Новости за 12.04.2022

په افغانستان کې د ایران د ډیپلوماتیکو استازولیو د فعالیت په اړه ضد و نقیض راپورونه ورکړل شوي، په داسې حال کې چې د طالبانو د حکومت ویاند وايي، دا مهال په افغانستان کې د ایران ټولې قونسلګرۍ فعالې دي. د ایران دولتي خبري آژانس ایرنا راپور ورکړی چې په افغانستان کې د ایران د سفارت او په هرات کې د ایران د قونسلګرۍ مخې ته له قهرجنو اعتراضونو وروسته ایران خپلې ټولې ډیپلوماتیکې استازولۍ تړلې دي. خو د ایران د محصلانو خبري آژانس ایسنا د بهرنیو چارو وزارت د ویاند سعید خطیب زاده له قوله راپور ورکړی چې په افغانستان کې د ایران ټولې استازولۍ پرانیستې دي. Читать дальше...

د عراق د موصل ښار اوسېدونکي وايي، له پېړیو راهیسې یې په مینه او ورورګلوۍ ګډ ژوند کړی او هېڅوک پکې د مذهب، دین او مسلک په نوم تفرقه نه شي اچولای. د هغه ښار عیسویانو په وروستیو کې مسلمانانو ته روژه ماتی تیار کړی وو. موصل هغه ښار دی چې له ۲۰۱۴ز کال څخه تر ۲۰۱۶ز پورې د اسلامي دولت (داعش) ډلې تر واک لاندې وو چې پکې هغې وسله والې ډلې د هر مذهب منونکي ځورولي ول. د اې اېف پي ویډیو پر اساس جوړ ویډیويي رپورټ.

د بې‌ پولې خبریالانو ټولنې په افغانستان کې د بیان ازادۍ پر وړاندې روان وضعیت د اندېښنې وړ ښودلی. دې ټولنې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندويه ماموريت یا یوناما ته په یو لیک کې د افغان خبریالانو پر وړاندې د روان حالت د مخنیوي او د خبریالانو د دفاع غوښتنه کړې. د بې‌ پولې خبریالانو ټولنې دا لیک په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو په برخه کې ځانګړي راپور ورکوونکي ریچرډ بېنټټ ته لېږلی او له هغه‌ یې غوښتي چې د افغان خبریالانو، د رسنیو کارکوونکو او د بیان ازادۍ د دفاع لپاره لاس په کار شي. Читать дальше...

د بنو په جانیخېلو کې په تیرو ۱۰ ورځو کې د دوه ښځو په ګډون پينځه عادي وګړي په هدفي بریدونو کې وژل شوي او په اړونده سیمو کې پر امنیتي ځواکونو بریدونه شوي دي. دا چې په سیمه کې د خراب امنیت تر شا څه دي؟ نن "د کرښې پر غاړه" خپرونه کې بحث ورباندې شوی.

دایران دولتي رسنۍ وایي چې د ایران د بهرنیو چارو وزارت نن په تهران کې د افغانستان سفارت شارژدافیر احضار کړی او هغه ته‌یې په کابل کې د ایران سفارت او په هرات کې د ایران د قونسلګرۍ مخې ته د قهروړو مظاهرو په وړاندې خپل احتجاج وړاندې کړی دی. د اسوشیټډ پرس خبري اژانس د راپور له مخې د بهرنیو چارو وزارت په افغانستان کې د طالبانو له نوي حکومت څخه غوښتي چې د ایران د ډیپلوماتیکو نمایندګو بشپړ امنیت ډاډمن کړي او وایي چې تر بلې خبرتیا پورې خپل فعالیتونه دروي. پرون د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویاند سعید خطیب‌زاده... Читать дальше...

د بې‌پولې خبریالانو ټولنې په افغانستان کې د بیان ازادۍ پر وړاندې روان وضعیت د اندېښنې وړ ښودلی.   دې ټولنې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو په برخه کې  له ځانګړي راپور ورکوونکي غوښتي چې د رسنیو او خبریالانو څخه د دفاع لپاره لاس په کار شي.  دې ټولنې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو استازولۍ یا یوناما ته په یو لیک کې د افغان خبریالانو پر وړاندې د روان حالت د مخنیوي او د خبریالانو د دفاع غوښتنه کړې. بې‌پولې خبریالانو ټولنې دا لیک په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو په برخه کې... Читать дальше...

