Thatësira zbulon fshatin e fundosur
Një fshat i vdekur, i cili është rishfaqur teksa thatësira pothuajse e ka shterur krejtësisht një rezervuar në kufirin mes Spanjës dhe Portugalisë, po tërheq turma të mëdha turistësh, me gërmadhat e tij të frikshme, të përhirta.
Teksa kapaciteti i pellgut ka rënë në 15 për qind, po zbulohen detaje nga një jetë e ngrirë më 1992, kur fshati Aseredo, në rajonin veriperëndimor të Galicisë, në Spanjë, u përmbyt për të krijuar rezervuarin Alto Lindozo.
“Më duket sikur po shikoj një film. Më jep një ndjenjë trishtimi”, ka thënë pensionisti 65-vjeçar, Maximino Perez Romero, nga Korunja.
“Druaj se kjo do të ndodhë gjatë viteve të ardhshme, për shkak të thatësirës dhe këtyre gjërave, me ndryshimet klimatike”, ka shtuar ai.
Duke ecur nëpër terrenin e baltosur, të çarë nga thatësira në disa pjesë, vizitorët zbuluan çati të shembura pjesërisht, mbetje tullash dhe drurësh, që kishin qenë pjesë e dyerve apo mureve, e madje edhe një krua, ku uji ende rridhte nga një gyp i ndryshkur.
Arka me shishe të zbrazëta birrash ishin grumbulluar në një vend që dikur shërbente si kafene, ndërsa një veturë e vjetër, gjysmë e shkatërruar, po ndryshkej pranë një muri prej gurësh. Shumë ndërtesa qëndronin të shkreta.
Maria del Carmen Yanez, kryetare e këshillit të Lobiosit, pjesë e të cilit është edhe Aseredo, ka pohuar se gjendja aktuale është si pasojë e mungesës së reshjeve të shiut në muajt e fundit, veçanërisht në janar.
Por, ajo ka fajësuar edhe “shfrytëzimin tejet agresiv” nga operatori portugez i energjisë, EDP, i cili menaxhon rezervuarin.
Më 1 shkurt, Qeveria e Portugalisë ka urdhëruar që gjashtë rezervuarë, përfshirë Alto Lindozon, të ndërpresin pothuajse krejtësisht përdorimin e ujit për prodhimin e energjisë dhe për ujitje, për shkak të përkeqësimit të thatësirës.
Të kontaktuar nga Reuters, nga EDP-ja kanë thënë se rënia e nivelit të rezervuarve ka ndodhur për shkak të thatësirës, por kanë shtuar se po menaxhojnë në mënyrë “efikase” burimet ujore, dhe se ato janë mbi kufijtë minimalë, përfshirë në Alto Lindozo.
Çështja e qëndrueshmërisë së rezervuarëve nuk është e re.
Vitin e kaluar, disa fshatra spanjolle janë ankuar se operatorët e energjisë i kanë shterur ato. Kompanitë kanë mohuar akuzat, duke thënë se kanë vepruar në mënyrë të përgjegjshme.
Të dhënat nga Ministria e Mjedisit tregojnë se rezervuarët e Spanjës janë vetëm 44 për qind të mbushur, dukshëm nën mesataren prej 61 për qind gjatë dekadës së fundit, por ende mbi nivelet e regjistruara gjatë thatësirës së vitit 2018.
Një burim nga ministria ka thënë se treguesit e thatësirës paralajmërojnë për një keqësim të mundshëm të situatës në javët e ardhshme, por se ende nuk kanë vërejtur një problem të përgjithshëm në vend.
Jose Alvarez, ish-punëtor ndërtimtarie, nga Lobios, ka ndier një përzierje të nostalgjisë dhe fatalizmit, teksa ka kujtuar kohën kur punonte në Aseredo.
“Është e tmerrshme, por gjendja është çfarë është. Kjo është jeta. Disa vdesin, dhe të tjerët jetojnë”, është shprehur ai.
Përgatiti: Trim Haliti