"Ğalebe bas-belli!". Yırcı Jamala Qırımnıñ azat etilüvi aqqında
Susanna Camaladinova Jamala kibi belli yırcıdır. Yırlar müellifi, ABD Atlantik şurasınıñ "Sanatkârnıñ meşur liderligi içün" mukâfatnıñ saibi, "Eurovision-2016" yır yarışınıñ ğalibi. Böyle bir regaliyler cedveli çoq sayıda arfi olğanı içün qorqutmamalıdır. Ne de olsa Jamala yıllardır tuvğan Qırımı ve soñki yıl devamında bütün dünyağa Ukrayinadaki büyük cenk aqqında aytıp bere. Jamala medeniy dimplomatiyağa inanmaqta toqtamay, aynı zamanda onı ömürge keçire.
Qırım albomı
Milliy simfonik orkestr ile beraber Kıyivde taqdimat Ukrayina Milliy Operasınınh sanasında olıp keçti. Dünya premyerası ise Liverpulde oldı.
"Premyeranıñ Liverpulde BBS Filarmoniyasınıñ iştiragi ile olıp keçmesi bizim ve muzıkamız içün büyük vaqiadır. Ğaliba, ''Eurovision'' yır yarışınıñ tarihında ilk sefer yarışuv vaqtında bir yırnıñ premyerası degil edi. Çünki “Eurovision” bu bir yır yarışı. Mında ise kerçek dünya premyerası, qırımtatar tilini bilmegen auditoriya içün bir albomnıñ premyerası oldı. Belki de ukrayin tarihını da bilmegen auditoriya edi. Şunıñ içün Liverpulde 15 biñlik auditoriya içün yırlamaq pek mesüliyetli edi", - dey Jamala.
"Qırım" albomı üzerinde işke 80-den çoq çalğıcı qoşuldı, leyhanıñ özü ise on yıllardır azırlandı. Rusiyeniñ Ukrayinağa qarşı büyük cenkiniñ başlanğıçında albomnıñ taqdiri sanki çekisizlik içinde edi. Artıq aman-aman azır olğan albom Kıyivde ateş astında qaldı. Ve dünyağa asla belli olmay bile edi.
"Bu, kerçekten de, menimce, umumen ukrayin muzıkası içün pek emiyetlidir. Tarihte il sefer biz ukrayin Qırımımız aqqında yırlar vastası ile aytıp beremiz. "Qırım" albomınıñ kontsepti, er yırnıñ beñzersiz olması ve ilk sefer icra etilmesi, ya da unutılğan olması, ya da Yalta, Aqyar, Aqmescit, Aluşta kibi Qırımnıñ çeşit şeerlerinden bir ikâyeniñ vastasınen añlatılması", - dey Jamala.
Yırlar yalıñız azatlıq ve azaplar aqqında degil. Olar farqlı şeyler aqqında, dey Jamala. Yalıñız tarih aqqında degil, bugün aqqında da. Albomdaki soñki yırda Buçadan kadrlar, sirena sesleri bar.
"Men diñleyicimnen mümkün qadar samimiy olmay istey edim. Bu albom zaten cenkten sağ çıqtı", - dey o.
''Eurovision'': yalıñız eglence yarışı degil
Jamala eglence bir yarışta Qırım ve Ukrayinağa daa bir kere diqqat celp etip oldı. Adamlar ağlay ve duyğudaşlıq ete edi.
"Adamlar tilni bilmeden kene ağlağanlarına, kelip, sorap, meraq etkenlerine pek quvanam. Em bundan evel, em de soñra pek çoq intervyü oldı. "1944" yır yarışınıñ bütün tarihında üçünci yer aldı. Soñdan evelkini alsaq, bu yır yarışınıñ tarihında soñki 50 yılda birincisidir demek mümkün. Bu ne demek. Yani insanlarğa birisiniñ ağrı meraqlı degil ya da olar onı is etmeyler, bu yarış yalıñız eglence içün desek, yoq! Aqiqaten, menimce, bugünde bu mutlaq unikal bir meydançıq ve anda mesajlarnı bildire bilemiz. Ve adamlar bunı eşiteler, olar añlaylar", - dey yırcı.
Qırımda "Qırım" albomını blok eteler
Qırımda böyle bir albomnıñ peyda olmasına pek quvanalar. Amma bu yırlarnı anda blok eteler. Buña ve büyük cenkke baqmadan, yırcı eyidir. Közlerinde yaşlar olmasına baqmadan, "ğalebe bes-belli" dey.
"Qırımnı kerçekten istememizni, yüregimizden istememizni pek isteyim, çünki bu bizimdir. Yalıñız anda yazda yahşı olğanı içün degil, bizim tarihımız olğanı içün. Çünki anda bizim adamlarımız. Bu yırlarğa quvanğanlarını körem. Anda ise bu albomnı blok eteler. Qırımda "Qırım" albomını blok eteler. Ve adamlar bu yırlarnı paylaşmağa elbette qorqalar. Ve men bunı añlayım. Çünki bu telükelidir. Bilmem. Belki de, men bu dünyadaki soñki hayalcım. Amma bir şeyge inansañ ve başqasınıñ bir şeyni istemeseñ, özüñkini isteseñ, onıñ aqqında aytsañ... Ğalebe bes-bellidir".
Gastroller ve ABD-de USQ içün para toplav
Medeniy diplomatiya devam ete ve Jamala Ukrayinanıñ ğalebesini yaqınlaştırmaq içün çalışmağa devam etecek. Şimdi ABD-ge tur başlanacaq.
"Soñra elbette bu albomnen ketmek ve aqqımızda daa çoq aytıp bermek isteyim. Ve elbette Amerikağa tur. O mayısnıñ 30-nda başlay. Tezden endi. USQ içün para toplaycaqmız ve yeñecekmiz", - dey o.
MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün:https://d1ug5n8f9xpr1h.cloudfront.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.