Новости за 08.02.2022

د طالبانو د حکومت د کرنې او مالدارۍ وزارت عبدالرحمن راشد وایي، دوی د ځنګلونو د وهلو د مخنیوي طرحه هم جوړه کړې چې د وزیرانو شورا له لوري منل شوې ده.  ښاغلي راشد د سې شنبې په ورځ  یو خبري کنفرانس ته وویل:" کرنې وزارت په یو بل اقدام کې د ځینو نورو ادارو سره په همغږۍ د ځنګلونو د وهلو د مخنیوي طرح ترتیب کړه چې له نیکه مرغه د اسلامي امارت د وزیرانو شورا له لوري دا طرح منظور شوه او د پلې کولو لپاره يې پلاوی هم ټاکل شوی، دا د ځنګلونو د وهلو د مخنیوي په  برخه کې ډېره مهمه ده."  دا په داسې حال کې ده چې... Читать дальше...

د ملګروملتونو د بشري حقونو دفتر په افغانستان کې د هغو ۴ ښځینه فعالانو او د هغوی د خپلوانو د خوشې کېدو غوښتنه وکړه چې په دې ورستیو کې یې د ښځو د حقونو په اړه په لاریونونو کې له ګډون وروسته په افغانستان کې د نیول کېدو یا تري تم کېدو راپورونه ورکړل شول.   د رویترز خبري اژانس د راپور له مخې د دغه دفتر ویاندې لیز تروسیل نن په جینوا کې مېشت خبریالانو ته وویل چې تراوسه په دې اړه چې دغه ۴ ښځې چېرې دي، هېڅ خبر نه شته او زیاته یې کړه چې له چارواکو غواړي چې په دې اړه معلومات ورکړي.   نوموړې د دغو ښځینه... Читать дальше...

په منځني ختیځ کې د امریکایي ځواکونو د مرکزي قوماندانۍ مشر جنرال کېنت مک‌کنزي وایي، د اسلامي دولت سخت دریځه ډله سره له دې چې مشر یې روانه اوونۍ په سوریه کې د امریکایي ځانګړو ځواکونو د عملیاتو پر مهال ووژل شو، تراوسه یو ګواښ ده. د جرمني د ډي پي اې خبري اژانس د راپور له مخې جنرال مک کنزي دغه څرګندونې په یوه مرکه کې چې نن خپره شوې کړي دي.  د امریکا متحدو ایالاتونو وویل، د اسلامي دولت سخت دریځې ډلې مشر ابو ابراهیم الهاشمي القریشي هغه مهال ځان ته چادونه وکړه چې امریکایي ځانګړو ځواکونو روانه اوونۍ د... Читать дальше...

د روان کال د جنورۍ په دیرشمه ازادي راډیو شل کلنه شوه. ازادي راډیو له خپلو اوریدونکیو سره له لوړو ژورو ډکې دوه لسیزې تېرې کړې او اوس یې درېیمه لسیزه له همیشنۍ لېوالتیا او پراخو خپرونو سره پیل کړې. خو په دې دوو لسیزو کې ازادي راډیو څه وکړل؟ څنګه او ولې رامنځ ته شوه؟ ازادي چې تل مو اوریدلې، په دې راپور کې یې وګورئ

د لېډن پوهنتون د ټوکرانو د څېړنې په مرکز کې د اسلامي جغرافیې، اناتولیا، منځنۍ اسیا، اروپا، منځني ختیځ، افریقا او امریکا څخه د ګڼو اثارو په ګډون له ۳۷ زره ډېر د کالو او لوازمو نمونې شته. د یاد مرکز د رئیسې ګیلین ووګېلسنګا یسټووډ په وینا د جامو په راټولولو کې توکي معمولاً د بسپنې له لارې راټولیږي.  ایسټووډ وايي، دا کالي د هغه وخت روحیه منعکسوي چې دوی کارول کېدل او د کلتوري میراث برخه دي ځکه ډیرې کیسې په کې نغښتي دي.   هغې رویټرز خبري اژانس ته ویلي چې دوی د جرابو بډایه ټولګه هم لري. د دې په... Читать дальше...

