Новости за 14.11.2022

"Азаттык Медианын" банк эсебин бөгөттөө чечимин "Демирбанк" же ага өтүнүч берген Финансылык чалгын кызматы чечмелеп, түшүндүрмө бере элек. Ал арада Улуттук телерадио корпорациясынын (УТРК) Биринчи радиосу жана НТС каналы "Азаттыктын" теле жана радиоберүүлөрүн обого чыгарууну токтотту. "Демирбанк" алгач оозеки билдирип, "Азаттык Медиа" бул чечимдин негиздемесин талап кылганда "Террордук ишмердикти каржылоого жана кылмыштуу кирешени легалдаштырууга каршы туруу жөнүндө" мыйзамга ылайык бөгөттөлгөнүн... Читать дальше...

Стамбулда 13-ноябрда болгон жардыруудан 6 киши мерт кетти. Алардын арасында кыргызстандыктар жок. Учурда Түркиянын полициясы 46 кишини, анын ичинде бомбаны коюуга шектелип жаткан сириялык аялды кармады. Чек ара чырында үйү өрттөлгөн Баткендин жашоочулары үй салуу иштери жай жүрүп жатканын айтып, курулуш компанияларына нааразы болууда. Бийлик колдон келгенин жасап жатканын айтууда.

Кыргызстандын стратегиялык району - Лейлектин борбору Раззаков бир нече жыл мурун шаар макамын алган. Мурда Исфана деп аталган жердин тарыхы бай, эң байыркы шаарлардын бири. Аймакта өнөрдү, кесипти муундан-муунга өткөрүп берген салт сакталып келет.

14-ноябрда Өзбекстандын парламентинин Мыйзам чыгаруу палатасы Өзбекстан менен Кыргызстандын чек арасын тактоо жана Кемпир-Абад суу сактагычынын суусун биргелешип башкаруу жөнүндө мыйзам долбоорун ратификациядан өткөрдү.  Жыйын палатанын "Ютубдагы" каналына жарыяланды. Документти парламенттин 100дөн ашык депутаты дароо үч окууда колдоду. Долбоор тууралуу Өзбекстандын премьер-министри Абдулла Арипов маалымат берип, чек ара боюнча сүйлөшүүлөр оңой болбогонун айтты. “Кошуна мамлекеттер менен чек ара маселесинде сүйлөшүү оңой болбой жатат. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин Эл аралык иштер, коргоо, коопсуздук жана миграция комитети кыргыз-өзбек чек арасынын айрым участокторун делимитациялоо боюнча макулдашуунун долбоорун 15-ноябрда карайт. Бул тууралуу Жогорку Кеңештин басма сөз кызматы кабарлады. Бул күнү депутаттар Кемпир-Абад суу сактагычынын суу ресурстарын биргелешип башкаруу жөнүндө макулдашуунун долбоорун дагы карашат. Парламенттен “Азаттыкка” билдиришкендей, комитеттин жыйыны ачык өтөт. Кыргыз-өзбек мамлекеттик чек арасынын айрым участоктору жөнүндө келишимге... Читать дальше...

“Мемориал” укук коргоо борборунун Борбор Азия программалары боюнча директору Виталий Пономарев “Манас” эл аралык аэропортунан кармалды. Бул тууралуу “Бир дүйнө Кыргызстан” укук коргоо кыймылынан “Азаттыкка” ырастап, Пономарев Бишкекке учуп келип, чек ара көзөмөлүнөн өтүп жаткан учурда кармалганын билдирди. Маалыматка караганда, Чек ара кызматынын өкүлү анын Кыргызстанга кирүүсүнө 2017-жылы тыюу салынганын, чечим 2020-жылы узартылганын айткан. "Бул эски, Атамабевдин тыюусу. Пономаревдун Кыргызстанга... Читать дальше...

9-ноябрдан бери Өзбекстанда жылуулук станцияларын отун менен камсыздоо кыйынчылыкка учурап жатат. Бул тууралуу кошуна өлкөнүн Энергетика министрлигинин Улуттук диспетчердик борборунун директору Музаффар Бобоев эскертти. Маалыматка караганда, 12-ноябрда жылуулук станцияларына газ планда каралгандан 350 миң куб метрге азыраак берилген. Энергоблоктордун технологиялык өлчөмдөрдүн төмөндөп кетпеши жана жабдуулардын бузулуп калбашы үчүн айрым жабдыктардын иши токтотулду. Натыйжада Ташкент Жылуулук станциясында... Читать дальше...

