Новости за 01.08.2022

ټاکل شوې٬ چې د نړۍ د رومن کاتولیکانو مشر پاپ فرانسس په هغو مراسمو کې د ګډون لپاره قزاقستان ته ولاړ شي چې د منځنۍ اسیا د هېوادونو له خوا په هره سپټمبر میاشت کې جوړېږي. په دې مراسمو کې د روسیې د ارتودوکس کلیسا مشر کیریل هم ګډون کوي. واتیکان نن د اګست لومړۍ اعلان وکړ٬ چې پاپ به د سپټمبر له ۱۳ تر ۱۵ نېټې پورې د قزاقستان په پلازمېنه نورسلطان کې د نړۍ د عنعنوي مذاهبو او مشرانو په اووم کانګرس کې برخه واخلي. د قزاقستان د ولسمشر دفتر هم د دې سفر خبر ورکړی دی. د واتیکان په بیان کې له کیریل سره د پاپ... Читать дальше...

د افغانستان د پکتیکا ولایت اوسېدونکي وايي، د مرکز ښرنې په مرکزي ولایتي روغتون کې اسانتیاوې تقریباً نه شته. بل پلو د یاد روغتون چارواکي وايي، که د منظور شوي ۱۵۰ بستریز روغتون امکانات ورکړل شي، نو خدمتونه به يې ښه شي. ویډیويي رپورټ.

شهباز شریف د اګست پر لومړۍ نېټه په یو ورځني سفر کوټې ته د رسېدو پرمهال ویلي چې د سروې تر بشپړېدو وروسته به د بلوچستان سېلاب ځپلو ته مرستې ورکوي.

د بلخ ولایت کوشاني لوبډلې د شمال زون فوټبال سياليو اتلولي خپله کړه. د افغانستان د فوټبال فدراسیون په یوې خبرپاڼه کې ویلي، چې د افغانستان اتلانو ليګ دوهم پړاو مقدماتي سياليو جوزجان ولایت امېد لوبډلې دوهم مقام خپل کړ. د دې فدراسیون په وینا، بلخ ولايت کوشاني لوبډلې په دغو سیالیو کې ١٠ او د جوزجان ولايت امېد کلپ ٩ امتيازونه خپل کړي وو. دغه سيالۍ چې د بلخ ولايت په سينا فوټبال ورزشي سټډيوم کې ترسره شوې پنځه ورځې يې دوام وکړ، چې له یادو لوبډلو سربېره، سرپل امام يحى، فارياب ياشلر او د سمنګان ولايت امير علي شېر نوايي لوبډلو په کې ګډون درلود. Читать дальше...

افغانستان د شطرنج نړيوالو لوبو په درېيم پړاو کې يمن ته ماتې ورکړه. د افغانستان د بدني روزنې او ورزش ریاست په خپل فېسیوک پاڼه لیکلي، چې د شطرنج نړيوالو لوبو درېيم پړاو چې تېره ورځ د هندوستان په وخت درې بجې د دې هېواد په چيناى ښار کې ترسره شو افغانستان يمن ته ماتې ورکړه. د دې ریاست په وینا، د خيبر فراري په لوبډلمشرۍ د افغانستان لوبډلې يمن هېواد ته چې د دې لوبو په C ګروپ کې يې اتم ځاى درلود ماتې ورکړه. ټاکل شوې سبا د اګسټ په دوهمه نېټه به افغان لوبغاړي په Bګروپ کې د سينګاپور له لوبډلې سره مخ شي. Читать дальше...

سعودي عربستان د اسیا فوټبال فدراسیون ته وړاندیز کړی، چې د ۲۰۲۶ کال د مېرمنو فوټبال د اسیا ملتونو جام د لوبو کوربتوب ورکړي. د ورزشي اژانسو د راپونو له مخې، عربستان هڅې پیل کړي، چې د مېرمنو فوټبال ته په دغه هېواد کې وده ورکړي او همدا دلیل دی چې غواړي د اسیا د متلونو جام راتلونکي لوبې هم په دغه هېواد کې وشي. له دې وړاندې یو شمېر داسې راپورنه هم خپاره شول، چې دغه هېواد د فوټبال اسیا فدراسیون ته د نارینه د ملتونو جام د سیالیو د کوربتوب وړاندیز هم کړی و. خو د اسیا د فوټبال فدارسیون لا تر اوسه سعودي عربستان دغو غوښتنه ځواب نه دی ویلي.

داسې مهال چې د نړۍ هېڅ یو هېواد تر اوسه د طالبانو حکومت په رسمیت نه‌دی پېژندلی، د دوی د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیرخان متقي وايي، په تاشکند کنفرانس کې ډېر شمېر هېوادونو له دوی سره د ښه تعامل ملاتړ کړی. طالبان خوښ دي، چې ګنې د تاشکند کنفرانس کې ګډون‌کوونکو ډېرو هېوادونو ورسره د ښو اړیکو جوړولو خبره کړې. د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیرخان متقي پرون ناوخته د بهرنیو چارو وزارت کارکوونکو ته ویلي، ورځ تر بلې له نړۍ سره تعامل مخ په ښه کېدو دی. هغه ویلي: "په کنفرانس کې اکثرو ګډون... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د لوړو زده کړو وزارت اعلان کړی، چې د کانکور ازموینه به د وږي یا سنبلې له میاشتې وروسته واخلي. سره له دې چې له ۱۴۰۱ تحصیلي کال میاشتې تېرېږي، خو سږ کال د نورو کلونو بر خلاف د طالبانو حکومت د لوړو زده کړو وزارت لخوا د کانکور ازموینه نه ده اخیستل شوې. د دې وزارت ویاند احمد تقي ازادي راډيو ته په یوه رالېږلي ويډيويي پیغام کې د کانکور ازموینې د اخیستلو دقیق وخت نه دی ښودلی، خو د د ځنډېډو د لاملونو په اړه یې ویلي دي. هغه وویل: "تاسې ته به معلومات وي چې د کرونا د خپرېدو او په هېواد... Читать дальше...

ایران ویلي، طالبان باید ډاډه شي چې پوله ساتي ځواکونه یې د خپلو پولو او جغرافیه‌وي حدودو په اړه معلومات لري. ایراني رسنیو دا خبره د هغه هېواد د کورنیو چارو وزارت د مرستیال مجید میر احمدي په حواله کړې او ویلي یې دي، له دې پوهاوي سره سرحدي ناندرۍ کمېږي. میر احمدي دا څرګندونې په نیمروز ولایت کې پرونۍ سرحدي شخړې ته په اشارې کړي دي. نیمروز کې یوې سرچینې ازادي راډیو ته ویلي چې پرونۍ وسله‌واله شخړه کې د طالبانو یو سرحدي سرتېری وژل شوی او یو بل ټپي شوی دی. د ایران د کورنیو چارو مرستیال ویلي، د طالبانو... Читать дальше...

دا ژمنه په کابل کې د جاپان سفیر تاکاشي اوکادا د طالبانو د حکومت د ریس الوزرا له سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر سره د پرونیو لیدو کتو پر مهال کړې. د طالبانو د حکومت اړوند باختر اژانس راپور ورکړی چې د جاپان سفیر ویلي، هېواد یې غواړي د سرې میاشتې له لارې له هغو افغانانو سره مرسته وکړي چې وروستیو سېلابونو او زلزلو ځپلي دي. د جاپاني رسنیو د معلوماتو له مخې جاپان تېرو شلو کلونو کې افغانستان سره پنځه نیم میلیارده ډالره مرسته کړې ده.

