Հանրային արտաքնոցը` որպես Երևանի քաղաքապետարանի համար փողերի լվացման վայր
Արմինֆո.ԱրմԻնֆո-ի խմբագրությունը նամակ է ստացել Երևանի ավագանու ԵԼՔ խմբակցության անդամ Անի Սամսոնյանից, ով Երևանի հանրային արտաքնոցներից մեկի պատմության օրինակով ներկայացնում է մայրաքաքցի բյուջեի միջոցների յուրացման հերթական փաստի մասին:
«Սույն թվականի հուլիսի 13-ին դիմեցի Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանին Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու հարակից տարածքում գտնվող հանրային արտաքնոցի հարցի կապակցությամբ։ 2016 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Երևանի քաղաքապետարանը՝ ի դեմս աշխատակազմի գնումների վարչության պետ Գրիգոր Չթրյանի «Բելլիս» ՍՊԸ-ի հետ կնքել է ծառայությունների մատուցման գնման պայմանագիր, համաձայն որի պայմանագրի Պատվիրատուն հանձնարարել է Կատարողին ստանձնել Կենտրոն վարչական շրջանի Երվանդ Քոչարի փողոցում գտնվող (Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցուն հարող տարածքում՝ Ոսկու շուկայի մոտ) հասարակական զուգարանի մաքրման և պահպանման ծառայությունների մատուցման պարտավորությունը։ Ծառայության մատուցման գինը կազմում է տարեկան 920․000 ՀՀ դրամ։ Համաձայն պայմանագրի տեխնիկական բնութագրի Կատարողն իր պարտականությունները պետք է կատարեր հետևալ գործողություններով.
1.Հասարակական զուգարանի սանիտարական մաքրումն ընդգրկում է ոչ միայն կուտակված աղբի, առաջացած փոշու և կեղտի հեռացում, այլև որոշակի տեխնոլոգիական կարգով և միջոցներով անհրաժեշտ սանիտարահիգենիկ վիճակի պահպանում։
2. Զուգարանի մաքրումը սկսվում է առաստաղի չոր մաքրումով, որը կատարվում է երկարապոչ խոզանակի միջոցով, անհրաժեշտության դեպքում օգտագործելով աստիճաններ կամ ձեռնասանդուղք։ Այդ ընթացքում անկյուններից և քիվերից հեռացվում են սարդոստայնները։
3.Այնուհետև կատարվում է դռների, պատուհանների, պատուհանագոգերի, միջնապատերի խոնավ մաքրում։ Խոնավ մաքրումը կատարվում է նաև լվացարանների, հայելիների, ջրի բաքերի և կոյուղագծի խողովակների մաքրում և լվացում։
4. Նախքան հատակը լվանալը, այն մաքրվում է, ավելով հավաքվում է աղբն ու փոշին, աղբանոթների աղբի հետ միասին դատարկվում է նախատեսված տեղերում։ Դատարկված և մաքրված աղբանոթները դրվում են իրենց տեղերում։
Այցի ընթացքում պարզվեց, որ ոչ միայն չեն կատարվել այդ գործողությունները, այլև այդ արտաքնոցն իր անբարեկարգությամբ չի համապատասխանում նշված գործողությունների իրականացման համար։ Հանրային զուգարանը հիշեցնում էր մեծ աղբամանի։ Այն գտնվում էր ծայրահեղ ոչ սանհիտարահիգենիկ վիճակում։ Տղամարդկանց համար նախատեսված հատվածը չէր գործում և լցված էր աղբով։ Դատելով փոշեպատված և կեղտոտ առաստաղից, այն երբևէ չէր էլ մաքրվել։ Դռների, պատուհանների (որոնք որպես այդպիսին չկան), միջնապատերը՝ նույնպես։ Զուգարաններում լվացարաններ, հայելիներ, ջրի բաքեր չկան։ Բնութագրում նշված է նաև, որ մաքրման հաճախականությունը պետք է լիներ առնվազն ամեն օր։
Պետք է նշեմ, որ այցիս ժամանակ հանրային արտաքնոցի հարակից տարածքում ապրող բնակիչները հաստատեցին այն փաստը, որ այն ոչ միայն չի մաքրվում ամեն օր, այլ երբևէ չի մաքրվել։ Ավելին՝ բնակիչներն իրենք են ստիպված հաճախակի մաքրում, որովհետև օգտվում են այդ զուգարանից։
Ես հիմնավորեցի, որ պայմանագիրն իրենից ենթադրում է կոռուպցիոն ռիսկեր պարունակող գործարք հետևալ պատճառներով․
1. Բելլիս ՍՊԸ-ն, որից գնվել է ծառայությունը, համաձայն իր գործունեության բնութագրման շինարարական ընկերություն է և չի մատուցում հանրային օբյեկտների մաքրման և պահպանման ծառայություններ։
