Новости за 13.06.2020

په لغمان کې د یوه دېوال د پرېوتو له امله دوه تنه مړه او څلور نور ټپیان شوي دي. د لغمان د والي ویاند اسدالله دولتزي نن شنبه ازادي راډیو ته وویل چې د دغه ولایت مرکز مهترلام ښار کې له غرمې وروسته د سخت باد او طوفان له امله د شهري محکمې دېوال راپرېوتى چې له امله يې دوو تنو خپل ژوند له لاسه ورکړی او څلور نور ټپيان شوي دي. د ښاغلي دولتزي په خبره، ټپيان په وخت د مهترلام ولايتي روغتون ته انتقال شوي او د درملنې لاندې دي. د یادونې وړ ده چې هرکال د اوړي د موسم په همدې شپو ورځو کې سخت بادونه او طوفانونه... Читать дальше...

نړیوالو ورځپاڼو په خپلو ننیو ګڼو کې د افغانستان په اړه پر بېلابېلو مطالبو لیکنې او تبصرې خپرې کړي.

غور ولايت کې د يوې کورنۍ ۳ ماشومان له اوه کلنۍ وروسته ګونګ او فلج شوي دي. ډاکتران وايي، چې د ناروغانو درملنه شونې ده خو د ماشومانو مور بيا وايي، چې د اولادونو درملنې وس او توان نه لري. نور حال په ویډیويي راپور کې:

د شيرشاه سوري جومات خطيب او نامتو ديني عالم عزيز الله مفلح چې تېره ورځ په ياد جومات کې ووژل شو جنازه يې نن شنبه خاورو ته سپارل شو. يو شمېر ديني عالمان چې د نوموړي په جنازه کې یې ګډون کړی وو وايي، چې حکومت د ديني عالمانو امنيت خوندتوب کې پاتې راغلی‌. نور جزئیات په ویډیويي راپور کې:

د حج او اوقافو وزارت د جوماتونو د چارو مشر فضل کریم سراجي د مولوي مفلح د جنازې تر لمانځه وروسته ازادي راډیو ته وویل له دې پیښې مخکې هم دې جومات ته ګواښونه موجود و.

په پاکستان کې حکومت ۱۳۰۰ داسې سیمې نښه کړي چې د کرونا ویروس په کې په چټکۍ خپور شوی او بندیزونه یې په کې لګولي دي. په پاکستان کې دا پرېکړه تر هغه وروسته وشوه چې په یوه ورځ کې ۶۴۷۲ نوې مثبتې پېښې ثبت شوې. په پاکستان کې د کرونا ویروس نږدې ۱۴۰ زره مثبتې پېښې ثبت شوې او ۲۵۵۱ تنه له دې کبله مړه شوي دي.

د ایران ولسمشر حسن روحاني نن، د جون ۱۳مه، خپلو خلکو ته وویل چې که د کرونا ویروس د لا خپرېدو د مخنیوي لپاره د عامې روغتیا اصول مراعت نه کړي، بندیزونه به له سره ولګول شي. په ایران کې د اپرېل د میاشتې په نیمايي کې بندیزونه نرم شول خو په وروستیو کې هره ورځ د کرونا ویروس نوې مثبتې پېښې زیاتېږي. روحاني په نننۍ ټلوېزیوني وینا کې وویل چې د مې میاشتې په نیمايي کې د عامې روغتیا لپاره د اعلان شوو شرایطو اتیا فیصده مراعت کېده خو اوس یوازې شل فیصده پلې کېږي. هغه وویل چې د کرونا ویروس د مثبتو پېښو د زیاتېدو... Читать дальше...

د ایران د بهرنیو چارو وزارت نن، د جون ۱۳مه، په تهران کې د افغانستان سفیر ور احضار کړ. د ایران د دولتي خبري اژانس ایرنا په وینا، عبدالغفور لېوال د دې لپاره چې د یو شمېر داسې ډلو په اړه چې له ایران سره ضد دي، د توضیحاتو لپاره ورغوښتل شوی و. د اېرنا په راپور کې د ایران د بهرنیو چارو د وزارت په حواله لیکل شوي چې ځیني سیاسي ډلو چې د ایراني لوري په وینا له ایران سره دښمني لري په وروستیو کې په افغانستان کې د ایران پر سفارت او قونسولګریو حمله کړې وه او په اړه یې له لیواله پوښتنه وشوه. له عبدالغفور... Читать дальше...

