Новости за 29.01.2023

کوربه هندوستان په لکنو ښار کې د ۶ وېکټو په توپیر دویمه شل اوریزه سیالي له نیوزیلنډ وګټله او په دې سره یې روانه لوبلړۍ برابره کړه. نیوزیلنډ لومړۍ توپ وهنه وکړه او د ۸ لوبغاړو په سوځېدو یې د ۱۰۰ منډو هدف وټاکه. هند هم ورکړل شوی هدف د ۲۰م اور په پنځم توپ ترلاسه کړ او یوازې ۴ لوبغاړي یې وسوځېدل. د دې لوبې لپاره ویشتنځای سخت جوړ شوی و او یوازینی مخکښ توپ وهونکی سوریا کومار یادو چې تر شلو زیاتې، ۲۶ ناسوځېدلې منډې یې وکړې او د لوبې غوره لوبغاړی ونومول شو. د دواړو لوبډلو توپ اچونکي ښه وځلېدل، خو... Читать дальше...

د سویلي افریقا او انګلستان ترمنځ د کرکټ نړیوالې شورا د سوپر لیګ سیالیو دویمه یو ورځنۍ لوبه هم کوربه هېواد په ۵ وېکټو وګټله. سویلي افریقا د انګلستان د ۳۴۳ منډو هدف د ۵ وېکټو په سوځېدو سره په ۴۹،۱ اور کې ترلاسه کړ او په دې سره یې د ۳ یو ورځنیو لوبو لومړنۍ دوه لوبې وګټلې. په دې سیالۍ کې د انګلستان لپاره لوبډلمشر جاس بټلر، هیري بروک او معین علي نیمې سلیزې ووهلې او هدف ته د رسېدو په پار د کوربه هېواد لوبډلمشر ټیمبا بهوما سلیزه ووهله، هغه ۱۰۹ منډې وکړې، خو د ډیوېډ میلر ۵۸ او د مارکو یانسین ۳۸ ناسوځېدلو منډو سویلي افریقا بریا ته ورسوله. Читать дальше...

د هندوستان تر ۱۹ کلنو کم عمره نجونو په سویلي افریقا کې د ۷ وېکټو په توپیر سره انګلستان ته ماتې ورکړه او په دې سره یې د شل اوریزو سیالیو نړیوال جام وګاټه. انګلنډ چې لومړۍ پاڼې یې کړې وه د ټولو لوبغاړو په سوځېدو سره یې د ۶۹ منډو هدف ټاکلی و. هند د ۳ لوبغاړو په سوځېدو سره په ۱۴م اور کې هدف ترلاسه کړ او اتلولي یې وګټله. دغه سیالۍ چې د کرکټ نړیوالې شورا له لوري په لومړي ځل په سویلي افریقا کې ترسره شوې ۱۶ هېوادونو په کې برخه درلوده. په دې سیالیو کې هندۍ لوبغاړې شوېتا سیهراوت تر ټولو توپ وهونکو مخکښه وه او په ۷ لوبو کې یې ۲۹۷ منډې کړې وې. Читать дальше...

طالبانو د خپلې واکمنۍ په څه باندې یو نیم کال کې د زده کړو او کار په برخو کې پر ښځو ډېر محدودیتونه ولګول چې وروستی محدوديت يې د خصوصي پوهنتونونو په ازموینو کې د نجونو په ګډون بندیز و.

تېر کال د طالبانو د حکومت تر کنترول لاندې د ملي بس تصدۍ ادارې مسوولانو هم په کابل، بلخ، هرات، ننګرهار او پکتیا ولایتونو کې د ۱۰۰ بسونو د فعالېدو خبر ورکړی و.

