Новости за 19.02.2022

د طالبانو حکومت د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت وایي، د کابینې له لوري د سیم کارټونو د ثبت او بایومټریک طرحې له تایید وروسته، اوس د دغه چارې د سرته رسولو لپاره یې هڅې پيل کړي دي. د دغه وزارت ویاند عنایت الله الکوزي ازادي راډیو ته وویل، دغه وزارت د سیم کارټونو د ثبت او بایومټریک طرحه له مخابراتي شرکتونو سره شریکه کړې ده: "د مخابراتو وزارت پرېکړه کړې چې سیم کارټونه ثبت او بایومټریک کړي، کابینې طرحه تایید کړې او د مخابراتو وزارت او د احصایې ملي ادارې ته یې لارښوونه وکړه چې دا طرحه په تدریجي... Читать дальше...

افغانستان کې د طالبانو د حکومت د کډوالو وزیر خلیل الرحمان حقاني ارزګان ته تللی او هلته یې له ځینو بې وزلو کورنیو سره مرستې کړي. حقاني ازادي راډیو ته وویل: "ارزګان کې له زرو بې وزلو کورنیو سره د لسو لکو افغانیو په اندازه نغدي او د خوارکي توکو مرسته وشوه، که څه هم دا مرستې د دغه ولایت د خلکو لپاره بسنه نه کوي، خو پر نړیوالو بنسټونو غږ کوو چې ژر تر ژر دې، دې ولایت ته خپلې مرستې ورسوي چې ډېری یې عاجلو مرستو ته سترګې په لار دي." حقاني وویل، ډېر ژر به دغه ولایت ته د مرستو بله جوپه هم را ورسېږي خو نوموړي یې اندازه ونه ښوده. Читать дальше...

کندهار کې د يوه طالب وسله وال په ډزو کې يوه مېرمن وژل شوې او دوې نورې ژوبلې دي. پېښه نن مازيګر د کندهار د درېيمي ناحيې اړوند چهار سو کې رامنځته شوې ده. يوې سرچينې ازادي رادیو ته وویل چې پر ګذمه ولاړ طالب وسله وال په يوه رېکشا کې چې درې مېرمنې ناستي وې، د درېدو امر وکړ چې رېکشا ونه درېده او طالب پرې ډزې وکړې چې په پايله کې رېکشا کې له ناستو مېرمنو نه يوه وژل شوې او دوې نورې ژوبلې شوې دي. د کندهار د امنېې قوماندانۍ وياند اصف حکيمي پېښه تائيدوي خو وايي، له څېړنو وروسته به معلومات له رسنيو سره شريک کړي.

د اوکراین جمهوري ریاست وايي، پر دې هېواد د روسیې د احتمالي برید په اړه د امریکا له خبرداري سره-سره به ولسمشر ولودیمیر زلنسکي نن د مونیخ په امنیتي غونډه کې ګډون وکړي. په دې غونډه کې د ښاغلي زلنسکي پر ګډون ځکه شک کېده چې د اوکراین په سرحد کې د روسیې د زیات شمېر سرتېرو د ځای پرځای کېدو له کبله د ده هېواد له روسیې سره په لانجه کې ښکېل شوی دی.

متحدوایالاتونو او بریتانیا پر روسیې تور لګولی چې د اوکراین پر دفاع وزارت او د دې هېواد پر بانکي سیسټم د فبروري د ۱۵مې نېټې په سایبري برید کې یې لاس لاره. د سپینې ماڼۍ د سایبري چارو جګپوړې چارواکې ان نیوبیرګر Anne Neubergerپرون جمعه (د سلواغې ۲۹مه( وویل، دوی باور لري چې د روسیې حکومت په دې پراخو حملو کې لاس درلود. همدا راز د بریتانیا د بهرنیو اړیکو، کامنویلټ او پرمختګ د چارو ادارې ویلي چې د روسیې د پوځي استخباراتو اداره په قطعي ډول د اوکراین پر دفاع وزارت په سایبري برید کې لاس درلود.

اسلام اباد د طالبانو حکومت ته د افغانستان او پاکستان ترمنځ د بارتر سوداګرۍ د پیل وړاندیز کړی. د پاکستاني رسنیو د راپورونو له مخې د پاکستان مرکزي بانک د دې هېواد مالیې وزارت وزارت ته په یوه لیک کې غوښتنه کړې چې د ډپلوماتیکو چینلونو له لارې له افغانستان سره د بارتري سوداګرۍ یا د جنس پر وړاندې د جنس د معاملو په اړه موافقې ته ورسېږي. دا په داسې حال کې ده چې افغانستان او پاکستان دواړه د بهرنیو اسعارو د کمښت له ستونزې سره مخامخ دي.