په امریکا کې د پولیسو د تاوتریخوالي او د توکمیز توپیر پر ضد له روانو لاریونونو سره د پیوستون د څرګندولو لپاره خلک نن، د جون په ۱۳مه، په پاریس او لندن کې لاریونونه کوي. له دې کبله، پولیسو په پاریس کې رسټورانټونه، دوکانونه او موزیمونه چې تردې مخکې د فعالیت اجازه ورکړ شوې وه، بېرته تړلي دي. په پاریس کې ننی لاریون د ښار په ختیځ کې له د ښار د اوپرا تر ودانۍ پورې کېږي. د پاریس پولیسو دوکاندارانو او د هټیو خاواندانو ته ویلي چې ټول هغه وسایل چې اور اخیستلای شي، لرې کړي. دا به په امریکا کې د (تورانو... Читать дальше...

د ارمنستان صدراعظم نیکول پاشینیان خبرداری ورکړی چې د کرونا ویروس یې په هېواد کې (بد) خبرېږي. پاشینیان تر دې یوه ورځ مخکې اعلان وکړ چې بېړنۍ حالت به د راتلونکې میاشتې (جولای) تر نیمايي پر ځاي پاتې شي. هغه نن، د جون په ۱۳مه، وویل چې په خپل هېواد کې په کرونا ویروس د اخته کسانو د زیاتېدو له کبله خواشینی اوله دې چې خلک لا هم د روغتیاپالانو له لوري اعلان شوي شرایط نه مراعتوي خواشینی دی. په ارمنستان کې دا د مارچ له میاشتې راهیسې دریم وار دی چې بېړنۍ حالت اعلانېږي. د ارمنستان حکومت د اپرېل د میاشتې... Читать дальше...

د پولنډ حکومت نن، د جون ۱۳مه، له ټولو ګاونډیو اروپايي هېوادونو سره خپلې پولې پرانیستې دي. د پولند سرحدونه د کرونا ویروس د خپرېدو د مخنیوي لپاره تقریباً درې میاشتې تړلي وو. له لیتوانیا سره سرحدي کنټرول پرون لا نرم شوی و او له جرمني، چک جمهوریت او سلواکیا سره د شپې په دولس بجو د سفر ازادي شوه. له هغو هېوادونو سره چې د اروپايي اتحادیې غړي نه دي، پولنډ ته د سفر شرایط هم یو څه اسان شوي خو له اوکراین، بیلاروس او روسیې سره سرحدي کنټرول لا هم پرځاي دی. له پولنډه هغو هېوادونو ته چې د اروپايي اتحادیې غړیتوب نه لري، د رېل ګاډي لارې بندې دي. Читать дальше...

د ننګرهار چارواکي وایي د دغه ولایت په خوګیاڼو ولسوالۍ کې ۴ وسله وال مخالفین وژل شوي او ۳ نور تپیان دي. د ننګرهار د والي ویاند عطاالله خوګیاڼي نن ازادي راډيو ته وویل چې تېره شپه وسله والو مخالفینو د خوګیاڼو ولسوالۍ په توره ژوره او سره غونډۍ سیمو کې د افغان ځواکونو پر پوستو بریدونه وکړل چې په خبره یې، پرشا وتمبول شول. د ښاغلي خوګیاڼي په خبره، د افغان ځواکونو په ځوابي برید کې د مخالفینو ۴ تنه ووژل شول او ۳ نور ټپیان شول. د خوګیاڼي په خبره، برید د ولسي پاڅون کوونکو او سرحدي پولیسو پر پوستو شوی و. Читать дальше...

د پښتون ژغورنې غورځنګ مخکښ محسن داوړ وايي ، نه په اسمبلۍ کې پوره وینا ته پرېښودل کېږي او نه یې هم د پارلمان د نورو غړو په څېر وینا پر میډیا ښودل کېږي.

وروسته تر دې چې نژدې درې اوونۍ مخکې افریقایی امریکایی جورج فلویډ د پولیسو د نیولو پرمهال ووژل شو، په متحد ایالتونو کې پراخ اعتراضونه پيل شول او ډېرو په پولیسو کې د ژورو اصلاحاتو غوښتنه وکړه.

هاماکو موري فرانس پریس اژانس ته وویل: "له دې لوبو خوند اخلم او چې کله یو خیالي دښمن ځپمه داخلي خپګان او ستریس مې لرې کېږي، دا لوبه چې نن سبا یې کوم سخته ده په تېره بیا هغه چا ته چې عمر یې خوړلی وي، کله ناکله د شپې په مخه تر دوو بجو لوبه کوم."