اروپايي ټولنه وایي، بانکي ستونزې، د برښنا نشتوالی، د ښځینه کارکوونکو کموالی او د سیمه ییزو همکاریو نشتوالی د افغانستان په خصوصي سکتور کې د سوداګرۍ عمده ننګونې دي. په افغانستان کې سوداګرې مېرمنې وایي، پر ښځو روان بندیزونه د دې لامل ګرځېدلي، چې دوی خپل فعالیتونه په سمه توګه پر مخ یونسي. په هرات کې د زعفران د تولیدي شرکت مسوولې ثریا دقیق ازادي راډيو ته وویل، د بندیزونو وضع کول په ځانګړې ډول د جواز د نه تمدید، له محرم پرته سفر ته اجازه نه ورکول او نورو موارد دا هغه ستونزې دي چې ښځینه سوداګرې ورسره لاس او ګرېوان دي. Читать дальше...

په اسلام اباد کې د "باچا خان، ولي خان او يويشتمه پيړۍ" تر عنوان لاندې يو سیمينار کې ګډنوالو د پښتنو د حقونو او امن غوښتنه وکړه.   د عومي‌ نېشنل ګوند لخوا جوړ شوي دې سيمينار کې د پيپلز ګوند، جمعيت علمای اسلام (ف)، پښتون ژغورنې غورځنګ او ځينو نورو ګوندونو مشرانو سیاستوالو ګډون کړی وو. د جنورۍ پر ۲۸مه شوې دې غونډه کې ګډونوالو د پښتنو مشرانو، ولي خان او باچا خان د ژوند او کار په اړه د ويناوو کولو تر څنګ په روانو حالاتو هم خبرې وکړي.  د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتين وويل چې باچا خان د پښتنو د... Читать дальше...

ایراني چارواکو نن سهار ویلي، څو بمب لېږدوونکو بې پېلوټه الوتکو تېره شپه په اصفهان کې د ایران یوه دفاعي فابریکه ویشتلې ده او څه ناڅه یې زیانمنه کړې ده. د ایران دفاع وزارت نه دي ویلي چې په اصفهان کې پر دفاعي فابریکه د تېرې شپې د بې پېلوټه الوتکو په حمله کې د چا پر لاس لرلو شک لري، خو وايي دا د بې پېلوټه الوتکو ناکامه حمله وه، چې مرګ ژوبله یې نه ده اړولې. تر دې مخکې په ایران کې ځینې اهداف د هغو بې پېلوټه الوتکو له خوا ویشتل شوي چې شک کېږي د اسراییل به وي. ایراني چارواکو نن سهار وختي ویلي د تېرې... Читать дальше...

وروسته له هغه چې په افغانستان کې د طالبانو د حکومت له خوا نجونې په پوهنتونونو کې له لوړو زده کړو راوګرځول شوې، یو شمېر هېوادونو د دوی لپاره تحصيلې بورسونه اعلان کړي.

د پاکستان سيند صوبې چارواکي وايي چې يو بل افغان بندي په يو زندان کې مړ شوی دی. د کراچۍد لانډي جیل مشر ارشد حسين د جنورۍ پر ۲۸ مه مشال راډيو ته وويل چې د ولي خان په نوم دغه افغان وګړی د جنورۍ په ۲۲ مه په زندان کې ناروغه شوی وو. هغه زیاته کړه چې نوموړی یې د درملنې لپاره جناح روغتون ته ويوړ خو هلته یې ساه ورکړه. حسین زیاته کړه: "د ولي خان جسد په کراچۍ ښار کې د خير ښېګړې ادارې،‌ چېپا، په مرده خانه کې پروت دی." په افغانستان کې د طالبانو حکومت لخوا د کراچۍ کونسلګرۍ لپاره ټاکل شوي کونسلر، سید عبدالجبار... Читать дальше...

د کونړ په شیګل ولسوالۍ کې تر سخت اورښت وروسته د یوه کور د چت د پرېوتو په پېښه کې ۳ وړې نجونې مړې شوې دي. په کونړ کې د طبیعي پېښو پر وړاندې د مبارزې ادارې یوه کارکوونکي احسان الله نن یکشنبه ازادي راډیو ته ویلي، دغه چت سهار وختي درې بجې پرېوتی، چې په نتیجه کې یې د ښځو او ماشومانو په ګډون ۶ نور کسان ټپیان شوي دي. د طبیعي پېښو پر وړاندې د مبارزې لپاره د دولت وزارت چې د طالبانو په کنټرول کې دی، وايي په تېرو درېیو اوونیو کې د بېلابېلو پېښو په نتیجه کې د مړو شمېر ۱۶۶ کسانو ته رسېدلی دی. نن او سبا... Читать дальше...