په کابل کې د رڼا پوهنتون ځینې ښځینه محصلینې وایي د “ اجباري حجاب” مراعتولو په اړه وضع شویو اصولو له ستونزو سره مخ کړي دي. د رڼا دغه پوهنتون د ژورنالیزم پوهنځي محصلې مومنې ظریف په دې اړه ازادي راډیو ته وویل:" نجونو ته تدرسي ټولګیو ته د ننوتلو اجازه نه ورکول کېږي، دوی غواړي دا ډول حجابونه په جبري ډول پر نجونو تطبیق کړي، اوسنی افراطي حجاب په رڼا پوهنتون کې د نجونو د زده کړو د دوام د مخنیوي لامل ګرځېدلی دی." اغلې ظریف وایي اوس مهال اکثره دغه محصلینې د ځانګړو عربي حجابونو د اخیستلو اقتصادي توان نه... Читать дальше...

د دې اوونۍ د کرښې په غاړه پروګرام کې له افغانستانه شمالي وزیرستان ته د ستنو شویو کډوالو د ستونزو په اړه بحث کوو. دا کډوال چې له افغانستانه ستانه شوي اوس په بکاخېلو کې یو وار بیا د کډوالۍ ژوند تېروي او غوښتنه کوي چې خپلو اصلي مېنو ته دې د ورتګ اجازه ورکړل شي.په خیبر پښتونخوا کې د قدرتي ناورینونو د مبارزې اداره (پي ډي اېم اې) وایي تر اوسه له افغانستانه ۴۴۷۵ کورنۍ پاکستان ته ستنې شوې دي.

د پاکستان وزيراعظم عمران خان او د پوځ مشر جنرال قمر جاويد باجوه د فبرورۍ پر اتمه نېټه د بلوچستان نوشکي ښار ته ولاړل او هلته يې له هغو پوځيانو سره وليدل چې د وسله والو پرضد يې په عملياتو کې برخه اخیسته وه. د بلوچستان په دوو جلا جلا ښارونو پنجګور او نوشکي کې د فبرورۍ پر دويمه شپې مهال وسله والو د پاکستان امنيتي ځواکونو پر مرکزونو بريدونه وکړل چې تر درو ورځو پورې يې دوام وکړ. د پاکستان پوځ د عامه اړيکو دفتر د فبرورۍ پر پينځمه نېټه وويل چې جګړه پای ته رسېدلې او سيمه يې له وسله والو پاکه کړې ده چې پکې نهه عسکر وژل شوي دي. Читать дальше...

د افغانستان د خوست ولايت په مرکزي محبس کې بندیان وايي، چې هغوی له میاشتو راهيسې په دې ځای کې بې برخلیکه وخت تېروي. د دوی په وينا، تر اوسه نه ورڅخه  کوم څارنوال تحقیق کړی او نه يې محکمې پر دوسیو پريکړه کړېده، خو په زندان کې بندیان دي. د خوست محبس بندیان غوښتنه کوي، چې عدلي او قضايي ادارې دې د دوی دوسیې وڅېړي او برخلیک دې معلوم کړي. د فبرورۍ پر اتمه د نادرشاه کوټ ولسوالۍ اوسېدونکي شاه محمود ځدراڼ، چې له څلورو میاشتو راهيسې په محبس کې بندي دی، مشال راډیو ته وویل، څوک نشته، چې د بندیانو د برخلیک پوښتنه وکړي. Читать дальше...

د طالبانو د عامې روغتیا وزارت مسؤلان وايي، د روان مېلادي کال له پیل راهیسې یو ځل بیا په افغانستان کې د 'کووېډ-۱۹' ناروغۍ د اخته کېدونکو شمېر زیات شوی او یوازې تېرو ۲۴ ساعتونو کې یې په دې ویروس د اخته شویو ۶۳۷ پېښې ثبت کړي چې ۸ تنه ترې مړه شوي دي.  د دې وزارت ویاند جاوید هژیر نن ازادي راډیو سره خبرو کې داسې مهال د کرونا وبا د پېښو او له امله یې د مړو شویو په شمېر کې د زیاتوالي خبره وکړه چې په خبره یې، د دې ناروغۍ لپاره د ځانګړو شویو روغتونونو له نیمايي زیات یې د مالي امکاناتو د کمي له امله تړل شوي دي. Читать дальше...

