Partitë politike, pa profile ideologjike
Partitë politike në Kosovë, ndonëse një pjesë e tyre kanë shënuar punën e tyre prej dekadash, e disa janë më të vonshme, ato nuk kanë arritur që të profilizohen politikisht dhe ideologjikisht, si parti të djathta, të majta, socialdemokrate, liberale demokratike etj, thonë njohësit e zhvillimeve politike në Kosovë.
Ky mosprofilizim i tyre, siç thonë ata, vazhdon edhe më tej, pavarësisht se shumica e tyre kanë përvojë qoftë në pushtet, qoftë në opozitë, duke bërë disa herë koalicione partnerësh për qeverisje, koalicione parazgjedhore, por dhe koalicione pas zgjedhjeve.
Politologu Ramush Tahiri, duke folur për Radion Evropa e Lirë, vlerëson që partitë politike në Kosovë udhëhiqen sipas, siç e quan ai, mentalitetit ballkanik, me bajraktarizëm dhe me liderizëm. Për pasojë, sipas tij, nuk është në interesin e elitave të partive politike që të profilizohen ideologjikisht, sepse një gjë të tillë nuk e shohin si hap pragmatik.
“Orientimin afatgjatë, ideologjikisht, për t’i përfshirë shtresat e caktuara të popullatës dhe për ta bërë programin, i cili e nxit një zhvillim të caktuar politik, nuk e përdorin ose nuk po kanë dëshirë që ta përdorin. Veprojnë si grupe klanore, si grupe lideriste, si grupe regjionale, klienteliste ose si grupe të caktuara të interesit dhe lufta për pushtet ose lufta për të qenë në qeveri, bëhet duke shkelur parimet ideologjike dhe orientimet programore të partive”, thotë Tahiri.
Petrit Zogaj, analist dhe drejtor ekzekutiv i organizatës "Fol", thotë për Radion Evropa e Lirë se në parim, profilizimi ose jo i partive politike pasqyrohet nëse ato hyjnë në qeverisje. Sipas tij, deri më tash shumica e partive politike kanë qenë pjesë të qeverisjeve qendrore në mandate të ndryshme.
“Kanë një tentim për t’u profilizuar, mirëpo kryesisht adaptohen sipas rrethanave shoqërore dhe kamuflohen si të tilla në fushata zgjedhore. Mirëpo, ato mbesin të njëjta në qeverisje. Ndoshta, i vetmi subjekt, i cili mund ta konsiderojmë si subjekt i profilizuar në Kosovë, është Lëvizja Vetëvendosje, e cila promovon një qasje të majtë, socialdemokrate. Mirëpo, ajo ende nuk ka qenë në pushtet dhe nuk e dimë se si do të qeveriste. Partitë kryesisht kanë profilizime ‘ad hoc’, pra të momentit, por jo profilizime që mund ta prodhojnë një histori politike, një histori qeverisëse me vite ose me dekada”, shprehet Zogaj.
Megjithatë, partitë politike në Kosovë, në mënyrë deklarative janë të përcaktuara për profilin politik.
Por, sipas politologut Tahiri, në momentin që partitë politike futen në qeverisje, kryesisht si partner koalicioni, programet qeverisëse nuk respektojnë fare programet dhe profilet ideologjike të deklaruara të atyre partive.
“Si të tilla, ata e shikojnë vetëm interesin, se sa kanë marrë agjenci, sa kanë marrë ministra apo zëvendësministra, sa kanë arritur drejtori të punësimit, sa kanë arritur interes që t’i rehatojnë militantët e vet. Nuk kemi pasur asnjë rast që ndonjë koalicion ose qeverisje është prishur për arsye ideologjike ose për arsyen se janë dalluar konceptualisht gjatë qeverisjes”, vlerëson Tahiri.
Mendim të ngjashëm shpreh edhe analisti Zogaj:
“Nuk e kanë shumë këtë hall, pra, që mungesa e profilizimit mund të pengojë zbatimin e politikave. Nuk e kanë këtë hall, nuk e kanë përgjithësisht këtë problem”.
Njohësit e zhvillimeve politike theksojnë se si rezultat i mungesës së profilizimit të partive politike, në Kosovë konsiderohet e moralshme që disa individë të lëvizin nga një parti në tjetrën, për të fituar një mandat për veprim politik. Kjo, sipas tyre, ka ndodhur në Partinë Demokratike të Kosovës, në Lidhjen Demokratike të Kosovës, në Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës, në Nismën për Kosovën, në Aleancën Kosova e Re, në Lëvizjen Vetëvendosje dhe në të gjitha subjektet tjera politike.