Кемпир-Абад маселесине байланыштуу 24-октябрда эки айга камалган саясатчылардын бөгөт чарасы шаардык сотто өзгөртүүсүз калды. Камактагы Айбек Бузурманкуловдун беш, Эрлан Бекчоронун эки, Атай Бейшенбектин үч жаш баласы болсо, Шабдан Алинин кызы бир жашка чыга элек. Активисттердин жакындары сотто алардын жаш балдары бар экени эске алынбай калганына нааразы. “Азаттык” камактагы айрым активисттердин жубайын, апасын сөзгө тартты.

"Азаттык Медиа” мекемесинин Бишкектеги кеңсесинин алдында 13-октябрда өткөн акциядагы билдирүүлөр жана чакырыктар боюнча дайындалган лингвистикалык экспертизанын жыйынтыгын чыгаруунун эки апталык мөөнөтү аяктады. Ленин райондук милициясынан 14-ноябрда билдиришкендей, акциядагы чакырыктардын видеолору жазылган, "Азаттык" берген DVD дискти эксперттер ача албай коюшкан. Бул тууралуу "Азаттыкка" расмий маалымат жана видеоматериалдарды кайра берүү тууралуу өтүнүч да берилген эмес. Ленин райондук милициясынын тергөөчүсү... Читать дальше...

Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев АКШнын элчиси Дэниел Розенблюмду кабыл алды. Бул тууралуу президенттин кеңсеси билдирди. Акордонун маалыматына ылайык, Токаев "Казакстан АКШ менен бардык багыттарда стратегиялык өнөктөштүктү кеңейтүүгө жана бекемдөөгө кызыкдар экенин" билдирди. Розенблюм өз кезегинде "Казакстан региондогу ишенимдүү өнөктөш, мамлекет башчы жүргүзгөн реформаларды америкалык тарап толугу менен колдойт" деп белгиледи. Кездешүү Казакстанда 20-ноябрга белгиленген эрте президенттик шайлоо алдында өттү. Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров өлкөдө айдоочулук күбөлүк берүүдөгү коррупциялык схемаларды жоюуга өзгөчө көңүл бурарын билдирди. Жапаров 12-ноябрда Фейсбуктагы баракчасында “Унаа” мамлекеттик ишканасынын иши ал жакта иштөө ыкмасы оңолуп, жөнгө салынганча жеке көзөмөлүндө болорун жазды. Айрыкча, айдоочулук күбөлүк берүүнүн жол-жобосуна көңүл буруу зарыл болуп турганын айтты. Президент айрым аткаминерлер айдоочулук күбөлүктү жакындарына "белек катары берип жатканы белгилүү" экенин, ошондой эле жеке киреше... Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) Баткенге Тажикстандан мыйзамсыз ташылып келген 2 млн. 750 миң АКШ доллары Кыргызстандын бюджетине чегерилгенин билдирди. Атайын кызматтын маалыматына ылайык, 2022-жылдын 15-октябрында Баткен районунун Кара-Бак айылында аткезчиликке тиешеси бар деген шек менен Кыргызстандын жаранынын автоунаасы кармалган. Машинени тинтүү учурунда Тажикстандан аткезчилик менен алып келинген 2 млн. 750 миң доллар табылган. Бул факты боюнча 16-октябрда кылмыш иши козголуп... Читать дальше...

Кыргыз эл жазуучусу Кубатбек Жусубалиевдин “Муздак дубалдар” романы экинчи ирет басылып чыкты. Кубатбек Жусубалиев “Муздак дубалдар” романын 28 жашында жазган. 1969-жылдары бүткөн романга "Советтик саясий идеологияга туура келбейт, сюжети жана композициясы чачкын, идеясы шектүү" деген сындар айтылып, чыгарма жыйырма жылдан ашык автордун сандыгында жаткан. 1990-жылы гана “кайра куруунун” (“перестройка”) шарапаты менен "Адабият" басмасынан китеп болуп чыгат. Быйыл жазуучунун 80 жылдыгына арналып, роман толукталып кайра басылды. Читать дальше...

