Новости за 06.12.2023

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي پرون د امریکا سنا ته خپله وینا وروسته له هغه لغوه کړه چې د اوکراین او اسراییل د جګړو لپاره د ولسمشر جوبایډن د نږدې ۱۰۶ میلیارد ډالره بودیجې په اړه بحثونه تاوده شول. ټاکل شوې وه چې ولسمشر زیلینسکي به په داسې حال کې اوکراین په دې ساړه ژمي کې د روسیې د حملو پر وړاندې مقابلې ته تیاري نیسي، سنا ته وینا واوروي، خو ده خپله وینا هغه مهال لغوه یا کنسل کړه چې د سنا د اقلیت مشر مایکل مککونیل له خپلو ملګرو جمهوریپالو وکیلانو وغوښتل چې دا طرح رد کړي. د بایډن ادارې په تېره... Читать дальше...

د ازادي راډیويي مجلې په دې خپرونه کې به د دوو ادبي جایزو په اړه واورئ چې د افغانانو اثارو ته ورکول کېږي. یوې افغانې په سویډني ژبه ناول لیکلی دی. په خپرونه کې شعرونه هم شته او یو شمېر نور مطالب هم اورېدلی شئ. دغه خپرونه چې احمد شیبر چمتو کړې، د لاندې لېنک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ:

د بشري حقونو د څار سازمان وايي چې د تعلیم په برخه کې د طالبانو د ناسمو پالیسیو زیان د نجونو ترڅنګ هلکانو ته هم رسېږي. دې سازمان په یو تازه راپور کې چې نن خپور شو، ویلي چې نړیوال طالبان له دې کبله غندي چې د نجونو ښوونځي او پوهنتونونه یې بند کړي، خو زیاتوي چې پر هلکانو د طالبانو د دې پرېکړې زیانونو ته لږه پاملرنه شوې. په راپور کې راغلي چې له هېواده د ښځو په ګډون د متخصصو استادانو د وتلو، په تعلیمي نصاب کې د ناسمو بدلونونو او بدني سزاګانو له وجې په هلکانو کې ښوونځي ته د وتلو وېره ډېره شوې او په ښوونځیو کې د زده کوونکو حاضري رالوېدلې ده. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازي ټوماس وېسټ هیله څرګنده کړې چې سیمې ته د راروان سفر په ترڅ کې به د افغانستان د مهمو مسایلو په اړه د امریکا له شریکانو سره ګټورې خبرې وکړي. وېسټ نن پر خپله ایکسپاڼه په یوه بیان کې لیکلي چې د ډسمبر د پنځم او پنځلسمو نېټو ترمنځ به پاکستان، متحده عربي اماراتو، قطر او سعودي عربستان ته د سفر پرمهال د ګډو امنیتي ګټو، د افغان کډوالو د خوندیتوب او بیامېشتېدنې، بشري اړتیاوو، بشري حقونو او اقتصادي موضوعاتو په اړه له چارواکو سره خبرې وکړي. وېسټ په دې اړه نور جزییات نه دي ورکړي. Читать дальше...

راپورونه وايي چې تېره شپه په کابل ښار کې چاودنه شوې ده. د رسنیو د راپورونو له مخې دا چاودنه د کابل په میرویس میدان یا کوټې سنګي سیمه کې شوې ده. د طالبانو چارواکو د دې خبر تر خپرېدو پورې په دې تړاو څه نه دي ویلي. خو رسنیو راپور ورکړی چې په دې چاودنه کې د طالبانو د ځواکونو یو رینجر موټر د شپې په شاوخوا ۹ بجو په نښه شوی او مرګژوبله یې هم اړولې ده. له دې مخکې په کابل او ځینو نورو لویو ښارونو کې هم د طالبانو پر ځواکونو حملې شوي چې د اکثرو پړه د طالبانو مخالفې وسله والې ډلې، د افغانستان د آزادۍ جبهې منلې ده.

د طالبانو د حکومت د لوړو زده کړو وزارت وايي چې له دې وروسته په دولتي پوهنتونونو کې د ماسټرۍ او دوکتورا د دورو لګښتونه دغه وزارت ورکوي. د افغانستان ملي تلوېزیون چې د طالبانو تر کنټرول لاندې دی، د سه شنبې په ورځ د ډسمبر پنځمه ایکس شبکې کې لیکلي چې دا پرېکړه د لوړو زده کړو وزارت د وړاندیز او د طالبانو د ریاست الوزرا د منظورۍ په اساس شوې ده. وروسته له هغه چې طالبانو د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې پر افغانستان واک تر لاسه کړ له افغانستانه د پوهنتونو سلګونه مسلکي استادان ووتل چې ورسره په ماسټرۍ او دوکتورا... Читать дальше...

