Новости за 13.08.2021

د پنجشېر ولایت په عنابه ولسوالۍ کې د خلکو یوې ډلې د وسله‌والو طالبانو په وړاندې د مقاومت د پیل اعلان وکړ. د ازادي راډیو خبریال وايي، په دې غونډه کې راټول شوي کسان په بېلابېلو وسلو سمبال وو. د غونډې ځینو تنظیموونکو ازادي راډیو ته ویلي، د پنجشېر ولایت په ګڼو سیمو کې له یوې میاشتې راهيسې د پخواني مجاهدینو له‌خوا روزل کېږي چې د جګړې په لومړۍ کرښه کې د طالبانو مقابله وکړای شي. د پنجشېر چارواکو ویلي په تېرو څو ورځو کې د دغه ولایت په قلمرو کې ځیني توغندي لګېدلي او د طالبانو څو حملې یې په شا تمبولې دي.

د افغانستان حکومت د وسله‌والو طالبانو پر وړاندې د ډله‌ییز مقاومت اعلان وکړ. په جمهوري ریاست کې له یوې امنیتي غونډې وروسته د جمهور رئیس لومړي مرستیال امرالله صالح پر خپله فېس‌بوک پاڼه لیکي چې "دولت د وحشت او ابو جهل د لښکر پر وړاندې درېږي او د دې يرغل پر وړاندې به ملي مقاومت په ټول قوت سره حمايه کوي. ټول امکانات به د وسله‌وال پوځ او ملي مقاومت په واک کې ورکول کېږي." په جمهوري ریاست کې نن د ولسمشر محمد اشرف غني په مشرۍ د افغانستان پر وروستي امنیتي وضعیت بحث وشو.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت له وسله‌والو طالبانو وغوښتل چې په هرات کې د ایران د قونسلګرۍ د ډیپلوماتانو او کارکوونکو خوندیتوب تضمین کړي. د دغه وزارت ویاند سعید خطیب‌زاده نن جمعه په یوه ټویټ کې ویلي، د طالبانو له‌خوا د هرات نیولو ته په پام سره، ایران له طالبانو غواړي چې د ایران د ډیپلوماتیکو مرکزونو او ډیپلوماتانو خوندیتوب ته پوره پام وکړي. وسله‌والو طالبانو پرون ناوخته د هرات ولایت پر مرکز ولکه ټینګه کړه. تر دې مخکې د نورو هېوادونو قونسلګریو او مرستندویو ادارو خپل کارکوونکي له هراته ایستلي وو. Читать дальше...

د جرمني صدراعظمه انګلا مېرکل به د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د خبرو لپاره راروانه جمعه مسکو ته لاړه شي. جرمني او روسیې دغه اعلان نن وکړ. د مېرکل دفتر تر دې مخکې اعلان کړی و چې صدراعظمه به د اګسټ میاشتې پر ۲۲مه د اوکراین پلازمېنې کیف ته هم لاړه شي. دا به د ۲۰۲۰ م کال له جنورۍ میاشتې لومړی وار وي چې مېرکل د روسیې پلازمېنې مسکو ته سفر کوي. کرملېن په یوه اعلامیه کې ویلي: "دواړه لوري به په بېلابېلو برخو کې د همکاریو پر لیدلوري او د اړیکو پر اوسني وضعیت بحث وکړي."

د افغانستان د عدلیې وزیر له زندانونو د بندیانو پر تېښته اندېښنه وښوده. فضل احمد معنوي له ازادي راډیو سره په خبرو کې وویل، په دغو بندیانو کې چې د طالبانو تر حملو وروسته له زندانونو تښتي، ځیني مجرمین هم شامل دي. ښاغلی معنوي زياتوي: "هغه زندانیان چې ډېره برخه‌یې خطرناک مجرمین دي او خوشې کېږي، دوی ټولنې ته ډېر مضر دي. له بده مرغه کله چې د زندان دروازه خلاصوي، دوی په ډله‌ییز ډول تښتي او کېدای شي افغاني ټولنې ته یو سر خوږی وي." تر اوسه په هلمند، کندهار او نورو ولایتونو کې د طالبانو له حملو وروسته د لسګونو بندیانو د تېښتې خبرونه ورکړل شوي دي. Читать дальше...