د یو شمېر دولتي پوهنتونونو استادانو نن شنبه په کابل کې په یوه خبري ناسته کې د یو درې ماده ییز پرېکړه لیک په لړ کې د سېپټمبر د ۱۱ مې پېښې قربانیانو کورنیو باندې د افغانستان کنګل شوېو 'درې نیم میلیارډه ډالرو' شتمنیو د وېش په اړه د امریکا د جمهور رییس جوبایډن پرېکړې په وړاندې خپل غبرګون وښود. د دولتي پوهنتونونو د استادانو د ټولنې مشر نجیب الله امرخېل دې خبري ناسته کې له نړیوالو وغوښتل چې د افغانانو د حق غوښتلو لپاره دې ورسره همغږي شي. نوموړي وویل: "موږ د پوهنتونونو استادان له خلکو غواړو چې ای د... Читать дальше...

د افغان ښځو، نجونو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري د اسلامي همکاریو سازمان له چارواکو سره په دې هېواد کې د بشري حقونو په اړه خبرې اترې کړي. دا لیدنه پرون د جمعې په ورځ (د سلواغې ۲۹مه) شوې. رینا امیري د دې لیدنې جزییات په خپله ټویټرپاڼه خپاره کړي او لیکي: "دا لیدنه د عربستان په جده ښار کې شوې او په کې ټینګار شوی چې اسلامي نړۍ باید طالبان بشري حقونو ته په احترام او د ښځو په برخه کې  د خپلو شوېو ژمنو عملي کېدو ته ځواب ویوونکي کړي." رینا امیري له دې سازمان دا هم غوښتي چې... Читать дальше...

د خوست امنیتي چارواکي وايي، تېرو لسو ورځو کې يې ۵۸ کیلو نشه يي توکي، یو موټر او په تور يې درې کسان نیولي دي. د فبروري په ۱۹مه نېټه د خوست د امنیه قوماندانۍ د نشه يي توکو پرضد مدیریت مدیر میرصادق خان صادق ازادي راډیو ته وویل، د نشه يي توکو د کاروبار او کارونې د مخنیوي لپاره د دوی هڅې روانې دي. نوموړي زیاته کړه: "په جریان د لسو ورځو کې څه دپاسه ۵۱ کیلو چرس او ۶ کیلو تریاک په ګُربزو ولسوالۍ کې نیول شوي دي، یو کیلو شیشه په مرکز کې نیول شوې ده، په تور يې یو موټر او درې کسان هم نیول شوي دي." میرصادق... Читать дальше...

د افغانستان کرکټ بورډ نن اعلان وکړ چې پخوانی اسټرالیايي لوبغاړی سټوارټ لا یې د بنګله دېش په وړاندې د سیالیو لپاره د ملي لوبډلې موقت سر روزونکی ګومارلی دی.  سټوارټ لا په نوي یمه لسیزه کې د اسټرالیا د ملي لوبډلې توپ وهونکی و.  ده یوه موده د سریلانکا او بنګله دېش د ملي لوبډلو د روزونکي په توګه کار کړی.  ټاکل شوې چې افغانستان او بنګله دېش د روانې فبروري میاشتې په ۲۳مه، ۲۵مه او ۲۸مه نېټ درې یو ورځنۍ او د راتلونکې مارچ میاشتې په درېیمه او پنځمه دوه شل اووره سیالۍ وکړي.

په کندز ولایت کې د والیبال دوه ورځنی ټورنمنټ پای ته ورسېده. د طالبانو حکومت د بدني روزنې او ورزش عمومي ریاست په خپل فیسبوک پاڼه کې لیکلي چې یاد ټورنمنټ د کندز ولایت د خان‌اباد او اقتاش ولسوالیو له بېلابېلو سیمو څخه د ۱۲ لوبډلو ترمنځ تېره ورځ ناوخته پای ته ورسېد. د دې ریاست د معلوماتو له مخې د دې ټورنمنټ پایلوبې ته د کدوګان او اقتاش لوبډلې ووتلې چې کدوګان د دې ټورنمنټ اتله لوبډله شوه. د دغو لوبو هدف د ځوانانو ترمنځ د سالم رقابت وده او د ولسوالیو لوبډلو لپاره د غوره لوبغاړو ټاکنه یاده شوې ده.