د پاکستان وفاقي حکومت د جنورۍ له نهه ويشتمې څخه د پيټرولو،‌‌ خاورو تېلو او ډيزلو بیې زیاتې کړې دي.  د خزاني وفاقي وزير اسحاق ډار د جنورۍ پر ۲۹ په ويډيويي بيان کې وويل چې د پيټرولو بيه د ليټر پر سر ۳۵ روپۍ او د خاورو تېل د ليټر پر سر ۱۸ روپۍ ګران شول. په دې سره له نن څخه په پاکستان کې د يو ليټر پيټرولو بیه ۲۴۹روپۍ او ۸۰ پیسې شوه.  د ډيزلو بیې هم د لیټر په سر ۳۵ روپۍ لوړې شوي. اوس به یې نوی نرخ ۲۶۲ روپۍ او ۸۰ پیسې لیټر وي. د دي ترڅنګ د خاورو تېلو نوی نرخ به ۱۸۹ وي.   استحق ډار زیاته کړه چې په... Читать дальше...

د بلوچستان په لسبيله کې کندې ته د يو ګاډي د پريوتو په پېښه کې د ۳ ماشومانو په ګډون ۴۰ کسان مړه شوي دي. د لسبيلې مرستيال کمیشنر حمزه انجم د جنورۍ پر ۲۹مه، مشال راډيو ته وويل چې دومره ډير خلک ښايي له دې وجې هم مړه شوي وي، چې په بس کې تر غورځېدو وروسته اور لګيدلی وو. انجم زیاته کړه چې دغه ګاډی له کوټې څخه کراچۍ ته پر لار وو چې د پُل يوې ستنې سره تر ټکر وروسته لویې کنډې ته ولوېد. د هغه په خبره په ګاډي کې ۴۸ کسان سپاره ول چې يو ماشوم او د ښځې په ګډون اته کسان ژوندي راوېستل شوي دي. انجم زیاته کړه... Читать дальше...

د پښتون ژغورنې غورځنګ یا پي ټي ایم اروپايي څانګې په لسګونه پلویانو پر افغان نجونو او ښځو د تعلیم او کار د محدودیتونو خلاف په ایټالیا کې لاریون وکړ. د لاریون یوه تنظیموونکي عبدالله احسان ازادي راډیو ته ویلي، د لاریون برخه والو له طالبانو غوښتنه وکړه چې د نجونو او ښځو د تعلیم، تحصیل او کار حق دې نه ځنې اخیستل کېږي. لاریونوالو له نړیوالې ټولنې هم وغوښتل چې په دې برخه کې دې پڅ چلند نه کوي، بلکې خپل دریځ دې قاطع او روښانه کړي. دا لاریون داسې وخت کېږي چې د طالبانو د لوړو زده کړو وزارت پرون شنبه نادولتي... Читать дальше...

د ارزګان په چورې ولسوالۍ کې د یوه ځوان د ځانوژنې خبر ورکړل شوی دی. د ارزګان لپاره د طالبانو د والي ویاند احسان الله حماس ازادي راډیو ته ویلي، دغه پېښه پرون ناوخته په جنوبي قلعه راق سیمه کې شوې ده. ویل شوي دغه ځوان ځان د کلاشینکوف په ډزو سخت ټپي کړی، وروسته یې د سختو ټپونو له کبله ساه ورکړې ده. د طالبانو د والي ویاند وايي، د پېښې انګېزه معلومه نه ده، خو په سیمه کې ځینو کسانو ویلي، دغه ځوان وروسته له هغې ځان وژنه وکړه، چې د تره لور ده ته په نکاح نه کړای شوه.

