Новости за 08.08.2022

په شمالي وزیرستان کې په یوه چاودنه کې درې پاکستاني سرتېري وژل شوي او اوه تنه نور ټپیان شوي دي. د پوځ یوه چارواکي د خپل نوم نه ښودلو په شرط د ازادي راډیو مشال څانګې ته وویل، په نننۍ چاودنه کې د پوځ د موټرو هغه کاروان په نښه شوی دی چې له میرانشاه څخه د بنو پر لور روان و. سرچینې زیاته کړه چې د پېښې په ټپیانو کې درې سرتېري او څلور ملکیان چې په پوځي کاروان کې روان وو، شامل دي. د دې برید پړه تر اوسه کومې ډلې نه ده منلې خو دا پېښه وروسته له هغه کېږي چې د پاکستاني طالبانو درې تنه قوماندانان د پکتیکا... Читать дальше...

نن د محرم میاشتې لسمه یا د عاشورا ورځ په کابل کې په داسې حال کې ونمانځل شوه چې د امنیتي پېښو وېره هم ورسره مله وه. د افغانستان شیعه وګړي وايي، سږ کال یې د عاشورا مراسم د پخوا په څېر نه و او د دوی په سیمو کې سره له دې چې ډېرې لارې تړلې وې، مخابراتي شبکو هم کار نه کاوه.  د عاشورا مراسم په داسې حال کې ونمانځل شول چې څو ورځې مخکې په کابل کې د شیعه ګانو څو سیمې په نښه شوې چې ګڼو خلکو ته په‌کې مرګ ژوبله واوښته. په کابل کې مېشت شیعه وګړي وايي، د نورو کلونو په پرتله سږ کال د عاشورا مراسم متفاوت و او دا مراسم یوازې تر تکیه خانو پورې محدود شوي وو. Читать дальше...

د روسي رسنیو د راپورنو له مخې، د اسيا ماشومانو سيالۍ چې د روسيې په (ولاديو ستوک) ښار کې د کورش، لامبو وهلو، بډمنټون، فوټبال، فوټسال او جودو برخو کې وشوې، ١٣ ورځې يې دوام وکړ. دې سياليو کې ١٢هېوادونو ګډون درلود چې په هرو څلورو کلونو کې يو ځلې کېږي. د يادو سیالیو اووم پړاو د کرونا ويروس د خپرېدو له امله، د ٢٠٢٠ کال پر ځاى په ٢٠٢٢ کال کې وشو. د يادولو ده چې افغانستان د ٢٠٢٢ کال ټورنمنټ کې د نقرې يو مډال د تکواندو ملي لوبغاړي ازاد بیگ نوروزي د لوبېدو بریا له لارې ترلاسه کړ. د دې سياليو اتم پړاو به په ٢٠٢٤کال کې د روسيې په کوربه‌توب وشي. Читать дальше...

د افغانستان فوټبال فدراسيون په يوې خبر پاڼه کې ليکلي، دا سيالۍ د افغانستان په وخت ۵:۳۰ بجې پيلېږي. د دې خبرپاڼې په حواله، افغان لوبغاړو د یک‌شبنې په ورځ له تاجکستان ۱-۴ او له هغې وړاندې د جمعې په ورځ له قرغیزستان ۰-۱ ماتې خوړلې وې. د افغانستان د فوټبال فدراسیون د معلوماتو له مخې، افغانستان له ایران وروسته ازبکستان سره لوبه لري. دا سيالۍ د تاجکستان په کوربه‌توب کېږي‌.

د چین دغه ګام په دې سیمه کې هوایي او سمندري ترافیک ګډ وډ کړي او د سیمه‌ییزې ناندرۍ اندېښنې یې زېږولي دي. دا سیمه چې پوځي مانورې په‌کې کیږي، نړیوالې سوداګرۍ ته ډېر اهمیت لري. دا مانورې تایوان ته د امریکا د استازو جرګې د مشرې نانسي پلوسي د سفر په غبرګون کې کېږي، چین هغه سفر لمسونکی بللی و. چین چې ټایوان د خپلې خاورې یوه برخه بولي ټایپي ته د امریکا د استازیو د جرګې د مشرې سفر سمدستي وغانده او ویې ویل چې دا به د سیمې پر سوله او ثبات ناوړه اغېز وکړي.