Кыргызстандын Эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлиги Москвада өзүнүн өкүлчүлүгүн ачты. Мекеменин басма сөз кызматы билдиргендей, өкүлчүлүк Орусиядагы кыргызстандыктарга миграция маселелери жана жарандардын мыйзамдуу ишке орношуусуна көмөк көрсөтөт. "Өкүлчүлүктө кыргызстандыктар жумуш берүүчүлөрдү издөөдө жана ишке орноштурууда, тандоодо жана байланыш түзүүдө, жарандарды ишке орноштуруу боюнча келишимдерди түзүүдө жардам ала алышат. Ал жерден эмгек миграциясы, Орусиянын миграциялык... Читать дальше...

"Чек арасыз кабарчылар" эл аралык уюму RSF Awards 2022 сыйлыгына көрсөтүлгөн талапкерлердин ысымын жарыялады. Анда "Көз карандысыз" номинациясына кыргызстандык иликтөөчү журналист Болот Темиров көрсөтүлгөн. Бул маалыматты Темиров өзү "Азаттыкка" ырастады. Журналисттерге сыйлык тапшыруу салтанаты 12-декабрда Парижде өтөт. Бирок Темиров ага паспортуна байланыштуу сот иштеринен улам бара албай турганын айтты. "Жакында эле мен "Уюшкан кылмыштуулукту жана коррупцияны иликтөө" долбоорунун (OCCRP)... Читать дальше...

Ирандын соту өкмөткө каршы акциялардын катышуучусун өлүм жазасына өкүм кылды. Жергиликтүү “Мизан” маалымат агенттиги жазгандай, ага Тегерандагы мамлекеттик имаратка өрт койгон деген айып тагылды. Революциялык сот ал ишти теракт деп сыпаттады. Аты аталбаган айыпкерди коомдук тартипти бузууга жана “коррупцияга” күнөөлөдү. Ошол эле сот дагы беш демонстрантты “улуттук коопсуздукка каршы кылмыш жасоо кутумуна барган” деген жүйө менен беш жылдан 10 жылга чейин абакка кести. Ал өкүмдөр апелляциялык сотто каралышы мүмкүн. Читать дальше...

Жаза аткаруу кызматынын (ЖАК) 14-ноябрдагы маалыматына ылайык, өткөн аптада Чүйдүн Беловодское айылындагы № 16 түзөтүү мекемесинде кармалып турган 11 адамга Кыргызстандын паспорту тапшырылды. Жалпысынан жыл башынан берки 10 ай ичинде соттолгон 54 адамга ички паспорт - ID карта берилди. Бул жараян кыргыз өкмөтүнүн түзөтүү мекемелеринде жазасын өтөп жаткан адамдарга, тергөө абактарында шектүү жана айыпкер катары катталгандарга паспорт берүүнү жөнгө салуу боюнча токтомуна ылайык жүрүп жатат. ЖАМКтын басма сөз кызматы кабарлагандай... Читать дальше...

Кыргызстан 10 айдын ичинде (январь – октябрь айлары) мамлекеттик карызды төлөөгө республикалык бюджеттен 28 миллиард 854,4 миллион сом жумшады. Анын 19 миллиард 511,1 миллион сому тышкы карызды, 9 миллиард 343,3 миллион сому ички карызды төлөөгө бөлүнгөн. Финансы министрлигинин маалыматына ылайык, өлкөнүн мамлекеттик карызы 30-сентябрга карата 5 миллиард 217,88 миллион долларга (ред: 418 миллиард 384,37 миллион сом) жетти. Анын ичинен 4 миллиард 162,60 миллион доллары (333 миллиард 769,18 миллион сом) тышкы... Читать дальше...

