Новости за 31.05.2022

ځایي اوسیدونکو ازادي راډیو ته ویلي چې د ښار په څلورمه حوزه رستاق اباد سيمه کې د قومندان حبیب الله ناصري کور ته تېره شپه نامعلومه وسله وال ورغلي او ډزې یې پرې کړي دي. حبيب الله ناصري چې کندوز  کې د ولسي پاڅونوالو قوماندان و، کال وړاندې يې له جګړې لاس اخیستی و او طالبانو ته تسلیم شوی و. کندز کې طالب چارواکو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د افغانستان کرېکټ بورډ اعلان وکړ چې د شپږیزې لیګ سږنۍ سیالۍ به په جولای میاشته کې ترسره شي. کرېکټ بورډ نن په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې په دې تړاو د دوی مشرتابه او د شپږیزې لیګ امتیاز لرونکو غونډه هم وکړه. خبرپاڼه کې راغلي چې ډېر ژر به دغه لیګ ته د لوبغاړو د پېرلو مراسم هم ترسره شي. شپږیزه د افغانستان د کرېکټ کورنی لیګ دی چې سږ کال یې اتم پړاو ترسره کېږي. دغه لیګ کې پخوا یو شمېر بهرنيو لوبغاړو هم ګډون کړی دی.

د امریکا د دفاع وزیر لویډ اسټن وایي، ځواکونو یې په افغانستان کې د ډیموکراسۍ لپاره قرباني ورکړې. اسټن دا څرګندونې، چې د امریکا د دفاع وزارت پر وېبپاڼه خپرې شوي، پرون د افغانستان د شل کلنې جګړې پر مهال د خپلو وژل شویو او ټپي شویو سرتېرو د درناوي په پار جوړه شوې غونډه کې وکړې. امریکایي ځواکونه له شاوخوا شل کلن پوځي ماموریت وروسته د تېر کال د اګست میاشتې په وروستۍ نېټه له افغانستانه په بشپړ ډول ووتل. د امریکا دفاع وزارت وایي، د دوی دغې تر ټولې اوږدې جګړه کې ۲۴۶۱ سرتېري وژل شوي دي.

د قطر د بهرنیو چارو وزیر یو وار بیا له طالبانو سره د امریکا او نورو لوېدیځو هېوادونو د تعامل غوښتنه وکړه خو په عین حال کې یې خبرداری ورکړ چې د طالبانو لا انزوا به افغانستان ګډوډۍ ته بوځي. شیخ محمد آل ثاني له فیننشل ټایمز ورځپاڼې سره په مرکه کې ویلي نړیوالې ټولنې له طالبانو سره په تعامل دا ډله له افراطۍ پالیسیو راګرځولی شوای. طالبانو له واک ته رسېدو وروسته په تدریج افراطي اقدامات په تېره بیا د ښځو خلاف زیات کړي دي. د ځینو نظر خاوندانو په باور دا ډول اقدامات نه یوازې دا چې د طالبانو د حکومت له... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړی استازی وايي چې په ترکیه کې یې دوې ورځې تېرې کړې او په لړ کې یې د افغانستان د بېلابېلو سیمو له ژورنالیستانو، بانکوالو، د بشري حقونو له فعالانو، پخوانیو والیانو، د ولسي جرګې او مشرانو جرګې غړیو، حقوقپوهانو، مدني کارکوونکو او وزیرانو سره وکتل. ټام ویست پر خپله ټویټرپاڼه له هغو کسانو سره چې ده د ترکیې د سفر په لړ کې ورسره لیدلي، عکسونه هم خپاره کړي دي. ده همدا راز لیکلي چې د دغو کتنو هدف دا و چې د افغانستان په اړه د بېلابېلو خواوو نظرونه واوري. خو له بلې خوا د... Читать дальше...

نیوزویک: نیوزویک مجلې د مې د دېرشمې یا د وژل شویو امریکاي سرتېرو د یاد د ورځې په مناسبت په افغانستان کې د وژل شوي امریکايي تورنجنرال هارولد ګرین د لور امیلیا ګرین وینا رااخیستې چې وايي، دا ورځ دې ته خوښي نه ورکوي. امریکایان هرکال د مې په دېرشمه د میموریل ډې په ورځ په نورو هېوادونو کې د خپلو وژل شویو سرتېرو یاد ته درناوی کوي او دا ورځ په ویاړ سره لمانځي. د زړورتیا د بیرغونو په نوم د متقاعدو پوځیانو یوه شرکت وړاندیز کړی، چې امریکایان باید وکولای شي چې په دې ورځ یو بل ته مبارکۍ ووايي خو نیوزویک... Читать дальше...

