Новости за 29.04.2022

په ننګرهار کې چاودنې یو ماشوم وژلی او ۶ تنه یې کړي دي. د طالبانو حکومت د ننګرهار اطلاعاتو او کلتور ریاست په دې اړه په رااستول شویو معلوماتو کې ویلي چې چاودنه نن غرمه مهال د سرخ رود ولسوالۍ په ککړک سیمه کې د یوې ناچاودې مرمۍ د چاودنې له امله رامنځته شوې چې یو ماشوم په کې ووژل شو او د یوې ښځې په ګډون یې ۶ تنه ټپیان کړل. د رااستول شویو معلوماتو له مخې، په پېښه کې وژل شوي ماشوم یوه ناچاوده مرمۍ له پیداکولو وروسته په خپل کور کې ټکوله چې د چاودنې پرمهال یې یاده مرګ ژوبله رامنځته شوه.

د پېښور په چوک يادګار کې د "یادګاري قلفي فالودې" ډېر پخوانی دوکان دی چې ورته ګڼ خلک ورځي. د دوکان مالک وايي، د فالودې جوړولو لپاره اوس هم ۶۰ کلنه پخوانۍ طریقه کاروي. د فالودې خوړولو ته نه یوازې د پاکستان له ګوټ ګوټه بلکې له بهرنیو هېوادونو نه هم خلک ورځي. نور د مشال راډیو د همکار وسیم سجاد په ویډیويي رپورټ کې.

د تورخم انتظامي چارواکي وایي چې د وفاقي حکومت له امر سره سم، هېچا ته اجازه نه شي ورکولای چې پر تورخم له پاسپورټ او ویزې پرته تګ راتګ وکړي. د دوی په خبره، دا اقدام یې د پولو د انتظام له پالیسې سره سم پورته کړی دی او موخه یې د وسله والو د تګ راتګ مخه نیول دي.

د افغانستان په دولتي ادارو کې ښځینه کارکونکې شکایت کوي، چې د کار برخلیک يې نامعلوم دی. یلدا د هرات ولایت د څارنوالۍ د ریاست کارکوونکې ده، خو پر افغانستان د طالبانو د دوهم ځل واکمنۍ راهیسې ورته دفتر ته د تګ اجازه نه ده ورکړل شوې. هغه چې اوس هم له دې ادارې معاش اخلي، وايي له اتو مياشتو راهيسې يې دا او نورې همکارانې يې د کار په برخه کې بې سرنوشته دي او د دوی د پرلپسې غوښتنو سره سره يې د طالبانو له لوري د کار د پیل مثبت ځواب نه دی ترلاسه کړی. هغه زياتوي: "زه څارنواله وم، د اسلامي امارت له راتګ راهیسې دوی زموږ معاشونه راکوي. Читать дальше...

د کابل ښار د شپږمې امنیتي حوزې اړوند سیمه دارالامان پر سړک کې چاودنه شوې ده. د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالنافع ټکور ازادي راډیو ته وویل چاودنه په یوې خانقا کې دننه شوې چې له امله یې نږدې دېرشو تنو ته مرګ ژوبله اوښتې ده. هغه وايي، ۱۰ کسان وژل شوي او ۲۰ ټپیان دي. دا وایي دا لومړمي معلومات دي. خو د پېښې عیني شاهدانو ویلي، ښايي تلفات زیات وي ځکه د دوی په وینا د چاودنې غږ ډېر دروند وو. تر اوسه کومې ډلې د برید مسوولیت نه دی منلی.

د ازادې اروپا راډیو مشر جېمي فلای د ګېرېچ پر مړینه "د زښت خپګان" څرګندونه کړې ده او د اپرېل پر ۲۹مه یې په بیان کې ویلي چې نوموړې به د "د هغې مسلکي کار" او د ازادې اروپا راډیو "ماموریت ته د هوډ لپاره تل یاده ساتي."

د ازادې اروپا/ ازادۍ راډیو ژورنالیسته ویرا ګیریچ د اوکراین په پلازمېنه کییف کې مړه شوه. هغه ودانۍ چې دې په کې ژوند کاوه، د پنجشبې په ورځ د روسیې د هوايي برید ښکار شوه. د ازادۍ راډیو د اوکراینۍ څانګې د راپور له مخې د مېرمن ګیریچ مړی نن له نړېدلې ودانۍ پیدا شو. هغه چې په ۱۹۶۷م کال زېږېدلې وه، په ۲۰۱۸م کال کې یې له ازادۍ راډیو سره کال پیل کړ.