په داسې حال کې چې د شمالي وزیرستان په میرلي او میرامشا کې د هدفي وژنو ضد او د امنیت ټینګښت لپاره پرلتونه روان دي، انتظامي او امنیتي چارواکو د اګست پر لومړۍ نېټه هم د اتمانزیو د مشرانو له جرګې سره مذاکراتو ته دوام ورکړی. تر اوسه په خبرو کې خاص پرمختګ نه دی شوی خو انتظامي چارواکي وايي، له پرلتوالو سره یې ژمنه کړې چې د ضلعې امنیت لپاره اقدامات کوي. په میرلي کې لومړۍ ناسته د جولای پر ۱۴مه د دوو سیاستوالانو تر وژنې وروسته پیل شوه او څه د پاسه یوه نیمه اوونۍ وروسته احتجاج کوونکو په میرامشا کې هم پرلت پیل کړ. Читать дальше...

د طالبانو حکومت مالیې وزارت د جوزجان ولایت د قشقري سیمې د ګاز او نفتو د استخراج قرار داد د اکسوس په نوم یو چنايي کمپنۍ ته وسپاره. د مالیې وزارت په یوې خبرپاڼه کې ویلي، چې دغه هوکړه تېره ورځ د افغانستان د نفت او ګازو دولتي شرکت سره د یاد چنایي شرکت د۲۰ سلنه شراکت په کولو سره لاسلیک شوه. د وزارت د معلوماتو له مخې، یاد چنایي شرکت د افغانستان د نفت او ګازو دولتي شرکت په ملتیا به له دې وروسته د قوشقرې له څاګانو څخه تېل استخراجوي. د طالبانو حکومت په داسې حال کې دا ګام پورته کوي چې له دې وړاندې د... Читать дальше...

د پاکستان له خوا دا پلاوی د جولای پر ۳۰مه نېټه کابل ته تللی وو او د جولای پر ۳۱مه نېټه يې د تحريک طالبان له مشرانو سره په درې پړاوونو کې خبرې اترې وکړې.

افغانستان ته د تللي پاکستاني پلاوي مشر وايي، له پاکستاني طالبانو سره که څه هم خبرې په مقدماتي مسایلو روانې دي، خو په اړه‌یې خوشبیني ښيي. د دغه پلاوي مشر او د خېبر پښتونخوا د وزير اعلی د اطلاعاتو سلاکار محمد علي سېف مشال راډیو سره په مرکه کې ویلي، د دواړو خواوو نه ځینې غوښتنې مطرح شوې دي. خو دغه پلاوي تر سفر وروسته د پاکستاني طالبانو سره د خبرو د جزیاتو پر ځای ویلي: "افغانستان ته د سفر پر مهال یې له طالب چارواکو سره خبرې کړي او دا سفر د دواړو هېوادونو د اړیکو د پیاوړتیا، ګډو ګټو او ثبات لپاره... Читать дальше...

اوکرایني او ترکي چارواکي وايي چې د اوکراین په غلې بار لومړنی کښتۍ نن له ادیسې بندر څخه حرکت وکړ. د اوکراین میلیونونه ټنه غلې ته د هغه تړون په اساس د صدور اجازه ورکول کېږي چې په تېره جولای میاشت د ترکیې او ملګرو ملتونو په منځګړيتوب په استانبول کې لاسلیک شو. اوکراین او ترکیې اعلان وکړ چې د اوکراین په غلو- دانو بار لومړنۍ کښتۍ نن سهار له ادیسې بندر څخه د لبنان پر لور حرکت وکړ. د اوکراین د تاسیساتو وزیر ویلي، د رازوني Razoni په نوم دا کښتۍ کې چې د سیرالیون بیرغ پرې رپېده نن سهار له ادیسې بندر څخه وخوځېده. Читать дальше...