2. Նույնիսկ այն դեպքում, եթե վերոհիշյալ ընկերությունը պարտավորվել է մատուցել նմանատիպ ծառայություններ, ապա ծառայության գնման պայմանագրով ստանձնած պարտավորությունները չի կատարում։ Հասարակական զուգարանը մաքրում են բնակիչները։
3. Հասարակական զուգարանի ներկայիս վիճակը և պայմանագրով նախատեսված ծառայությունների բնութագրված վիճակը խիստ անհամապատասխան են։
4. Պատվիրատուն՝ այսինքն քաղաքապետարանը չի ստուգել Կատարողի կողմից մատուցվող ծառայության ընթացքը և որակը, որը պարտավոր էր անել պայմանագրով։
Գրությամբ դիմեցի քաղաքապետարանին միջոցներ ձեռնարկելու պայմանագրի պատշաճ կատարման կամ դրա լուծման համար։ Պատասխան ստացա, որ պայմանագրի պատվիրատուն Կենտրոն վարչականի շրջանի թաղապետարանն է, որից անմիջապես հետո խնդրի առարկան հասցեագրեցի շրջանի ղեկավար Արա Սադոյանին։ Թաղապետարանից պատասխանեցին, որ վերոհիշյալ ընկերությունը նախազգուշացվել է պայմանագրով ստանձնած պարտականությունների կատարման մասին և հետագայում անպատշաճ որակի ծառայության մատուցման դեպքում կքննարկվի վերջինիս հետ կնքված վերը նշված պայմանագրի լուծման նպատակահարմարության հարցը։
Այդ պատասխանից անցավ մոտավորապես 80 օր, սակայն հանրային արտաքնոցը մնաց նույն հակասանիտարահիգիենիկ վիճակում և բնակիչների հույսին։
Կեղծ գնման պայմանագրի հարցը բարձրացրեցի նաև հոկտեմբերի 31-ին ավագանու հերթական նիստին։ Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավար Արա Սադոյանը պատասխանեց, որ ես շուտով կստանամ նամակ բոլոր պարզաբանումներով։ Սակայն նա խուսափեց պատասխանել այն հարցին, թե ինչպես է զուգադիպել, որ «Բելլիս» ՍՊԸ-ի նախկին հիմնադիրը եղել է Արա Սադոյան անուն-ազգանունով անձը։
Նիստից վեց օր հետո ստացած նամակում վերջնականապես պարզվեց, որ հանրային արտաքնոցի մաքրման ծառայությունների գնման գործընթացը կեղծ է եղել։ Նամակում նշված է, որ «վարչական շրջանի աշխատակազմի կոմունալ տնտեսության և բազմաբնակարան շենքերի կառավարման մարմինների հետ աշխատանքների կազմակերպման բաժնի աշխատակիցների կողմից կատարված աշխատանքների արդյունքում, ք․ Երևան Կորի փողոցում տեղադրված հանրային արտաքնոցը բերվել է պահանջվող սանիտարահիգիենիկ նորմերի՝ վերացվել է խցանումը, տեղադրվել է դուռ, ինչպես նաև իրականացվել են տարածքի մաքրման աշխատաքներ։ Հեռացվել է արտաքնոցի մերձակա հարևանությամբ գտնվող աղբակույտերը և մեքենայի հնամաշ թափքը։ Իհարկե գովելի է, որ այսքան նամակներից հետո հանրային արտաքնոցը կարգի է բերվել։ Բայց անհասկանալի է, թե ինչու են այդ աշխատանքները կատարել համայնքի աշխատակիցները, եթե դրա համար «Բելլիս» ՍՊ-ին վճարվել է 920․000 ՀՀ դրամով։
«Բելլիս» ՍՊԸ-ի հետ այս գործարքն ապացույց է այն բանի, որ
1. Երևանի քաղաքապետարանի և վարչական շրջանների գնումների գործընթացում կոռուպցիոն ռիսկերը վերահսկելի և կառավարելի չեն:
2..Գնման ընթացակարգերը թափանցիկ և մրցակցային չեն։
3..Առկա են մասնավոր շահերի բախումներ։
4. Թալանվում է համայնքային բյուջեն։
Հաշվի առնելով այս խնդիրները՝ այսուհետ ավագանու անդամի լիազորությունների շրջանակում Երևանի քաղաքապետարանում գնման գործընթացները կլինեն մեր ուշադրության կենտրոնում և խստագույնս վերահսկվելու են՚, - ասվում է նամակում։
Հավելենք, որ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցուց ոչ հեռու գտնվող արտաքնոցը մեկն է երկու կենսազուգարաններից, որոնք ձեռք են բերվել Հայաստանի պետգական բյուջեի հաշվին` յուրաքանչյուրը 170 հազար դոլարով: Երկրորդը տեղադրված է «ՏաԹևեր՚ճոպանուղու մերձակա տարածքում: Մնում է հուսալ, որ, գոնե, բյուջեի 170 հազարով ձեռք բերված երկրորդ կենսազուգարանը գործում է ըստ իր ուղղակի նշանակության: