Новости за 18.10.2021

د امریکا دفاع وزیر لوېډ استېن د تورسمندرګي د غاړې درې هېوادونو ته د سفر په لومړي پړاو کې نن د ګرجستان پلازمېنې تبلیسي ته ورسېد. نوموړی به په دې سفر کې له خپلو دغو متحدو او شریکانو سره چې د روسیې له تېري سره مخامخ دي، خپل ملاتړ څرګند کړي. دا له ۲۰۱۴م کال راهیسې لومړی ځل دی چې د امریکا یو دفاع وزیر ګرجستان ته ځي. استېن به وروسته اوکرائین او رومانیا ته لاړ شي او د اکټوبر په ۲۱مه او ۲۲مه به په پروکسل کې د ناتو د دفاع وزیرانو په غونډه کې ګډون وکړي. د امریکا د دفاع وزارت اړوند یوې رسنۍ د دې وزارت... Читать дальше...

د ننګرهار په سپین غر ولسوالۍ کې د یوه کور د چت پرېوتو په پېښه کې ۵ تنه وژل شوي دي. د سیمې یوه قومي مشر سیال خان نن دوشنبې ازادي ته وویل چې پېښه تېره شپه د سپین غر ولسوالۍ په ګردي سیمه کې د یوې کوټې د چت د راپرېوتو له امله رامنځته شوې چې په‌کې د یوې کورنۍ پنځه غړي چې ۲ مېرمنې او درې ماشومان په‌کې شامل دي، وژل شوي دي. نوموړی وایي، دغه پېښه د کوټې د چت د زوړوالي له امله رامنځته شوې ده.

له شپږم ټولګي پورته د نجونو د ښوونځیو له تړل کېدو یوه میاشت ووته. په افغانستان کې ګڼو فعالانو د یو لړ کمپاینونو په ترڅ کې له طالبانو غوښتي چې ښوونځي بېرته پرانیزي. یو له دې فعالانو مطیع‌الله ویسا دی چې د قلم لار په نوم د یوه بنسټ مشري کوي او دا وروستۍ څو اوونۍ یې د نجونو د ښوونځیو د بیاپرانیستلو لپاره په بېلابېلو ولایتونو کې کمپاینونه کړي. له ښاغلي ویسا سره د ازادي راډیو خبریال مرکه کړې او لومړی یې د پيل شوي کمپاین په اړه پوښتنه کړې. د دې مرکې د اورېدو لپاره لاندې تړونی کېکاږئ:

اروپايي پارلمان یو شمېر افغان ښځې په افغانستان کې د بشري حقونو او جمهوریت د دفاع لپاره د مبارزې په خاطر ساخاروف جایزې ته کاندیدې کړې. په دې اړه رسمي اعلان د اکټوبر په ۱۴مه وشو او د دې جایزې ګټونکي به د اکټوبر په ۲۱مه اعلان شي. په میدان وردک ولایت کې د افغانستان لومړۍ ښځينه ښاروالې ظریفه غفاري نوم هم د دغو مېرمنو په فهرست کې شامل دی. که څه هم اوس‌مهال اغلې غفاري له هېواده دباندې ده، دا وايي چې د افغان ښځو لپاره به خپل کار ته دوام ورکړي. ملالۍ بشير له دې سره مرکه کړې او په سر کې يې پوښتلي... Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې دیبورا لاینز ویلي چې د قزاقستان د ولسمشر له خاص استازي ارژان کزایخانوف سره‌یې په کابل کې خبرې کړې دي. مېرمن لاینز تېره شپه په خپل ټوېټر د دې لیدنې خبر ورکړی. لاینز ویلي چې په دې لیدنه کې یې د افغانستان د روان اقتصادي او بشري ناورین په اړه خبرې کړې دي. د طالبانو په بیا واکمنېدو سره افغانستان له اقتصادي ناورین کړېږي چې د ملګرو ملتونو په وینا که بشري مرستې ونه‌رسېږي، نو یو انساني ناورین به رامنځته شي. د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې... Читать дальше...

په کابل کې د پاکستان سفارت د شااوخوا زر تنو افغان محصلینو په مخ د تورخم دروازې د پرانیستلو خبر ورکړی دی. دې سفارت بېګا یوه اعلامیه خپره کړې چې په دوو لېستونو کې د شااوخوا زرو تنو افغان محصلینو نومونه یاد شوي. د سفارت د اعلامیې له مخې دغو افغان محصلینو وار دمخه له سفارت سره ځانونه ثبت کړي و او دوی اجازه ورکوي چې د خپلو درسونو د دوام لپاره پاکستان ته ننوځي. د راپورونو له مخې د هغو زرګونه کسانو منځ کې چې غواړي پاکستان ته ولاړ شي ګڼ شمېر محصلین هم شامل دي چې وايي له درسونو شاته پاتې دي، خو د پاکستان حکومت د ننوتلو اجازه نه‌ورکوي. Читать дальше...

افغانستان د ۲۰۲۱ کال د کرکټ په نړیوال شل اووریز جام کې نن په یوه تمریناتي لوبه کې له جنوبي افریقا سره مخ کېږي. لوبه د ماسپښین په دوه نیمو د ابوظبي په شېخ زاید سټډيوم کې پيلېږي. د کرکټ بورډ ویاند فرید هوتک په دې اړه ازادي راډیو ته وویل: "نن افغانستان په لومړنۍ تمریني لوبه کې له جنوبي افریقا سره مخ کېږي. بله تمریناتي لوبه د چهارشنبې په ورځ له وېسټ انډیز سره پلان شوې ده. د ویلو ده چې د افغانستان د کرکټ ملي ټيم لوبغاړي دغو لوبو ته له پوره چمتووالي برخه‌من دي او که خدای کول په نړیوال جام کې به ښه... Читать дальше...