د خيبر پښتونخوا په سوات مينګوره کې د لادرکه کړل شويو کسانو خپلوانو د هغوی د موندلو او کورنيو ته يې د سپارولو لپاره مظاهره کړې. د فرورۍ پر اوومه شوې دغه مظاهره کې د لادرکه کړل شويو کسانو خپلوانو وينا وه چې د عدالتونو لخوا د خوشې کېدو پر امر سربېره پوځ دوی ته کسان په لاس نه ورکوي او په حراستي مرکزونو کې يې ساتلي دي. نور حال د مشال راډيو خبريال نياز احمد خان په ويډيويي راپور کې وګورئ.

د نورستان لویدیځ لور ته د منډول ولسوالۍ اوسېدونکي وايي، په ولسوالۍ کې يې د ښوونځیو د ودانیو او د مسلکي ښوونکو د نشتوالي له امله درسي بهیر پر نشت حساب دی. دوی وايي، همدا لامل دی چې دې ولسوالۍ کې تراوسه له دولسم ټولګي څخه یو تن هم نه دی فارغ شوی. ۱۷کلن نجیب الله په خپله ولسوالۍ منډول کې د ښونځیو ودانیو او د مسلکي ښوونکو د نشتوالي لغمان ولایت کې پنځه کاله مساپري کړې او  تر لسم ټولګي یې زده کړې کړي. دی وايي: "اوس د اقتصادي ستونزو له امله نه شم کولی په لغمان کې خپلو زده کړو ته دوام ورکړم، هلته مې تر لسم ټولګي زده کړې وکړې. Читать дальше...

د طالبانو حکومت د سوداګرۍ او صنعت سرپرست وزیر د سوداګرو د ستونزو د حل ژمنه کوي.  د سوداګرۍ او صنعت وزارت له لوري په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې د یاد وزارت سرپرست نورالدین عزیزی تېره ورځ ناوخته د سوداګرۍ او پانګونې خونې له عمومي رییس سره په لیدنه کې ژمنه کړې چې د سوداګرو او پانګه والو ستونزې به حل کړي.  په دې ناسته کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې عمومي رییس توکل احمد یار افغان سوداګرو ته د نورو هېوادونو د ویزو ترلاسه کولو په برخه کې د اسانتیاوو راوستلو، په افغانستان کې پانګونې ته د زمینې برابرولو... Читать дальше...

ټاکل شوې چې د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون نن اوکراین ته ولاړ شي. مکرون کیف ته وروسته له هغې ځي چې مسکو ته یې په سفر کې د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د اوکراین پر سفر د لویدیځ او روسیې ترمنځ د راپورته شوي کړکېچ د هواري پر لارو چارو خبرې وکړې. مکرون پرون په کریملین کې په یوه خبري کنفرانس کې وویل، پوتین ته یې د کلکو امنیتي ضمانتونو وړاندیزونه کړي او هغه ورته ډاډ ورکړی چې د اوکراین د ثبات او ځمکنۍ بشپړتیا د ساتنې لپاره به هڅې وکړي. په سیمه کې د روان کړکېچ د هواري لپاره د ډپلوماټیکو هڅو... Читать дальше...

د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال قمر جاوېد باجوه د سعودي عربستان د کورنیو چارو له وزیر عبدالعزیز بن سعود بن ناییف سره د افغانستان د روان وضعیت په اړه خبرې وکړې. د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو څانګې په خپله ټویټر پاڼه کې یوازې دومره لیکلي چې د سعودي د کورنیو چارو وزیر، د افغانستان پر روان وضعیت کې د اسلام اباد د رول، د پولو د مدیریت لپاره د ځانګړو هڅو او د سیمې په ثبات کې د دې هېواد د رول په خاطر ستاینه وکړه.  د پاکستان صدراعظم عمران خان د چین له یوې ټلوېزیوني شبکې سره په وروستۍ مرکه کې وویل چې... Читать дальше...