د پاکستان په بلوچستان ایالت کې نن سهار له یوه پله څخه د بس موټر د لوېدو له کبله لږ تر لږه ۴۰ کسان مړه شول. یوه چارواکي نن یکشنبه ویلي چې بس وروسته اور واخیست. د بلوچستان د لسبیکو ولسوالۍ یوه لوړ رتبه چارواکي حمزه انجم د پېښې په ځای کې رسنیو ته ویلي، درې کسان ژغورل شوي او په بس کې ۴۸ کسان سپاره وو. د ده په وینا بس د یوه پله له ستون سره ولګېد چې وروسته له خپل مسیر څخه ووت. په پاکستان کې د زیاتو ټرافیکي پېښو علت د ټرافیکي قوانینو نه رعایت، د خوندیتوب کمزوري تدابیر او د چلوونکو بې احتیاطي ښوول شوې ده.

ایراني چارواکو نن سهار ویلي، بمب لېږدوونکو بې پېلوټه الوتکو تېره شپه په اصفهان کې د ایران یوه دفاعي فابریکه ویشتلې ده او څه ناڅه یې زیانمنه کړې ده. دا پېښه داسې وخت کېږي، چې د ایران حکومت له سیمه ییز او نړیوال کړکېچ سره لاس و ګرېوان دی. د ایران دفاع وزارت په دې باب معلومات نه دي ورکړي چې په دې حمله کې د چا د لاس لرلو شک کېږي، خو وايي دا د بې پېلوټه الوتکو ناکامه حمله وه، چې مرګ ژوبله یې نه ده اړولې. حمله داسې وخت شوې چې پرون شنبه د ایران په اذربایجان غربي ولایت کې د تېلو په یوه چاڼځای کې اورلګېد. Читать дальше...

د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړی استازی وايي، د افغانستان ګاونډیان د دې هېواد په سولې او ثبات کې مهمه ونډه لري. د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړی استازی توماس نیکلاسن په دې هېواد کې د سولې و ثبات د ټینګښت په برخه کې د ګاونډیو او سیمې هېوادونو ونډه مهمه بولي، هغه افغانستان چې د نیکلاسن په خبره، د ټولو افغانانو حقونه په کې خوندي او پرمختګ وکړي. توماس نیکلاسن نن په خپله ټویټرپاڼه لیکلي: "اروپايي ټولنه به همدې هدف ته د رسېدو لپاره د مرکزي اسیا هېوادونو سره خپلې همکارۍ او نږدې کار ته... Читать дальше...

د اسراییل پولیسو نن په بیت المقدس کې د هغه فلسطیني کور مهر و لاک کړ چې د یهودانو له یوه عبادتځای دباندې یې د جمعې په ورځ اووه کسان په ډزو سره ووژل. دا اقدام وروسته له هغې وشو چې د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو د وژنو تر هغې پېښې وروسته د چټک اقدام ژمنه وکړه. په اوو وژل شویو کسانو کې یو ۱۴ کلن ماشوم هم شامل دی. د وژنو دا پېښه د یهودانو د ډله ییزې وژنې یا هالوکاست د یاد په ورځ وشوه، چې په نړیواله سطحه وغندل شوه. له دې سره په سیمه کې د کړکېچ د لا زیاتېدو وېره اوج ته ورسېده. بلخوا په پام... Читать дальше...

په سالنګونو کې د درنې واورې له امله لویه لار د لویو موټرو پرمخ تړل شوې ده. د طالبانو د حکومت له پېښو سره د مبارزې د وزارت چارواکو تېره شپه ناوخته ازادي راډیو ته وویل چې په سالنګونو کې یوازې کوچنیو موټرو ته د تګ راتګ اجازه شته. د هوا پېژندنې د یو شمېر نړیوالو ادارو له اټکل سره سم نن به په سالنګونو کې درنه واوره اوري او سبا به لږ سپکه واوره ورېږي.

