Новости за 17.10.2021

Гонконг жана Тибеттен келген эки активист Афиныдагы Акрополисте Бээжин Олимпиадасына каршы акция уюштурушту. Дүйшөмбүдө ал жерде кышкы оюндардын отун жагуу жөрөлгөсү өтөт. Тибеттик студент Цела Зоксанг жана гонконгдук саясий бозгун Жои Сиу Эл аралык Олимпиада комитетин Кытай башкалаасын дүйнөлүк спорттук иш-чараны өткөрүү укугунан ажыратууга үндөгөн кыймылдын мүчөлөрү. Аларды грек полициясы кармап кетти. Активисттер Кытай бийлиги Шинжаңда уйгурларга каршы геноцид жүргүзүп, Тибетте, Гонконг, Ички Монголияда куугунтукту токтотпой... Читать дальше...

Дүйнөлүк басма сөзгө баяндама. 11-17-октябрь, 2021-жыл.

Түндүк Македонияда 17-октябрда жергиликтүү бийлик өкүлдөрүн, мэрлерди, жетекчилерди шайлоо өттү. Премьер-министр Зоран Заев үчүн алгачкы сыноо катары каралып жаткан өнөктүктө 11 миң талапкер ат салышты. Мамлекеттик шайлоо комиссиясы түштөн кийин жарыялаган сандарга караганда, 1,8 миллион добуш берүүчүнүн 32% жакыны шайлоого катышты. Өкмөткө кирген төрт партия либерал-демократиялык принциптерди, Евробиримдикке, НАТОго кошулууну колдошот. Коалициянын негизги атаандашы – улутчул партиялардын талапкерлери. Читать дальше...

Орусияда 16-октябрда коронавируска кабылган 34 миң 303 киши катталып, 999 бейтап оорудан көз жумду. Бул тууралуу өлкөнүн тиешелүү органдары жекшембиде маалымдашты. Көрсөткүчтөр көтөрүлүп жатканы менен Кремль экономикага катуу кесепетин тийгизген пандемиянын башындагыдай карантин мүмкүнчүлүгүн четке какты. Анын ордуна жергиликтүү бийликтерге чектөөлөрдү күчөтүү көрсөтмөсү берилди. COVID-19га байланышкан статистика эмдөө солгун жүрүп, вакцинадан баш тарткандар көп болуп жаткандыгы үчүн өсүүдө. Бийлик элди эмделүүгө чакырып... Читать дальше...

UFC чемпиону Шевченко Голливуд жылдызы Холли Берри менен тасмада спорттогу каршылаштардан болушат. Тасманын премьерасы 23-октябрда Netflix сервисинде көрсөтүлөт.

Бишкекте Кыргызстандын дизайнерлер союзунун мода көргөзмөсү жыйынтыкталды. Эки күнгө созулган иш-чарада 16 модельер-дизайнердин эмгектери сынга коюлду.

UFC Russia YouTube каналы уюмдун Лас-Вегаста өткөн соңку турниринин эң мыкты учурларын чыгарды. Мушкерлердин кечеси кечээ (Бишкек убактысы боюнча таңда) өттү.

Казакстан Кабулга делегация жөнөттү. Бул тууралуу расмий Нур-Султан 17-октябрда билдирди. Делегацияны президенттин эл аралык өнөктөштүк боюнча атайын өкүлү Ержан Казыханов жетектейт. "Казак элинен Ооганстанга гуманитардык жардам көрсөтүү, ошондой эле соода-экономикалык алака-катышты калыбына келтирүү маселеси талкууланат",- деп жазылган пресс-релизде. Казакстандын Ооганстандагы элчиси Алимхан Эсенгелдиев 26-сентябрда Кабулда "Талибан" өкмөтүнүн тышкы иштер министринин милдетин аткаруучу Амир Хан Муттаки менен жолугушкан. Читать дальше...

“Бийлик сырлары” берүүбүздүн коногу “легендарлуу парламенттин” депутаты, коомдук ишмер Дөөлөтбек Берикбаев болду. Ал маегинде обкомго кызматка келгени, мас досун кантип куткарганы, депутаттык атаандаштык, апасына куран окута албаганы, “чоңдорго” акча-белек бербегени, өзү, баласы, атасы болуп районду төрт жолу башкаруудагы сыры ж.б. жөнүндө сөз кылат. - Дөөлөтбек мырза, сиз обкомдо иштеп турганда бир окуя болгон экен. "Кыргызстан Компартиясынын биринчи катчысы Турдакун Усубалиевдин бир тууган жээни тартип бузуп... Читать дальше...