امريکا د داعش وسله والې ډلې خراسان څانګې د مشر ثنا الله غفاري پر سر، چې د شهاب المهاجر په نوم مشهور دی، د ۱۰ میلیونه ډالرو جایزې اعلان کړی دی. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د فبرورۍ پر اوومه ویلي، دا پیسې به هغه چا ته ورکول کېږي چې د داعش ډلې د خراسان څانګې د یاد مشر او يا د دغې ډلې د هغو غړو په اړه معلومات شريک کړي چې د ۲۰۲۱ز کال د اګست پر ۲۶مه يې د کابل هوايي ډګر په ابې ګېټ کې په ځانمرګي بريد کې لاس درلود. دا خونړی بريد هغه مهال وشو چې بهرنیو ځواکونو له افغانستانه د وتلو ماموریت بشپړاوه. په... Читать дальше...

په میدان وردګو کې یوه ځوان په خپل شخصي لګښت د نجونو لپاره ښوونځی پرانیستی او وړیا زده کړې ورکوي.  نوموړي دغه ښوونځی د دې ولایت په سید اباد ولسوالۍ کې جوړ کړی چې د لومړي ټولګي څخه نیولی تر دولسم ټولګي پورې نجونې په کې زده کړې کوي. حمید الله ریحان چې یاد ښوونیز مرکز يې پرانېستی ازادي راډيو ته وویل، دغه سیمو کې له تېرو شلو کلونو راهیسې د جګړو له امله ښوونځي نه وو او غواړي چې دلته له زده کړو بې برخې نجونې د زده کړو څخه برخمنې کړي.  نوموړي ازادي راډیو ته وویل: "دې ښوونیز مرکز کې اوس مهال  تر ۴۰ پورې نجونې زده کړې کوي. Читать дальше...

د امریکا ولسمشر جو بایډن وایي، که روسیه پر اوکراین برید وکړي، نو د 'نارډ سټریم۲' په نوم د ګازو نل لیکه به بنده کړي.  بایډن چې پرون دوشنبې یې په سپینه ماڼۍ کې د جرمني له صدراعظم اولاف شولز سره له کتنې وروسته په یوه خبري کنفرانس کې څرګندونې کولې، له ښاغلي شولز سره داسې مهال پر یووالي هم تینګار وکړ چې لویدیځ متحدین په اروپا کې د یوې جګړې د مخنیوي لپاره هڅې کوي.  ولسمشر بایډن چې له اوږدې مودې راهیسې د بالتیک سمندرګي په تل کې له روسیې جرمنې ته د ګازو د دغې دوهمې نل لیکې مخالف دی، وویل چې اوکراین ته د روسي ځواکونو ننوتل به دغه نل لیکه ودروي. Читать дальше...

د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد تکل د فبرورۍ پر اوومه مشال راډيو ته په خپل يو استولي پيغام کې ويلي چې د افغانستان اسلامي امارت د ملګرو ملتونو د امنیت شورا وروستی راپور چې په کې ادعا شوې چې افغانستان کې د بهرنیو ډلو فعالیت ډېر شوی، په کلکه ردوي.

اروپایي ټولنه وایي، د ایران د اټمي تړون د بیا فعالولو په موخه خبرې نن سې شنبه (د سلواغې ۱۹مه) بیا په ویانا کې پيلیږي.  د خبرو د پيل اعلان داسې مهال کېږي چې ایران د پرمختګ لپاره یو اساسي شرط وړاندې کړی او هغه دا چې پر دوی دې د امریکا ټول لګول شوي بندیزونه لېرې شي.  دا خبرې د تېرې جنورۍ میاشتې په ۲۸مه نېټه ودرېدې او مرکچیان یې د سلا مشورو لپاره خپلو هېوادونو ته ستانه شول.  ایران په ۲۰۱۵م زیږدیز کال کې د نړۍ له شپږو قدرتونو سره اټمي تړون لاسلیک کړ چې موخه یې د اټمي فعالیتونو محدودل او برعکس پر ایران د بندیزونو لېرې کول و. Читать дальше...