د ایران د ۲۰۱۵م کال اټومي تړون د بیا ژوندي کېدو ستر مرکچیان وایي، یوې هوکړې ته د رسېدو هیلې شته. د اروپایي ټولنې لوړپوړي مرکچي اینریک مورا (Enrique Mora) وایي، هیلې شته چې د اوونۍ ترپایه پورې خبرو کې پرمختګ وشي. د روسيې مرکچي بیا ویلي، یوازې درې/څلور مسلې نا حله پاتې دي. په دې اړه مخامخ خبرې له څه ځنډ وروسته د پنجشنبې په ورځ په ویانا کې د ایران، روسیې او اروپایي ټولنې د مرکچیانو ترمنځ پيل شوې. امریکا په غیر مستقیم ډول دغه بحثونه څاري.

د جرمني یوې معتبرې رسنۍ خبر ورکړی چې طالبانو دې هېواد ته د یو شمېر افغانانو د تللو مخه نېولې. شپېګل مجلې راپور ورکړی، په دې کسانو د جرمني له حکومت سره کارکوونکي او ترڅنګ یې هغه افغانان شامل دي چې ژوند ته یې ګواښ پېښ دی. دا راپور چې پرون د یک‌شنبې په ورځ خپور شوی په‌کې راغلي، په افغانستان کې د جرمني له بېلابېلو ادارو سره د سیمه‌ییزو کارکوونکو، سیاسي فعالانو او هنرمندانو لپاره د برلین بېړنی پلان چې غوښتل یې دوی له افغانستانه وباسي، اوس‌مهال په ټپه درېدلی دی. شپېګل زیاتوي، د جرمني هدف دا و چې... Читать дальше...

که څه هم تحریک طالبان پاکستان تأیید کړه چې درې لوړپوړي غړي یې په افغانستان کې وژل شوي دي، خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت وايي، د دې پېښې په اړه معلومات کوي. د TTP یوې معتبرې سرچینې د ازادي راډیو مشال څانګې ته نن ویلي، په وژل شویو کې د پاکستاني طالبانو یو مهم غړی عبدالولي چې په عمر خالد خراساني مشهور و، هم شامل دی. وروسته له دې چې په کابل کې د پاکستاني حکومت او تحریک طالبان پاکستان ترمنځ مذاکراتو کومه پایله ور نه‌کړه او پاکستاني پلاوي بې له کومې لاس‌ته راوړنې اسلام‌اباد ته ستانه شول، په افغانستان... Читать дальше...

لویدیځو اژانسونو د ایرنا دولتي اژانس په استناد ویلي چې برید کوونکی افغان و او زیاته شوې چې وژل شویو کې شپږ افغانان او څلور ایرانیان شامل دي. پېښه په ظاهره د شخصي اختلافاتو له کبله پرون په رفسنجان ښار کې شوې ده. د دغه ښار سرپرست والي حسین رضایي ویلي، بریدګر له تېښتې مخکې ماښام مهال د پولیسو له خوا نیول شوی دی. راپورونو کې ویل شوي چې بریدګر دماغي ناروغي لرله. دا بريدونه داسې مهال کېږي چې په دې وروستيو کې د ايرانيانو لخوا افغانانو سره د ناوړه چلند ويډیوګانې پر ټولنيزو شبکو خپرې شوي چې د افغانانو له تند غبرګون سره هم مخ شوې.

