"Ylli evropian" përplas pushtetin dhe opozitën në Maqedoni të Veriut
Opozita maqedonase, VMRO-DPMNE ka akuzuar Qeverinë për keqpërdorimin e “yllit evropian” gjatë miratimit të ligjeve për ndërtimin e autostradave të Korridorit 8 dhe 10-D.
Bëhet fjalë për dhjetë ligje, të cilat janë bllokuar tash e një muaj nga opozita për shkak të akuzave për korrupsion, zgjidhjeve antiligjore dhe marrëveshjes së dëmshme me konsorciumin amerikano-turk “Bechtel&Enka”, sipas VMRO DPMNE-së.
Me qëllim zhbllokimin e këtyre ligjeve, Qeveria ka vendosur që ato të miratohen me procedurë të shpejtuar, apo siç njihen ndryshe me “yll evropian”.
Kjo formë e miratimit të ligjeve praktikohet kur është fjala për për zgjidhjet ligjore që kanë të bëjnë me agjendën evropiane, apo harmonizimin e dispozitave ligjore me ato të Bashkimit Evropian.
Në mesin e ligjeve është edhe ai për zgjatjen e orarit të punës për punëtorët që do të angazhohen nga kompania për ndërtimin e autostradave, për kompensimin dhe çështje tjera.
Opozita thotë se Qeveria “po abuzon me Bashkimin Evropian për të justifikuar krimet e saj”.
“Populli meriton të dijë përgjigjen se ku po përfundojnë miliardat e tyre nga kjo marrëveshje historike, apo nga marrëveshja më e madhe kriminale që ka ndodhur ndonjëherë... Qeveria po e vendos ‘yllin evropian’ për ndryshimet ligjore që nuk kanë lidhje me vlerat evropiane. Kjo Qeveri edhe një herë po dëshmon se gojën e ka përplot me integrim evropian kur do të vjedh nga qytetarët... Ky është kulmi i hipokrizisë së tyre. Është e kotë të vendosësh ‘yllin evropian’, kur thellë në vetvete je krejtësisht kundër parimeve dhe vlerave evropiane. Ndryshimet në ligjet që kanë të bëjnë me ndërtimin e korridoreve nuk kanë asgjë të përbashkët as me integrimin evropian, as me legjislacionin evropian, as me parimet evropiane”, ka
deklaruar kryetari i VMRO DPMNE-së, Hristijan Mickoski.
Nga Qeveria thonë se ishin të detyruar të ndërmarrin një hap të tillë për shkak të bllokadave të opozitës në miratimin e ligjeve, pa të cilat nuk mund të nisin punimet për ndërtimin e autostradave në vlerë prej 1.3 miliard eurosh.
Zëvendëskryeministri Artan Grubi tha se nuk qëndrojnë pretendimet e opozitës për shkeljen e procedurës së miratimit të ligjeve me yllin evropian.
“Duke pasur parasysh faktin që BE-ja e ka shtuar Korridorin 8 në hartën e korridoreve evropiane, si dhe rëndësinë e tij gjeostrategjike, së bashku me Korridorin 10 dhe pjesën e Korridorit 10-D, vendosëm që ligjet t’i propozojmë nën flamurin evropian”, deklaroi Grubi.
Por, me një vlerësim të tillë nuk pajtohen as nga zyra e Bashkimit Evropian në Shkup.
Miratimi i ligjeve për ndërtimin e autostradave me “yllin evropian” apo me procedurë të shkurtuar, deri në tri ditë nga dorëzimi i tyre në Kuvend nuk justifikohet dhe nuk ka lidhje me agjendën e reformave për BE-në.
“Shënimi i ligjeve me ‘yllin evropian’ ka për qëllim të ndihmojë në përshpejtimin e integrimit të Maqedonisë së Veriut në BE dhe për këtë arsye duhet të synojë harmonizimin e legjislacionit me legjislacionin dhe standardet e BE-së. Në këtë rast, propozim-ligjet duket se nuk kanë të bëjnë me harmonizimin me standardet evropiane. Ne ua kemi shprehur shqetësimet tona autoriteteve kombëtare dhe po kërkojmë sqarime të mëtejshme”, thuhet në reagimin e delegacionit të BE-së.
Forma e këtillë e miratimit të ligjeve është praktikuar edhe në të kaluarën në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, pavarësisht nëse bëhet fjalë për ligje lidhur me agjendën evropian apo ligje për qëllime tjera, gjë që ka nxitur reagime të ndryshme në opinion.
Komunikologu Bojan Kordalov thotë se Qeveria duhet të ketë një plan të qartë të veprimit dhe jo propozimet t’i dërgojë për miratim varësisht agjendave politike.
“Çdo qeveri në fillim të vitit duhet të dalë me planin e saj të veprimit dhe të tregojë se cilat ligje do t’i miratojë me procedurë të shkurtuar apo me ‘yllin evropian’. Kjo është me rëndësi të madhe pasi ajo duhet të jetë transparente në punën e saj. Veç kësaj ajo duhet të sqarojë para opinionit se çfarë nënkupton ‘ylli evropian’ kur vendoset dhe cili është roli i tij”, thotë Kordalov.
Sipas tij, në rastin konkret kemi shumë paqartësi dhe dyshime pasi “si është e mundur që këto ligje njëherë të vendosen për miratim në procedurë të rregullt dhe pastaj të tërhiqen që më pas të kthehen në procedurë me ‘yllin evropian’ ”.
Kordalov thotë se “kjo nuk duhet të ndodhë pasi në të kundërtën kjo reflektohet edhe në besimin e qytetarëve edhe ndaj Bashkimit Evropian”.