يونېسف: افغانستان کې ۷۹ سلنه کورنۍ د اوبو له کمښت سره مخامخې دي
په افغانستان کې له ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو سازمان د وجهي صندوق (یونېسف) ویاند سلام ال جنابي وايي، تېرو وچکالیو د څښاک اوبه کمې کړې دي، د دوی لهپاره دا ستونزه جدي ده او په دې برخه کې په راتلونکي کال کې له افغانانو سره مرسته کوي.
نوموړي ازادي راډيو ته وويل: "یونېسف په ۲۰۲۲ میلادي کال کې د ۹ ملیونه خلکو لپاره د څښاک اوبو ته د لاسرسي زمینه برابره کړی، په دې کې ډېرو اړمنو ته د څاک اوبو رسول، د اوبو سیستمونو رغول او پر خلکو د اوبو د تصفیې د تابلیتونو ویشل شامل دی. اوس چې د ژمي موسم رارسیږی، نو پاکو اوبو ته د مېندو او ماشومانو نه لاسرسی او وچکالي زموږ لپاره د اندېښنې وړ خبره ده."
یونېسف په افغانستان کې د اوبو د کمښت د ستونزې په اړه په خپله ټوېټر پاڼه لیکلي، د دوی یوه تازه سروې ښېي، چې په افغانستان کې ۷۹ سلنه کورنۍ د اوبو له کمښت سره مخ دي.
خو د سروې په اړه یې ډېر جزیات نهدي ورکړي.
کورنۍ هم دا ستونزه مني او جدي یې ګني.
د کابل اوسېدونکې مرضیه وایي، د ناپاکه اوبو د څښلو له وجې یې د کورنۍ غړي ناروغه شوي دي.
نوموړې وايي اقتصاد یې ښه نهدی، چې په بیه ځښاک لپاره پاکې اوبه واخلي.
اغلې مرضيه وايي: "لس کسېزه کورنۍ یو، اقتصاد مو ډېر ښه نهدی، چې پاکې اوبه واخلو، هماغه د کور د څاه اوبه څښو. له یوې خوا ناپاکه هوا له بل لوري ککړې اوبه زموږ د کورنۍ دوه کسان همدا اوس ناروغه کړي دي، زموږ اوبه ډېرې خرابه دي اصلآ د څښلو نهدي."
په لېرو پرتو سيمو کې بیا یو شمېر خلک ناپاکه اوبه هم نهلري او له لېرې ځایونو څخه يې په ډېرې سختۍ راوړي.
قدریې رضایي چې د غزني ولایت د جاغوري ولسوالۍ اوسېدونکې ده، ازادي راډیو ته وویل چې، د دوی په سيمه کې د څو شپو ځنډنۍ اوبه په ټانکرونو کې راوړل کېږي، بیا یې دوی په بیه اخلي.
نوموړې وويل: "د اوبو کمښت په ټول افغانستان په تېره بیا په غزني ولایت کې خلک له ګڼو ستونزو سره مخ کړي دي، اوږده واټنونه ځو بیا اوبه راوړو، ځینې خلک بیا د هغو ټانکرونو اوبه کاروي، چې څو ورځې ورباندې تېرې شوې وي ، سره له دې چې د خلکو اقتصاد هم خراب دی مجبوره دي چې همدا ځنډنۍ اوبه واخلي."
په تېر جمهوري نظام کې د عامې روغتیا وزارت د کتلوي معافیت مسول ډاکتر ګلاخان ایوبي وايي، په افغانستان کې د اوبو کچه ټېته شوې او پر دې سربېره د څښاک پاکو اوبو ته لاسرسی هم محدود شوی دی، نو په خبره یې له همدې امله هره ورځ په زرګونو کسان په بېلابېلو ناروغیو اخته کېږي او ان د مرګ تر کومې یې رسوي.
ښاغلي ایوبي ازادي راډیو ته وویل: "د اوبو د کمښت او ناپاکۍ له وجې بېلابېلې ناروغۍ لکه اسهالات، امیب، محرقه او داسې نور وژونکي مرضونه پیدا کېږي، په دې اړه داسې ویلی شم چې هره ورځ په زرګونو کسان د ناپاکه اوبو له وجې ناروغه کېږي او ډېر شمېر ناروغان بیا خپل خوږ ژوند له لاسه ورکوي."
د یادونې ده، چې د اوبو د کمښت لامل تېرې وچکالۍ، په بېساري ډول د ژورو څاګانو کېندل او ورنه د خلکو ناسمه استفاده ده.
په افغانستان کې د اوبو د مدیرت اړوندو ادارو او بنسټونو او د ټولنیزو مسایلو کارپوهانو تل له خلکو ِغوښتي، چې د اوبو په کارونه کې له احتیاط څخه کار واخلي.