تحریک طالبان پاکستان تأیید کړه چې درې لوړپوړي غړي یې په افغانستان کې وژل شوي دي. د ټي ټي پي یوې معتبرې سرچینې د ازادي راډیو مشال څانګې ته د دغې خبرې پخلی کړی دی. په وژل شویو پاکستاني طالبانو کې یو هم په خالد خراساني مشهور عبدالولي دی. د دوو نورو نومونه حافظ دولت او مفتي حسن ښودل شوي دي. دوی تېره ورځ د پکتیکا په برمل ولسوالۍ کې هغه مهال ووژل شول چې موټر یې پر خښ شوي ماین برابر شو.

د ملګرو ملتونو سرمنشي د اوکراین د زاپوریژیا د اټومي بټۍ د تفتیش لپاره دې تاسیساتو ته د نړیوالو د لاسرسي غوښتنه کړې. انتونیو ګوتېرېش نن په یوه خبري غونډه کې وویل پر دې تاسیساتو هر راز برید به یو ځانمرګی عمل وي. ښاغلی ګوتېريش دا څرګندونې وروسته له هغه کوي چې په تېرو څو ورځو کې د زاپوریژیا پر اټومي بټۍ راکټي حملې وشوې. وروسته له دې چې روسیې او اوکراین پر یو بل د زاپوریژیا پر اټومي بټۍ د حملې تورونه ولګول د ملګرو ملتونو سرمنشي نن غوښتنه وکړه چې د اټومي انرژۍ نړیواله اداره باید د زاپوریژیا تاسیساتو ته لاسرسی ولري. Читать дальше...

په افغانستان کې د رخت او برېښنايي توکو یو شمېر سوداګر د چین هېواد د ویزو په برخه کې له ستونزو شکایت کوي. دغو سوداګرو تېره ورځ ناوخته په کابل کې د سوداګرۍ خونې له چارواکو سره په لیدنه کې ددې ستونزې د هوارۍ غوښتنه کړې. د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې په یوې خبرپاڼه کې ویلي چې د رخت او الکترونکي توکو سوداګرو د چین هېواد د ویزو د صدور په برخه کې د زیات وخت نیول جدي ستونزه یاده کړې او د خونې له چارواکو یې غوښتي چې په دې برخه کې جدي هڅې وکړي. د خبر پاڼې په حواله، د سوداګرۍ خونې چارواکو دغو... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت په مشرۍ د افغانستان  بانک نن ۱۲ ميلونه ډالره ليلام ته وړاندې کوي. دغه بانک تېره ورځ ناوخته په خپل ټويټر پاڼه له ټولو شخصي بانکونو، پولي شرکتونو او پانګوالو چې په شرايطو برابر دي په دې پروسه کې د‌ ګډون غوښتنه کړې. د افغانستان بانک وړاندې ليکلي، چې د پروسې ګټونکی بايد خپل ټول حسابونه د ټاکلې نېټې پورې تصفيه کړي. د افغانستان بانک د دې پروسې د پیل هدف د بهرنیو اسعارو په وړاندې د افغانیو ارزښت ساتل او د افغانستان په لویو بازارنو کې د ژوند لومړنیو توکو د بیو راټیټېدل ښودلي دي. ... Читать дальше...

په دې راپور کې مو په اسلام اباد کې د افغانانو د یو نوې جوړ شوي کمپ د يوې کډوالې وضعيت ته کتنه کړې ده. سوسن غفوري، چې وايي له ډېرې مجبورې ورځې له کومه نارینه پرته له دوو کونډو او درې وړو ماشومانو سره په ډېرو ستونزو د سپین بولدک له لارې تر اسلام اباد رارسېدلي دي. سوسن واده نه دی کړی، نو ورسره دا دوه تازه کونډې شوې ښځې او ماشومان څوک دي؟ وايي ورور یې له امریکایانو سره ترجمان و، هغه امریکې ته ووت، خو ادعا کوي چې پلار او یو اوښی یې طالبانو د ورور په سر ورته وژلي دي. طالبانو بیا مخکې داشان ادعاوې رد کړې دي. Читать дальше...

د امريکا په ايلينوی ايالت کې هر کال په هوا کې د کبانو نيولو سيالي کېږي. د دې سياليو مقصد په هغه ايالت کې د يو ډنډ ژغورل او له پخوانيو پوځيانو سره مرستې کول دی. په دې اړه ګل اياز د رويټرز اژانس له ويډيو راپور جوړ کړی دی.