د روسیې چارواکو د بلجیم یو غیر حکومتي سازمان وروسته له هغې ممنوعه اعلان کړ چې لومړی یې د غیر مطلوبو سازمانونو په لېست کې شامل کړ. دا تحول داسې مهال راځي چې کرملېن پر مدني ټولنې خپلو فشارونو ته دوام ورکړی دی. د روسیې لویې څارنوالۍ نن جمعه په یوه اعلامیه کې وویل، د بشري حقونو لپاره د نړیوال شراکت سازمان د روسیې فدراسیون امن او د قانوني نظم بنسټونو ته ګواښ پېښاوه. په بروکسل کې د دېره دې ډلې له‌خوا سم د لاسه کوم عکس‌العمل نه‌دی ښوول شوی. دغه سازمان تر ډېره د پخواني شوروي اتحاد په هېوادونو کې د بشري حقونو په اړه راپورونه جوړول. Читать дальше...

د پاکستان د سېنېټ دوو پخوانيو غړو فرحت الله بابر او افراسیاب خټک حکومت ته ویلي چې د تحریک طالبان پاکستان د پخواني ویاند احسان الله احسان د هغو ادعاوو پلټنې وکړي چې ګواکې د پاکستان پوځي‌ استخباراتي‌ اداره غواړي‌ چې د دوی په ګډون یو شمېر کسان ووژني. دوی وايي، د ملک وفاقي تحقیقاتي‌ ادارې – ایف ای اې - او پارلمان دواړه ته یې په رسمي توګه خپلې اندېښنې وړاندې کړې دي. دا له هغه وروسته ده چې احسان الله احسان لومړی پر فیسبوک او بیا د ۲۰۲۱م کال د جولای پر درېیمه په سنډې ګارډین نومي ورځپاڼه کې ولیکل چې د پاکستاني پوځ استخباراتي ادارې ... Читать дальше...

د بریتانیا دفاع وزیر له افغانستانه د امریکايي پوځیانو پر وتلو انتقاد وکړ او خبرداری یې ورکړ چې د طالبانو بیاظهور به د نړۍ د ګواښلو لپاره افراطي وسله‌والو ته زمینه برابره کړي. بن والاس (Ben Wallace) پرون دا اعلان داسې مهال وکړ چې له افغانستانه د بریتانوي اتباعو په ایستلو کې د همکارۍ لپاره دغه هېواد ته د ۶۰۰ بریتانوي پوځیانو د لېږلو خبر ورکړل شو. بن والاس سکای نیوز ټلوېزیون ته وویل، له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو پرېکړه په عملي میدان کې د لویې ستونزې سبب شوه چې طالبانو ته‌یې د بیا انسجام زمینه برابره کړه. Читать дальше...

په افغانستان کې روانو جګړو زرګونه کسان د خپلو کورونو پرېښودو ته اړ کړي دي. د تشدد له روانو پېښو څخه د ځان ژغورنې په خاطر د هغه هېواد د بېلا بېلو ولايتونو يوشمېر کورنۍ کابل ته کډوالې شوي او هلته یې په ځېنو پارکونو کې پناه اخیستې. نور حال د فرانس پرېس خبري اژانس په ویډیويي رپورټ کې.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ د افغانستان له ګاونډیو هېوادونو وغوښتل خپل سرحدونه پرانیزي. افغانستان له ایران، پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجکستان او تر یوه حده له چین سره ګډ سرحد لري. ملګري دا غوښتنه داسې وخت کوي چې وسله‌والو طالبانو په افغانستان کې د ولایتونو د مرکزونو او ولسوالیو نیولو ته دوام ورکړی دی. د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ ویاندې شبیا منټو نن په جنیوا کې یوه کنفرانس ته وویل، وضعیت د بشري بحران خوا ته روان دی. په افغانستان کې د جګړو له شدت... Читать дальше...

د افغانستان د کورنیو چارو وزارت وايي، د ځینو ولایتونو مرکزونه د نظامي ستونزو له کبله د وسله‌والو طالبانو له‌خوا نیول شوي دي. د دغه وزارت مرستیال ویاند حامد روشن نن ازادي راډیو ته وویل: "په ځینو ولایتونو کې څه ستونزې وې. د دغو ستونزو له کبله له بده مرغه امنیتي او دفاعي ځواکونه په دفاع نه‌دي توانېدلي، یا هم نورې ستونزې وې." ځینو سرچینو ازادي راډیو ته ویلي د کندهار، هلمند، هرات، بادغیس او غور ولایتونو مرکزونه د وسله‌والو طالبانو له‌خوا نیول شوي دي. د وسله‌والو طالبانو ویاند ذبیح‌الله مجاهد د ارزګان،... Читать дальше...