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین له خپل فرانسوي سیال امانویل مکرون سره پرونۍ خبرې ګټورې او عملي بللې دي.  پوتین له مکرون سره په ګډه خبري ناسته کې ویلي، ده ته د فرانسوي سیال له خوا شوي یو شمېر وړاندیزونه د لانجې د هواري په موخه پرمختګ ته لاره هوارولی شي.  ایمانویل مکرون وویل، راتلونکې څو ورځې به حساسې وي او په خبره یې پوتین ته یې د "کلکو امنیتي ضمانتونو" وړاندیز کړی دی.  فرانسوي ولسمشر ویلي، پوتین د ثبات او د اوکراین د ځمکنۍ بشپړتیا ډاډ ورکړی دی.  ټاکل شوې مکرون نن کیف کې له اوکرایني چارواکو... Читать дальше...

د طالبانو چارواکي وایي، د ترکیې د سرې میاشتې ټولنې ۷۵۰ ټنه مرسته شوي مواد نن د هرات تورغونډۍ بندر ته را ورسېدل.  دا خبره د طالبانو یوه ویاند انعام الله سمنګاني پر خپله ټویټرپاڼه لیکلې ده. څو ورځې وړاندې د ترکیې د سرې میاشتې ټولنې مشر کابل کې وویل، دوی به په دوو جوپو کې ۱۲ نیم سوه ټنه بشري مرسته افغانستان ته ولېږي.  په دې مرستو کې خوراکي او غیر خوراکي توکي او دغه راز دارو درمل شامل دي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي، پاکستان ته د افغانستان صادرات ډېر شوي دي.  د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مرستیال خانجان الکوزي نن سې شنبه (د سلواغې ۱۹مه) ازادي راډیو ته وویل، هره ورځ د افغان سوداګرو پر سوداګریزو توکو بار ۴۰۰ لارۍ د تورخم بندر او دغه شان له ۴۵۰ تر ۵۰۰ لارۍ هم د غلام خان او چمن بندرونو له لارې پاکستان ته تګ راتګ کوي.  د ښاغلي الکوزي په خبره، په دغو لاریو کې له ۸۰ تر ۱۰۰یې افغانستان ته واردات کوي او نور یې له افغانستانه پاکستان ته توکي انتقالوي.  ښاغلی الکوزی وایي، پاکستان... Читать дальше...

په افغانستان کې د انلاین پېر او پلور شرکتونو یو شمېر مسوولان وايي، وروستیو میاشتو کې د دې ډول سوداګرۍ لپاره ښه زمینه برابره کړې ده. د انلاین پلور او پېر د یوه شرکت مرستیال حمید ساعي وايي، دوی په بېلابېلو برخو کې په انلاین بڼه د توکو پلور او د پېردونکو او پلورونکو ترمنځ د نغښت لپاره زمینه برابره کړې. د ده په خبره، د رسټورانټونو، د خوراکي او د سینګار د توکو د پلورونځیو، د جامو پلورونکو او د دوی ترمنځ همکارۍ د انلاین پلور او پېر په برخه کې ډېرې اسانتیاوې برابرې کړي دي. ساعي زیاته کړه:" نن کار لامل شوی چې زموږ لېږد په مارکېټ کې مطرح شي. Читать дальше...

د داعش د خراسان څانګې د مشر ثنا الله غفاري په سر چې د شهاب المهاجر په نوم مشهور دی، د لس میلیونه ډالرو د جایزې اعلان وشو. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د عدالت لپاره د جایزې د ورکولو څانګې ویلي، دا پیسې به د هغه معلوماتو په بدل کې ورکول کېږي چې له مخې يې د داعش ډلې د خراسان څانګې یاد مشر او د دغه ډلې هغه غړي چې د تېر میلادي کال د اګسټ په ۲۶مه  يې د کابل هوايي ډګر په ابي ګېټ کې په ځان مرګي حمله کې لاس درلود یا ووژل شي او یا يې ځای معلوم شي. دا حمله هغه مهال وشوه چې بهرنیو ځواکونو له افغانستانه د وتلو ماموریت بشپړاوه. Читать дальше...