يوې سرچينې چې نه يې غوښتل نوم يې واخيستل شي، مشال رېډيو ته وويل چې هغه طالب مشران د اګست پر اوومه ماښام مهال جنوبي وزیرستان ته څېرمه د افغانستان د پکتيکا ولایت په برمل ولسوالۍ کې روان ول چې موټر يې د سړک غاړې ښخ بم باندې وخوت.

د ایران له ملاتړه یوه برخمنه فلسطیني سختدریځه ډله وايي، له اسراییلو سره یې د درې ورځنۍ جګړې د پای ته رسولو لپاره پر اوربند سلا کړې ده. په دې جګړه کې د ۱۱ ماشومانو په ګډون ۳۶ فلسطینیان وژل شوي او تر ۳۰۰ ډېر نور ژوبل شوي دي. د اسلامي جهاد ډلې یوه جګپوړي غړي پرون اعلان وکړ چې د مصر په منځګړيتوب د اوربند په موافقه کې دا شامل دي چې دا هېواد به د اسراییلو له توقیف ځایونو څخه د فلسطیني بندیانو د خلاصون لپاره کار کوي.

طالبان او د کونړ د دانګام ولسوالۍ اوسېدونکي وايي چې تېر مازدیګر ډیورند کرښې ته څېرمه د پاکستاني پوځیانو او افغان طالبانو ترمنځ نښته شوې ده. د طالبانو د ځايي چارواکو او د دانګام د بن شاهي د سیمې د اوسېدونکو په وینا نښته وروسته له هغه وشوه چې پاکستاني پوځیانو د دوی په وینا د کونړ ولایت په ساحه کې پوستې جوړولې او ازغن سیم یې تېراوه. د دې پېښې نور جزییات وروسته په راپورونو کې وړاندې کېږي. تر دې مخکې هم د پاکستاني پوځيانو له لوري د ډيورنډ پر کرښه د پوستو د جوړولو راپورونه ورکول شوي دي. څو ورځې... Читать дальше...

د افغانستان په جنوب ختیځ کې په یوه چاودنه کې د پاکستاني طالبانو درې مهم قوماندانان وژل شوي دي. د ازادي راډیو مشال څانګې ته له موضوع خبرو سرچینو ویلي چې په وژل شویو قوماندانانو کې یو هم خالد خراساني ته نږدې کس عبدالولي دی. د دوو نورو نومونه حافظ دولت او مفتي حسن ښودل شوي دي. د سرچینې پر اساس، د پاکستاني طالبانو د تحریک یا ټي ټي پي دغو قوماندانان پرون (یکشنبه) ماښام د پکتیکا ولایت په برمل ولسوالۍ کې په موټر کې سفر کاوه چې ماین یې په لاره کې وچاودېده.

د اوکراین د زیربناوو وزیر اولیکساندر کوبراکوف پرون (اګست ۷) وویل چې څلور کښتۍ ټولټال ۱۷۰ زره ټنه غله لېږدوي. پر اوکراین د روسیې له برید وروسته له دغه هېواد څخه د غلې دانې صادرات ودرول شول، خو د ملګرو ملتونو او ترکیې په منځګړیتوب اوس د اوکراین د غلو کښتیو ته د انتقال اجازه ورکړل شوه. د موافقې په پایله کې، لومړۍ بېړۍ د اګست په لومړۍ نېټه له اوکراین څخه ووتله او په همدې ورځ ترکیې ته ورسېده. د فبرورۍ په ۲۴ مه د جګړې له پيلېدو وروسته د اوکراين بندرونه وتړل شول، خو اوس د دغه هېواد يوازې درې بندرونه د غلو دانو د صادرولو اجازه لري.