وسله‌وال طالبان وایي چې په هرات کې د دې ولایت له نیولو وروسته پخوانی جهادي قوماندان او د حکومت پلوه ولسي وسله‌والو مشر اسماعیل خان او یو شمېر نور دولتي چارواکي دغه ډلې ته تسلیم شوي دي. د افغانستان د کورنیو چارو وزارت مرستیال عبدالرحمان رحمان، د ظفر قول اردو قوماندان نبي احمدزی، د هرات والي عبدالصبور قانع او د دې ولایت د ملي امنیت رئیس حسیب صدیقي نور هغه کسان یاد شوي چې د طالبانو د ادعا له مخې له دې ډلې سره یوځای شوي دي. طالبانو په یوه اعلامیه کې ویلي دي چې یادو کسانو ته د عزتمن ژوند د دوام ډاډ ورکړل شوی دی. Читать дальше...

د جګړې په ډېرېدو او د افغانستان د ډېری ولایتونو په پرله‌پسې سقوط سره، د افغانستان سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد په دغه هېواد کې د روان کړکېچ د حل لپاره نهه ماده‌ییزه طرحه خپره کړې ده. زلمی خلیلزاد وايي چې د سیمې او نړۍ له هېوادونو سره تر سلا مشورو وروسته په افغانستان کې د اوربند دغه طرحه وړاندې چمتو شوې ده. دا طرحه د متحده ایالاتو، چین، بریتانیا، پاکستان، ازبکستان، اروپایي اتحادیې او یو شمېر نورو هېوادونو په ګډون او د قطر په کوربه‌توب په افغانستان کې د سولې دواړو مذاکره کوونکو خواوو ته وړاندې شوې ده. Читать дальше...

د چمن ډپټي کمیشنر جمعه داد مندوخیل وايي، چې پوله به د پلي/پیاده تګ راتګ ترڅنګ د تجارت لپاره هم خلاصه وي او یوازې هغه وګړي تګ راتګ پر کولای شي چې قانوني اسناد ولري.

د کورنیو چارو وزارت ویلي، د ځینو ولایتونو مرکزونه د پوځي ستونزو له کبله د وسله والو طالبانو لاس ته لوېدلي. د وزارت مرستیال ویاند، حامد روشن د اګست پر ۱۳مه مشال راډیو ته وویل، "په ځینو ولایتونو کې څه ستونزې وې. د دغو ستونزو له کبله له بده مرغه امنیتي او دفاعي

د پاکستان وزیراعظم عمران خان د اګست پر ۱۱مه په اسلام‌ اباد کې په یوه انلاین خبري غونډه کې وویل، درې یا څلور میاشتې پخوا چې د طالبانو پلاوی اسلام‌ اباد ته ورغلی وو، هڅه‌ یې وکړه چې له افغان حکومت سره یې خبرو ته وهڅوي خو هغوی انکار وکړ.

د ارزګان ولایت چارواکو تأیید کړه چې وسله‌والو طالبانو د دغه ولایت مرکز ترینکوټ ښار نیولی دی. د امنیه قوماندانۍ ویاند مغفور الله سالار نن ازادي راډيو ته وویل چې د دغه ولایت والي، امنیه قوماندان، د ملي امنیت رئيس او ځیني نور دولتي چارواکي وسله‌والو طالبانو ته تسلیم شوي. ښاغلی سالار زیاتوي: "طالبان ښار ته داخل شول، خپل بیرغونه‌يې راځوړند کړل، داخل ښار ټول د طالبانو په لاس کې دی، یوه لوا پاتې ده، هغه هم اوس ورته تسلیمېږي. والي او نور چارواکي طالبانو په شخصي موټر کې لوا ته ولېږل." د ارزګان والي... Читать дальше...

د ارزګان والي وايي، د قومي مشرانو په منځګړیتوب په دې ولایت کې "د روان بحران" د حل لپاره خبرې روانې دي. محمد عمر شېرزاد نن رسنیو ته وویل، د ټولو غوښتنه دا ده چې د جګړو په نتیجه کې ملکیتونو ته زیان وانه‌وړي. ښاغلی شېرزاد زیاتوي: "موږ اوس هم له طالبانو سره په خبرو کې یو. د سپین ږیرو له‌خوا چې کومه غوښتنه شوې په هغې کې ویل شوي چې دلته دې عامه شتمنۍ ته زیان ونه‌رسېږي، ولسونه له‌منځه لاړ نه‌شي او خلکو ته زیان وانه‌وړي. د دوی غوښتنه دا ده که دا موضوع له سوله‌ییزې لارې حل شي. له دوی سره په خبرو کې یو. Читать дальше...