ټاکل شوې ده چې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ د ادارې مشر مارټین ګریفیټس سبا ملګرو ملتونو ته د افغانستان په اړه خپل راپور وړاندې کړي. د ملګرو ملتونو د سرمنشي یوه ویاند سټیفین دوجاریک خبریالانو ته وویل چې دا غونډه به د نیویارک په وخت د سهار په یولسو بجو ترسره شي چې په دې غونډه کې به د ماشومانو د ژغورنې د ادارې اجراییه رییس جانتي سورپیو او د ماشومانو د وجهي صندوق مرستیال عمر عبدي هم برخه واخلي، همداراز به د پاملرنې موسسې مشره سوفیا پینیرو په دې غونډه کې انلاین ګډون وکړي. د مارټین ګریفیټس په... Читать дальше...

د افغانستان بانک غواړي چې نن ۱۶ میلیونه ډالر لیلام کړي. دغه بانک د دې ډالرو د لیلام خبر پرون په ټویټر کې خپور کړ. د افغانستان بانک له سوداګریزو بانکونو او د صرافۍ او پولي خدمتونو له شرکتونو غوښتې دي چې په دې داوطلبي کې برخه واخلي. د افغانستان بانک تېره اونۍ هم ۱۵ میلیونه ډالر لیلام کړل. دغه بانک د دې لپاره بازار ته ډالر د لیلام لپاره عرضه کوي چې د ډالر په وړاندې د افغانۍ ارزښت وساتي. د کابل په شهزاده سرای کې پرون د بازارونو د تړلو تر وخت پورې یو امریکایي ډالر په نهه اتیا افغانیو او شپېتو پولو تبادله شو.

د چک پوځ پخوانی مشر پیټرپاول د جمهوري ریاست په ټاکنو کې پخواني صدراعظم اندرې بابیش ته ماتې ورکړه. پیټرپاول د لوېدیځ ملاتړی دی او له اوکراین سره د مرستې ننګه کوي. ده تېره شپه په پلازمېنه پراګ کې خپلو پلویانو ته وویل: "زه یوازې له هغو کسانو څخه نه چې ماته یې رایه راکړې، له هغو څخه هم مننه کوم چې ماته یې رایه نه ده راکړې او د رایي ورکولو لپاره راوتلي وو، ځکه چې دغه کسان ډیموکراسۍ ته او څه ته چې په دې هېواد کې تېرېږي اهمیت ورکوي." د چک پخواني صدراعظم او میلیاردر اندري بابیش خپله ماتې ومنله. ۶۱... Читать дальше...

د جنوبي کوریا په هوایي ډګر کې پنځه روسان سرګردانه دي. دوی وروسته تر دې له روسیې تښتېدلي وو چې ولسمشر ولادیمیر پوتین د جګړې لپاره د سفر بري اعلان وکړ. دا کسان د اکتوبر او نومبر په میاشتو کې سیول ته ولاړل، د پناه اخیستو غوښتنه وکړه، خو دا وړاندیز رد شو. دوی له هغه وخته تر اوسه په هوایي ډګر کې ژوند کوي او انتظار دي چې د پناه اخیستو درخواست به یې ومنل شي. سیول ته د روسیې اتباع له ویزې پرته هم تللی شي، خو د جنوبي کوریا د کډوالو د چارو اداره دا واک لرې چې دې هېواد ته د چا د داخلېدو مخه ونیسي. ... Читать дальше...

د ایټالیا د انرژۍ دولتي شرکت اي این ای د اته میلیارده ډالرو په ارزښت د لیبیا د تېلو له ملي شرکت سره تړون لاسلیک کړ چې له مخې به یې سمندر غاړو ته نږدې تر اوبو لاندې د لیبیا د تېلو دوې ګازي حوزې پراخې شي. اي این ای شرکت د شنبې په ورځ وویل، د دغو دوو سمندري ګازي حوزو له پراختیا سره تمه ده چې په ۲۰۲۶م کال کې استخراج پيل شي. داسې اټکل کېږي چې د دې سیمو د ګازو اوسط تولید به د کال شاوخوا اووه اعشاریه پنځه میلیارده مترمکعب وي. دا د هغه ګازو له درېیو څه باندې دوې برخې کېږي چې ایټالیا پخوا له روسیې وارداوه. Читать дальше...