي پر مهال په جنګي الوتکه کې ځان ژغورلی و او د توکمپالنې پرضد یې څرنګه مبارزه کړې ده. که چېرته سنا د جنرال براون د ټاکنې تایید وکړي، دی به لومړی افریقایی امریکایی وي چې د امریکا د پوځ دغه مهمه څوکۍ خپلوي. د امریکا د ټولو ځواکونو د اوسني لوی درستیز جنرال مارک میلي د کار څلور کلنه دوره په بشپړېدو ده.

په کاپيسا ولایت کې بزګرو بیا د کوکنارو کښت ته مخه کړې او د طالبانو حکومت د دوی د کښتونو ويجاړول پيل کړي دي. معمار آغا پروسږ کال د کاپيسا ولایت د کوهبند ولسوالۍ د ژمي په لومړیو کې تر یوه جریب کمه ځمکه کې کوکنار وکرل او هيله يې درلوده چې طالبان به د تېرو شلو کالو په شان له کوکنارو سره کار و نه‌لري او د پخوا په ډول به له دوی سره د کوکنارو د کښت په برخه کې همکاري وکړي. خو د طالبانو حکومت تېره اوونۍ د معمار آغا د کوکنارو کښت ویجاړ کړ او ده ته يې د دې کښت هېڅ بديل نه‌دی ورکړی. معمار آغا وايي: "خلک... Читать дальше...

مېل انلاين: مېل انلاین خپرونې د ناروې د کډوالو د شورا د مشر دا خبرې را اخیستې دي چې وایي، په کندهار کې به ښځې بېرته په غیر دولتي موسسو کې کارونو ته ستنې شي. دې خپرونې د اسوشېټېډپرېس اژانس په وینا لیکلي چې يان ایګلنډ په کابل او کندهار کې له طالبانو سره پر همدې موضوع خبرې کړې دي. ایګلنډ پرون په داسې حال کې چې د کابل له هوایي ډګره بېرته خپل هېواد ته ستنېده، ازادي راډیو ته وویل چې له ډېرو هیلو سره دا ځل له افغانستانه ځي. نوموړي څرګنده کړه، دا هیلې ده ته ځکه پیدا شوې چې د طالبانو چارواکو ده ته... Читать дальше...

د روسیې دفاع وزیر سرګي شویګو وایي، د امریکا متحده‌ایالات غواړي په افغانستان کې د ناقانونه وسله‌والو ډلو له ځواک څخه د سیمې د بې‌ثباتۍ لپاره کار واخلي. نوموړي دغه څرګندونې پرون پنجشنبې د بېلاروس په پلازمېنه مینسک کې د ګډ امنیت تړون سازمان غونډې ته کړې دي. د روسیې د انترفاکس اژانس د راپور له مخې هغه ویلي، افغانستان تر اوسه په سیمه کې د بې‌ثباتۍ یو بل مرکز دی او هغو غیرقانوني وسله‌والو ډلو چې پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته یې په دې هېواد کې ځانونونه ډېر پیاوړي کړي، یو ګواښ متوجه کړی دی. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ اداره اوچا وایي، روان ۲۰۲۳ کال ۴۴۹.۹ ميلیون ډالرو ته اړتیا ده چې په افغانستان کې ۱۵.۶ ميلیون وګړو ته لومړني روغتیایي خدمات ورسول شي. اوچا پرون پنجشنبې په یوه ټویټ کې وویل، ګڼو ستونزو په افغانستان کې د روغتیا په برخه کې اړتیاوې زیاتې کړي او زیاتوي که د ژوند ژغورنې روغتیایي خدمتونو کې پانګونه ونه‌شي، په دې هېواد کې به مړینې او د تر ټولو زیان‌ګالو خلکو په منځ کې ناروغۍ زیاتې شي. په عین حال کې د روغتیا نړیوال سازمان وایي، په پکتیا کې یې د کوېډ۱۹ ناروغانو لپاره یو... Читать дальше...

د امریکا د کانګرس یو مخکښ جمهوري غوښتونکی غړی چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو په اړه څېړنه کوي وایي، د ولسمشر جو بایډن ادارې له دې هېواده له وتلو مخکې خبرداریو ته پام نه‌دی کړی. د امریکا د استازیو جرګې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال چې د بهرنیو چارو وزارت یو پټ سند یې کتلي وایي، په دې سند کې په کابل کې د امریکا د سفارت ډیپلوماتانو د وتلو په مهال په جزییاتو خپلې اندېښنې څرګندې کړې دي. مککال له پونچباول نیوز سره په مرکه کې وویل، دغو ډیپلوماتانو د هرهغه څه په اړه چې څرګندونې کړې،... Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق یونېسف وایي چې د افغانستان په مرکزي سیمو کې یې له یو زرو سل تنو زیاتو کسانو ته د تغذیې په برخه کې روزنه ورکړې ده. د یونېسف د افغانستان څانګې پرون پنجشنبې په یوه ټویټ کې ویلي، دغو کسانو ته په افغانستان کې د اروپایي ټولنې د استازولۍ په همکارۍ روزنه ورکړل شوې ده. د روغتیا نړیوال سازمان د روان میلادي کال په فبرورۍ میاشت کې ویلي وو چې په افغانستان کې له درې ميلیون زیات ماشومان او له اته سوه زره زیاتې امیندوارې او شیدې ورکوونکې ښځې له سختې خوارځواکۍ سره مخ دي.