په کابل کې د شپږیزې کرېکټ په لوبو کې د جمعې ورځې تر چاودنې وروسته اوس یو شمېر سرچینو ازادي راډيو ته ویلي، چې د پاکستان کرېکټ بورډ خپل هغه لوبغاړي، چې په دې لیګ کې لوبیدل، بېرته خپل هېواد ته ستانه کړي دي. دغو سرچینو ویلي د دې پرېکړې لامل امنیتي ستونزې په ګوته شوي. د ازادي راډیو د مشال څانګې خبریال طاهر خان وايي، د پاکستان کرېکټ بورد دغه پرېکړه د امنیتي ستونزو له امله کړې. نوموړی وايي: "ماته په کابل کې د پاکستان قوي سرچینو او دغه شان په لاهور کې د پاکستان کرېکټ بورډ یوې سرچینې دا وویل چې د افغانستان... Читать дальше...

د هند په شيمله ښار کې د اسونو مالکان وايي چې هلته د زياتو بارانونو له کبله د هغوی اسونو ناروغه کېږي چې سرپناه ته سخته اړتيا لري. هغوی زياتوي چې د هند سپريم کورټ هم د اسونو لپاره د سرپناه جوړولو امر کړی خو په وينا يې لا هم نه دی عملي شوی. نور حال رويټرز اژانس په ويډيويي راپور کې وګورئ.

يو شمېر قرطاسیه پلورونکي شکایت کوي، چې د طالبانو له‌خوا د نجونو د ښوونځیو له تړل کېدو وروسته یې کار، روزګار خراب شوی دی. دوی وايي، د تېر په پرتله یې عاید کم شوی او نږدې ده چې کار یې په ټپه ودرېږي. په افغانستان د طالبانو له واکمنېدو نږدې یو کال تېرېږي او نن ۳۱۷مه ورځ ده، چې له شپږم ټولګي پورته د نجونو پر مخ ښوونځي د دوی له خوا تړل شوي دي. عبدالحمید کابل کې اوسېږي او نږدې لس کاله کېږي چې قرطاسیه پلورنځی لري، خو اوس له خپله کاره ناهیلی دی. نوموړی وایي، له ده ډېره قرطاسیه نجونو زده کوونکو اخیسته... Читать дальше...

د اروپایي جام لپاره د ښځینه وو د فوتبال ټیمونو ترمنځ سیالیو کې انګلستان پرون جرمني ته په اضافي وخت کې دوه د یو په مقابل کې ماتې ورکړه او دغه جام یې خپل کړ. د دغې لوبې لپاره چې د انګلستان په ویمبلي سټډیوم کې ترسره شوه، دومره نندارچیان ورغلي وچې له دې مخکې د دغه جام لپاره نه وو راټول شوي. انګلستان په دې بریا سره چې په ویمبلي ستډیوم کې یې د له ۸۷ زره زیاتو مینه والو په مخ کې خپله کړه، په یوه نړیوال جام یا ایروجام کې د دا ډول یوې بریا لپاره ۵۶ کلن انتظار پای ته ورساوه.

د امریکا د استازیو جرګې مشرې نانسي پلوسي پرون یکشنبې یو شمېر اسیایي هېوادونو ته سفر پیل کړ خو دا نه‌ده روښانه چې ایا هغه به له ټایوان څخه هم کتنه ترسره کړي او کنه؟ پیکینګ خبرداری ورکړی چې، که مېرمن پلوسي له ټایوان څخه کتنه ترسره کړي هغه به یو لمسونکی اقدام وبولي. د پلوسي له دفتره پرون په خپره شوې خبرپاڼه کې ویل شوي چې نوموړې به په دې سفر کې سینګاپور، مالیزیا، جنوبي کوریا او جاپان ته لاړه شي. چین په دې اړه وروسته له هغې غصه څرګنده کړه چې یو شمېر رسنیو راپور ورکړ چې پلوسي به ټایوان ته هم لاړه شي. Читать дальше...

د امریکا په کینتکي ایالت کې د سېلابونو له امله د مړو شویو کسانو شمېر ۲۶ ته پورته شوی. د کېنتکي والي اندي بېشر پرون په خپل ټوېټر یو پیغام خپور کړی او ویلي یې دي چې ممکن مرګ‌ژوبلې شمېر لا پسې لوړ شي. د دې ایالت په ختیځو سیمو کې تر سختو ورښتو وروسته سېلابونه جاري شوي چې په‌کې په مرګ‌ژوبلو سربېره د والي په خبره سلګونه میلیونه ډالره تاوان هم اوښتی دی. لا هم د ژغورنې ټیمونه د ورکو شویو خلکو په لټه کې دي.