پخواني وزیراعظم عمران خان په بیا بیا دا تور رد کړی وو او دریځ یې لاره چې په پاکستان کې رسنۍ له بشپړې ازادۍ برخمنې دي. د پاکستان اوسني حکومت ویلي دي چې د رسنیو ازادۍ ته ژمن دی او پخواني محدودیتونه ختموي.

د طالبانو مشر نن له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې د دوی حکومت په رسمیت وپېژني. ملا هبت الله اخندزاده په یوه لیکلي بیان کې چې د کوچیني اختر په مناسبت یې خپور کړ، ویلي دي چې دیپلماتیک روابط د افغانستان د ستونزو په هوارېدو کې مرسته کولی شي. وروسته تر دې چې تېرکال د اګست په پنځلسمه طالبانو کابل ونیو، تر اوسه د تېرو نژدې اته نیمو میاشتو په ترڅ کې هېڅ هېواد د دوی حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی.

د قزاقستان ولسمشر په اساسي قانون کې د اصلاحاتو د راوستو لپاره نن د ملي ټولپوښتنې وړاندیز وکړ. قاسم جومارت توقایف سږکال په اساسي قانون کې د یوشمیر تعدیلاتو وړاندیز کړی چې له تېلو په دغه مالامال هېواد کې واک غیرمتمرکز شي. د دې ټولپوښتنې وخت تر اوسه نه دی ټاکل شوی. په قزاقستان کې تېرځل په ۱۹۹۵ کال کې ټولپوښتنه شوې وه چې اوسنی اساسي قانون یې تایید کړی و.

د طالبانو له لوري په هرات ولایت کې د یو خبریال او دوه مدني فعالانو بندي کولو ګڼې نیوکې راپارولي دي. د افغانستان په لوېدیځ هرات ولایت کې د طالبانو له لوري د یو خبریال او دوه مدني فعالانو نیولو ګڼ غبرګونونه راپارولي دي. د دې ولایت یو شمېر اوسېدونکو ازادي راډیو ته وویل، چې طالبانو خبریال خالد قادري، فیاض غوري او یو بل مدني فعال په یوه نظامي محکمه کې په زندان محکوم کړي دي. په ښکاره د دغو کسانو د نیولو انګېزه په ټولنیزو رسنیو کې د طالبانو پر ضد لیکنې او تبصرې یادې شوي دي. د خبریال خالد قادري خور حمیرا قادري پر خپله ټویټر پاڼه لیکلي... Читать дальше...

په ننګرهار کې د رمضان جام شل اوریزه شپنۍ سیالۍ پای ته ورسېدې. تېره شپه د دې سیالیو پایلوبه د مجاهد شینواري کرکټ لوبډله په بري پای ته ورسېده. په پای لوبه کې وحید کرکټ کلب او مجاهد شینواري لوبډلې د یو بل سره مخامخ وې. وحید کرکټ کلب د لومړۍ توپ وهنې په کولو سره په ټاکلو شلو اورونو کې د ۱۴۸ منډو هدف وټاکه، چې مجاهد شینواري لوبډلې دغه هدف د سیالۍ په شلم اور کې پوره کړ او د سږ کال رمضان جام د اتلولۍ جام يې پورته کړ. د دغه سیالیو یو تنظیمونکی او د ننګرهار د کرکټ د ادارې سرپرست نعمت عالم وايي،... Читать дальше...

داعش خراسان څانګې په مزارشریف ښار کې د تېر ماښام دوه غبرګو چاودنو مسوولیت منلی. یو تن د خپل وژل شوي ورور کیسه کوي. دا چې د امنیتي ستونزو له امله نه غواړي په راپور کې یې نوم واخیستل شي وايي، ۴۴ کلن ورور يې د تېرې ورځې په بمې چاودنه چې د مزار شریف ښار اړوند لسمې حوزې سیمه کې وشوه ووژل شو. هغه وویل: "نعمت الله ۴۴ کلن وه، څلور ماشومان ترې پاتې شول له ورور پرته مې د کورنۍ لپاره یې بل سرپرشت نه شته." دی وایي، د دې لپاره چې شیعه مذهبي دي او په خبره یې په دې وروستیو ډېری شعیه افغانان زیات په نښه... Читать дальше...