د ایران د بهرنیو چارو وزارت د طالبانو له حکومت څخه وغوښتل چې ایران ته دې د افغان کډوالو د ورتلو د پراخې څپې مخه ونیسي. د دې وزارت ویاند سعید خطیب‌زاده پرون په تهران کې په یوه خبري غونډه کې وویل چې د ایران ظرفیتونو ته په پام دې هېواد ته د افغان کډوالو دغه بهیر دوام نه‌شي کولای. د ایران د تسنیم خبري اژانس د راپور له مخې خطیب‌زاده وویل چې په افغانستان کې د طالبانو سرپرست حکومت باید په دې برخه کې خپل مسؤلیت پر ځای کړي او زیاته‌یې کړه چې د بې‌ځایه شویو افغانانو د دغې څپې بار باید یوازې په یوه ګاونډي وانه‌چول شي. Читать дальше...

په کابل کې یو شمېر مدني فعالانو له افغان کډوالو سره په ایران کې د روان بد چلند په غبرګون اعتراض کړی.  معترضینو په دوه بېلابېلو ځایونو کې د ایران سفارت مخې او د مسعود څلورلارې کې ایران د یو شمېر افغان کډوالو په شکنجې تورن کړ او ویل‌یې، افغانان په خپل هېواد کې د ناامنۍ او بې‌وزلۍ له امله ایران ته کډه شوي دي.  د ځوانانو د مثبت بدلون بنسټ مشر مصطفی ستانکزی چې په اعتراض کې یې ګډون کړی وايي: "ایران ثابته کړه چې یو ظالم هېواد دی او پر افغانانو یې ډېر ظلم کړی دی. موږ د خپلو شهیدانو د وینو حساب غواړو. Читать дальше...

د اوکراین او لوېدیځ چارواکي وایي چې روسیه د اوکراین پر ختیځ دونباس سیمې پراخو بریدونو ته تیاری نیسي او له نورو سیمو ځواکونه باسي او دې سیمې ته‌یې نږدې کوي. روسي ځواکونه د اوکراین په ختیځ دونباس سیمه کې د پلان شویو پراخو تهاجمي عملیاتو دمخه دې سیمې ته وړاندې تګ ته دوام ورکوي. په عین حال کې په ماریوپول ښار کې وضعیت تر اوسه ډېر خراب دی. په دې ښار کې د راپورونو له مخې په زرګونه کسان وژل شوي او روسي ځواکونه دې ته نږدې دي چې پر دې بندري ښار بشپړ کنټرول ولري. د اوکراین پوځي قوماندانان او لوېدیځ... Читать дальше...

په افغانستان کې د روان وضعیت له امله د سیمه‌ییزې بې‌ثباتۍ وېره په زیاتېدو ده. د هند د بهرنیو چارو وزیر اېس جې شنکر وايي، د افغانستان اوسنی وضعیت هغه موضوع ده چې په نړۍ کې یې د بې‌باورۍ فضا جوړه کړې او دا اندېښنه له ځان سره لري چې سیمه به څه ډول ثبات ته رسېږي. ښاغلی شنکر چې د هند د دفاع له وزیر راجنات سنګهـ سره یوځای امریکا ته تللی، د متحده ایالاتو د بهرنیو او دفاع وزیرانو سره‌یې ګډه خبري غونډه کې د افغانستان په اړه په سیمه‌ییزې او نړیوالې همکارۍ ټینګار کړی دی. ښاغلی شنکر زیاتوي: "بله موضوع... Читать дальше...

جو بايډن ويلي چې دا کار د هند په ګټه کې نه دی او دا اقدام د اوکراین په جګړه کې د امریکا غبرګون ته هم زیان رسولی شي.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت په افغانستان کې د طالبانو له حکومته غوښتنه کړې چې په دې هېواد کې دې د ایران د ډیپلوماټیکو ځایونو لپاره ښه امنیت برابر کړي. دا تر هغه وروسته ده چې د راپورونو له مخې یو شمېر قهرجنو مظاهره چيانو پرون (اپريل ۱۱مه) په هرات کې د ایران پر قونسلګرۍ ډبرې و اورولې او د ودانۍ ښیښې یې ور ماتې کړې. هغې وېډیو کې چې له پرون راهیسې په ټولنیزو رسنیو کې خپره شوې او ویل شوي چې یو شمېر احتجاج کوونکي په هرات کې د ایران د قونسلګرۍ مخې ته راټول شوي ول، چې په ایران کې له افغان کډوالو سره... Читать дальше...