15-ноябрда түнкүсүн Жалал-Абад облусунун тоолуу райондорунда кар жаайт, калган аймактарда жаан-чачын күтүлбөйт. Күндүз Чүй, Талас облустарынын айрым жерлеринде жаан, кар жаайт. Айрым жерлерде туман түшөт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн -2…+3, күндүз 5…10 Талас өрөөнүндө түнкүсүн -4…+1, күндүз 3…8 Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн 0…5, күндүз 9…14 Ысык-Көл облусунда -4…+1, күндүз 5…10 Нарын облусунда түнкүсүн -7…-12... Читать дальше...

Бишкек шаардык соту Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, активист Орозайым Нарматованын бөгөт чарасын өзгөртүү боюнча доо арызын 16-ноябрда карайт. Бул тууралуу шаардык соттун басма сөз кызматы "Азаттыкка" кабарлады. Нарматова Кемпир-Абад ишине байланыштуу "массалык башаламандык уюштурууга даярданды" деген шек менен Москвада кармалып, 27-октябрда Бишкекке алып келинген. Биринчи май райондук соту Нарматованы жана аны менен чогуу ушундай эле шек менен Москвадан алып келинген активист Илгиз Шаменовду... Читать дальше...

Бишкек шаарынын Свердлов районунун акиминин биринчи орун басары Руслан Бекназаров өз арызы менен кызматтан кетти. Бул тууралуу ал Фейсбуктагы баракчасына жарыялап, кызматты тапшырууда эч кандай басым-кысым болбогонун айтты. Ички иштер министрлиги Руслан Бекназаровду Кылмыш-жаза кодексинин “Экстремисттик материалдарды даярдоо, таратуу” беренеси менен айыптап, 14-сентябрда кармаган. Бишкектин Биринчи май райондук сотунун чечими менен ал алгач бир айга №1 тергөө абагына камалган. Райондук сот ноябрдын... Читать дальше...

13-ноябрда Стамбулдун борборунда жардыруу болуп, кеминде алты кишинин каза тапты, 80ден ашуун киши ар кандай жараат алды. Түрк бийлиги жардырууну теракт катары иликтеп жатат.

Кыргыз өкмөтү Кадамжай районунун аймагындагы Сох дарыясына суу сактагыч, ГЭС курууну көздөдөөдө. Бул тууралуу бүгүн, 14-ноябрда Жогорку Кеңештин тармактык комитетинин жыйынында Суу ресурстары кызматынын директору Алмазбек Сокеев билдирди. Анын айтымында, буга байланыштуу "Теке секирик" долбоору 4-5 жылда ишке ашат жана ага болжолдуу эсеп менен 30 млрд. сомго жакын каражат керектелет. "Бул боюнча өзүбүз план түзгөнбүз. Финансы миинистрлиги менен дагы иш алып бардык. Бул маселени ишке ашырууга тотком чыгарып, долборлоого болжол менен 500 млн. Читать дальше...

Ноокен районунда 19 жаштагы кызды өлтүрүүгө шек саналып, 1964-жылы туулган жаран кармалды. Бул тууралуу Жалал-Абад облустук милициясынан кабарлашты.  Маалыматка ылайык, 8-ноябрда саат 9:30да Ноокен районунда суу аккан сайдан киши колдуу болгон кыздын сөөгү табылган. Райондук милиция бул боюнча Кылмыш-жаза кодексинин 122-беренеси (Адам өлтүрүү) менен кылмыш ишин козгоп, экспертиза дайындалган.  Окуяны иликтөөгө Жалал-Абад, Ноокен, Базар-Коргон, Сузак райондук бөлүмдөрдүн кызматкерлери тартылып... Читать дальше...

Улуттук телерадио корпорациясынын (УТРК) Биринчи радиосу жана НТС каналы "Азаттыктын" теле жана радиоберүүлөрүн обого чыгарууну 13-ноябрдан тартып токтотту. Биринчи радио техникалык себептерден улам деген жүйө менен "Азаттыктын" берүүлөрүн обого чыгарууну 23-октябрдан баштап токтоткон. Алардын "Азаттыкка" жөнөткөн расмий катында спутниктен сигналды кабыл алган жабдык (UMH 160 R) иштен чыккандыгына байланыштуу берүүлөр обого чыкпай турганы айтылат. 13-ноябрдан тартып "Азаттыктын" теле жана радиоберүүлөрүн... Читать дальше...