د یکشنبې په ورځ (زمري ۱۶) په یوه بیان کې دغه سازمان د خپل راپور له امله د رامنځ ته شوي "خپګان او قهر" په خاطر بښنه وغوښته. د بخښنې نړیوال سازمان د زمري په ۱۳مه په یوه راپور کې ولیکل چې د روغتونونو او ښوونځیو په ګډون په ملکي سیمو کې د اوکرايني ځواکونو مېشتېدو او د عملیاتو مخته وړلو د ملکي وګړو ژوند له ګواښ سره مخ کړی دی. د بښنې نړیوال سازمان دغه راپور نه یوازې دا چې د اوکراین د ولسمشر، چارواکو او خلکو غوسه راپارولې، بلکې په کییف کې د بښنې نړیوال سازمان د دفتر مشر هم د دغه راپور په ناسم بللو سره... Читать дальше...

د افغانستان او ایرلنډ د کرېکټ ملي ټیمونه سبا سه شنبه لومړنۍ شل اوریزه لوبه پيلوي. دا لوبه د ایرلنډ په کوربه‌توب په بلفاست ښار کې ترسره کېږي. افغان لوبډله یکشنبه بلفاست ته رسېدلې، لومړۍ لوبه د کابل په وخت په دوه نیمو بجو پیلیږي. د افغانستان او ایرلند تر منځ د کرېکټ په شل اوریزو لوبو کې له پنځو مخکینیو لوبو څلور افغانستان ګټلي او یوه مساوي شوې ده. د ملي ټيم ځینې مشهوره څېرې لکه راشد خان او محمد نبي هم د لوبو لپاره له ټیم سره یو ځای کېږي.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ د اردن له یوې موسسې سره په افغانستان کې له زیانمنو شویو سره د یو میلیون ډالرو مرستې تړون لاسلیک کړ. د دغه رياست د معلوماتو له مخې، په پکتيکا او خوست کې يوه نيمه مياشت وړاندې د زلزلې له امله زيانمن شويو کسانو ته به مرستې ورسول شي. د اردن د بشري مرستو شاهي بنسټ (RHF) ویلي چې په افغانستان کې د اړو کسانو د لاسنیوي لپاره به له ملګرو ملتونو سره خپلو همکاریو ته دوام ورکړي. په پکتیکا او خوست کې د جون په ۲۲مې زلزلې تر زرو زیات کسان مړه او په زرګونو نور یې ټپیان کړل.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامدکرزي یو وار بیا د افغان نجونو پر مخ د ښوونځیو په پرانیستل کېدو ټینګار کړی دی. ښاغلي کرزي پرون په کابل کې له یوه ډله افغان مېرمنو او نجونو سره کتلي او د ښوونځيو د بیا پرانیستلو په تړاو یې ورسره خبرې کړي دي. له ښاغلي کرزي سره په خبرو کې افغان ښځینه فعالانو د نجونو د ښوونځیو د ژر تر ژره پرانیستل کېدو او دندو ته د ښځو په ستنېدو ټينګار کړی دی. د ښاغلي کرزي په حواله په یوه بیان کې چې د هغه په ټوېټر پاڼې خپور شوی راغلي چې د هېواد ښېګڼه په دې کې ده چې د نجونو لپاره د تعلیم... Читать дальше...

د طالبانو سیمه‌ییزو چارواکو په زابل کې د زنا او غلاوو په تور ځینې کسان د خلکو په حضور کې په درو وهلي او په حبس یې محکوم کړي. په زابل کې د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ رئیس رحمت الله حماد رسنیو ته په یوه پيغام کې تأیید کړې چې یوه ښځه او یو سړی د زنا په تور ۳۹ درې وهل شوي او په بند محکوم شوي. تېره اوونۍ هم ننګرهار کې یوه ښځه او یو سړی د زنا په تور په عام محضر کې په درو وهل شوي و چې د بشري حقونو د مدافعانو تُند غبرګونونه یې وپارول. د طالبانو چارواکي د خپلې لومړۍ دورې واکمنۍ په څېر یو وار بیا د خلکو په حضور کې تورنو کسانو ته سزاوې ورکوي. Читать дальше...