پر افغانستان د طالبانو د نږدې اته میاشتنۍ واکمنۍ پر مهال د طالبانو حکومت د امر بالمعروف او نهی عن‌المنکر وزارت تر نورو ادارو ډېر خبر جوړوونکی و. یاد وزارت تر ډېره د خلکو پر کړنو د محدودیتونو د لګولو له امله مشهور دی او تر اوسه‌یې ډېر محدودیت پر ښځو لګولی دی. د رسنیو پر فعالیت په ځانګړې توګه په رسنیو کې د ښځو په فعالیت محدودیتونه، له شرعي محرم پرته پر لیرې سفر ته د ښځو پر تلو محدودیت، د ږیرې نه‌خرېیل او پر جماعت د پنځه وخته لمونځونو کول، په ښاري موټرونو کې د موسیقۍ نه‌غږول، د شرعي حجاب د دودېدو... Читать дальше...

د نړۍ په یوشمېر اسلامي هېوادونو کې به پخوا د روژه ماتي د اعلان لپاره په توپ ډز کېده خو د ټېکنالوژیک پرمختګ له وجې اوس دا دود تر ډېره ختم شوی دی. البته د دوبۍ د لوړو ودانیو ترمینځ اوس هم سرتېري د روژه ماتې پر وخت د توپ ډز کوي چې غږ یې تر ۱۰ کېلومیټره پورې اورېدل کېږي او همداراز نندارې ته یې هم خلک ورځي. په دې اړه د اې اېف پي اژانس له ویډیو جوړ رپورټ وګورئ.

د امریکا ولسمشر جو بایډن د هند له صدراعظم نرېندرا مودي نه وغوښتل چې له روسیې د تېلو پېر ګړندی نه‌کړي. بایډن پرون له مودي سره د وېډیو کنفرانس پر مهال وویل، له روسیې د تېلو د اخیستو زیاتېدا به د هند په ګټه نه‌وي او په خبره‌یې دا کار کولای شي د اوکراین جګړې ته د امریکا ځوابي اقدامات له خنډ سره مخامخ کړي. بایډن په دې یو ساعته مکالمه کې ویلي، د روسیې د انرژۍ پر سرچینو د هند اتکا به په نړۍ کې د نوې ډېلي دریځ پیاوړی نه‌کړي. دا څرګندونې داسې مهال کېږي چې هند په دې وروستیو کې له روسیې د نفتي موادو پېر... Читать дальше...

په فیلیپین کې د ځمکې ښویېدنې او سېلابونو له کبله د مړو شویو کسانو شمېر ۲۸ ته رسېدلی دی. چارواکو نن سې شنبه ویلي چې له ۲۰ ډېر نور کسان تر اوسه لا درکه دي. دې موسمي سېلابونو د فیلیپین بای بای ښار ډېر ځپلی او دغلته د ځمکې ښويېدو له کبله لسګونه کورونه تر خاورو لاندې شوي دي. د فیلیپین په ۱۷ ولایتونو کې له ۲۲،۶۰۰ ډېر کسان تر خطر لاندې سیمو کې له کورونو وتلي دي.

د وزیراعظم دفتر ته له رسېدو سره سم هغه ته د پاکستان ځواکونو سلامي وکړه او د دفتر چارواکي وروپېژندل شول.

په بدخشان کې د طالبانو سیمه‌ییز چارواکي د دې ولایت په کوهستان ولسوالۍ کې د اتو وسله‌والو مخالفینو د وژلو خبره کوي.   د دې ولایت د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور رئیس قاري معزالدین احمدي پرون دوشنبه په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې د دې ولایت د کوهستان ولسوالۍ په میدان سیمه کې دغه وسله‌وال مخالفین پرون سهار وروسته له هغې ووژل شول چې پټن‌ځای یې وموندل شو او امنیتي ځواکونو برید پرې وکړ. د خبرپاڼې له مخې په دغو عملیاتو کې چې په دې ولایت کې د طالبانو امنیه قوماندان او د هوایي قواوو قوماندان ګډون کړی و، د یوه... Читать дальше...

په افغانستان کې له اړو کسانو سره د بشري مرستو په دوام د خوړو نړیوال پروګرام وایي چې د روان ۲۰۲۲ کال د جنوري له میاشتې راهیسې یې په فاریاب ولایت کې نږدې یو ملیون کسانو ته مرستې رسولې دي. نړیوال بانک پرون دوشنبه په یوه بل تویټ کې ویلي چې د سرپل ولایت په سانچارک ولسوالۍ کې هم له ۳۲۳ زره کورنیو سره  خوراکي مرستې کړي او له بسپنه ورکوونکو یې هم د سخاوتمندانه مرستو د دوام په خاطر مننه کړې ده.  د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام وايي د ۲۰۲۲م کال له پیله‌‌یې په افغانستان کې ۱۴ ملیونه او ۸ لکه کسانو... Читать дальше...