د امریکا دفاع وزیر لوېډ استېن دا اوونۍ د تورسمندرګي د سیمې هېوادونو ته سفر لري څو د خپلو همکاریو ډاډ ورکړي. د متحده ایالاتو دفاع وزیر ښاغلی استېن جورجیا، اوکرائین او رومانیا ته ورځي او تر هغه وروسته به د اکټوبر په ۲۱مه او ۲۲مه د ناټو دفاع وزیرانو په غونډه کې برخه واخلي. رومانیا د ناټو غړې ده او جورجیا او اوکرائین هم په دې لټه کې دي چې د ناټو غړیتوب خپل کړي هغه څه چې روسیه ورته د یوې سرې کرښې په توګه ګوري. د امریکا په دفاع وزارت کې یوه چارواکي پرون ویلي موږ د هغو هېوادونو له خپلواکۍ ملاتړ کوو... Читать дальше...

زبولان سمنتوف د یکشنبې په ورځ د ترکیې استانبول ښار ته ورسېد. سمنتوف د افغانستان وروستی یهود وګړی و چې د طالبانو په واکمنېدو سره له هېواده د وتلو په لټه کې و. ۶۲ کلن زبولان سمنتوف له کابله پاکستان ته تللی و او له هغه ځایه ترکیې ته رسېدلی. زبولان په هرات کې زېږېدلی او په کابل کې یې د یهودانو له یوازنۍ کنیسې/عبادت‌ځای ساتنه کوله. سمنتوف تکل لري چې اسرائیلو ته ولاړ شي، خو د اسرائیلو د قانون له مخې اړ دی چې خپله مېرمن چې کلونه ترې لیرې وه طلاق کړي هغه مسئله چې ده کلونه کلونه ونه‌منله.

د نجونو او فعالانو له مکررو سپارښتنو او غوښتنو سره سره لا هم له شپږم ټولګي پورته د نجونو ښوونځي تړلي پاتې دي. ۳۰ ورځې یا پوره یوه میاشت شوه چې د طالبانو د پرېکړې په اساس له شپږم ټولګي پورته نجونې ښوونځیو ته له تګه محرومې شوي. د ارزګان د نجونو د یوازنۍ لېسې یوې زده کوونکې ازادي راډیو ته وویل چې د ښوونځي په تړل کېدو سره اندېښنو اخیستې چې راتلونکی به‌یې څه کېږي؟ دا وایي: "ډېر بد احساس لرم. د خپلې ایندې لپاره زموږ د ولایت او وطن د ایندې لپاره. ځکه ما غوښتل یوه متخصصه ډاکتره شمه ځکه زموږ ولایت کې د ښځو متخصصه ډاکتره نه‌وه. Читать дальше...

مسکو د چهارشنبې په ورځ «۱۴۰۰ کال د تلې ۲۸» د افغانستان په اړه د یوې غونډې کوربه دی. دغې غونډې ته د طالبانو، امریکا، چین او پاکستان استازي وربلل شوي دي. طالبانو د افغانستان په اړه د مسکو په راتلونکې غونډه کې خپل ګډون تأیید کړ. طالبان وايي د دوی د رئیس‌الوزرا د مرستیال عبدالسلام حنفي په مشرۍ یو پلاوی به په دې غونډه کې د دوی په خبره د افغانستان استازیتوب وکړي. د طالبانو د حکومت ویاند او د اطلاعاتو او کلتور وزارت مرستیال ذبیح‌الله مجاهد پرون ماښام د مسکو په غونډه کې د طالبانو د پلاوي د ګډون په اړه ازادي راډیو ته وویل... Читать дальше...

واشنګټن پوسټ واشنګټن پوسټ ورځپاڼې په یوه مقاله کې د کاتولیکو عیسویانو مشر پاپ فرانسېس څرګندونو ته اشاره کړې چې په ناروې، افغانستان او بریتانیا کې يې خونړۍ حملې غندلې دي.   په مقاله کې راغلي، پاپ فرانسېس د یکشنبې په ورځ په ناروې، افغانستان او بریتانیا کې د تېرې اوونۍ حملې د ټولو ماتې بللي او د قربانیانو له کورنیو سره‌یې خواخوږي څرګنده کړې ده. پاپ فرانسېس د یکشنبې په ورځ د اکټوبر په ۱۷مه په واتيکان ښار کې په خپله دودیزه وینا کې په دې اړه خبرې وکړې. په ناروې کې تېره اوونۍ د غشو په حمله کې پنځه کسان ووژل شول او درې نور ټپیان شول. Читать дальше...

د نړۍ د کاتولیک عیسویانو مشر پاپ فرانسس په افغانستان، ناروې او بریتانیا کې د وروستیو بریدونو قربانیانو لپاره دعا وکړه او دتاوتریخوالي د ژر تر ژره پای ته رسېدو غوښتنه یې وکړه. پاپ پرون د روم په سینټ پیټرز میدان کې وویل، تېره اوونۍ څو بریدونه شوي چې لسګونه کسان پکې وژل شوي دي. پاپ زیاته کړه:"تېره اوونۍ بېلابېل بریدونه وشول، د بیلګې په توګه په ناروې، افغانستان او بریتانیا کې. یو شمېر خلک مړه او ټپیان شول. زه د قربانیانو خپلوانو ته تسلیت وړاندې کوم او له تاسو څخه غواړم چې د تاوتریخوالي څخه چې تل... Читать дальше...