زینب محسني له ازادي راډیو سره په خبرو کې وايي، د امریکا کانګرس ته یې د نوماندۍ یواځنی هدف د افغان مېرمنو د زړورتیا ښودل او هلته مېشتو افغانانو ته خدمت کول دي.

‎د افغانستان د بشر د حقونو خپلواک کمېسیون وایي لا هم ورسره د حکومت له لوري دهغو طالب بندیانو په اړه چې خوشې شوي يا خوشې کېږي معلومات نه دي شریک شوي او په دې اړه اندېښمن دي.

د ساري ناروغیو لپاره د امریکا د ملي انسټیټيوټ مشر انتوني فوچي وايي د کورونا وايرس پر ضد د واکسین جوړولو لپاره محتاطانه خوشبینه دی. فوچي له کورونا وايرس سره د مبارزې په برخه کې د امریکا تر ټولو لوی چارواکی دی. نوموړي له امریکا غږ سره په مرکه کې ويلي چې شرکتونه واکسین جوړولو ته نږدې شوي دي.

د ساري ناروغیو لپاره د امریکا د ملي انسټیتوټ مشر انټوني فوچي وايي د کرونا ویروس پر ضد د واکسین دجوړولو لپاره محتاطانه خوشبینه دی. فوچي له کرونا ویروس سره د مبارزې په برخه کې د امریکا تر ټولو لوړپوړی مقام دی او له امریکا غږ سره په مرکه کې وايي چې شرکتونه د واکسین جوړولو ته نږدې شوي.

د غبرګولي يا جوزا ۲۴ مه په افغانستان کې د مور له ورځې سره برابره ده او هر کال لمانځل کېږي.

په بلخ کې د عامې روغتیا ریاست د کووېډ ۱۹ ناروغانو د درملنې لپاره د دغه ویروس څخه د روغو شویو ناروغانو د وینې له پلازما کار اخلي.

پاکستان حکومت د کورونا وبا مخنيوي په هدف سږ کال د مارچ مياشتې راهيسې د پوهنتونو په ګډون ټولې تعليمي ادارې د جولای ۱۵مې نيټې پورې بندې کړې دي او انلاين کلاسونه يې پېل کړي دي.

په پکتیا کې د کانونو او صنعت خونې مسئولین وایي، چې د دې ولایت د ډنډ پټان ولسوالۍ د غیر رسمي سوداګریزې لارې له بندیدو وروسته د دې ولایت سوداګر له ګڼو ستونزو سره مخ شوي. د دې خونې مشر فضل الدین جلالزی نن ازادي راډیو ته وویل، چې له تېرو دریو میاشتو راهیسې په دې لاره سوداګریزې چارې په ټپه درېدلي، چې له امله په بازار کې د یو شمېر توکو د کموالي تر څنګ د توکو په بیو کې هم لوړوالی راغلی. دوی وایي، که څه هم د دې لارې د ټرانزیټ لپاره یې څو ځلې ولایتي ادارې او مرکز ته وړاندیزونه کړي، خو تر اوسه یې چا غږ نه دی اوریدلی. Читать дальше...

د پاکستان حکومت د مالي کال ۲۰۲۰-۲۱ لپاره تر ۷۱۰۰ اربه روپۍ زيات بجټ وړاندې کړ چې پکې يې په دفاعي بجټ کې اضافه او سرکاري ملازمينو په تنخواګانو کې هيڅ اضافه نده کړې.

د افغانستان د مالیې وزارت د ګمرکي چارو د نظارت سیسټم جوړ شو. د دغه وزارت ویاند شمېروز مسجدي نن ازادي راډیو ته وویل، چې دغه سیسټم په پرمختللو نظارتي کامرو سکنرونو چې له لرې کنترولېږي او د دوه اړخیزو مکالمو وړتیا هم لري سمبال شوی. نوموړی زیاتوي چې دغه سپستم نن په رسمي ډولد ننګرهار ګمرک معلوماتي ټیکنالوژي سیسټم سره وصل شو او په نږدې راتلونکې کې به د هېواد ټولو نورو سترو ګمرکونو سره هم وصل شي. د افغانستان د مالیې وزارت وايي، له دې سیسټم هدف فساد سره ګټور مبارزه، او د سیسټم عصري کول دي. د دې وزارت... Читать дальше...