د نبوي جومات تر پېښې وروسته پر ټولنیزو شبکو د تحریک انصاف ګوند پر پلویانو انتقاد شوی دی. تر اوسه روښانه نه ده چې سعودي حکومت د نبوي جومات پر پېښه غبرګون ښوولی او که نه.

په خوست کې د ترکیې هېواد د یو خیریه بنسټ لخوا پر پنځه سوه بې وزله او غریبو کورنیو د مرستې په ډول دوه دوه بوجۍ اوړه وویشل شول. د مرستو ویشونکو وویل، دوی د بې وزلو او معلولینو دا کورنۍ د خوست له ډېریو ولسوالیو او لیرې پرتو سیمو انتخاب کړي او هڅه يې کړې ده چې مرسته مستحقو کورنیو ته ورکړل شي. د مرستې لپاره د کسانو په انتخاب او وېش کې له ترکي خیریه بنسټ سره د کاروان په نوم یو ځايي خیریه بنسټ مرسته کړې ده. د یاد بنسټ مشر بادشاه ولي کاروان مشال راډیو ته وویل، دا مرسته چې ټول ورباندې دوه نیم میلیونه... Читать дальше...

په افغانستان کې د ترکیې سفارت د بلخ ولایت په مرکز مزار شریف کې پرونۍ چاودنې وغندلې. په مزارشریف ښار کې تېر ماښام د سورلیو په دوو موټرونو کې چاودنو لږترلږه ۹ تنه ووژل او ۱۳ نور یې ژوبل کړل. په ځینو نورو راپورونو کې د مرګ ژوبلې شمېر تر دې زیات ښوول شوی دی. داعش یا اسلامي دولت ډلې د دغو بمي چاودنو مسوولیت منلی دی. د ترکیې سفارت په یوه اعلامیه کې ویلي، دوی دغه غیرانساني حملې چې په وروستیو کې یې شمېر زیات شوی دی په کلکه غندي.

د ملګرو ملتونو سرمنشي وايي اوکراین د نه زغمل کېدونکي درد او کړاو په مرکز بدل شوی دی. انتونیو ګوتیریش پر ملکیانو حملې وغندلې. دا څرګندونې داسې مهال کېږي چې د پلازمېنې کییف له شا و خوا څخه د روسي ځواکونو تر وتلو وروسته مسکو هلته یو وار بمباري کړې ده. روسیې پرون پنج شنبه هم په اوکراین کې پر ځینو اهدافو خپلې حملې سختې کړې. د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش په اوکراین کې راغلی وضعیت د ډېرې اندېښنې وړ وباله. هغه پرون په کییف کې د اوکراین له ولسمشر ولادمیر زلینسکي سره یوځای یوه ګډ خبري کنفرانس ته وویل... Читать дальше...

د طالبانو مشر ملا هبت الله اخندزاده وايي، امریکا دې د دوحې د هوکړې پر بنسټ د افغانستان په کورنیو مسایلو کې لاسوهنه نه کوي. د ښاغلي هبت الله اخندزاده له لوري په خپور شوي لیکلي اختریز پیغام کې د دوحې د هوکړې په عملي کېدو ټینګار شوی او په کې راغلي دي د فشار پر ځای دې د همکاریو په روحیه پرمختګ وشي. د طالبانو د مشر ملا هبت الله اخندزاده له ادرسه په لیکلي اختریز پیغام کې راغلي دي، چې دوی هیچاته اجازه نه ورکوي چې افغان خاوره د سیمې او نړۍ د کوم هېواد پر ضد استعمال شي. په دغه اختریز پیغام کې له نورو... Читать дальше...

رویټرز خبري اژانس د مزارشریف د امنیه قوماندانۍ ویاند محمد اصف وزیري له خولې وايي چې د سړک غاړې بمي بریدونه د اهل تشیع پر ګاډو شوي دي چې ذمه واري یې داعش ډلې منلې.

په خوست کې درزیان (خیاطان) وايي، د اختر له راتګ سره یې کاروبار ښه شوی دی. دوی همداراز ګڼي د امنیتي ستونزو کمېدلو یې هم پر کاروبار مثبت اغېز کړی دی. په افغانستان کې د اختر لپاره د نویو جامو ګنډل پخوانی دود دی. ویډیويي رپورټ.