Фильм тартуу үчүн космоско учкан орусиялык киночулар Жерге кайтышты. Космонавт Олег Новицкий, актриса Юлия Пересильд жана режиссер Клим Шипенко "Ю.А.Гагарин" (Союз МС-18) кемесинин жерге түшүрчү аппаратында Казакстандын чөлүнө конду. Конуу жараяны "Роскосмостун" сайтында түз көрсөтүлдү. Пересильд менен Шипенко 5-октябрдан, Новицкий 9-апрелден бери орбитада болгонун кабарлады ТАСС агенттиги. "Роскосмостун" башкы директору Дмитрий Рогозин Орусиянын "Биринчи каналына" курган маегинде алардын абалы канааттандырарлык экенин билдирди. Читать дальше...

Кыргыз эл акыны Майрамкан Абылкасымова өткөн кылымдын 60-жылдары адабиятка келген муундун көрүнүктүү өкүлдөрүнөн эле. Анын поэзиясында  мекен, сүйүү, аял дүйнөсү өзгөчө бир көрк менен ачылган.  16-октябрда 84 жашында моюн сунган акын менен коштошуу зыйнаты 18-октябрда, саат 10до  Бишкекте Абдылас Малдыбаев атындагы опера жана балет театрында өтөт. Маркумдун сөөгү "Ала-Арча" көрүстөнүнө коюлат. Ал 1936-жылы 7-ноябрда Кемин районунун Кызыл-Суу айылында туулган. Кош өйүз Майрамкан Абылкасымова эки доордо, кош заманда жашады. Читать дальше...

"Талибандын" өкмөт башчысынын орунбасарынын милдетин аткаруучу Абдул Салам Ханафи баштаган делегация 16-октябрда Өзбекстандын Термез шаарына келди. Талибдер 15-августта Ооганстанда бийликти басып алгандан бери жогорку даражалуу өкүлү алгач ирет Өзбекстанга сапар жасады. Ханафи менен сүйлөшүүлөрдү өзбек тараптан премьер-министрдин орун басары - инвестиция жана тышкы соода министри Сардор Умрзаков жетектөөдө. Өзбекстандын расмий маалыматына ылайык, Ханафинин сапары буга чейинки макулдашууларды ишке ашырууну көздөйт. Читать дальше...

17-октябрда Түркиянын баш калаасы Анкара шаарында IV аралык искусство фестивалынын алкагында кыргызстандык сүрөтчүлөрдүн көргөзмөсү ачылды. Ага Болотбек Мамбетов, Үмүт Мамбетова жана Азизбек Сулаймановдун эмгектери коюлган. Алар конокторго жана студенттерге чеберчилигин көрсөтүп, ошол жерде сүрөт тартышат жатышат. Иш-чараны уюштурган Билкент университетинин искусство борборунан кабарлашкандай, максаты - чет өлкөлүк искусство адамдарын жергиликтүү түрк сүрөтчүлөр менен тааныштырып, тажрыйба алмашуу. Читать дальше...

Акыйкатчынын кеңсеси Сузак районундагы аймактык оорукананын абалы талапка жооп бербей турганын айтып, Саламаттык сактоо министрлигин сындаган билдирүү таратты. Омбудсмен аппаратынын жетекчиси Аскат Азарбеков "Укук кербени" долбоорунун алкагында аталган ооруканага мониторинг жүргүздү. "Оорукана санитардык ченемдерге жана калктын саламаттыгынын коопсуздугун камсыздоо талаптарына таптакыр жооп бербейт", - деп жазылган билдирүүдө. Бейтапканада төрт кишилик палаталарда алтыдан адам жатканы, ажааткана маселеси көйгөйлүү экени... Читать дальше...

25-апрелде оорудан улам көз жумган акылман замандашыбыз, Эл баатыры Бексултан Жакиев өз башынан өткөргөн окуяларды, жашоодо кездешкен ар түркүн адамдар тууралуу эскерүүлөрүн топтоп, "Өмүр өтөт билинбей" аттуу китебин жарыялаган. Ошол чыгармада камтылган айрым ой толгоолорду сунуш этебиз.

Жарым жыл ичинде кыргызстандык Басызбек Баратов АКШдагы профессионалдык бокс мелдештеринде үч ирет жеңишке жетти. Ал Sputnik Кыргызстандын кабарчысына изги тилектери, спорттук карьерасы жана мекендеги бокс көйгөйлөрү тууралуу айтып берди.

Кыргызгидрометагенттиги 18-октябрда өлкөдө жаан-чачын болбойт деп кабарлады. Батыш тараптан жел согуп турат. Абанын температурасы: Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн 4...9, күндүз 20...25, Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 1...6, күндүз 15...20, Ысык-Көл дубанында түнкүсүн 0...5, күндүз 14...19, Талас жергесинде түнкүсүн -1...+4, күндүз 14...19, Нарын облусунда түнкүсүн -3...+2, күндүз 14...19, Бийик тоолордо түнкүсүн -9...-14, күндүз 1...6 градус жылуу болот. Бишкек шаарында жаан-чачын болбойт. Читать дальше...