ولادیمیر پوتین خپل ترک ساري رجب طیب اردوغان ته ویلي، مسکو چمتو دی چې د اوکراین د جګړې له کبله بند شوي بندرونه د انقرې په همکارۍ د تګ راتګ لپاره ازاد کړي. کریملین په یوه اعلامیه کې د ولسمشر ولادیمیر پوتین په قول ویلي چې، په دې کې به د اوکراین بندرونه هم شامل وي. د کریملین پر اساس دواړو خواوو په تور سمندرګي او اوزوف سمندرګي کې د بېړۍ چلونې د تضمین او د اېښودل شویو ماینونو د لېرې کېدو په اړه خبرې وکړې. د اوکراین په بندرونو کې د تجارتي مالونو لسګونه بېړۍ بندې پاتې شوي او روسي ځواکونو محاصره کړي دي. Читать дальше...

راپورونه وايي چې په افغانستان کې د افغان طالبانو په منځګړيتوب د پاکستان د حکومت او د پاکستاني طالبانو د تحریک ترمنځ په خبرو کې پرمختګ شوی دی. دواړو خواوو د اوربند پر دوام او د راتلونکې جون په نیمايي کې د خبرو د بل پړاو پر پیلولو سلا کړې ده. د دوی وروستۍ خبرې د روانې اوونۍ په پای کې په کابل کې پای ته ورسېدې.

د طالبانو د حکومت د کډوالو او بېرته راستندوکونکو چارو د سرپرست وزیر خلیل الرحمان حقاني په مشرۍ یو پلاوی ایران ته ځي چې د افغان کډوالو او د دوو هېوادونو پر اړیکو له ایراني چارواکو سره خبرې وکړي. د ایران د مهر نیمه دولتي خبري اژانس د راپور له مخې، په کابل کې د ایران د سفیر مرستیال سید حسن مرتضوي له خلیل الرحمان حقاني سره په کتنه کې وویل، چې په وروستیو کې ایران ته ډېر شمېر افغان کډوال ورغلي او پکار ده چې پر دې مسله دواړه خواوې همغږي وکړي. د راپورونو له مخې، ایران له څو اوونیو راهیسې یوازې د نیمروز... Читать дальше...

د طالبانو د مالیې وزارت ویلي چې نور د تورخم بندر له لارې پاکستان ته د سکرو صادراتو ته اجازه نه ورکوي. په وروستیو کې له دې لارې پاکستان ته د سکرو صادرات په بې ساري ډول زیات شوي تر دې چې ځینې خلک شکایت کوي چې ټوله لار په سکرو بار لاریو او کانتینرونو نیولې ده. د طالبانو د مالیې وزارت له پرونۍ خبرپاڼې سره سم، دا پرېکړه د دې لپاره شوې چې د تورخم له لارې پاکستان ته تازه مېوه صادره شي او د خوسا کېدو مخه یې ونیول شي. د طالبانو حکومت د سکرو صادروونکو ته ویلي چې سکاره د پکتیا، پکتیکا او خوست له لارو پاکستان ته یوسي.

د طالبانو د حکومت د روغتیا وزارت وايي، په تېرو ۵ میاشتو کې د لېوني سپي د داړلو تر ۵ زره ډېرې پېښې یې ثبت کړي دي. د عامې روغتیا وزارت ویاند جاوید هژیر وايي، د سږ کال له پیله تر اوسه پورې د ۳۱۲۱ نارینه وو، ۹۵۲ ښځو او یو زرو ۹۶ ماشومانو پېښې په روغتونونو کې ثبت شوي دي. د ښاغلي هژیر په وینا په یادو کسانو کې لږ تر لږه ۸ تنه د لېوني سپي د داړلو له کبله مړه شوي دي.

د ایران ولسمشر پرون په تهران کې د تاجکستان له ولسمشر سره په کتنه کې وویل چې په افغانستان کې د تروریستانو حضور د اندېښنې وړ دی. ابراهیم رييسې چې له امام علي رحمان سره له کتنې وروسته په یوه خبري غونډه کې خبرې کولې، وویل چې د دوی ګډ نظر دا دی چې په افغانستان کې دې سوله، امنیت او ثبات ټینګ شي. ده په عین حال کې وویل چې دواړه هېوادونه په افغانستان کې د تروریستانو حضور نه شي منلی. ایران په افغانستان کې د داعش ډلې د فعالیتونو پر زیاتېدو اندېښنه لري.

د افغانستان بانک ویاند صابر مومند ازادي راډیو ته وویل، دا اقدام د بازار وضعیت ته په کتو او د بهرنیو اسعارو په وړاندې د افغانیو د ارزښت د ساتنې لپاره کېږي. ده له ټولو شرکتونو څخه چې په شرایطو برابر وي، وغوښتل چې په مزایده کې ګډون وکوي: نوموړي ويلي: "له ټولو تجارتي بانکونو او د پیسو له خدماتي شرکتونو چې په شرایطو برابر وي، غوښتل شوي چې په دې لیلام کې ګډون وکړي." د افغانستان بانک هر څه موده وروسته لسګونه ميلیون ډالر لیلاموي چې د افغانیو د ارزښت له ثبات سره مرسته وکړي.