د اتریش صدراعظم وایي چې د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره‌یې پرون پر اوکران د دې هېواد د بې‌دلیله یرغل په اړه څرګندې، رڼې او سختې خبرې اترې وکړې. کارل نهمر په یوه بیان کې وویل، دغه خبرې چې د دوی ترمنځ وشوې او څه باندې یو ساعت‌یې وخت ونیو، دوستانه نه‌وې. د اتریش صدراعظم دغه‌راز ویلي چې په دې خبرو کې یې په بوچا ښارګوتي او د اوکراین پر نورو ځایونو کې د ترسره شویو جنګي جنایتونو پر مسئلې ټینګار کړی چې عاملان‌یې باید عدالت ته راکاږل شي. هغه همدا شان ویلي چې د سولې خبرو ته زیات خوشبین ځکه نه‌دی چې د سولې خبرې معمولاً ډېر وخت نیسي.

امریکا د بالکان په څلورو هېوادونو کې پر اوو تنو د اداري فساد، جنایي او نورو فعالیتونو له لارې د سیمې ثبات ته د ګواښ په خاطر بندیزونه ولګول. د امریکا د خزانې وزارت پرون دوشنبه د دغو نویو بندیزونو خبر ورکړ. په دغو بندیزونو کې د البانیا، بوسنیا هرزګوېنا او شمالي مقدونیا څخه دوه دوه تنه او یو تن هم په مونته‌نګرو کې په نښه شوي دي. د ترورېزم په وړاندې د مبارزې او د مالي استخباراتو په چارو کې د دې وزارت مرستیال برایان نیلسن وویل چې دغو کسانو، د سیمې ثبات او د هغو کسانو باور او اعتماد ته چې د ډیموکراسۍ هیله کوي، یو جدي ګواښ متوجې کړی و.

د پاکستان د مسلم لیګ نون ګوند مشر شهباز شریف چې ملي جرګې یا پارلمان له شااوخوا یوې اوونۍ سیاسي کړکېچ وروسته پرون د نوي صدراعظم په توګه وټاکه، سمدستي یې د ولسمشرۍ په ماڼۍ کې د لنډو مراسمو په ترڅ کې د وفادارۍ لوړه پر ځای کړه. د اسوشیټډ پرس اژانس په وینا، نوموړي که څه هم دغه څوکۍ وګټله، خو په مخ کې به‌یې د یوې سوله‌ییزې لارې او د دې هېواد د ډېرو اقتصادي ستونزو د هواري ضمانت ونه‌شي کړای. شهباز شریف داسې مهال د صدراعظمۍ چوکۍ ترلاسه کوي چې په پاکستان کې انفلاسیون یا د پیسو پړسوب ډېر لوړ شوی، بیې لوړې... Читать дальше...

د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا متحده ایالاتو د سرمفتش اداره (سیګار) وایي چې له افغانستان سره د امریکا پر مرستو باید سمه څارنه وشي ترڅو د بشري بحران په کمولو کې یې اغېز زیات شي. سیګار وايي، د افغانستان سختو حالاتو ته په کتو، د امریکا مرستې به تر نږدې راتلونکې پورې له دې هېواد سره دوام وکړي ترڅو د بشري بحران اغېز کم شي یا هم د دغه بهیر مخه وګرځول شي. که څه هم د امریکا متحده ایالاتو د تېر ۲۰۲۱ کال د اګسټ له میاشتې راهیسې چې طالبانو کابل ونیو له افغانستان سره مرستې ودرولې او د دې هېواد څه... Читать дальше...

د ایران د بهرنیو چارو وزارت په افغانستان کې د طالبانو له حکومته وغوښتل چې په دې هېواد کې د ایران د ډیپلوماتیکو ځایونو لپاره ښه امنیت برابر کړي. دا وروسته له هغې چې د راپورونو له مخې یو شمېر قهرجنو مظاهره کوونکو پرون په هرات کې د ایران قونسلګرۍ ته ډبرې ورګوزار او د ودانۍ ښیښې یې ماتې کړي.   هغې وېډیو کې چې له پرون راهیسې په ټولنیزو رسنیو کې خپره شوې او ویل شوي چې یو شمېر معترضان په هرات کې د ایران د قونسلګرۍ مخې ته راټول شوي و چې په ایران کې له افغان کډوالو سره د ایراني چارواکو د بد سلوک په وړاندې... Читать дальше...