رینا امیري له یاد سازمانه دا هم غوښتي چې پر طالبانو دې فشار راولي، څو یو ټول‌ګډونه حکومت جوړ او ترخوا یې د خپلو حقونو د دفاع کوونکو ښځو څخه د غچ اخېستل دې پای ته ورسوي.

د طالبانو د عامې روغتیا وزارت وايي، افغانستان کې په کرونا وبا د اخته کېدونکو ګراف د روان میلادي کال له پیله مخ په پورته روان دی. د دې وزارت د رسمي شمېرو له مخې، یوازې تېره یوه اوونۍ په کووېډ ــــ۱۹ ناروغۍ ۴۰۰۳ تنه اخته شوي او له دې شمېر یې ۵۹ تنه مړه شوي دي. د طالبانو د عامې روغتیا وزارت ویاند جاوېد هژیر ازادي راډیو ته وویل: "د جنوري له پیله تر اوسه ۱۲زره ۸۲۹ د کرونا وبا مثبتې پېښې ثبت شوي او د مړینې ۱۳۶ پېښې هم لرو. په ټوله کې ویلی شم چې د جنوري میاشتې راهیسې په کرونا د اخته شوېو ګراف پورته... Читать дальше...

په منډي بهاوالدین کې جلسې ته د وینا پرمهال وزیراعظم عمران خان زیاته کړه د اپوزیشن ګوندونو مشران ځکه د هغه خلاف د عدم اعتماد تحریک اسمبلۍ ته راوړل غواړي چې په دې توګه پر حکومت فشار واچول شي چې د هغوی (د اپوزیشن د مشرانو ) پر ضد د درغلیو د روانو مقدمو مخه ونیسي.

پاکستاني چارواکو په دې هېواد کې په وروستیو زیاتیدونکو بریدونو کې د پاکستان د طالبانو د تحریک هغه وسلوال ښکلیل بللي چې د دوی په ادعا له افغانستان څخه ور اوړي. پاکستاني چارواکو د افغانستان د جمهوري نظام پر مهال هم له ډیورنډ کرښې څخه د وسلوالو د وراوښتلو ادعا کوله او هغه مهال پاکستان کې د افغانستان د ملي امنیت پخوانۍ اداره ددې وسلوالو په ملاتړ تورنیده. خو اوس نه افغانستان کې پخوانۍ د ملي امنیت اداره او نه هم جمهوري نظام پاتې دي، بلکې افغانستان کې هغه طالبان واکمن دي چې پاکستاني چارواکو یې واک ته په رسیدو خپله خوښي نه ده پټه کړې. Читать дальше...

بایډن وویل، د امریکا د بهرنیو چارو وزیر اینتني بلینکین به د روسیې له بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف سره د فبرورۍ پر ۲۴مه په اروپا کې وګوري او دا د جګړو د مخنیوي د هڅو برخه ده.

منظور پښتین دا څرګندونې د فبرورۍ پر ۱۸مه، په کراچۍ کې د سیند اسمبلۍ مخې ته د احتجاجي پرلت پرمهال کړي.

په ارزګان کې د نيالګيو د قوریو جوړونکي وايي، پر لسګونه جريبه ځمکو يې د نيالګيو قوريې جوړې کړي، خو دوه کاله کېږي چې نيالګي يې له پېرولو پاتېږي. یو تن قوریه جوړونکی ۳۷ کلن عبدالمنان ازادي راډیو ته وویل: "د کرنې رياست د اصولو سره سم مو قوریې جوړې کړي، دې کې له۵۰ ډولونو څخه زیات نیالګي لرو، خو نن مې ټوله ورځ کې دوه نیالګي پلورلي، تېر کال هم پر موږ دا نيالګي تاوان شول، سږ هم، دولت دې زموږ سره په بازار موندنه کې مرسته وکړي." دا یوازې عبدالمنان نه دی چې د نیالګیو بازار یې خراب دی، بلکې دلته ډېری داسې کسان شته چې له ورته ستونزو سر ټکوي. Читать дальше...