د شپږیزې کرېکټ لوبو په دوام به نن هم دوه لوبډلې د سيالۍ ډګر ته ښکته شي. په لومړۍ لوبه کې به د بست ساتونکو او کابل بازانو ټيمونه سره مخ شي او دویمه لوبه کې به ماسپښین د هندوکش ستورو او مس عینک ټیمونه یو بل سره سیالي وکړي. شپږیزه د افغانستان شل اوریزې تجارتي کرېکټ سیالۍ دي چې اته لوبډلې په‌کې لوبیږي. که څه هم تېره اوونۍ د کابل په کرېکټ سټډيوم کې چاودنې ځينو خلکو ته مرګ‌ژوبله واړوله ګڼ خلک لا هم د لوبې لیدو ته ورځي. دې لوبو ته له هند او زمبابوې دوه نړیوال مبصرین هم راغلي او وايي چې هوډ لري د لوبو تر پایه په کابل کې پاتې شي. Читать дальше...

د طالبانو د عامې روغتیا وزارت وايي په نور روغتون کې بهرني متخصصین د سترګو ۵۰۰ وړیا عملیات ترسره کوي. د دغه وزارت ویاند شرافت زمان پرون ماښام ازادي راډيو ته وویل: "دوشنبه او سه شنبه به زموږ هېوادوال ثبت شي. د دوی د عملیاتو ورځې به وټاکل شي او هغه کسان چې په ټاکلي وخت چمتو وي، عملیات به یې ترسره شي." تر دې مخکې د سترګو د عملیاتو لپاره اکثر خلک بهر تلل او سلګونه ډالره به یې لګېدل. افغانستان يو له هغه هېوادونو دی چې جګړو او بمي چاودونو له امله په‌کې په لوړه فيصدۍ خلک د سترګو ستونزې لري چې ډېری يې د درملنې لپاره ګاونډي هېواد پاکستان ته ځي.

د طالبانو د حکومت پېښو ته د رسېدو وزارت وايي سېلابونو په وروستیو کې ګڼ تاوانونه اړولي او دوی د نړیوالې ټولنې ملاتړ او مرستو ته سترګې په لار دي. د دې وزارت مرستیال شرف الدین مسلم ازادي راډیو ته وویل چې دمګړۍ پېښو ته د رسېدو وزارت کارکوونکي په سېلاب ځپلو سیمو کې د بیا وارې سېلابونو د زیانونو د مخنیوي په لارو چارو بوخت دي. د دغه وزارت د معلوماتو په اساس تېره یوه میاشت کې د سېلابونو له امله ۱۲۰ کسان مړه او ۱۵۸ نور ټپيان شوي دي. خو له سيمې د راپورونو پر اساس داسې اندېښنې هم شته چې د مرګ‌ژوبلې کچه تر دې ډېره لوړه وي.

د طالبانو حکومت ویلي چې یوه اوونۍ کې یې د کانونو او تېلو له درکه ۲۰۰ میلیونه افغانۍ عاید ترلاسه کړی. باختر اژانس د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت په حواله لیکلي چې څه باندې دوه سوه میلیونه افغانۍ / درې اعشاریه نهه میلیونه ډالره عاید یې د تېلو د سکتور او د نورو کانیزو پروژو له لارې ترلاسه کړي چې بې سارې دي. د راپور په اساس تېره میاشت کې طالبانو د کانونو له درکه ۱۸۴ میلیونه افغانۍ عاید ټول کړی. د کانونو د برخې پوهان اندېښمن دي چې د طالبانو حکومت په پراخه کچه له اساسي ارزونو پرته د... Читать дальше...