Африкадагы Кабо-Верде республикасынын бийлиги Венесуэланын жараны, ишкер Алекс Саабды АКШга өткөрүп берди. Ал Венесуэланын президенти Николас Мадуронун режиминин кызыкчылыгы үчүн акча адалдоого айыпталган.    Сааб Мадуронун атайын чабарманы макамына ээ. Вашингтон Мадурону мамлекеттин легитимдүү башчысы деп эсептебейт. Саабдын экстрадициясы тууралуу 16-октябрда Кабо-Верде радиосу кабарлады. Ал АКШга өткөрүлүшү мүмкүндүгү тууралуу чечимди сентябрда өлкөнүн Конституциялык соту чыгарган. Ишкер... Читать дальше...

Парламенттик шайлоодо бир мандаттуу округдан ат салышууну көздөгөн 381 жарандын 51и талапкер болуп катталды. Бул 17-октябрга карата Борбордук шайлоо комиссиясынын (БШК) расмий маалыматы. Арыздарды карап, документтерди текшерүү жана талапкер кылып каттоо 29-октябрда аякташы керек. Шайлоодо бир мандатуу округдан талапкер болуу үчүн арыз бергендердин 379 адам өзүн-өзү көрсөтүп, сегиз кишини саясий партиялар сунуштаган. Арасында 350 эркек, 31 аял бар. Шайлоого катышуу ниетин билдирген 70тен ашуун... Читать дальше...

Статистика боюнча Кыргызстан 67-80%  чейин товарларды сырттан импорттойт. Андагы аткезчилик жана мыйзамсыз ишкердиктен турган көмүскө экономиканын көлөмү ички дүң өнүмдүн 37% барабар. Ушул шартта жаңыдан бекитилген Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров бажы жана салык тармагындагы чийимдерди аныктап, экономиканы көмүскөдөн чыгаруунун эсебинен 2024-жылга чейин мамлекеттик бюджетти 600 млрд. сомго чейин толтурууга убада берди. Анын бул дымагын ишке ашпаган жөө жомок катары сындагандар, ошол эле кезде колдогондор да бар. Читать дальше...

АКШнын космостук агенттиги - NASA ишемби күнү "Люси" зондун учурду. Анын милдети - Юпитердин троя  астероиддерин изилдөө. Зонд 2027-жылы дарегине жетиши керек. Бул - тарыхтагы алгачкы миссия. Троя  астероиддери Юпитерди айланып жүргөн майда астероиддердин тобу. Эң чоңунун диаметри болжол менен 225 км. Аларга мындай аталыш Гомердин Троя согушу жөнүндөгү "Илиада" поэмасындагы баатырлардын урматына берилген. "Люси" 2027-жылдан 2033-жылга чейин Юпитердин алты троя астероидин изилдейт деп күтүлүүдө. Читать дальше...

Орусия Өзбекстанда орус тилдүү мектептерди ачууну пландап жатканы тууралуу кабарды өзбек Элге билим берүү министрлиги тастыктаган жок. Министрлик бул маалыматтан кабарсыз экенин мекеменин басма сөз кызматы билдирди. Орусиянын тышкы иштер министри Сергей Лавров чет мамлекеттерде жашаган орусиялыктардын VII дүйнөлүк конгрессинде сүйлөгөн учурда Өзбекстанда орус тилдүү мектептерди ачуу программасы даярдалып жатканын айткан. Өзбекстандын Элге билим берүү министрлигинин маалыматына караганда, өлкөдө орус тилдүү 81 мектеп бар. Читать дальше...

Орусиянын Екатеринбург шаарында кеминде 18 адам уулуу метил спирти бар жасалма аракка ууланып каза болду. Бул маалыматты Тергөө комитети тастыктаганын "Свобода" радиосу 16-октябрда кабарлады. Тергөөнүн маалыматы боюнча, уулуу спирт 2021-жылдын 7-октябрынан 14-октябрына чейин сатылган. Шектүү эки жаран кармалып, кылмыш иши козголду. Эки апта мурун Оренбург облусунда сапатсыз алкоголго ууланган ондогон адамдын 35и көз жумган.

17-октябрга карай кыргызстандыктардын арасынан дагы 70 кишиден коронавирус аныкталды. Мурда ооруп жаткандардын экөө каза болду. Ооруга чалдыккандардын теңинен көбү Бишкек шаарында. Коронавируска каршы республикалык штабдын расмий эсебине ылайык, өлкөдө бул ооруга чалдыккандар 2020-жылдын март айынан бери 179 845 кишиге жетти. Алардын 2634ү көз жумуп, 174 646сы айыкты. Өлкөдө COVID-19 илдетине каршы акысыз эмдөө жүрүп жатат. Аны 18 жаштан өткөн жарандар алса болот. Вакцина эки дозада сайылат, аралыгы 21 күн. Читать дальше...