له افغانستانه پاکستان ته د سوداګرۍ خونې پلاوي د سفر په دوهمه ورځ د افغانستان لپاره د دې هېواد د ولسمشر له ځانګړي استازي سره لیدلي. د دې خونې له لوري په خپره شوې خبرپاڼه کې چې تېره ورځ ناوخته یې خپره کړې ویلي، افغان پلاوي له پاکستاني پلاوي سره د افغانستان او پاکستان ترمنځ په شتو سوداګریزو ستونزو، د ګډو پانګه اچونو ترویج او د دواړو هېوادونو د سوداګرۍ او ټرانزیټ برخه کې د لازمو اسانتیاوو د رامنځته کولو په اړه خبرې کړي. د خبرپاڼې په حواله، پاکستاني پلاوي هم افغانستان ته د سوداګریزو توکو لېږد برخه... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت ټولو هغه کورنیو شرکتونو ته چې د کرنې، اوبو لګولو او بڼوالۍ په برخه کې فعالیت لري، خبر ورکړی چې راتلونکي کرنیز نندارتونونو کې دې د خپلو توکو د نندارۍ لپاره د غرفې اخېستول فورمه د کب میاشتې په لومړۍ نېټه (سبا) ترلاسه کړي. د دغه وزارت ویاند مستعین عمري نن شنبه (د سلواغې ۳۰مه) ازادي راډيو ته وویل، د بزګر مېله او کرنیز نندارتون به سږ کال د وري میاشتې له ۲مې تر ۵ مې ڼېټې پورې  د څلورو ورځو لپاره د کابل په بادام باغ سیمه کې جوړ شي. د ښاغلي عمري په... Читать дальше...

د فرانسې په مرکز پاریس کې د افغانستان په اړه د تصویرونو یو نندارتون جوړ شوی. په هغه نندارتون کې د شپږو هنرمندانو او انځورګرو کار وړاندې شوی دی. د نندراتون یو هدف خلکو ته د افغانستان د یو روښانه اړخ ښوول دي. تفصیل د فرانس پریس اژانس په دې ویډیويي راپور کې.

د امریکا حکومت په پام کې لري چې په ویرجینیا ایالت کې د نورو افغانانو د منلو په هدف یو نوی مرکز پرانیزي.  له دې موضوع څخه باخبره څلورو سرچینو ویلي، په دې مرکز کې به د هغو کسانو کیسونه او چارې سمبالېږي چې له افغانستانه هلته بیول شوي دي.  یوه امریکايي چارواکي رویټرز خبري اژانس ته ویلي، په غالب ګومان دا نوی مرکز به د روانې فبروري میاشتې په پای یا د مارچ په لومړیو کې پرانېستل شي.  متحد ایالات پلان لري چې په پوځي اډو کې د افغانانو لپاره له اتو جوړو شوېو مرکزونو څخه وروستی یو هم په نژدې راتلونکي کې وتړي. Читать дальше...

د ګډو رزمي ورزشونو یا MMA افغان لوبغاړي حسین بخش صفري تېره شپه د خپل روسي سیال پر وړاندې ماتې وخوړه.  د صفري سیال رینات اوندار Renat Ondarچې په بولدوزر مشهور دی، د لوبې په ۲۲مه ثانیه کې صفري ته پرمخ د سوک ګوزار ورکړ او ناک اوټ یې کړ.  ۲۶ کلن حسین بخش صفري د افغانستان د MMA له مشهورو لوبغاړو څخه دی او په افغانستان کې هم ډېر زیات مینه وال لري.

په داسې حال کې چې د پېکېنګ د ژمني المپیک د پای ورځې رانژدې کېږي ناروې د سرو زرو د ۱۵ مډالونو په ګټلو سره تراوسه د جدول په سر کې ده.  جرمني لس مډالونه اخیستي او دوهم ځای یې خپل کړی. د ژمني المپیک کوربه چین تردې دمه په څلورم ځای کې دی، خو دا سیالۍ نن او سبا هم دوام کوي.  د ژمني المپیک لوبې په ۱۷ ورزشي څانګو کې د فبروري په څلورمه پیل شوې او ټاکل شوې چې سبا (د فبروري په شلمه) پای ته ورسېږي.

په غزني کې د جمعې په ورځ (د سلواغې ۲۹مه) د غشو وېشتلو لوبه ترسره شوه. د دغه لوبې تنظیموونکي وايي، د لوبې موخه یې دا وه چې له دغه ځایه ښه لوبغاړي غوره او بیا یې د هیواد په کچه سیالیو ته چمتو کړي. یو تن لوبغاړی محمد رضا چې شااوخوا اتیا کاله عمر لري ازادي راډیو ته یې وویل: " تر اویا کلنۍ پورې مې غشي ویشتل، ډېره مینه مې ورسره ده، اوس خپلې اندېښنې پرې کموم." دا لوبغاړي د المپیک له کمېټې غواړي چې د دغه لوبې د لا غوړېدا په برخه کې ورسره مرسته وکړي.  خو په غزني کې د المپیک کمېټې چارواکي دغه لوبغاړو ته ډاډ ورکوي چې دوی به یې ملاتړ کوي. Читать дальше...