په هرات ولايت کې د طالبانو د حکومت ځايي چارواکو د خصوصي سکټور په مالي همکارۍ د درملنې لپاره تر دوه زره او دوه سوه ډېر معتادان په زندان کې ساتلي دي. ۶۵ عبدالقادر چې له دریو لسيزو راهيسې نشه کوي، نژدې څلور مياشتې کېږي چې د درملنې لپاره له سلګونو نورو معتادانو سره يو ځای د هرات په زندان کې ساتل کېږي. دی دوه زامن لري، خو د نشې له امله تر دېرش کاله ډېر وخت کېږي چې له کورنۍ څخه جلا ژوند کوي. عبدالقادر وايي چې دوو زامنو يې ودونه کړي او لمسیان لري، خو ده نه يوازې دا چې د خپلو زامنو د واده په ښادیو... Читать дальше...

په وروستیو مياشتو کې د کابل د هوايي ډګر له لارې بهرنیو هېوادونو ته د نشه يي موادو یو قاچاق کوونکی هم نه دی نيول شوی. اته مياشتې مخکې د افغانستان په هوايي ډګرونو، په تېره بيا د کابل په هوايي ډګر کې ډېر داسې قاچاق کوونکي نيول کېدل چې بهرنيو هېوادونو ته به يې نشه يي مواد قاچاق کول، خو له تېرو اتو مياشتو راهيسې په دې هوايي ډګر کې د نشه يي موادو د قاچاق کوونکو د نيولو په اړه راپور نه دی ورکول شوی. وروستی راپور د ۱۴۰۰ شمسي کال د لومړیو دريو مياشتو په اړه و چې له نشه يي موادو سره د مبارزې عدلي او قضايي مرکز خپور کړ. Читать дальше...

یو شمېر ولسي وګړي د طالبانو له ناوړه چلنده شکایت کوي. دوی وايي، طالب ځواکونه د خلکو پر وړاندې له تاوتریخوالي کار اخلي او دوی غوره نه ګڼي چې د ستونزې پر مهال طالبانو ته مراجعه وکړي. یوه نجلۍ چې نه غواړي د امنیتي ستونزو له امله يې په راپور کې نوم یاد شي وايي، پر طالب ځواکونو يې بې باوري له نږدې ۱۵ ورځې وړاندې هغه مهال پیل شوه چې د طالبانو یوې ښځینه غړې يې مور ووهله. هغه وايي، مور يې د کابل ولایت مقام په دروازه کې د طالبانو د یوې ښځینه غړې له خوا هغه مهال ووهل شوه چې مور يې نه غوښتل د طالبانو دغه ښځینه غړې يې تېلیفون وګوري. Читать дальше...

د متحده عرب اماراتو حکومت ۱۷۸ سوالګر نیولي چې نږدې ۱۰۰ تنه یې پاکستانیان دي. خلیج ټایمز او څو نورو رسنیو د دوبۍ د پولیسو په حواله راپور ورکړی چې دا سوالګر د خیرات غوښتونکو/ګدایګرو د ټولولو په یوه کمپاین کې نیول شوي. په دې ډله کې ۴۴ ښځې هم شاملې دي. د دوبۍ پولیسو ویلي چې دا نیول شوي سوالګر به د قانون سره سم درې کاله بند تېروي او هر یو به پنځه زره درهمه جرمانه کېږي. د راپورونو په اساس متحده عرب اماراتو ته هر کال ګڼ شمېر پاکستانیان د چکر او کار لپاره ځي خو ځینې د بې روزګارۍ له وجې په سړکونو خیرات غواړي.

د افغانستان لپاره د امریکا متحده ایالتونو ځانګړي استازي ټوماس ویسټ د هغه افغاني الاصله امریکايي پوځي سره لیدلي چې د طالبانو په اسارت کې و. ټوماس ویسټ نن په یوه ټويټ کې ویلي، چې خوشاله دی له صفي الله رووف سره یې لیدلي دي. صفي الله رووف د امریکا د سمندري ځواکونو احتیاط غړی وو چې په کابل کې یې له یوې خیریه ټولنې سره هم کار کاوه. دی د طالبانو له خوا نیول شوی وو او ان تر تېر ډسمبر پورې له طالبانو سره بندي وو. د افغانستان لپاره د امریکا متحده ایالتونو ځانګړي استازي ښاغلي ټوماس لیکلي، چې صفي الله اوس په کور ( امریکا ) کې دی. Читать дальше...