واشنګټن پوسټ: واشنګټن پوسټ ورځپاڼې د طالبانو تر واک لاندې افغانستان کې د ګوزڼ د ناروغۍ پر ضد پر روانو هڅو لیکنه کړې چې سرلیک یې دی: "طالبانو چې اوږده موده یې د ګوزڼ پر ضد د کمپاینونو مخه نیوله اوس یې د دې ناروغۍ پر ضد جګړه اعلان کړې." د لیکنې په پیل کې راغلي، د تېرې شل کلنې وسله‌والې جګړې په ترڅ کې طالبانو په تکرار د واکسینونو د هغو کمپاینونو مخه نیوله چې کور په کور کې ترسره کېدل. د ورځپاڼې په وینا، دې چارې مرسته وکړه چې افغانستان لا هم په نړۍ کې د هغو دوو هېوادونو ډله کې پاتې شي چېرې چې د ګوزن یا پولیو ناروغي لا هم موجوده ده. Читать дальше...

په بدخشان کې ګڼ شمېر ښځو د لاسي صنایعو جوړولو ته مخه کړې، خو د پلور لپاره بازار نه لري. پر زده کړو او کار د طالبانو د بندیز له کبله په بدخشان کې یو زیات شمېر ښځو او نجونو د لاسي صنایعو تولیداتو ته مخه کړې، خو دوی د دغو لاسي صنایعو تولیداتو پلور لپاره د بازار له نشتوالي شکایت کوي.

د ملګرو ملتونو د خوړو نړيوال سازمان یا 'ډبلیو ایف پي' وايي، له پاکستانه ايستل شویو ډېری افغانانو خپل هر څه له لاسه ورکړي او په تشه ګېډه د افغانستان پولې ته رسېدلي دي. 'ډبلیو اف پي' د سه شنبې په ورځ ډسمبر ۵مه، په هغه ویډیو کې چې په خپله ایکسپاڼه یې خپره کړې ویلي، سره له دې چې د پام وړ بودیجه نه لري، خو بیا هم شاوخوا دوه نیمو لکو راستنو شوو افغان کډوالو ته د بېړنیو خوراکي توکو مرستې رسولې دي. د ملګرو ملتونو اړوند بنسټونو او سازمانونو د معلوماتو له مخې، د نومبر له لومړۍ نېټې څخه تراوسه پورې څه باندې... Читать дальше...

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین به نن چهارشنبه متحده عربي اماراتو او سعودي عربستان ته سفر وکړي چې د اوپیک د تېلو تولید کمولو په اړه خبرې وکړي. د کرملین ماڼۍ ویاند دیمیتري پیسکوف د دې خبر د اعلانولو په ترڅ کې یادونه وکړه چې د اوپک د غړو او متحدینو له خوا د تېلو د تولید د کمښت عملي کول به چې تېره اوونۍ اعلان شو وخت ونیسي. روسیه چې د تېلو یوه لویه تولیدونکې او د اوپیک له مهمو متحدینو ده، د تېلو د تولید د حد په ټاکلو کې له ایران، سعودي عربستان او متحده عربي اماراتو سره چې درې واړه د اوپیک غړي دي همکاري کوي. Читать дальше...

د بریتانیا د کورنیو چارو وزارت روانډا ته د غیرقانوني کډوالو د استولو په اړه له دغه هېواد سره یوه معاهده لاسلیک کړه. مخکې د بریتانیا سترې محکمې روانډا ته د پناه غوښتونکو لېږل ناقانونه بللي وو. د بریتانیا د کورنیو چارو وزیر جیمز کلیورلي سه شنبه روانډا ته د سفر پر مهال ویلي چې روانډا د کډوالو په اړه ځانګړې پاملرنه کوي او بریتانیا په ګډه ورسره کار کوي چې څنګه د غیرقانوني کډوالو نړیواله ستونزه هوارېدلی شي. تمه ده د دې معاهدې په اساس بریتانیا هغه غیرقانوني کډوال او پناه غوښتونکي چې له بېلابېلو لارو... Читать дальше...

د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین نن چهارشنبه متحده عربي اماراتو او سعودي عربستان ته ځي. سره له دې چې د جرمونو د نړیوالې محکمې له خوا د روسیې د ولسمشر ولادمیرپوتین د نیولو امر پر خپل ځای دی، پوتین په یوه 'نادر' بهرني سفر کې منځني ختیځ ته ځي. د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین او د هغه د ماشومانو کمېشنره ماریا لیووا بېلووا روسیې ته د اوکرایني ماشومانو د ستنولو په برخه کې د جرمونو د نړیوالې محکمې له خوا په جنګي جنایتونو تورن او د نیولو امر یې شوی. خو فرانس‌پرېس لیکلي، نه متحده عربي امارات او نه هم سعودي... Читать дальше...

په افغانستان کې د اروپايي ټولنې پلاوي یوځل بیا له افغانستان سره د اروپايي ټولنې په ملاتړ ټینګار کړی دی. په افغانستان کې د اروپايي ټولنې د پلاوي شارژدافېره رفايله يوديس چې د يوه پلاوي په مشرۍ تورخم ته تللې او له پاکستانه د شړل شويو افغان کډوالو له کمپ څخه لیدلي، ټينګار کړی چې اروپايي ټولنه د دغو افغان راستنېدونکو د ملاتړ لپاره چمتو ده. هغې په ایکس شبکه په تورخم کې د راستنېدونکو له کمپه د خپلې لیدنې ویډیو خپره کړې او په یوه پيغام کې يې زیاته کړې: "دا د هر چا او زموږ لپاره یوه سخته ورځ ده. دا دردناکه... Читать дальше...