Testi i parë i Macronit pas humbjes së shumicës në Parlament
Qeveria e presidentit Emmanuel Macron do të provojë shijen e parë nën rendin e ri politik të Francës në ditët në vijim, kur të paraqesë një projektligj për t'i ndihmuar familjet të përballen me inflacionin, pa një shumicë kontrolluese në Parlament.
Partia e Macronit humbi shumicën e saj absolute në zgjedhjet parlamentare muajin e kaluar pasi votuesit i dhanë votat e mëdha partisë së ekstremit të djathtë Tubimi Kombëtar (Rassemblement National) dhe aleancës së krahut të majtë Nupes.
Pse ka rëndësi fatura e fuqisë blerëse?
Me familjet që po luftojnë gjithnjë e më shumë përballë inflacionit rekord, Q
Qeveria është nën presion për ta miratuar projektligjin shpejt, ndërkohë që partitë opozitare po presin me padurim për të përdorur fuqinë e tyre të re për të rishkruar në thelb legjislacionin e propozuar.
Partitë rivale nga e majta dhe e djathta po kërkojnë tashmë ndryshime që do të shtrëngonin financat e brishta publike nëse Qeveria dhe partia e Macronit nuk mund t'i bindin ata të tërhiqen.
Tregtia e ndërlikuar politike në ditët në vijim do të jetë një pararojë e asaj që pret Qeverinë e Macron për pesë vjetët e ardhshëm në Parlament.
Me kujtimet ende të freskëta nga protestat në rrugë në shkallë të gjerë të "jelekëve të verdhë" dhe dhunës në vitin 2018, Qeveria mëton të shmangë shtimin e një krize politike në krizën e kostos së jetesës.
Çfarë do të thotë projektligji për financat publike?
Paketa mund të kushtojë më shumë se 25 miliardë euro (26 miliardë dollarë), sipas burimeve të Ministrisë së Financave, në krye të masave ekzistuese tashmë me vlerë 26 miliardë euro.
Masat kryesore të tij për lehtësimin e inflacionit përfshijnë një rritje prej 4% të përfitimeve të mirëqenies dhe pensioneve, rritjen e pagës së nëpunësve civilë me 3.5% dhe zgjatjen e një zbritjeje të financuar nga shteti për çmimet e karburantit në pikat e shitjes me pakicë.
Pavarësisht shpenzimeve shtesë, ministri i Financave, Bruno Le Maire, ka thënë se mund ta mbajë deficitin buxhetor në 5% të GDP-së falë të ardhurave tatimore më të mëdha se sa pritej deri tani këtë vit.
Megjithatë, ai ka paralajmëruar opozitën se financat publike të post-COVID-it janë në “zonën e rrezikut” dhe nuk ka vend për masa të kushtueshme mbi ato të propozuara nga Qeveria.
Deri më tani, partitë opozitare nuk po i marrin parasysh paralajmërimet e tij. Partia e ekstremit të djathtë, Tubimi Kombëtar (Rassemblement National ose në anglisht National Rally) po kërkon një ulje të madhe në Tatimin mbi Vlerën e Shtuar të shitjes për karburantet e makinave. Partia konservatore Les Republicains, në mbështetjen e së cilës Macroni ka shumë të ngjarë të llogarisë për miratimin e ligjeve, po kërkon gjithashtu një ulje të madhe të taksës së karburantit.
Ndërkohë, koalicioni Nupes, përbërësi më i madh i të cilit është partia e majtë radikale La France Insoumise (Franca e Papërkulur), po kërkon që paga minimale të rritet në 1,500 euro neto nga 1,300 sa është aktualisht. Ajo, gjithashtu, do që pagat e nëpunësve civilë të rriten 10% dhe të lidhen në të ardhmen me inflacionin.
Çfarë do të thotë fatura për legjislacionin e ardhshëm?
Si projektligji i parë madhor që do të dalë në Parlament që nga zgjedhjet, ai do të vendosë tonin për legjislacionin tjetër dhe do të zbulojë se sa penguese janë të partitë opozitare dhe sa të gatshme janë për të bërë lëshime.
Pas verës, testi tjetër i madh do të jetë buxheti vjetor që duhet të përfundojë në fund të shtatorit, që zakonisht nuk miratohet në ligj deri në fund të dhjetorit.
Ligjvënësit zgjodhën Eric Coquerelin nga La France Insoumise javën e kaluar për të kryesuar komitetin e financave të dhomës së ulët, i cili luan rolin kryesor të ndryshimit të projektligjit dhe rishikimit ose eliminimit të amendamenteve para votimit të dhomës së plotë.
Si kryetar i komisionit, ai do të ketë fuqi të konsiderueshme për të vendosur se cilat amendamente do të votohen dhe cilat jo.
France Unbowed u përpoq në vitin 2019 të bllokonte një reformë pensionesh duke shtuar më shumë se 20,000 amendamente në projektligj për të penguar kalimin e tij në Parlament.
Macroni, përfundimisht, e braktisi reformën për shkak të krizës së shkaktuar nga COVID-19, por synon ta ringjallë atë gjatë mandatit të tij të dytë.
Nëse një ligj buxhetor nuk miratohet pas 70 ditësh, Qeveria mund të anashkalojë Parlamentin dhe ta zbatojë atë me dekret, duke shmangur një mbyllje të Qeverisë në stilin amerikan.
Përgatiti: Erjonë Popova