د امریکا متحده ایالاتو د خوړو او درملو د تنظیم ادارې هغو کسانو ته چې د خوندیتوب سیستم‌یې کمزوری دی، د 'کووېډ-۱۹' ضد واکسین د بلې ستنې لګول تصویب کړل. د دې ادارې په وینا، له دې سره به دغو کسانو ته د کرونا ویروس په وړاندې بهتر خوندیتوب په برخه شي. د خوړو او درملو د تنظیم ادارې پرون اعلان وکړ چې دا پلان به پر ملیونونو امریکایانو تطبیق شي چې د بدن د غړو د پیوند، ځانګړو سرطانونو یا هم نورو اختلالاتو له کبله زیانګالي دي. د فرانسې او اسرائیل په ګډون ځینو نورو هېوادونو هم خپلو وګړو ته د واکسین د بلې ستنې لګولو وړاندیز کړی دی.

پولیس وايي، د انګلستان په جنوب کې د ډزو په نتیجه کې پرون ۶ کسان وژل شوي دي. په سیمه کې د پولیسو چارواکو په یوه اعلامیه کې ویلي، د مشکوک وسله‌وال ترڅنګ دوه ښځې او دوه نارینه هم په پېښه کې وژل شوي دي. یوې بلې ښځې وروسته په روغتون کې ساه ورکړه. پولیسو ویلي د دوی په باور ټولو وژل شویو کسانو د ډزو په نتیجه کې د سختو ټپونو له کبله ساه ورکړې ده.  د پولیسو په اعلامیه کې ویل شوي، دا پېښه له ترورېزم سره کوم ارتباط نه‌لري او پولیسو د تحقیقاتو لپاره سیمه کلابنده کړې ده.

امریکايي چارواکو دا څرګندونې پر داسې مهال کړې دي چې رپورټونه وايي، د کندهار، هېلمند، هرات، بادغیس او غور ولایتونو مرکزونه د طالبانو لاس ته لوېدلي دي.

په هغه برید کې چې یو بس پکې په نښه شوی وو د نهه چینايي وګړو په شمول ۱۳ کسان وژل شوي ول.

په کراچۍ کې کب نیوونکي وايي، له هغه وخت راهیسې چې حکومت چینايي ماکوګانو (ټرالرو) ته د ماهیانو نیولو اجازه ورکړې، د دوی ستونزې زیاتې شوې دي. دوی وايي، په سمندرګي کې ماهیان هم کم شوي او نوې حکومتي پالیسۍ یې کاروبار خورا اغېزمن کړی دی. کب نیوونکو په وروستیو کې په سمندر کې مظاهره هم وکړه. خو حکومت وايي، د سمندرګي په ژورو اوبو کې د کبانو پر نیولو بندیز دی او هېڅ بهرني شرکت یا کمپنۍ ته یې د ماهیانو نیولو اجازتنامه نه ده ورکړې. ویډیويي رپورټ.

په کندهار ښار کې د جګړې یوه میاشت پوره شوه، دغې موده کې د یاد ولایت میرویس روغتون ته ۱۶۹ مړي او ۶۱۶ ټپیان وروړل شوي چې ډېره برخه‌یې ملکیان دي. چارواکي وايي، ۲۵ زره کورنۍ له خپلو کورونو بې‌ځایه شوي او دغه‌شان د خلکو کاروبار هم په ټپه درېدلی دی. دا مخامخ جګړې د کندهار ښار په لومړۍ، شپږمه، اوومه، اتمه، نهمه، ۱۳مه او ۱۵مه ناحیه کې روانې دي. د ۲۰۵ اتل قول اردو د ویاند مرستیال جګړن صادق عیسی وايي، د وسله‌والو طالبانو له‌خوا د نیول شویو سیمو د بېرته نیولو لپاره عملیات دوام لري. ښاغلی عیسی زیاتوي... Читать дальше...

د امریکا، چين او نورو هېوادونو استازو پرون پنجشنبه د خورا عاجلې مسئلې په توګه د افغانستان سولې د پروسې د چټکتیا او د افغانستان د ولايتونو پر مرکزونو او ښارونو د بریدونو د سمدستي درولو غوښتنه کړې ده.  د روېټرز خبري اژانس د راپور له مخې په قطر کې د افغانستان په اړه د درې ورځنيو خبرو اترو په پای کې د خپرې شوې اعلاميې له مخې د بهرنيو هېوادونو استازو يو ځل بیا په دې خبرې ټینګار کړی چې هېوادونه به په افغانستان کې هېڅ هغه حکومت په رسميت ونه‌ومني چې د پوځي ځواک د کارولو له لارې واک ته رسېدلی وي. په دوحه... Читать дальше...